• فهرست مقالات مسئولیت بین‌المللی

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - پیشگیری غیرکیفری از جرایم اقتصادی در کنوانسیون مریدا
        مهدی مرجانی سیدباقر میرعباسی
        چکیده مبارزه با فساد در دو دهه اخیر به دغدعه اصلی جامعه بین‌المللی تبدیل شده است. به همین دلیل دولت‌ها به طرق مختلف مبادرت به قاعده‌گذاری برای مبارزه با این پدیده در سطح جامعه جهانی و اسناد بین‌المللی نموده‌اند. در بین قواعد وضع شده برای مبارزه با فساد، توجه ویژه به پی چکیده کامل
        چکیده مبارزه با فساد در دو دهه اخیر به دغدعه اصلی جامعه بین‌المللی تبدیل شده است. به همین دلیل دولت‌ها به طرق مختلف مبادرت به قاعده‌گذاری برای مبارزه با این پدیده در سطح جامعه جهانی و اسناد بین‌المللی نموده‌اند. در بین قواعد وضع شده برای مبارزه با فساد، توجه ویژه به پیشگیری اعم از کیفری و غیرکیفری به عنوان یک سیاست جنایی سازمان‌های جهانی و منطقه شده است. تعهد به پیشگیری غیرکیفری، تعهدات دارای قدرت الزام‌آور و اختیاری تقسیم می‌گردد، بیشتر تعهدات کشورها درزمینه پیشگیری غیرکیفری بر نهادسازی درساختار قانون داخلی کشورها تمرکز دارد. با توجه به اینکه تعهدات بین‌المللی دولت‌ها در صور مختلف مورد قبول و پذیرش دولت ها قرار می‌گیرد، اجراء و عدم اجرای این تعهدات بین المللی چگونه قابل ارزیابی است؟ و در صورت عدم اجرای تعهدات دولت ها، ضمانت اجراء این تعهدات چیست و مسئولیت دولت های ناقضی که ظرفیت پیشگیری ایجاد نکرده اند، چه خواهد بود؟ بررسی این تعهدات در زمینه پیشگیری غیرکیفری موید این مطلب است که اولا رویکرد جامعه بین‌الملل به پیشگیری به عنوان یک ابزار موثر برای جرایم اقتصادی است و دوما دولت ها در اسناد مختلف تعهدات مختلفی در زمینه پیشگیری غیرکیفری از فساد دارند که نقض آن می تواند مسئولیت بین‌المللی آنها را به همراه داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - مسئولیت بین‌المللی دولت حامی در بهره‌برداری از منابع ناحیه در پرتو بایسته‌های حقوق بین‌الملل محیط زیست
        جواد صالحی حسین آل کجباف
        تعهدات دولت حامی، تابع مسئولیت ناشی از بایسته‌های حقوق بین‌الملل محیط زیست است. تعهدات دولت حامی در حفاظت از محیط زیست ناحیه دارای ماهیت مقتضی، ارزیابی، احتیاط، پیشگیری، کنترل و جبران است. با وجود این، اگر دولت حامی کلیه اقدامات لازم و مناسب در حد توان و امکانات خویش را چکیده کامل
        تعهدات دولت حامی، تابع مسئولیت ناشی از بایسته‌های حقوق بین‌الملل محیط زیست است. تعهدات دولت حامی در حفاظت از محیط زیست ناحیه دارای ماهیت مقتضی، ارزیابی، احتیاط، پیشگیری، کنترل و جبران است. با وجود این، اگر دولت حامی کلیه اقدامات لازم و مناسب در حد توان و امکانات خویش را برای پای‌بندی پیمانکار تحت حمایت انجام داده باشد، جبران خسارات ناشی از فعالیت پیمانکار برعهده آن نیست. این وضعیت به‌معنای جبران نشدن خساراتی است که ناشی از فعالیت پیمانکار برای بهره‌برداری از منابع ناحیه است. حال آن‌که جامعه بین‌المللی نباید خسارات وارد شده از فعالیت‌های پیمانکار به محیط زیست دریاها را در هر صورت متحمل شود. بی‌تردید ناتوانی دولت حامی در کنترل و الزام پیمانکار