فهرست مقالات سیریک

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - کارایی شاخص‌های مانگرو در تهیه نقشه جنگل‌های مانگرو با استفاده از تصاویر لندست 8 در جنوب ایران
  یوسف عرفانی فرد محسن لطفی نصیرآباد
  10.30495/girs.2022.685675
  پیشینه و هدف جنگل‌های مانگرو به‌عنوان یکی از بوم‌سازگان‌های مهم گیاهی هستند که در مناطق جزر و مدی سواحل اقیانوسی مستقر شده و از گونه‌های همیشه‌سبز تشکیل می‌شوند. با توجه به گزارش‌های سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد، مساحت جنگل‌های مانگرو در دنیا حدود 14.6 میلیون هکتا چکیده کامل

  پیشینه و هدف جنگل‌های مانگرو به‌عنوان یکی از بوم‌سازگان‌های مهم گیاهی هستند که در مناطق جزر و مدی سواحل اقیانوسی مستقر شده و از گونه‌های همیشه‌سبز تشکیل می‌شوند. با توجه به گزارش‌های سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد، مساحت جنگل‌های مانگرو در دنیا حدود 14.6 میلیون هکتار است که بیش از 40 درصد از این جنگل‌ها در آسیا قرار دارند. اندونزی با 2.3 میلیون هکتار بیشترین سطح تحت پوشش با بیشترین تنوع گونه‌ای از این جنگل‌ها را دارد. همچنین ایران نیز با دارا بودن حدود 10000 هکتار جنگل مانگرو در بخش های شمالی خلیج‌فارس و دریای عمان، یکی از کشورهای دارای مانگرو محسوب می‌شود. اگرچه اهمیت بوم‌شناختی و اقتصادی ـ اجتماعی جنگل‌های مانگرو بر پژوهشگران و مدیران پوشیده نیست، کاهش سالانه کمیت و کیفیت این جنگل‌ها تحت تأثیر عوامل طبیعی (مانند طوفان) و انسانی (بهره‌برداری بی‌رویه) همچنان ادامه دارد. بنابراین، توسعه راهکارهای عملی و مؤثر به‌منظور حفاظت از زیستگاه‌های موجود و همچنین بهبود مدیریت، پایش و ارزیابی جنگل‌های مانگرو ضروری به نظر می‌رسد. نخستین گام در هر برنامه مدیریتی و حفاظتی در جنگل‌های مانگرو شامل تهیه نقشه پراکنش مکانی و همچنین پایش تغییرات مکانی آن ها است. بنابراین یافتن روش‌های کارآمد در مساحی و بررسی تغییرات زمانی و مکانی جنگل‌های مانگرو به‌منظور مدیریت و حفاظت مؤثر از آن ها از اهمیت زیادی برخوردار است. دشواری داده‌برداری میدانی در این بوم‌سازگان باعث شده داده‌های سنجش از دور در نقشه‌برداری از مانگروها به سرعت توسعه پیدا کنند. اگرچه پژوهش‌های پیشین نشان دادند به دلیل سبزینگی و محتوای آب متفاوت برگها، شاخص‌های پوشش گیاهی متداول در طبقه‌بندی مانگروها از کارایی لازم برخوردار نیستند. لذا پژوهشگران با بررسی رفتار طیفی مانگروها، اقدام به ارائه شاخص‌هایی کردند که مختص طبقه‌بندی این جنگل‌ها روی تصاویر ماهواره‌ای هستند. ازآنجایی‌که شاخص‌های مانگرو اخیراً معرفی شده‌اند، کارایی آن ها در شرایط یکسان مورد مقایسه قرار نگرفته و صرفاً در مطالعات موردی به صورت تکی و یا در مقایسه با شاخص‌های پوشش گیاهی بررسی شدند. همچنین شاخص‌های مانگرو در نقشه‌برداری جنگل‌های مانگرو در جنوب ایران مورد ارزیابی قرار نگرفتند. بنابراین مطالعه حاضر با هدف مقایسه کارایی هشت شاخص مانگرو در نقشه‌برداری از مانگروهای سه رویشگاه خلیج نایبند (استان بوشهر)، سیریک (استان هرمزگان) و خلیج گواتر (استان سیستان و بلوچستان) روی تصاویر لندست 8 انجام شد.