• فهرست مقالات مراکز تاریخی

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - تبیین مدل نظری عوامل مؤثر بر بازآفرینی مراکز تاریخی از منظر محرک‌های توسعه شهری
        حامد بنی عامریان علیرضا عندلیب لعلا جهانشاهلو
        مقدمه و هدف پژوهش: بازآفرینی شهری به دنبال ارتقاء کلیه کیفیت‌های محیطی مکان تاریخی بوده و با استفاده از محرک‌های توسعه به عنوان ابزاری در درون استراتژی‌های تغییر شکل شهری که می‌توانند با استراتژی‌های قبلی ترکیب شده و باعث توسعه فضاهای بلافصل خود گردند، سعی در نقش انگیزی چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: بازآفرینی شهری به دنبال ارتقاء کلیه کیفیت‌های محیطی مکان تاریخی بوده و با استفاده از محرک‌های توسعه به عنوان ابزاری در درون استراتژی‌های تغییر شکل شهری که می‌توانند با استراتژی‌های قبلی ترکیب شده و باعث توسعه فضاهای بلافصل خود گردند، سعی در نقش انگیزی آنان در فرایند بازآفرینی مراکز تاریخی دارد. از این رو هدف پژوهش، تبیین چگونگی اثرگذاری و روابط مؤلفه‌های محرک توسعه در فرایند بازآفرینی در قالب ساخت مدلی نظری می‌باشد. روش پژوهش: پژوهش از نظر هدف، توسعه ای ـ کاربردی، روش استخراج، دلفی و تکنیک ساخت روابط، مدل سازی تفسیری- ساختاری بوده است. جامعه آماری، 15 تن از خبرگان دانشگاه ها، به صورت هدفمند در دسترس بوده و پایایی پرسشنامه‌ها از طریق آزمون آلفای کرونباخ، به میزان 0.76، مورد تأیید قرار گرفته است. یافته‌ها: روابط مؤلفه‌ها در سه سطح و هشت لایه از وابسته ترین تا پرنفوذترین، تنظیم گردیده که در سطح اول به عوامل بنیادین، سطح دوم به ویژگی‌های ساختاری و سطح سوم به دستاوردهای بازآفرینی تاریخی اختصاص یافته است. نتیجه گیری: عوامل خدماتی شدن محلات، طراحی میان افزای قطعات و نیز اجرای کاتالیزورها، اساس حرکت بخشی به سایر مؤلفه‌ها بوده و پیوند عملکردی، محله تاریخی را در یک کل همپیوند و هویتمند نمایش داده و عدالت اجتماعی و رضایتمندی، در بالاترین سطح وابستگی و تاثیر پذیری، محقق خواهند شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - سنجش نحوه‌ی استفاده از فضاهای اجتماعی تاریخی در شهر شیراز
        آرش دیده روشن حامد مضطرزاده
        مقدمه و هدف پژوهش: مکان‌های معنی‌دار در‌یک بستر اجتماعی و براثر تعاملات اجتماعی میان افراد در‌یک محیط فیزیکی شکل می‌گیرند که با بسترهای فرهنگی، اجتماعی و فعالیتی حاکم بر آن جامعه در پیوند هستند. ازاینرو، مقاله حاضر قصد دارد سنجش نحوه‌ی استفاده از فضاهای تاریخی در شهر شی چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: مکان‌های معنی‌دار در‌یک بستر اجتماعی و براثر تعاملات اجتماعی میان افراد در‌یک محیط فیزیکی شکل می‌گیرند که با بسترهای فرهنگی، اجتماعی و فعالیتی حاکم بر آن جامعه در پیوند هستند. ازاینرو، مقاله حاضر قصد دارد سنجش نحوه‌ی استفاده از فضاهای تاریخی در شهر شیراز را مورد بررسی قرار دهد.روش پژوهش: جهت شناخت حضور پذیری افراد در مکان‌های تاریخی در بخش اصلی تحقیق‌یعنی مطالعه موردی از روش میدانی استفاده شده است. نمونه موردی انتخابی مرکز تاریخی شهر شیراز و نمونه‌های منتخب این پژوهش نیز‌یک مجموعه تاریخی و بازار آن (مجموعه زندیه)‌ یک مکان مذهبی (مجموعه شاهچراغ) و‌یک محله مسکونی (محله سنگ سیاه) همگی از مرکز تاریخی شهر شیراز می‌‌باشند. یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد عمده افرادی که در فواصل طولانی در مراکز عمومی ‌‌و جمعی حضور می‌‌یابند، معتقد به وجود احساس آرامش، امنیت، آزادی فعالیت‌های متنوع اجتماعی، دسترسی آسان، هم آوایی با طبیعت در فضا، مباحث حفاظت‌های اقلیمی‌‌و همچنین وجود سایر فعالیت‌های جنبی و امکاناتی چون کافه‌ها و رستوران‌ها جهت برگزاری جلسات شخصی و گردهم آمدن افراد هستند.نتیجه گیری: مجموعه زندیه شیراز با وجود خدمات و تسهیلات و جذابیت‌هایی که دارد به عنوان فضایی موفق عمل کرده و از اجتماع پذیری بالایی نیز برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - بررسی نقش مراکز اجتماعی تاریخی شهری بر هویت شهرهای تاریخی (نمونه موردی شهر شیراز)
        آرش دیده روشن حامد مضطرزاده