به تبعیت مطلق از استانداردهای بین‌المللی در اکتشاف و استخراج منابع دریاها نباید به حساب جامعه بین‌المللی گذاشته شود. ضروری است که دولت حامی به نحو مطلق مسئولیت خسارات وارد شده از سوی پیمانکار را برعهده داشته باشد. اگر ورود خسارات ناشی از تقصیر پیمانکار است، دولت حامی آن را جبران کند و سپس از وثیقه‌های پیمانکار کسر کند. اگر ورود خسارات ناشی از سهل‌انگاری دولت حامی است، همو خسارت را جبران کند تا این‌که در هر صورت خسارات وارد شده به محیط زیست دریاها بدون جبران باقی نماند و صدمات آن بر پیکره جامعه بین‌المللی تحمیل نشود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - شناسایی قواعد آمره حقوق بین‌الملل با نگاهی به امکان ظهور قواعد آمره در حقوق بین‌الملل محیط‌زیست
        مجتبی سبحانی نیا محسن عبدالهی سید عباس پورهاشمی
        یکی از مفاهیم کلیدی که در توسعه حقوق بین‌الملل نقش مهم داشته است، مفهوم قواعد آمره بوده است. قواعد آمره به دلیل ماهیت بنیادین و تخطی‌ناپذیری در رأس سلسله مراتب هنجاری در حقوق بین‌الملل قرار می‌گیرند و براین اساس تمامی دولت‌ها در رعایت آنها دارای منفعت حقوقی هستند. علیرغ چکیده کامل
        یکی از مفاهیم کلیدی که در توسعه حقوق بین‌الملل نقش مهم داشته است، مفهوم قواعد آمره بوده است. قواعد آمره به دلیل ماهیت بنیادین و تخطی‌ناپذیری در رأس سلسله مراتب هنجاری در حقوق بین‌الملل قرار می‌گیرند و براین اساس تمامی دولت‌ها در رعایت آنها دارای منفعت حقوقی هستند. علیرغم اینکه درباره مفهوم قواعد آمره به عنوان بخشی از بدنه حقوق بین‌الملل، کمتر تردید شده است، ضوابط شناسایی و محتوای آن همواره محل بحث بوده است؛ از این رو، چیستی این قواعد و ارائه راهکاری دقیق برای شناسایی آن یکی از مسائل مناقشه‌برانگیز و دشوار حقوق بین‌الملل به شمار می‌آید. این مقاله در پی پاسخگویی به این سؤال است که با توسل به چه معیارهایی می‌توان قواعد آمره را در پهنه حقوق بین‌الملل مورد شناسایی قرار داد و پس از آن نگاهی به امکان ظهور قواعد آمره در قلمرو حقوق بین‌الملل محیط زیست خواهد کرد. روش بررسی این پژوهش، تحلیلی-توصیفی می‌باشد و شیوه گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای است. با هدف زدودن ابهامات در خصوص چگونگی شناسایی قواعد آمره، دو معیار قاعده حقوق بین‌الملل عام و پذیرش و شناسایی به عنوان معیارهای پیشنهادی در این راستا مورد واکاوی قرار خواهند گرفت. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد برخی قواعد مرتبط با حقوق بین‌الملل محیط‌زیست، از جایگاه قاعدة آمره برخوردار بوده؛ ولی می‌بایست از سوی جامعة بین‌المللی دولت‌ها در کُل نیز مورد پذیرش و شناسایی واقع گردند؛ که تا آن زمان قواعد مذکور فاقد اثر آمره خواهند بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - رژیم بین‌المللی مسئولیت در قبال تحریم‌های یک‌جانبه امریکا علیه صنعت هوانوردی ایران
        حمیدرضا سیدی سیدباقر میرعباسی احسان کامرانی
        حقوق مسئولیت بین‌المللی به مثابه یک نهاد حقوقی بین‌المللی محسوب می‌شود و رژیم مسئولیت بین‌المللی؛ مجموعه قواعد و مقررات بین‌المللی مرتبط با موضوع مسئولیت کشورها و سازمان های بین‌المللی را گویند که نقش ایجاد همکاری و برقراری ثبات را ایفا و موجد حق و تکلیف برای اعضای جامع چکیده کامل
