مقاله حاضر به بررسی رفتار مصرفی خانوارهای شهری کشور ایران، با استفاده از الگوی تصحیح خطای تقریب خطی سیستم تقاضای تقریباً ایده آل[1] (ECM-LA-AIDS) بر مبنای رویکرد همجمعی در دوره زمانی 1389-1359، برای 5 گروه کالایی منتخب در بودجه خانوار می پردازد. یافته های پژوهش نشان می چکیده کامل
مقاله حاضر به بررسی رفتار مصرفی خانوارهای شهری کشور ایران، با استفاده از الگوی تصحیح خطای تقریب خطی سیستم تقاضای تقریباً ایده آل[1] (ECM-LA-AIDS) بر مبنای رویکرد همجمعی در دوره زمانی 1389-1359، برای 5 گروه کالایی منتخب در بودجه خانوار می پردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد تعدیل به سمت تعادل بلندمدت به ترتیب در دو گروه کالایی لوازم، اثاثه و مسکن و سوخت به سرعت انجام می پذیرد. همچنین خانوارهای شهری در رفتار مصرفی خود دچار توهم پولی هستند. پس از محاسبه کشش های کوتاه مدت و بلندمدت مارشالی و هیکسی مشخص گردید آثار اعمال سیاست های قیمتی در کوتاه مدت با سرعت بیشتری نسبت به بلندمدت ظاهر می گردد و کشش های مخارجی برای کلیه گروه های کالایی بجز پوشاک و کفش و گروه سایر در بلندمدت بیشتر از کوتاه مدت است.
طبقه بندی JEL: C30, C12, R20
[1] Error Correction Model Linear Approximate of Almost Ideal Demand System
پرونده مقاله
در این مطالعه با توجه به لزوم هدفمندی یارانهها به ضرورت اعمال سیاستهای حمایتی در تامین امنیت غذایی اقشار آسیب پذیر پرداخته میشود و از دادههای تفصیلی هزینه-درآمد خانوار سال 1388 و تکنیک برنامه ریزی ریاضی(MGA)، سیستم تقاضای تقریباً ایدهآل(AIDS) و تغییرات جبرانی(CV) ا چکیده کامل
در این مطالعه با توجه به لزوم هدفمندی یارانهها به ضرورت اعمال سیاستهای حمایتی در تامین امنیت غذایی اقشار آسیب پذیر پرداخته میشود و از دادههای تفصیلی هزینه-درآمد خانوار سال 1388 و تکنیک برنامه ریزی ریاضی(MGA)، سیستم تقاضای تقریباً ایدهآل(AIDS) و تغییرات جبرانی(CV) استفاده شده است. در این تحقیق سبد مطلوب غذایی بگونهای معرفی شدهاست که ضمن تامین مقادیر ریز مغذی استاندارد مورد تایید جامعه پزشکی، محدودیت بودجهای خانوار نیز در آن اعمال گردیده است. در مرحله بعد گروههای اصلی مواد خوراکی که بیشترین سهم در هزینه مواد خوراکی خانوار دارند معرفی شدهاست و پس از تخمین توابع تقاضای گروههای مزبور با استفاده از سیستم تقاضای تقریباً ایدهآل و روشالگوهای رگرسیونی به ظاهر مجزا (SUR) ضرایب توابع تقاضا بدست آمده است. سپس با استفاده از ضرایب تقاضا، مقادیر کششهای قیمتی خودی، متقاطع و درآمدی محاسبه شده است و از نتایج حاصله در برآورد آثار رفاهی استفاده شده است. قابل ذکر است با توجه به اینکه هدف این تحقیق تمرکز بر تامین امنیت غذایی اقشار آسیب پذیر میباشد، با استفاده از شاخص آسیب پذیری اقتصادی خانوار که در این خصوص معرفی شده و مقایسه اثرات رفاهی تغییر قیمت برخی از کالاهای عمده خوراکی سبد خانوار، خانوارهای آسیب پذیر به عنوان جامعه هدف تبیین شده است و در نهایت با تاکید بر لزوم شناسایی جامعه مزبور، میزان اعتبار لازم برای حمایت از سبد مطلوب با درنظر گرفتن فرض آزاد سازی قیمت کالاهای معرفی شده در سناریوهای مختلف بدست آمده است.