مواد و روش ها جنگل‌های مانگرو در ایران در 21 رویشگاه در 10 شهرستان در سه استان بوشهر، هرمزگان و سیستان و بلوچستان پراکنده شدند. به‌منظور ارزیابی کلی شاخص‌های مانگرو، یک منطقه از هر استان برای این مطالعه انتخاب شد. جنگل‌های مانگرو در خلیج نایبند در دو خور بیدخون و بساتین متمرکز است. مانگروها در سیریک در اطراف تالاب آذینی پراکنده هستند و جنگل‌های مانگرو در خلیج گواتر، در خورهای باهو و گواتر مستقر هستند. تصاویر ماهواره لندست 8 مربوط به سال 2020 به نحوی دریافت شدند که از هر منطقه دو تصویر یکی در شرایط جزر و یکی هم در شرایط مد بودند. پس از پیش‌پردازش‌های لازم، از تصاویر لندست در شرایط جزر برای محاسبه شاخص‌های MI (Mangrove Index)، NDMI (Normalized Difference Mangrove Index)، CMRI (Combined Mangrove Recognition Index)، MDI (Mangrove Discrimination Index)، MMRI (Modular Mangrove Recognition Index)، L8MI (Landsat 8 Mangrove Index) و MVI (Mangrove Vegetation Index) استفاده شد. همچنین دو تصویر لندست جزر و مد در هر منطقه برای محاسبه شاخص SMRI (Submerged Mangrove Recognition Index) به کار رفت. سپس تفکیک سه طبقه خاک، آب و جنگل‌های مانگرو با الگوریتم ماشین بردار پشتیبان انجام شد. نتایج طبقه‌بندی علاوه بر معیارهای صحت کلی، کاپا، صحت تولیدکننده و صحت کاربر طبقه مانگرو، با استفاده از سطح زیر منحنی (AUC) مشخصه نسبی عملکرد (ROC) نیز ارزیابی شدند.نتایج و بحث در مجموع 10 شاخص مانگرو در شرایط یکسان مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفتند. شاخص‌های مورد بررسی هشت عدد بودند که دو شاخص MDI و L8MI هر کدام یک بار با استفاده از باند SWRI1 و یک بار با باند SWIR2 محاسبه شدند که درنتیجه مجموعاً 10 شاخص برای طبقه‌بندی جنگل‌های مانگرو در مناطق مطالعاتی به کار رفتند. از میان شاخص‌های مورد مطالعه، شاخص SMRI به عنوان شاخص بهینه انتخاب شد. علاوه بر صحت تولیدکننده (مانگروPA) و صحت کاربر (مانگروUA) طبقه مانگرو؛ صحت کلی و ضریب کاپا در طبقه‌بندی آب، خاک و مانگرو SMRI نیز بیشتر از سایر شاخص‌ها بود. یکی از دلایل احتمالی کارایی بیشتر این شاخص می تواند در استفاده از تصاویر جزر و مدی برای شناسایی مانگروها باشد. بررسی نتایج دو شاخص MDI و L8MI نیز نشان داد که در خلیج نایبند عملکرد این دو شاخص در شناسایی جنگل‌های مانگرو هنگام استفاده از باند SWIR2 بهتر از باند SWIR1 بود. یکی از دلایل احتمالی بروز این نتیجه می‌تواند به وجود مناطق انسان‌ساخت و پوشش گیاهی غیرمانگرو در خلیج نایبند مربوط باشد. درحالی‌که در خلیج گواتر هر دو شاخص با باند SWIR1 نتایج صحیح‌تری در طبقه‌بندی مانگروها داشتند. بررسی AUC نیز تأیید نمود که شاخص SMRI در شناسایی طبقه مانگرو در مناطق مورد بررسی بهتر از سایر شاخص‌های مانگرو عمل کرد. مقدار AUC طبقه مانگرو در خلیج نایبند 0.94، در سیریک 0.92 و در خلیج گواتر 0.93 بوده است که بیشترین مقدار AUC بین شاخص‌های مورد بررسی بوده است. نتایج طبقه‌بندی جنگل‌های مانگرو در سه منطقه مورد مطالعه با شاخص منتخب SMRI نشان داد مساحت مانگروها در خلیج نایبند 260.1 هکتار، در سیریک حدود 1049.2 هکتار و در خلیج گواتر حدود 649.5 هکتار برآورد شدند.