        حقوق مسئولیت بین‌المللی به مثابه یک نهاد حقوقی بین‌المللی محسوب می‌شود و رژیم مسئولیت بین‌المللی؛ مجموعه قواعد و مقررات بین‌المللی مرتبط با موضوع مسئولیت کشورها و سازمان های بین‌المللی را گویند که نقش ایجاد همکاری و برقراری ثبات را ایفا و موجد حق و تکلیف برای اعضای جامعه بین‌المللی می‌گردد.پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی اسناد به بررسی حقوقی رژیم مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی در قبال تحریم‌های هدفمند امریکا علیه ایمنی و امنیت هوانوردی ایران، که با مخاطرات جدی مواجه شده، می‌پردازد. لذا، ابتدا مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی در قبال ایمنی و امنیت هوانوردی در حقوق بین‌الملل و سپس عناصر تحقق مسئولیت، یعنی تعهد و انتساب بررسی می‌شوند. یافته‌های تحقیق نشان از نقض ماده ۴۴ کنوانسیون شیکاگو، نقض منشور ملل متحد و مغایرت تحریم‌های هوانوردی با اصول و قواعد حقوق بین‌الملل می‌باشد و موجب مسئولیت بین‌المللی می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - "بحران یمن و مسئولیت بین‌المللی سازمان ملل "
        الهام کریمی سهراب صلاحی ابومحمد عسگرخانی
        هدف از مقاله‌ی حاضر بررسی و ارزیابی مسئولیت بین‌المللی سازمان ملل در بحران یمن است که به روش کتابخانه‌ای انجام شده است. سؤال اصلی مقاله این است که بر اساس قواعد حقوق بین‌الملل و مقررات مربوط به مسئولیت بین‌المللی سازمان‌های بین‌المللی، مسئولیت سازمان ملل در موضوع یمن چگ چکیده کامل
        هدف از مقاله‌ی حاضر بررسی و ارزیابی مسئولیت بین‌المللی سازمان ملل در بحران یمن است که به روش کتابخانه‌ای انجام شده است. سؤال اصلی مقاله این است که بر اساس قواعد حقوق بین‌الملل و مقررات مربوط به مسئولیت بین‌المللی سازمان‌های بین‌المللی، مسئولیت سازمان ملل در موضوع یمن چگونه تبیین می‌گردد؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد: در جنگ یمن عربستان و متحدانش، مرتکب جنایت جنگی، جنایت علیه بشریت و نسل‌کشی شده‌اند. جنایاتی مـغایر بـا‌ اهـداف‌ و مقاصد سازمان‌ ملل متحد است. شورای امنیت سازمان ملل متحد حداقل اقدامات مقتضی را به جهت توقف جنگ و توقف فوری اقدامات خشونت‌آمیز در یمن انجام نداده است و در جهت حمایت از حمله‌کنندگان به یمن و ناقضان قوانین بین‌المللی عمل نموده و در راستای تحریم همه‌جانبه یمن؛ قطعنامه صادر نموده، که به دلیل محاصره و تحریم گسترده، باعث وقوع جنایات دهشتناک بین‌المللی و همچنین قحطی گسترده شده است. سازمان ملل علاوه بر حفظ صلح و امنیت بین‌الملل با توجه به موقعیت حساس یمن، نسبت به حق تعیین سرنوشت ملت در یمن نیز مسئولیت دارد. اما در قطعنامه های گوناگون مشاهده می شود که تجاوز آل سعود به یمن نادیده گرفته است. و چشم به روی جنایات جنگی و نسل کشی در این سرزمین بسته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - فراسوی هژمونی همبستگی و چشم انداز تحول و توسعه حقوق بین الملل محیط زیست
        عباس پورهاشمی سبحان طیبی