پرونده مقاله
هدف اصلی این مقاله بررسی اثرات احتمالی اجرایی شدن قانون هدفمند شدن یارانهها بر عملکرد درآمدی مالیات بر ارزش در ایران است. ازاینرو، با توجه به ویژگی مالیات بر ارزش افزوده در حال اجرا در ایران برای برآورد پایه مالیات برارزش افزوده از رهیافت سیستم معادلات تقاضای تقریباً چکیده کامل
هدف اصلی این مقاله بررسی اثرات احتمالی اجرایی شدن قانون هدفمند شدن یارانهها بر عملکرد درآمدی مالیات بر ارزش در ایران است. ازاینرو، با توجه به ویژگی مالیات بر ارزش افزوده در حال اجرا در ایران برای برآورد پایه مالیات برارزش افزوده از رهیافت سیستم معادلات تقاضای تقریباً ایدهآل و روش دادههای تابلویی استفاده شده و سپس با در نظر گرفتن دو سناریوی اجرا و عدم اجرای قانون هدفمند شدن یارانهها، پایه و درآمد مالیات برارزش افزوده برای دو سال 1389 و 1390 پیش بینی شده است. نتایج بیانگر این است که هدفمندشدن یارانهها در سال 1389 اثری 19 درصدی و در سال 1390 اثری 41 درصدی بر درآمدهای مالیات بر ارزش افزوده به قیمت جاری خواهد داشت. به علاوه، چنانچه به جای مالیات بر ارزش افزوده پیش بینی شده برای سال 1389 از پیش بینی موجود در بودجه استفاده شود، مالیات بر ارزش افزوده در حالت عدم هدفمند شدن یارانهها نسبت به پیش بینی بودجه رشد منفی زیادی دارد که با هدفمند شدن یارانهها این تفاوت تا مقدار زیادی پوشش داده خواهد شد. بنابراین این گونه استنباط میگردد که هدفمندشدن یارانهها میتواند ما را به هدف موجود در پیش بینی بودجه برساند.
پرونده مقاله
هدف اصلی در این مقاله بررسی آثار افزایش قیمت حاملهای انرژی بر ترکیب مخارج مصرفی خانوارهای شهری در ایران با استفاده از سیستم تقاضای تقریباً ایده آل (AIDS) است. برای این منظور در ابتدا سهم 7 گروه از کالاها و خدمات شامل خوراکیها و آشامیدنیها، کفش و پوشاک، حمل و نقل، ارتباط چکیده کامل
هدف اصلی در این مقاله بررسی آثار افزایش قیمت حاملهای انرژی بر ترکیب مخارج مصرفی خانوارهای شهری در ایران با استفاده از سیستم تقاضای تقریباً ایده آل (AIDS) است. برای این منظور در ابتدا سهم 7 گروه از کالاها و خدمات شامل خوراکیها و آشامیدنیها، کفش و پوشاک، حمل و نقل، ارتباطات، هتل و رستوران و آب، برق، گاز و سایر سوختها و سایر گروهها با استفاده از روش رگرسیون به ظاهر نامرتبط و اطلاعات 10 دهک هزینهای طی سالهای 1380 الی 1389 برآورد شده است. سپس متوسط سهم گروههای مذکور برای سالهای 1390 الی 1392 با در نظر گرفتن دو سناریوی افزایش 20 و 38 درصدی قیمت آب، برق، گاز و سایر سوختها به عنوان نماینده حاملهای انرژی پیش بینی شده است. نتایج حاکی از آن است که با وجود اینکه سهم هر گروه از کالاها با دو سناریوی مذکور تغییر می کند، اما این موضوع تغییری در الویت یا ترکیب گروههای مصرفی خانوارها در دهک های مختلف ایجاد نمیکند.
