• فهرست مقالات ضمیر ناخودآگاه

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - بررسی انعکاس کهن‎الگوهای آنیما و سایه در شعر پست‎مدرن با تکیه بر اشعار سید مهدی موسوی
        سکینه هژبر لاکه خسرو جلیلی کهنه شهری احمدرضا نظری چروده
        نقد کهن‎الگویی، علم بررسی نشانه‎ها و نمادهایی از لایه‎های درونی خالقان آثار هنری است. نظریة کهن‎الگوهای کارل گوستاو یونگ، بر این مبنا است که شخصیت هر فرد، از لایه‎های درونی متعددی تشکیل شده که با ضمیر ناخودآگاه جمعی در ارتباط است. از جمله برجسته‎ چکیده کامل
        نقد کهن‎الگویی، علم بررسی نشانه‎ها و نمادهایی از لایه‎های درونی خالقان آثار هنری است. نظریة کهن‎الگوهای کارل گوستاو یونگ، بر این مبنا است که شخصیت هر فرد، از لایه‎های درونی متعددی تشکیل شده که با ضمیر ناخودآگاه جمعی در ارتباط است. از جمله برجسته‎ترین این کهن‎الگوها می‎توان به آنیما و سایه اشاره کرد. هدف از این پژوهش بررسی اشعار پست مدرن با تکیه بر دو کهن الگوی سایه و آنیما است تا جایگاه این دو لایة درونی در اشعار شاعر و نمادهای مرتبط با این دو کهن‎الگو شناسایی شوند. نتایج نشان داد که شاعر با وجود تأکید بر اصول پست‎مدرنیسم، باز در چارچوب قالب‎های ضمیر ناخودآگاه جمعی قرار گرفته و مجبور به پیروی از ساختارهای نشانه‎گذاری‎شده کهن‎الگوهاست. در این میان کهن‎الگوی سایه، قدرت محکم‎تری در شخصیت شاعر دارد. او بر گره‎خوردگی سایه و تاریکی و بر ویژگی سکوت و یاریگری آنیما بیشتر از سایر جلوه‎ها پرداخته است. همچنین مشخص گردید که موسوی، نمادهای پنجره، جلاد، دایره، دراکولا، آسمان تار و قصاب را به نمادهای معمول سایه افزوده و برای آنیما نیز از نشانه‎های مرسوم معشوق، صبح، مادر، همسر، دریا، ابر و نور بهره برده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - مطالعة تطبیقی کارکرد ضمیر ناخودآگاه در تجارب عرفانی و سوررآلیستی
        رحمان مشتاق مهر ویدا دستمالچی
        ضمیر ناخودآگاه به دلیل رابطه‌ای که با فطرت آدمی دارد، راهی برای نزدیک شدن به حقیقت برتر به‌شمار می‌آید. در تلاش‌های مبتنی بر جست‌وجوی ناخودآگاه، عقلانیّت به‌عنوان بزرگ‌ترین مانع ظهور ناخودآگاه، کنار گذاشته می‌شود تا راه برای فعالیّت این ضمیر باز شود. عرصه‌هایی از زندگی چکیده کامل
        ضمیر ناخودآگاه به دلیل رابطه‌ای که با فطرت آدمی دارد، راهی برای نزدیک شدن به حقیقت برتر به‌شمار می‌آید. در تلاش‌های مبتنی بر جست‌وجوی ناخودآگاه، عقلانیّت به‌عنوان بزرگ‌ترین مانع ظهور ناخودآگاه، کنار گذاشته می‌شود تا راه برای فعالیّت این ضمیر باز شود. عرصه‌هایی از زندگی آدمی که خالی از نیروهای اراده و عقل و آگاهی است، بهترین جولانگاه ضمیر ناخودآگاه است. چنانکه به‌عنوان نمونه خواب و رویا یکی از مظاهر ناخودآگاهی و ارتباط با دنیای فراواقعی و حقیقت برتر شمرده می‌شود. سوررآلیسم با شباهت‌های بسیار زیادی که با معرفت عرفانی دارد، به تبع عرفان، از امکانات ناخودآگاه در رسیدن به هدف متعالی‌اش بهره‌ها جسته است. با اینکه در موارد گوناگون، نوع به کارگیری ابزارهای مشترک بین عرفان و سوررآلیسم متفاوت، و گاه حتّی متمایز است، و چنین استفاده‌ای به طور طبیعی بر تفاوت در نتایج تلاش‌های این دو تأثیر خواهد گذاشت، امّا ابزار و اهداف نسبتاً مشترک عرفان و سوررآلیسم در استفاده از ضمیر ناخودآگاه برای کشف حقیقت، بررسی مقایسه‌ای را ضروری‌تر و منطقی‌تر می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - بررسی و تحلیل تجلّی زمان و مکان مقدّس اساطیری در عرفان (با توجّه به متون برگزیده، نثر عرفانی فارسی تا قرن هفتم هجری)
        کورش گودرزی سید محسن حسینی مؤخر محمدرضا روزبه
        در این مقاله تلاش شده است تا ضمن تعریف و تبیین وجوه تشابه و تفاوت اسطوره و آیین و عرفان، تجلّی و تأثیر و ردّپای محسوس و نامحسوس زمان و مکان مقدّس اساطیری و آیین‌های مربوط به هر یک در برگزیده نثر عرفانی فارسی تا قرن هفتم هجری قمری مورد تبیین و تحلیل قرار گیرد. با توجه به چکیده کامل
        در این مقاله تلاش شده است تا ضمن تعریف و تبیین وجوه تشابه و تفاوت اسطوره و آیین و عرفان، تجلّی و تأثیر و ردّپای محسوس و نامحسوس زمان و مکان مقدّس اساطیری و آیین‌های مربوط به هر یک در برگزیده نثر عرفانی فارسی تا قرن هفتم هجری قمری مورد تبیین و تحلیل قرار گیرد. با توجه به برخی بنیادهای مشترک اسطوره و عرفان در آفاق تاریخ تفکّر بشر، و در پرتو ضمیر ناخودآگاه مشترک وی، زمان و مکان قدسی و آیینی نیز به مثابه دو مقوله مشترک بین اسطوره و عرفان، کارکردهایی مشابه و مشترک یافته‌اند که این تشابه و اشتراکات در متون عرفانی ادوار گوناگون، تجلّی یافته‌اند. کارکردهایی از قبیل ترک دنیا، شهود حق، ادب‌دانی، بازگشت به زمان ومکان ازلی،احساس آرامش، تزکیه، درک حضورخدایان وطلب خواسته‌ها. پرونده مقاله