        زمینه و هدف: تحولات حقوق بین‌الملل محیط‌زیست منبعث از سیر تطور اصول، مفاهیم، آراء و رویه‌های قضایی بین‌المللی و توسعه چشمگیر عرف و معاهدات بین‌المللی است. اگرچه می‌توان اذعان نمود که این تحول مرهون تلاش‌های اعضای جامعه بین‌المللی در سایه مذاکرات بین‌المللی محیط زیستی اس چکیده کامل
        زمینه و هدف: تحولات حقوق بین‌الملل محیط‌زیست منبعث از سیر تطور اصول، مفاهیم، آراء و رویه‌های قضایی بین‌المللی و توسعه چشمگیر عرف و معاهدات بین‌المللی است. اگرچه می‌توان اذعان نمود که این تحول مرهون تلاش‌های اعضای جامعه بین‌المللی در سایه مذاکرات بین‌المللی محیط زیستی است. نظام نافذ بین‌المللی در اثر تثبیت عملکرد و رویارویی دولت‌ها در جریان دیپلماسی از حالت انقباضی، به سویه وضعی و انبساطی تحول پیدا می‌کند. این ترتیب و تداوم ساختاری و همکاری‌های بین‌الدولی در چارچوب حقوق همبستگی اثربخش می‌گردد. هدف از انجام این پژوهش تبیین و بررسی ماهیت روند تکامل حقوق بین‌الملل محیط زیست و ضرورت واکاوی این مهم می‌باشد. روش: پژوهش حاضر بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای و روش توصیفی- تحلیلی به طبع قلم نگارش یافته است. یافته‌ها و نتایج: این پژوهش در پی آن است تا به این پرسش پاسخ دهد که آیا این توسعه و تحول تا به‌حال توانسته پاسخگویی مناسبی نسبت به مخاطرات بین‌المللی محیط زیستی داشته باشد؟ در این راستا به نظر می‌رسد این فرض محتمل است که با تبیین عناوین توسعه در این مسیر می‌توان اذعان نمود تا حدی این پاسخگویی وجود داشته است. با این توصیف انتظار می‌رود یافته این پژوهش علی‌رغم عدم قطعیت علمی، ما را به این نقطه رهنمون سازد که نیاز امروز حقوق بین‌الملل محیط‌زیست کارآمد‌سازی رژیم‌های بین‌المللی برای تقویت سازوکارهایی برای اجرای آن است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - تبیین الزامات بین المللی مؤثر بر تدوین قانون ملی فضایی
        محمدرضا حسینی
        زمینه و هدف: بر اساس قواعد حقوق بین‌الملل فضایی، دولت‌ها در قبال تمامی فعالیت‌های فضایی انجام‌گرفته در قلمرو خود، مسئولیت بین‌المللی دارند. گسترش فعالیت فزاینده بازیگران خصوصی و نهادهای غیردولتی در اکتشاف و استفاده از فضا و لزوم صدور مجوز و نظارت مستمر بر فعالیت‌های فضا چکیده کامل
        زمینه و هدف: بر اساس قواعد حقوق بین‌الملل فضایی، دولت‌ها در قبال تمامی فعالیت‌های فضایی انجام‌گرفته در قلمرو خود، مسئولیت بین‌المللی دارند. گسترش فعالیت فزاینده بازیگران خصوصی و نهادهای غیردولتی در اکتشاف و استفاده از فضا و لزوم صدور مجوز و نظارت مستمر بر فعالیت‌های فضایی توسط دولت، این پرسش ها را مطرح می سازد که چه تعهدات بین‌المللی دولتها را بسوی تدوین قوانین ملی فضایی سوق می‌دهد؟ الزامات و بایسته هایی معاهدات فضایی برای وضع قانون ملی کشورها کدامند؟ کشورهای پیشرو در عرصه فضایی برای تنظیم چارچوب قوانین فضایی خود از چه الگویی پیروی کرده‌اند؟روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ گردآوری اطلاعات به روش اسنادی و از طریق مطالعه قوانین و منابع معتبر انجام‌شده و اطلاعات به‌دست‌آمده به صورت توصیفی- تحلیلی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است.