پرونده مقاله
گردشگری نقش مهمی در اقتصاد جوامع ایفا میکند و شناسایی تقاضای آن، می‌تواند به تصمیم‌گیری‌های توسعهی اقتصادی کمک شایانی بنماید. از طرفی قانون هدفمندی یارانه‌ها به عنوان یکی از شاخص‌ترین برنامه‌های اقتصادی و اجتماعی دولت تبعات و تاثیرات گوناگ چکیده کامل
گردشگری نقش مهمی در اقتصاد جوامع ایفا میکند و شناسایی تقاضای آن، می‌تواند به تصمیم‌گیری‌های توسعهی اقتصادی کمک شایانی بنماید. از طرفی قانون هدفمندی یارانه‌ها به عنوان یکی از شاخص‌ترین برنامه‌های اقتصادی و اجتماعی دولت تبعات و تاثیرات گوناگونی در برنامه ریزی‌های آینده به دنبال خواهد داشت. اما هدفمندی یارانه‌ها هزینه سفر مردم را در داخل کشور بالا برده و بدون برنامه‌ریزی دولت میتواند اثرات منفی بر گردشگری داشته باشد. هدف از این تحقیق محاسبه کشش‌های قیمتی و درآمدی گردشگری داخلی در شهر اصفهان قبل و بعد از اجرای یارانه‌ها می‌باشد. اطلاعات به کار رفته از نوع مقطعی‌ شامل یک نمونه‌ی۵۰۰ خانوار گردشگر داخلی است که حداقل یک شب در شهر اصفهان در تابستان ۱۳۸۸و یا تابستان ۱۳۹۰ اقامت داشته‌اند. نمونه مورد مطالعه به صورت تصادفی طبقه‌‌بندی شده انتخاب شده و اطلاعات از طریق مصاحبه شفاهی با سرپرست خانوار وتکمیل پرسشنامه جمعآوری گردیده است. برای برآورد تابع تقاضای گردشگری از مدل آیدز (سیستم تقاضای تقریباً ایده‌آل1) به شکل مدل رگرسیون، استفاده شده است. رگرسیون‌های مجزا برای برآورد تقاضا برای هرکدام از پنج کالای غذا، محل اقامت، ایاب و ذهاب، بازدید از نقاط دیدنی و سوغات محاسبه و نیز کشش‌های قیمتی تقاضا و مخارجی (درآمدی) تقاضا برای آنها محاسبه شده است.
نتایج نشان می‌دهد که کشش قیمتی تقاضای غذا، محل اقامت، ایاب و ذهاب، بازدید از نقاط دیدنی و سوغات به ترتیب در تابستان سال۱۳۸۸ برابر با ۲۶۴/۰-، ۰۵۸/0-، 760/0-، 043/0- و 132/0- و کشش مخارجی (درآمدی) تقاضا به ترتیب 040/1، 904/0، 035/0، 516/0 و 534/0 می‌باشد. همچنین کشش قیمتی تقاضای غذا، محل اقامت، ایاب و ذهاب، بازدید از نقاط دیدنی و سوغات به ترتیب در تابستان سال 1390 برابر با 333/0-، 526/0، 111/1، 777/0 و 973/0 و کشش مخارجی (درآمدی) تقاضا به ترتیب 587/0، 308/ ، 563/0، 426/0 و 165/0 می‌باشد این ارقام نشان می‌دهد که در سال 1388 همهی کالاها از نظر کشش قیمتی تقاضا، کم کشش می‌باشند و با توجه به کشش‌های مخارجی، کالای غذا یک کالای لوکس و بقیه کالاهای ضروری می‌باشند.1- AIDS (An Almodt Ideal Demand Systemو در سال 1390 تنها کالای غذا یک کالای معمولی و از نظر کشش قیمتی یک کالای کم کشش می‌باشد اما بقیه کالاها از نوع گیفن2 می‌باشند. اما از نظر کشش‌های مخارجی همه کالاها از نوع ضروری محسوب می‌شوند. در این تحقیق از مخارج گردشگر به جای درآمد آنها استفاده شده است.
