اثر عصاره برخی از گیاهان دارویی به عنوان بازدارنده‏های جوانه‏زنی بر بذور یونجه و اسپرس به منظور بذرکاری پاییزه

محورهای موضوعی : پژوهش نامه کشاورزی

مهراب یادگاری ¹

1 - استادیار گروه زراعت و گیاهان دارویی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد

تاریخ دریافت : 1395/10/24 تاریخ پذیرش : 1396/01/27 تاریخ انتشار : 1396/03/01

کلید واژه: گیاهان دارویی, جوانه&rlm, زنی, گیاهان مرتعی, مواد بازدارنده,

چکیده مقاله :

کیفیت علوفه مراتع متأثر از زمان آغاز رشد و نمو و عدم وجود تنش‌های محیطی است. امروزه می توان از متابولیت‌های ثانویه موجود در گیاهان دارویی در راستای ایجاد تأخیر در جوانه زنی بذور سایر گیاهان استفاده نمود. یونجه (Medicago sativa) و اسپرس (Onobrychis vicifolia) اهمیتی ویژه در تولید علوفه در کشور دارند. این پژوهش با هدف به تأخیر انداختن جوانه زنی بذور یونجه و اسپرس با استفاده از عصاره های آویشن باغی (Thymus vulgaris)، بومادران (Achillea millefolium)و مریم گلی (Salvia officinalis) در سطوح 0، 15، 30 و 45 گرم در لیتر عصاره آبی به عنوان تیمارهای بازدارنده جوانه زنی با 4 تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی در شرایط آزمایشگاهی به اجرا در آمد. نتایج نشان داد که اثر عصاره های گیاهی بر تمامی صفات به جز وزن تر و خشک ریشه چه در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار شد. در مورد بذور یونجه، بیشترین مقادیر بنیه بذر، درصد و سرعت جوانه زنی در تیمار شاهد و کمترین مقادیر این صفات با کاربرد عصاره آویشن و مریم گلی با غلظت 45 گرم در لیتر بدست آمد. در مورد بذور اسپرس بیشترین مقادیر بنیه بذر، درصد و سرعت جوانه زنی در تیمار شاهد و کمترین مقادیر این صفات در اثر استفاده عصاره بومادران با غلظت 45 گرم در لیتر بدست آمد. بنابراین در مناطقی که خطر سرمازدگی بهاره وجود دارد، جهت تأخیر در تندش بذور یونجه می توان از عصاره مریم گلی و آویشن (45 گرم در لیتر) استفاده نمود و در مورد بذور اسپرس تیمار عصاره بومادران (45 گرم در لیتر) قابل توصیه می باشد.

چکیده انگلیسی:

Quality of forage in rangelands dependent to time of beginning of growth, development and stress free. Today, secondary metabolites of medicinal plants can exploit to cause of delay in seed germination of plants. Alfalfa (Medicago sativa) and Sainfoin (Onobrychis vicifolia) have a specific role in forage production in Iran. This assay was carried out to delay of germination by using Thymus vulgaris, Achillea millefolium and Salvia officinalis extracts (0, 15, 30 and 45 gr.l-1 dried leaves) in laboratory condition. Experiments were carried out in completely randomized design with 4 replications. Results showed that water extracts had significant effect (P<0.01) on all measured traits except fresh and dried root weight. In alfalfa seeds, the highest seed vigour, germination percentage and seed germination rate were achieved in control treatment and the least of them were made by extractions of ThymeandSagewith45 gr.l-1. In Sainfoin seeds, the highest seed vigour, germination percentage and seed germination rate were made by control treatment and the least of them were made by extraction of Achillea with45 gr.l-1. Therefor in regions have spring chilling stress, for delay in germination of seeds of alfalfa can use extractions of ThymeandSagewith45 gr.l-1 and for Sainfoin seeds can consume of extraction of Achillea with45 gr.l-1.