یافته‌ها و نتایج: بررسی تطبیقی قوانین ملی 28 کشور پیشرو در عرصه فضایی گواه این امر است که تمامی آنها یک سری سرفصل های قانونی مشابه استفاده کرده اند. با این وجود، هر کشور در تدوین قانونی ملی اش، نیازهای ملی و ملاحظات امنیتی و مقتضیات بومی خود را مدنظر داشته و گستره قانون ملی اش بستگی تام به دامنه فعالیت‌های فضایی ملی و سطح مشارکت نهادهای غیردولتی و سیاستهای فضایی آن کشور دارد.الزامات بین‌المللی ضرورت تدوین قانون‌گذاری ملی فضایی از این موارد ناشی می‌گردد که دولت‌ها در راستای بهره برداری و استفاده از فضا، بایستی ضمن توجه و ایفای تعهدات بین المللی خود ناشی از معاهدات فضایی و سایر اسناد حقوقی مرتبط، مکانیزم هایی را برای صدور مجوزها و نظارت بر فعالیت‌های فضایی نهادهای دولتی، غیردولتی و بخش خصوصی در نظام حقوقی داخلی خود پیش بینی کنند و مسئولیت ناشی از اعمال آنها را بپذیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - رژیم امنیت سایبری در حقوق بین‌الملل هوانوردی
        حمیدرضا سیدی سید باقر میرعباسی سهراب صلاحی
        زمینه و هدف: امنیت سایبری هوانوردی در حال تبدیل شدن به موضوعی بسیار جدی است. صنعت حمل‌ونقل هوایی، صنعتی پیچیده، با تکنولوژی پیشرفته، چند بعدی و دارای گستره‌ای بین‌المللی می‌باشد و پیچیدگی خاص به لحاظ ماهوی، آن را از سایر صنایع متمایز نموده‌است. یکی از مسائل مهم و حیاتی چکیده کامل
        زمینه و هدف: امنیت سایبری هوانوردی در حال تبدیل شدن به موضوعی بسیار جدی است. صنعت حمل‌ونقل هوایی، صنعتی پیچیده، با تکنولوژی پیشرفته، چند بعدی و دارای گستره‌ای بین‌المللی می‌باشد و پیچیدگی خاص به لحاظ ماهوی، آن را از سایر صنایع متمایز نموده‌است. یکی از مسائل مهم و حیاتی هوانوردی، اطمینان از دقت سامانه‌های ناوبری و کنترل ترافیک هوایی است‌، که تاثیر مستقیم بر ایمنی پرواز دارد. قوانین هوانوردی اتحادیه اروپا و همچنین حقوق بین‌الملل مرتبط، با تأکید ویژه بر امنیت سایبری به عنوان موضوعی حیاتی، مدعی‌اند، که وضع موجود، ضوابط مناسبی ندارد و باید تغییر کند. این مقاله در صدد است تا به تبیین و ارزیابی قواعد رژیم امنیت سایبری در حوزه حقوق هوانوردی بین‌المللی و مسئولیت دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی در پرتو قواعد موجود طرح مسئولیت بین‌المللی بپردازد و از این رهگذر شرایط و آثار هر یک را بررسی نماید. روش‌شناسی: این مقاله از حیث گردآوری داده‌ها به روش کتابخانه‌ای و به‌ شیوه توصیفی - تحلیلی نگارش گردید. نتایج ‌و‌ یافته‌ها:رژیم‌ امنیت سایبری بین‌المللی، مکانیزمی برای همکاری بین دولت‌ها و موجب اعتماد و امنیت است و حفاظت زیر‌ساخت‌های هوانوردی برای دولت‌ها، اولویت اصلی می‌باشد. صنعت هوانوردی با تهدیدات نوظهور مواجه است و نگرانی‌های امنیتی سایبری مختلفی در فرودگاه‌ها و هواپیماهای در حال پرواز وجود دارد و ضرورت هوشمند‌سازی فرودگاه‌ها به دلیل افزایش اتصال سیستم‌ها و فرآیندها و محافظت سیستم‌های ناوبری به‌طور جدی احساس می‌شود. تدوین قوانین و دستورالعمل‌های امنیتی جزء اهداف راهبردی سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری و کشورهای عضو، به منظور اطمینان از اقدامات پایدار امنیت هوانوردی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - مسئولیت بین‌المللی یونان و ایالات متحده آمریکا در توقیف نفتکش جمهوری اسلامی ایران