نتیجه گیری نتایج نشان داد که شاخص‌های مانگرو عملکرد مطلوبی در شناسایی مانگروها در هر سه منطقه مورد مطالعه داشتند و در هیچکدام نتایج بسیار ضعیف دیده نشد. مقدار AUC طبقه مانگرو با استفاده از SMRI در هر سه رویشگاه مورد مطالعه به بیش از 0.9 رسید و این شاخص در هر سه منطقه به عنوان شاخص مطلوب شناخته شد. با بررسی نتایج در سه منطقه مطالعاتی می‌توان به این جمع‌بندی رسید که عملکرد شاخص‌های مانگرو در خلیج نایبند اندکی کمتر از دو منطقه دیگر بوده است (مانند NDMI و L8MI-1 با AUC حدود 0.6). مساحت جنگل های مانگرو در خلیج نایبند، سیریک و خلیج گواتر بر اساس تصاویر ماهواره لندست 8 مربوط به سال 2020 برآورد شد. بین این پنج رویشگاه، بیشترین مساحت جنگل‌های مانگرو مربوط به سیریک (1049.2 هکتار) و کمترین آن مربوط به خور بساتین (43.3 هکتار) بوده است. به منظور تأیید نهایی دستاوردهای مطالعه حاضر، پیشنهاد می شود SMRI در سایر رویشگاه های مانگرو در جنوب ایران مورد ارزیابی قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - تبیین الگوی مدیریت راهبردی در توسعه پایدار روستایی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان سیریک)
  عباس جهان الدینی حسین سلیمانی رامین غفاری
  حوزه‌های روستایی به عنوان قاعده نظام و فعالیت ملی نقش اساسی در توسعة ملی ایفا می‌کنند؛ زیرا توسعه پایدار سرزمین در گرو پایداری نظام روستایی به عنوان زیرنظام تشکیل‌دهندة نظام سرزمین است و پایداری فضاهای روستایی در ابعاد مختلف می‌تواند نقش مؤثری در توسعه منطقه‌ای و ملی دا چکیده کامل

  حوزه‌های روستایی به عنوان قاعده نظام و فعالیت ملی نقش اساسی در توسعة ملی ایفا می‌کنند؛ زیرا توسعه پایدار سرزمین در گرو پایداری نظام روستایی به عنوان زیرنظام تشکیل‌دهندة نظام سرزمین است و پایداری فضاهای روستایی در ابعاد مختلف می‌تواند نقش مؤثری در توسعه منطقه‌ای و ملی داشته باشد و اگر در جریان پیشرفت و توسعه فضاهای روستایی وقفه‌ای ایجاد شود، آثار و پیامدهای آن نه تنها حوزه‌های روستایی؛ بلکه مناطق شهری و در نهایت، کلیات سرزمین را در بر خواهد گرفت. یکی از عوامل مؤثر در توسعه روستایی مدیریت و برنامه ریزی راهبردی می‌باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش مدیریت راهبردی در توسعه پایدار روستایی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان سیریک) انجام شد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش صاحبنظران و متخصصان بخش مرکزی شهرستان سیریک بودند که به شیوه هدفمند 60 نفر از آن‌ها انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه محقق ساخته بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار spss و همچنین تحلیل swot استفاده شد. نتایج آزمون t نشان داد که مدیریت راهبردی نقش اساسی در توسعه پایدار روستایی دارد. همچنین معیارهای کالبدی، اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی نقش اساسی در توسعه پایدار روستایی در شهرستان سیریک دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - کاربرد شاخص‌های مورفومتری تکتونیکی جنبا در برآورد وضعیت تکتونیکی گسل‌های مکران در محدوده حوضه های آبریز تبرکن و گز
  داود مختاری محمدحسین رضایی مقدم شبنم محمودی عباس مرادی