        شهر پدیده‌ای است تاریخی که بخش چشمگیری از تاریخ مدنیت بشر در بافت‌های قدیمی آن تجلی می‌یابد که بیانگر فرهنگ، هویت نسل‌های گذشته است و گنجینه‌ای از میراث ملموس و ناملموس تاریخ سرزمین را در خود پرورانده است. مراکز اجتماعی بافت تاریخی به عنوان بخشی ازصورت ظاهری (کالبد)؛ دا چکیده کامل
        شهر پدیده‌ای است تاریخی که بخش چشمگیری از تاریخ مدنیت بشر در بافت‌های قدیمی آن تجلی می‌یابد که بیانگر فرهنگ، هویت نسل‌های گذشته است و گنجینه‌ای از میراث ملموس و ناملموس تاریخ سرزمین را در خود پرورانده است. مراکز اجتماعی بافت تاریخی به عنوان بخشی ازصورت ظاهری (کالبد)؛ دارای ارزش‌های معماری و مفاهیم متعددی هستند. که بایسته است موضوع تحقیق‌های دامنه دار و عمیقی جهت بازشناخت این مفاهیم و تداومشان، قرار گیرد. این مطالعه مبتنی بر رویکرد مطالعه موردی با تمرکز بر بازآفرینی شهری در مرکز تاریخی شهر شیراز است. از آنجایی که پروژه ساختی انجام نشده است، این پژوهش بیشتر بر جنبه‌های فیزیکی هویت شهری تمرکز خواهد کرد تا ابعاد اجتماعی آن. تحقیقات تجربی از یک کار میدانی جامع که از طریق چندین بازدید از سایت انجام شده است. این مقاله استدلال می‌کند که یکی از راه‌های بازیابی هویت شهری مراکز اجتماعی تاریخی شهری شیراز، بازگشت به ریشه‌های اولیه آن و تلاش برای حفظ آنها در مواجهه با محیط‌‌های نوظهور است. این پژوهش با بررسی مراکز اجتماعی تاریخی شهر شیراز، تجربه جدیدی را در ایجاد هویت شهری امروزی با الهام از گذشته مورد توجه قرار می‌دهد. نتایج حاصل از این بخش نشان می‌دهد که عناصر و مولفه‌های معماری بافت تاریخی شهر شیراز در شاخص تداوم دارای بیشترین نمره و میانگین هستند که معرف معنای صریح بافت تاریخی این شهر می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - بازآفرینی مراکز تاریخی شهر‌های ایرانی با محوریت گردشگری با تلفیق مدل‌های برنامه‌ریزی استراتژیک و تحلیل شبکه (ANP-SWOT)؛ مطالعه موردى: بافت تاریخی کلان‌شهر تبریز
        محمد حسن یزدانی پروین ده ده زاده سیلابی
        با توجه به نحوه شکل گیرى شهر هاى ایرانی- اسلامى، مراکز تاریخی شهر ها داراى نقش حیاتى بوده و از اهمیت زیادى برخوردار هستند. این مراکز، به دلیل مرکزیت جغرافیایی، سهولت دسترسی، مرکزیت ثقل اقتصادی و ویژگی های تاریخی- فرهنگی دارای پتانسیل بالقوه بالایی می باشند؛ اما علی‌رغم چکیده کامل
        با توجه به نحوه شکل گیرى شهر هاى ایرانی- اسلامى، مراکز تاریخی شهر ها داراى نقش حیاتى بوده و از اهمیت زیادى برخوردار هستند. این مراکز، به دلیل مرکزیت جغرافیایی، سهولت دسترسی، مرکزیت ثقل اقتصادی و ویژگی های تاریخی- فرهنگی دارای پتانسیل بالقوه بالایی می باشند؛ اما علی‌رغم ویژگی های مثبت قسمت مرکزی شهر ها، بافت آنها از لحاظ مشکلات کالبدی(فرسودگی)، زیست محیطی، درهم پیچیدگی بافت و ضعف زیرساخت ها رنج می برند. در میان شهر های کهن ایران زمین نیز، نمونه ای که در شهرسازی سنتی ایران دارای اعتبار و هویت ویژه بوده، شهر تبریز می باشد. مرکز تاریخی این شهر، گنجینه های گرانبهایی از آثار تاریخی و فرهنگی بشر را در خود جای داده که با فرسودگی آنها علاوه بر ساختار کالبدی، هویت فرهنگی و تاریخی شهر نیز در معرض خطر نابودی قرار گرفته است. بنابراین برای جلوگیری از کاهش اهمیت این مراکز تاریخی، اجرای طرح های باز آفرینی امری ضروریست. از آنجا که باز آفرینى این مراکز نیازمند سرمایه گذاری قابل توجهی مى باشد، به نظر می رسد می توان با استفاده از ظرفیت های بالقوه گردشگری شهرى به منظور تشویق هم زمان بخش خصوصی و حمایت هاى بخش دولتی جهت سرمایه گذارى برای تحقق پذیرى این طرح ها بهره بردارى نمود. لذا پژوهش حاضر با رویکری توصیفی - تحلیلی و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و میدانی و بهره گیری از مدل SWOT و مدل تحلیل شبکه ای(ANP )، با شناسایی نقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تهدید هاى موجود گردشگری در مرکز تاریخی شهر تبریز راهبرد هایى در جهت بهبود وضع موجود بافت ارائه داده است. بر اساس نتایج پژوهش، راهبرد های WT2، ST3 و WO1 سه راهبرد دارای اولویت برای بازآفرینی بافت تاریخی کلان‌شهر تبریز می باشند. پرونده مقاله