        محمد ستایش پور معین سعدی
        زمینه و هدف: در پی توقیف نفتکش جمهوری اسلامی ایران توسط یونان که به دستور وزارت دادگستری آمریکا به وقوع پیوست مسئولیت بین‌المللی تحقق می‌یابد. دو عنصر انتساب و نقض تعهد که از عناصر ایجاد مسئولیت بین‌المللی هستند در رابطه با عمل دو دولت محرز است. از سوی دیگر اقدام متقابل چکیده کامل
        زمینه و هدف: در پی توقیف نفتکش جمهوری اسلامی ایران توسط یونان که به دستور وزارت دادگستری آمریکا به وقوع پیوست مسئولیت بین‌المللی تحقق می‌یابد. دو عنصر انتساب و نقض تعهد که از عناصر ایجاد مسئولیت بین‌المللی هستند در رابطه با عمل دو دولت محرز است. از سوی دیگر اقدام متقابل جمهوری اسلامی ایران نیز بر طبق مقررات حقوق بین‌الملل دریاها و همچنین بر فرض ادعاهای مطرح شده از سوی دولت یونان در لوای اقدام متقابل قابل توجیه است. پیامدهای عمل متخلفانه بین‌المللی صورت گرفته از سوی یونان و آمریکا نیز باید متوقف و جبران خسارات وارد شده باید به صورت کامل به کشور ایران پرداخت گردد. روش: پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است.یافته‌ها و نتایج: در قضیه توقیف نفتکش لانا که سابقا با نام پگاس فعالیت می‌کرده و حامل محموله نفت ایران بود، دولت یونان به صورت غیر قانونی، کشتی را توقیف و محموله آن به دستور وزارت دادگستری ایالات متحده آمریکا به کشتی آمریکایی انتقال داد. عمل متخلفانه صورت گرفته نقض تعهد بین‌المللی دولت یونان و ایالات متحده آمریکا محسوب می‌شود که باعث به بار آمدن مسئولیت بین‌المللی هر دو دولت می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - تعهدات و مسئولیت بین المللی دولت در قبال دسترسی به درمان و واکسن بیماری های عالم گیر نوپدید؛ مورد مطالعه: کووید-19
        شاهین مظاهری جبلی محسن محبی محمدرضا علی پور
        زمینه و هدف: مسئولیت بین المللی به عنوان یکی از اساسی ترین نهادهای حقوقی بین المللی، موجد حق و تکلیف برای اعضای جامعه بین الملل به خصوص دولت ها است که زمینه استقرار حاکمیت قانون در جامعه بین المللی را فراهم می کند. در این راستا بدوا به ماهیت حقوق بشری حق دسترسی به دارو چکیده کامل
        زمینه و هدف: مسئولیت بین المللی به عنوان یکی از اساسی ترین نهادهای حقوقی بین المللی، موجد حق و تکلیف برای اعضای جامعه بین الملل به خصوص دولت ها است که زمینه استقرار حاکمیت قانون در جامعه بین المللی را فراهم می کند. در این راستا بدوا به ماهیت حقوق بشری حق دسترسی به دارو و واکسن و بررسی تعهدات و نقش همکاری جامعه بین‌المللی در مقابله و کنترل بیماری‌های عالم‌گیر از جمله کووید-19 پرداخته و سپس به بررسی مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها در قبال نقض تعهدات مربوط به دسترسی به درمان و واکسن بیماری های عالم گیر برای افراد تحت اختیارات حاکمیتی خود پرداخته شده است و متعاقبا مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها در زمینه مقابله با بیماری های نوپدید از جمله کووید-19 مورد مداقه قرار می‌گیرد. روش: پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی بر پایه مطالعات اسنادی با ابزار فیش برداری، مورد تدقیق، تحلیل و بررسی قرار گرفته است. یافته ها و نتایج: مقررات بهداشتی بین المللی (2005) در کنار برخی قواعد موافقتنامه اعمال اقدامات بهداشتی و بهداشت گیاهی (1994)، هسته اصلی تعهدات بین‌المللی دولت‌ها را در قبال کنترل و مقابله با بیماری‌های عالم‌گیر از‌جمله کووید-19 تشکیل می‌دهد و از سوی دیگر توجه به این مهم که همکاری دولت‌ها در مقابله با بیماری‌های عالم گیر، تعهد در برابر جامعه بین‌المللی بوده و اهمال و سهل انگاری از سوی دولت‌ها در این زمینه از جمله درمان، دسترسی به واکسن و یا در اختیار قرار ندادن آن به سایر کشورها، سبب استناد به مسئولیت بین-المللی دولت اهمال‌گر می‌گردد، امری ضروری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - مسئولیت و نقش دولت‌های حوزه خلیج‌فارس در حفاظت از محیط‌زیست
        علی اصغر زرگر زینب نوروزی کلرمی
        چکیده خلیج‌فارس و دریای عمان از نظر وجود منابع عظیم نفت و گاز و شرایط خاص زیست‌محیطی و بـهره‌‌برداری‌هایی که از این محیط و منابع می‌شود به‌شکل مستمر در معرض خطراتی است که اهمیت خاصی دارد. حساسیت راهبردی آن و تنش‌های سیاسی و نظامی و موضوعات اقتصادی، محیط‌زیست دریایی ای چکیده کامل
        چکیده خلیج‌فارس و دریای عمان از نظر وجود منابع عظیم نفت و گاز و شرایط خاص زیست‌محیطی و بـهره‌‌برداری‌هایی که از این محیط و منابع می‌شود به‌شکل مستمر در معرض خطراتی است که اهمیت خاصی دارد. حساسیت راهبردی آن و تنش‌های سیاسی و نظامی و موضوعات اقتصادی، محیط‌زیست دریایی این منطقه را تحت تأثیر قرار داده و خلیج‌فارس و دریای عمان را به یکی از آلوده‌ترین مناطق دریایی تبدیل کرده است. خلیج‌فارس یکی از با ارزش‌ترین زیست بـوم‌های آبی جهان است که با وجود متنوع‌ترین رویش‌های گرمسیری و گونه‌های مختلف جانداران آبزی شرایط بسیار ویژه‌ای دارد که محیط‌زیست آن را تبدیل به محیطی بسیار حساس و شکننده کرده است. این ویـژگی سبب شده است تا در دهه‌های پایانی قرن بیستم نظام‌های مهم حقوقی برای حمایت گسترده‌تر از محیط‌زیست این منطقه درپی ایجاد تغییراتی برآیند. در این راستا افزون برحقوق خصوصی، حقوق عمومی و بین‌الملل نیز در این زمینه فـعال بوده است. با توجه به این واقعیت که اساساً به‌کارگیری مدیریت زیست‌محیطی در محیطی همچون خلیج‌فارس در چارچوب یک پیمان همکاری جمعی زیست‌محیطی ممکن است و تلاش کشورها به‌شکل انفرادی به نتیجه نخواهد رسید، همکاری در چارچوب یک کنوانسیون زیست‌محیطی باعنوان کنوانسیون همکاری‌های منطقه‌ای کویت در زمینه محیط‌زیست مورد نظر کشورهای این حوزه قرار گرفته است. باتوجه به اهمیت این محیط‌زیست دریایی،اگر سازوکاری برای کنترل آلودگی وجود نداشته باشد، زمینه نابودی آن فراهم خواهد شد. در این مقاله تلاش شده است تا با بررسی قوانین و مقررات و ساختارهای موجود در مورد مسئولیت دولت‌ها و مدیریت مناسب در رفع آلاینده‌ها در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی به شناسایی نقاط قوت و ضعـف آن‌ها و نیازهای موجود پرداخته شود و برای برون رفت از این بحران راه‌حل‌هایی بیان شود. پرونده مقاله