  شاخصژئومورفیکابزاریبرایتحلیل هایمورفوتکتونیکیوپایه ایبرایتشخیصتغییرشکل هایتکتونیکیوتخمینناپایدارینسبیفعالیت هایتکتونیکیاست. اینتحقیقی،توصیفیتحلیلی،باهدفبررسی میزانفعالیت هاینوساختیحوضه هایآبریز است.این حوضه ها، از رودخانه گز شروع وبه رودخانه تبرکن ختم می شوند واززیر حوض چکیده کامل

  شاخصژئومورفیکابزاریبرایتحلیل هایمورفوتکتونیکیوپایه ایبرایتشخیصتغییرشکل هایتکتونیکیوتخمینناپایدارینسبیفعالیت هایتکتونیکیاست. اینتحقیقی،توصیفیتحلیلی،باهدفبررسی میزانفعالیت هاینوساختیحوضه هایآبریز است.این حوضه ها، از رودخانه گز شروع وبه رودخانه تبرکن ختم می شوند واززیر حوضه هایآبریزسیریک و جاسک در منطقه مکران، واقع در شرق هرمزگانهستند.هم اکنونطرح های توسعه درمکراندر حال اجرا ستلذاارزیابی فعالیت هاینئوتکتونیکیمی تواند در برآورد محدودیت هایژئومورفیکمنطقه موثرباشد زیرااجرای زیرساخت ها بدون ارزیابی خطرات موجود هزینه های سنگینی در پیدارد.دراینپژوهشازشاخص های،(Smf)، (T)، (VF)، (SL)،(Af)ومنحنیهیپسومتریاستفادهشد. برای ارزیابی شاخص هایمذکورازنقشه هایتوپوگرافی،داده هایسطوحارتفاعی(DEM) وتصاویرگوگل ارثونرمافزارArc GISاستفادهشد.نتایجنشانمی دهداگرچه همه حوضه ها از نظر تکتونیکی فعالند، حوضه هایتبرکن و گزبه ترتیب بالاترین و کمترین میزان فعالیت تکتونیکی را دارند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - بررسی رابطه مدیریت راهبردی و توسعه گردشگری روستایی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان سیریک)
  عباس جهان الدینی حسین سلیمانی سید رامین غفاری
  امروزه گردشگری روستایی به یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی در بسیاری از کشورهای جهان تبدیل شده است و دولت‌ها سیاست‌های مختلفی را به منظور توسعه‌ی گردشگری روستایی در مقیاس‌های گوناگون، از سطوح محلی تا سطح ملی به‌کار گرفته‌اند. در دهه‌های گذشته به ویژه از دهه‌ی 1990، به چکیده کامل

  امروزه گردشگری روستایی به یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی در بسیاری از کشورهای جهان تبدیل شده است و دولت‌ها سیاست‌های مختلفی را به منظور توسعه‌ی گردشگری روستایی در مقیاس‌های گوناگون، از سطوح محلی تا سطح ملی به‌کار گرفته‌اند. در دهه‌های گذشته به ویژه از دهه‌ی 1990، به دلیل رکود بخش کشاورزی و مشکلات فراروی جوامع روستایی، همواره متخصصان و برنامه‌ریزان بر اهمیت توسعه‌ی گردشگری روستایی تأکید کرده‌اند. در این راستا شهرستان سیریک با برخورداری از جاذبه‌های فراوان در مناطق روستایی می‌تواند از این پتانسیل عظیم در راستای بهبود وضع اقتصادی خود بهره برد. به همین منظور در مقاله حاضر با استفاده از انجام مراحل کیفی با تکنیکSWOT به تعیین نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای موجود برای توسعه گردشگری این شهرستان پرداخته شد و با استفاده از نرم‌افزار SPSS و با محاسبه ضریب همبستگی به بررسی رابطه مدیریت راهبردی و توسعه گردشگری پرداخته شد. نتایج حاکی از آن بود که نقاط قوت و فرصت‌ها‌ی این منطقه بیش از نقاط ضعف و تهدیدهای آن بوده که با به‌کارگیری راهبرد تهاجمی، می‌توان به توسعه گردشگری منطقه امیدوار بود‌. همچنین نتایج ضریب همبستگی نشان داد بین مدیریت راهبردی و توسعه گردشگری با ضریب همبستگی 67/0 رابطه معنادار وجود دارد. پرونده مقاله