پرونده مقاله
چکیده هدف از این تحقیق، برآورد تابع تقاضای گردشگری داخلی در شهرستان مشهد است. اطلاعات به‌کار رفته از نوع مقطعی می‌باشد که شامل 500 خانوار گردشگر داخلی است که حداقل یک شب در شهرستان مشهد در بهار 1390 اقامت داشته‌اند. نمونه‌ی مورد مطالعه به‌صورت چکیده کامل
چکیده هدف از این تحقیق، برآورد تابع تقاضای گردشگری داخلی در شهرستان مشهد است. اطلاعات به‌کار رفته از نوع مقطعی می‌باشد که شامل 500 خانوار گردشگر داخلی است که حداقل یک شب در شهرستان مشهد در بهار 1390 اقامت داشته‌اند. نمونه‌ی مورد مطالعه به‌صورت تصادفی انتخاب شده و اطلاعات از طریق مصاحبه‌ی شفاهی با سرپرست خانوار و تکمیل پرسشنامه جمعآوری گردیده است. برای برآورد تابع تقاضای گردشگری از مدل آیدز (سیستم تقاضای تقریباً ایده آل[1]) به شکل مدل رگرسیون، استفاده شده است. در این تحقیق علاوه بر بررسی میزان تاثیر متغیرهای مخارجی (درآمدی) و قیمتی بر مخارج گردشگر برای پنج کالای غذا، محل اقامت، ایاب و ذهاب، سوغات و بازدید از مکان‌های دیدنی، تاثیر سه متغیر انتظارات گردشگر نسبت به آینده‌ی اقتصادی، تعداد ساعات کار روزانه‌ی سرپرست خانوار و میزان بدهی سرپرست خانوار بر روی مخارج گردشگر مورد تحلیل قرار گرفته است. در این تحقیق کشش‌های قیمتی و مخارجی تقاضا برای پنج کالای ذکر شده در حالت وجود سه متغیر جدید و عدم وجود آنها در تابع تقاضای گردشگری باهم مقایسه شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که متغیر انتظارات گردشگر نسبت به آینده‌ی اقتصادی تاثیر معناداری بر مخارج گردشگر بر روی پنج کالای ذکر شده دارد. همچنین متغیر تعداد ساعات کار روزانه‌ی سرپرست خانوار، تاثیر معنا‌داری بر مخارج گردشگر بر روی کالاهای غذا، ایاب و ذهاب، سوغات و بازدید از مکان‌های دیدنی دارد. این متغیر تاثیر معناداری بر مخارج گردشگر روی کالای محل اقامت ندارد. متغیر میزان بدهی گردشگر تاثیر معناداری بر مخارج گردشگر بر روی کالاهای غذا و بازدید از مکان‌های دیدنی دارد؛ این متغیر تاثیر معناداری بر مخارج روی کالاهای غذا، ایاب و ذهاب و سوغات ندارد. مقایسه‌ی بین کشش‌های قیمتی و مخارجی (درآمدی) محاسبه شده برای دو گروه رگرسیون برآورد شده نشان داد که اضافه کردن سه متغیر جدید در معادله‌ی تقاضای گردشگری، کشش قیمتی کالاهای محل اقامت، ایاب و ذهاب، سوغات و بازدید از مکان‌های دیدنی را نسبت به حالت نبود این سه متغیر افزایش می‌دهد. همچنین کشش مخارجی برای کالاهای غذا و محل اقامت کمتر و برای کالاهای ایاب و ذهاب، سوغات و بازدید از مکان‌های دیدنی بیشتر از قبل می‌شوند [1] An Almost Ideal demand System (AIDS)
پرونده مقاله
هدف اصلی این مقاله بررسی ترکیب مخارج مصرفی خانوارهای شهری در ایران تحت سناریوهای مختلف قیمت حاملهای انرژی است. برای این منظور، در ابتدا کالاهای و خدمات مصرفی خانوارهای شهری به 7 گروه تقسیم و سهم هر یک از کل مخارج مصرفی خانوارها با استفاده از سیستم تقاضای تقریباً ایدهآ چکیده کامل
هدف اصلی این مقاله بررسی ترکیب مخارج مصرفی خانوارهای شهری در ایران تحت سناریوهای مختلف قیمت حاملهای انرژی است. برای این منظور، در ابتدا کالاهای و خدمات مصرفی خانوارهای شهری به 7 گروه تقسیم و سهم هر یک از کل مخارج مصرفی خانوارها با استفاده از سیستم تقاضای تقریباً ایدهآل (AIDS) و اطلاعات 10 دهک هزینهای طی سالهای 1380 الی 1389 برآورد شده است. سپس متوسط سهم هر یک از این گروهها با اعمال دو سناریوی قیمتی شامل 20 و 85 درصد برای سالهای 1390 الی 1392 شبیهسازی شده است. نتایج حاکی از آن است که با به کارگیری هر یک از این دو سناریو ترکیب مصرفی خانوارهای شهری تغییر نمیکند و اولویت مصرفی آنها قبل از قیمت به ترجیحات و نیازها وابسته است. بنابراین، اگر دولت اعمال سناریوهای تند قیمتی را برنامه ریزی کند، باید سیاستهای حمایتی مکمل را برای جبران کاهش رفاه مصرف کنندگان در پیش گیرد.
پرونده مقاله
در اکثر مطالعات تجربی انجام شده با استفاده از سیستم معادلات تقاضای تقریباً ایدهآل، کششهای قیمتی و درآمدی حاصل از برآورد این معادلات به توصیههای سیاستی حساسی در حوزه اقتصاد خرد و کلان منجر شده است. این درحالی است که برآورد خطی سیستم یاد شده مورد شک و تردید میباشد. در چکیده کامل
در اکثر مطالعات تجربی انجام شده با استفاده از سیستم معادلات تقاضای تقریباً ایدهآل، کششهای قیمتی و درآمدی حاصل از برآورد این معادلات به توصیههای سیاستی حساسی در حوزه اقتصاد خرد و کلان منجر شده است. این درحالی است که برآورد خطی سیستم یاد شده مورد شک و تردید میباشد. دراین مقاله به بررسی عملکرد سیستم معادلات تقاضای تقریباً ایدهآل خطی و غیرخطی پرداخته شده است. به این منظور با استفاده از تکنیک رگرسیونهای به ظاهر نامرتبط برای تخمین مدل به روش خطی و از شبکه عصبی پیشخور چند لایه برای تخمین مدل غیرخطی بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از برآورد مدلها مبین این واقعیت میباشند که مدل شبکه عصبی پیشخور دارای خطای کمتر و در نتیجه از عملکرد بالاتری در برآورد سیستم معادلات تقاضا برخوردار میباشد. نتایج مبین وجود تردیدهایی برای کاربرد شاخص قیمت استون جهت خطیکردن برآورد سیستم تقاضای تقریباً ایدهآل میباشد. بنابراین برای برآورد معادلات سیستمی، استفاده از مدل غیرخطی تقریباً ایدهآل با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی توصیه میشود.
پرونده مقاله
چکیده هدف این مقاله محاسبه کششهای قیمتی، متقاطع و درآمدی مواد غذایی خانوارهای شهری استان تهران است. برای این منظور، دادههای اقلام مواد غذایی خانوارهای شهری استان تهران، به تفکیک گروههای مختلف کالاهای مصرفی خانوار، جمعآوری و با استفاده از سیستم تقاضای تقریباً ایده چکیده کامل
چکیده هدف این مقاله محاسبه کششهای قیمتی، متقاطع و درآمدی مواد غذایی خانوارهای شهری استان تهران است. برای این منظور، دادههای اقلام مواد غذایی خانوارهای شهری استان تهران، به تفکیک گروههای مختلف کالاهای مصرفی خانوار، جمعآوری و با استفاده از سیستم تقاضای تقریباً ایدهآل ترکیبی، بر اساس روش رگرسیونهای به ظاهر نامرتبط (SUR)، طی دوره زمانی 1391-1383، رفتار مصرفی خانوارها و کششهای مختلف درآمدی، متقاطع و قیمتی محاسبه شده است. نتایج نشان میدهد گروههای غلات، لبنیات و گروه روغنها جزء کالاهای ضروری و گروههای گوشت و ماهی جزء کالاهای لوکس محسوب میشوند. کششهای قیمتی متقاطع در اغلب موارد ازلحاظ قدر مطلق کمتر از یک است. همچنین کشش خود قیمتی گروه ماهی بیشتر از واحد است و به عبارت دیگر، جزء کالاهای پرکشش میباشد.
پرونده مقاله
صنعت برق به عنوان صنعت زیربنایی نقش مهمی در توسعه اقتصادی و رفاه جوامع دارد. با توجه به اهمیت انرژی الکتریکی در بخش صنعت به لحاظ به کار گیری تکنولوژیهای مدرنتر و همچنین ملاحظات زیست محیطی، این مقاله به برآورد تقاضای تقریباً ایدهآل انرژی الکتریکی ایران در بخش صنعت می چکیده کامل
صنعت برق به عنوان صنعت زیربنایی نقش مهمی در توسعه اقتصادی و رفاه جوامع دارد. با توجه به اهمیت انرژی الکتریکی در بخش صنعت به لحاظ به کار گیری تکنولوژیهای مدرنتر و همچنین ملاحظات زیست محیطی، این مقاله به برآورد تقاضای تقریباً ایدهآل انرژی الکتریکی ایران در بخش صنعت میپردازد. در این مطالعه با استفاده از دادههای سری زمانی (1350-1390) و روش رگرسیون ظاهراً نامرتبط (SUR) کششهای قیمتی، درآمدی و متقاطع برای تقاضای انرژی الکتریکی بخش صنعت استخراج شدهاند. نتایج حاکی از آن است که انرژی الکتریکی به عنوان یک کالای ضروری برای بخش صنعتی محسوب میشود. از طرفی انرژیهای جانشین نمیتوانند به عنوان جانشین مناسبی برای انرژی الکتریکی در بخش صنعتی لحاظ شوند و مهمتر آنکه به دلیل کم کشش بودن انرژی الکتریکی در بخش صنعتی سیاستهای افزایش قیمت برق نمیتواند راهکار مناسبی برای کاهش مصرف برق توسط بخش صنعتی باشند. بر مبنای نتایج بدست آمده پیشنهاد می شود سیاستگذاری انرژی الکتریکی در بخش صنعت اولاً غیر قیمتی و درآمدی باشند و ثانیاٌ با دقت خاصی انجام شوند، که باعث تغییرات ساختاری در مصرف این کالای استراتژیک نگردد.
پرونده مقاله
هدف اصلی در این مقاله بررسی مخارج مصرفی خانوارهای شهری در ایران با استفاده از الگوی تقریب خطی سیستم تقاضای تقریباً ایده آل[i] (LA-AIDS) بر مبنای روش دادههای تابلویی و استخراج کشش های قیمتی و درآمدی گروههای مدنظر است. برای این منظور 7 گروه از کالاها و خدمات شامل خوراکی چکیده کامل
هدف اصلی در این مقاله بررسی مخارج مصرفی خانوارهای شهری در ایران با استفاده از الگوی تقریب خطی سیستم تقاضای تقریباً ایده آل[i] (LA-AIDS) بر مبنای روش دادههای تابلویی و استخراج کشش های قیمتی و درآمدی گروههای مدنظر است. برای این منظور 7 گروه از کالاها و خدمات شامل خوراکیها و آشامیدنیها، کفش و پوشاک، حمل و نقل، ارتباطات، هتل و رستوران و آب، برق، گاز و سایر سوختها و سایر گروهها در نظر گرفته شد و سهم هر یک با استفاده از روش رگرسیون به ظاهر نامرتبط و اطلاعات سالهای 1380 الی 139 برای 10 دهک هزینهای در منطقه شهری برآورد شده است. نتایج حاکی از این است که کشش قیمتی این گروههای مصرفی مبتنی بر انتظارات تئوریکی و منفی است و شدت حساسیت این گروهها نسبت به تغییرات قیمت در دهکهای بالای هزینهای بیشتر است. کشش درآمدی بیانگر این است که گروههای خوارکیها و آشامیدنیها، کفش و پوشاک جزء کالاهای نرمال و ضروری و سایر گروه کالاهای نرمال و لوکس هستند Linear Approximate of Almost Ideal Demand System
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد