ذرات معلق

دسترسی آزاد مقاله

1 - توزیع اندازه ذرات حاصل از فرسایش خاک‌های اطراف دریاچه ارومیه جمع‌آوری شده بوسیله نمونه‌گیر BSNE
فاطمه ذبیحی مهرداد اسفندیاری محمدرضا دلالیان ابوالفضل معینی

در سال‌های اخیر دریاچه ارومیه بعلت کاهش شدید تراز آب خود، به یکی از منابع اصلی گرد و غبار در ایران تبدیل شده است. یکی از اطلاعات ضروری برای تصمیم‌گیری درخصوص چگونگی رفتار با این مسأله، آگاهی از توزیع اندازه ذراتی است که در ارتفاعات مختلف از سطح زمین در حال حرکت است. جهت چکیده کامل

در سال‌های اخیر دریاچه ارومیه بعلت کاهش شدید تراز آب خود، به یکی از منابع اصلی گرد و غبار در ایران تبدیل شده است. یکی از اطلاعات ضروری برای تصمیم‌گیری درخصوص چگونگی رفتار با این مسأله، آگاهی از توزیع اندازه ذراتی است که در ارتفاعات مختلف از سطح زمین در حال حرکت است. جهت به تله انداختن ذرات گرد و غبار حاصل از فرسایش بادی خاک‌های اطراف دریاچه ارومیه یکی از کانون‌های گرد و غبار واقع در جنوب شرق دریاچه ارومیه در فاصله 30 کیلومتری جاده تبریز- آذرشهر انتخاب و از نمونه‌گیرهای BSNE (Big Spring Number Eight) استفاده گردید. 14 عدد دیرک که بر روی هر کدام چهار نمونه‌گیر در ارتفاع‌های 15/0، 5/0، 1 و 2 متری از سطح زمین قرار گرفته شده بود، در الگویی دایره‌ای شکل نصب گردید. نمونه‌گیرها در 12 دوره زمانی (از اسفند 1394 تا بهمن 1395) تخلیه شده و و توزیع اندازه ذرات و نیم‌رخ عمودی ذرات جمع‌آوری گردیده تعیین شد. نتایج نشان داد مقدار درصد ذرات ریز (15/0 - 053/0 میلی‌متر) بیشتر از ذرات درشت (1- 25/0 میلی‌متر)‌ است. بیشترین مقدار ذرات ریز در ارتفاعات 100 و200 سانتی-متری و بیشترین مقدار ذرات درشت‌ در ارتفاع 15 سانتی‌متری از سطح زمین دیده شد. با افزایش ارتفاع از سطح زمین، وزن ذرات جمع-آوری شده کاهش یافت. رابطه توانی بهترین تابع برای تشریح تغییرات وزن ذرات جمع‌آوری شده و ارتفاع از سطح زمین بود. نتایج نشان-دهنده همبستگی منفی بین مجموع بارندگی ماهانه و وزن ذرات جمع‌آوری شده بود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - ارزیابی روش های قطعی و زمین آمار در پهنه بندی غلظت ذرات معلق (PM2.5 و PM10) با استفاده از GIS: مطالعه موردی، شهر سبزوار
سید علی سجادی مهری دلسوز قاسم ذوالفقاری محسن میرمحمدی حامد ادب

10.22034/jest.2018.22358.3143

زمینه و هدف: امروزه زندگی افراد به خاطر آلاینده های متعدد وارد شده به اتمسفر ناشی از اقدامات انسانی و فعالیت های بیولوژیکی در معرض خطر است. از دیدگاه بهداشت عمومی ذرات معلق یکی از آلاینده های اصلی هوا می باشد. هدف از این پژوهش ارزیابی روش های میان یابی مکانی جهت تعیین غ چکیده کامل

زمینه و هدف: امروزه زندگی افراد به خاطر آلاینده های متعدد وارد شده به اتمسفر ناشی از اقدامات انسانی و فعالیت های بیولوژیکی در معرض خطر است. از دیدگاه بهداشت عمومی ذرات معلق یکی از آلاینده های اصلی هوا می باشد. هدف از این پژوهش ارزیابی روش های میان یابی مکانی جهت تعیین غلظت سطحی ذرات معلق PM10و PM2.5 در شهر سبزوار و در نتیجه، انتخاب مناسب ترین روش میان یابی به منظور تهیه نقشه های پهنه بندی ذرات معلق در محیطGIS است. مواد و روش ها: اندازه گیری ذرات معلق PM2.5 و PM10 توسط دستگاه مونیتورینگ گرد و غبار محیطیمدلHaz-Dust EPAM5000، در 48 ایستگاه سطح شهر انجام شد و پس از اطمینان از صحت آماری آن ها در محیط نرم افزاری ARC GIS توسط افزونه زمین آماری در منطقه مورد مطالعه (شهر سبزوار) به روش های کریجینگ (Kriging)، وزن دهی فاصله معکوس (IDW) پهنه بندی و ارزیابی شد. در نهایت با توجه به مقادیر خطایی که هر الگوریتم پس از میان یابی نشان داد بهترین روش از بین روش های میان یابی مورد آزمون انتخاب شد. یافته ها: نتایج حاصل نشان دهنده این بود که بین روش های زمین آمار و قطعی تفاوت چندانی بین روش های قطعی و زمین آمار به لحاظ مقادیر مربع میانگین ریشه دوم (Root Mean Squared (RMS)) و همچنین میانگین قدر مطلق درصد خطا (Mean Absolute Percentage Error (MAPE)) وجود ندارد هر چند که این میزان برای روش های قطعی کم تر می باشد. بحث و نتیجه گیری: به نظر می رسد که مناسب ترین روش میان یابی برای پهنه بندی غلظت ذرات معلق PM2.5 و PM10 روش قطعی با تابع IDW می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - ارزیابی میزان آلاینده های گازی و ذرات معلق هوا در پایانه های درون شهری شرکت واحد اتوبوسرانی تهران
عظیمه یکپایی نجف آبادی سید علیرضا حاجی سید میرزا حسینی علی محمدی

10.22034/jest.2021.32077.4071

زمینه و هدف : پایانه های اتوبوس نقش کلیدی در سامانه حمل و نقل عمومی کلان شهرها دارد. کیفیت هوا و آلاینده های موجود در محیط پایانه از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا روزانه افراد زیادی در این محل توقف و تردد کرده و هوای آن را تنفس می کنند، لذا بررسی، شناسایی و تعیین میزا چکیده کامل

زمینه و هدف : پایانه های اتوبوس نقش کلیدی در سامانه حمل و نقل عمومی کلان شهرها دارد. کیفیت هوا و آلاینده های موجود در محیط پایانه از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا روزانه افراد زیادی در این محل توقف و تردد کرده و هوای آن را تنفس می کنند، لذا بررسی، شناسایی و تعیین میزان آلاینده های تولید شده در هوای این اماکن گامی اساسی در مدیریت و کنترل آلودگی هوای آن می باشد.این پژوهش از نوع توصیفی مقطعی بوده و هدف آن سنجش و تعیین میزان غلظت ذرات معلق PM10 ،PM2.5 ، PM1 و گازهایNO2 ، SO2 ، CO، HC در هوای آزاد شش پایانه مهم و پر ترافیک کلان شهر تهران می باشد.روش بررسی : از دستگاه پرتابل Met One برای سنجش ذرات معلق و دستگاه Aeroqual برای سنجش گازها در مدت یک سال از پاییز 94 لغایت تابستان 95 استفاده شد ، نمونه ها با استفاده از نرم افزار SPSS ،EXEL تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: نتیجه این تحقیق نشان داد، بیش ترین میزان غلظت ذرات معلق PM1با میانگین 20/1 میکرو گرم بر مترمکعب، PM2/5با میانگین 72/6 میکروگرم بر مترمکعب ،PM10 با میانگین 23/100 میکروگرم بر متر مکعب، میزان غلظت گاز CO با میانگینغلظت ppm 95/6 ، NO2 با میانگین غلظت ppm 05/0 ، SO2 با میانگین ppm 05/0 ، HC ، با میانگین ppm 56/2 در فصل زمستان وجود دارد.بحث و نتیجه گیری : از دلایل افزایش آلاینده ها می توان به پایین بودن دما، عدم وزش باد، وارونگی هوا، موقعیت نامناسب قرار گیری پایانه ، منابع آلاینده اطراف و نوع سوخت و تکنولوژی به کار رفته در اتوبوس ها اشاره کرد. با استفاده از نتایج این تحقیق می توان در تدوین راه کارهای مدیریتی مناسب جهت کنترل و کاهش آلاینده های هوا با هدف بهبود سیستم در این اماکن بهره گرفت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - ارزیابی ذرات معلق محیطی PM10 و PM2.5 با روش شاخص کیفیت هوا (مطالعه موردی: مجتمع صنعتی سیمان تهران )
رضا کریمی قوزلو آیدا احمدی مجید عباسپور نصرت الله عباس زاده

10.30495/jest.2020.30146.3867

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت صنایع سیمان در رشد اقتصادی کشور و تاثیر آن بر میزان انتشار آلاینده های هوا (ذرات معلق)، در این پژوهش اثرات کارخانه سیمان تهران در محیط اطراف آن مورد بررسی قرار گرفته و هدف اصلی از آن ارزیابی آلاینده ذرات معلق محیطی با شاخص کیفیت هوا در مجتم چکیده کامل

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت صنایع سیمان در رشد اقتصادی کشور و تاثیر آن بر میزان انتشار آلاینده های هوا (ذرات معلق)، در این پژوهش اثرات کارخانه سیمان تهران در محیط اطراف آن مورد بررسی قرار گرفته و هدف اصلی از آن ارزیابی آلاینده ذرات معلق محیطی با شاخص کیفیت هوا در مجتمع صنعتی سیمان تهران می باشد.روش بررسی: در این پژوهش اندازه گیری ذرات معلق PM10 و PM2.5، طی یک دوره یک ساله (1395) در چهار فصل مختلف اندازه گیری شد. برای اندازه گیری ذرات معلق موجود در هوای محیط از دستگاه غبار سنج ۵۳۱ MET ONE GT ساخت شرکت TSI استفاده می شود که قابلیت اندازه گیری ذرات با PM10, PM2.5, PM7, PM1 را داراست. دستگاه بعدی غبارسنج پارتیکل کانتر ۸۵۳۰ TSI Dust Trak II از نوع غبارسنجی رومیزی بوده که دارای قابلیت ثبت داده ها را دارد، استفاده شد. این نمونه برداری ها در 6 ایستگاه اندازه گیری در مجتمع صنعتی سیمان تهران انجام یافت و در نهایت نتایج به صورت AQI فصلی مورد ارزیابی قرار گرفت. در روش AQI که یکی از پرکاربردترین روش های ارزیابی وضعیت کیفیت هوا می باشد، ابتدا شاخص آلودگی در یک ایستگاه اندازه گیری و سپس در همه ایستگاه ها بعنوان بالاترین شاخص کیفیت آلودگی تعیین می شود.یافته ها و نتایج: اولین یافته ای که از پژوهش حاضر بدست آمد این بود که آلاینده مسئول در کل ایستگاه های فصل بهار مربوط به تصفیه خانه بوده که جزو طبقه بندی پاک قرار دارد. در ادامه آلاینده مسئول در کل ایستگاه های فصل تابستان مربوط به جاده عوارضی (طبقه بندی سالم)، آلاینده مسئول در کل ایستگاه های فصل پاییز مربوط به محوطه ورزشگاه (طبقه بندی ناسالم برای گروه های حساس)، آلاینده مسئول در کل ایستگاه های فصل زمستان مربوط به منازل مسکونی (طبقه بندی سالم) قرار دارد. بنابراین آلاینده ترین ایستگاه طی یک سال یا 4 فصل متفاوت مربوط به PM2.5 فصل پاییز می باشد.بحث و نتیجه گیری: بنابراین وضعیت کیفیت هوا با میانگین غلظت mg/m3 2.106 در صنعت سیمان تهران در طبقه بندی ناسالم برای گروه های حساس قرار گرفته که با رنگ نارنجی مشخص می شود. در آخر پیشنهاداتی برای کاهش آلایندگی ذرات معلق در منطقه صنعت ارایه می گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - مقایسه قابلیت برگ درختان برای ترسیب ذرات معلق هوا با تحلیل تصاویرمیکروسکوپ الکترونی
سارا عباسی سید محسن حسینی نعمت اله خراسانی عبدلرضا کرباسی

10.30495/jest.2021.29157.3810

زمینه و هدف: در مطالعه حاضر ویژگی ذرات ترسیب شده بر سطح برگ درختان گونه‌های چنار (Platanus orientalis)، نارون (Ulmus carpinifolia)، اقاقیا (Robinia pseudacasia)، توت (Morus alba) و زبان گنجشک (Fraxinus excelsior) در حاشیه یکی از خیابان‌های پرتردد در تهران(محدوده میدان آ چکیده کامل

زمینه و هدف: در مطالعه حاضر ویژگی ذرات ترسیب شده بر سطح برگ درختان گونه‌های چنار (Platanus orientalis)، نارون (Ulmus carpinifolia)، اقاقیا (Robinia pseudacasia)، توت (Morus alba) و زبان گنجشک (Fraxinus excelsior) در حاشیه یکی از خیابان‌های پرتردد در تهران(محدوده میدان آزادی)با استفاده از تصاویر میکروسکوپ الکترونی و آشکارساز آنالیز عنصری (SEM-EDX) بررسی شد و قابلیت برگ گونه‌های درختی مختلف برای ترسیب ذرات مقایسه شد.روش بررسی : از هر گونه درختی یک پایه انتخاب شد. پایه های درختی سالم و در کنار یکدیگر در حاشیه یک خیابان پرترافیک قرار داشت. تاج پوشش درختان از یکیدیگر جدا بود. برگ‌های سالم از ارتفاع2 الی5/2 متری از سطح زمین از بیرونی‌ترین قسمت تاج‌پوشش درختان در سمت خیابان چیده شد. برای تصویربرداری با میکروسکوپ الکترونی از سطوح برگ ها، نمونه ها در آزمایشگاه آماده سازی شد. بیش از 50 ذره با آنالیز آشکارساز عنصری بررسی شد. درصد‌جرمی عناصر هر ذره ثبت شد. قطر معادل برای هر ذره‌ای که توسطSEM-EDXتصویر آن تهیه شده بود، در نرم افزارImageJ به‌صورت دستی اندازه‌گیری شد. از برگ‌ها با استفاده از اسکنر تصویر با فرمتJpg تهیه و با نرم‌افزارImagej مساحت برگ‌ها تعیین شد. وزن ذرات ترسیب شده بر برگ هر درخت نیز توزین شد.یافته ها : 21عنصر در ذرات شناسایی شد. بیش از 50 ذره آنالیز شد. عناصر کربن، اکسیژن، آهن، سیلیس بیش‌ترین درصد جرمی و عناصر کربن، کلسیم، سیلیس، اکسیژن، آهن و پتاسیم بیشترین درصد حضور در ذرات را داشتند. ذرات با قطر کمتر از 5/2میکرومتر فراوان‌ترین ذرات بودند. ذرات فلزی با قطر بین5/2تا10 میکرومتر فراوان‌ترین ذرات فلزی بودند. قطر ذرات به‌ترتیب در چنار، توت، زبان‌گنجشک، اقاقیا، نارون بیش‌تر بود ولی مقایسه میانگین آماری قطرذرات ترسیب شده بر برگ درختان تفاوت آماری نشان نداد. این عدم تفاوت آماری ابعاد ذرات ترسیب شده بر برگ‌ها به دلیل یکسان بودن موقعیت قرارگیری پایه های درختان نسبت به منبع انتشار ذرات و مشابه بودن منابع انتشار ذرات است. بیش‌ترین میزان ذرات ترسیب شده روی سطح برگ به ترتیب در چنار، نارون، زبان گنجشک، اقاقیا و توت بود.بحث و نتیجه گیری : مساحت برگ، وجود کرک، زبری سطح برگ، وجود موم، وجود رگبرگ، شکل برگ نقش موثری در تغییرات ویژگی‌های ذرات انباشت شده بر سطح برگ درختان دارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - مدل‌سازی پراکنش ذرات معلق هوای شهر اصفهان با بهره‌گیری از روش‌های IDW و Cokriging
سحر حیدری اصل حسین مرادی محسن سلیمانی

10.30495/jest.2022.50105.4963

زمینه و هدف: شهر اصفهان به دلیل شرایط جغرافیایی خاص‌، توپوگرافی و ازدیاد مواد آلاینده از آلوده‌ترین شهرهای ایران محسوب می‌شود. صنایع، ترافیک، آلاینده‌های خانگی و تجاری از منابع عمده‌ی آلاینده‌ی هوای شهر اصفهان به شمار می‌رود. از روش‌های رایج برای پیش‌بینی و برآورد آلودگ چکیده کامل

زمینه و هدف: شهر اصفهان به دلیل شرایط جغرافیایی خاص‌، توپوگرافی و ازدیاد مواد آلاینده از آلوده‌ترین شهرهای ایران محسوب می‌شود. صنایع، ترافیک، آلاینده‌های خانگی و تجاری از منابع عمده‌ی آلاینده‌ی هوای شهر اصفهان به شمار می‌رود. از روش‌های رایج برای پیش‌بینی و برآورد آلودگی هوا روش‌های درون‌یابی است. هدف از انجام این مطالعه، بررسی الگوهای پراکنش و مدل‌سازی ذرات‌معلق PM2.5 و PM10 هوای شهر اصفهان با استفاده از روش‌های درون یابی IDW و Cokriging است. روش بررسی: در راستای این پژوهش، غلظت آلاینده‌های PM2.5 و PM10 در فصول‌ زمستان و تابستان سال های 1396و1397 در 137 نقطه از محدوده‌ی شهری به صورت مسیری خطی و به‌وسیله‌ی دستگاه پرتابل اندازه‌گیری ذرات معلق آلودگی هوا (مدل CEM) اندازه‌گیری شد. نقشه‌های پهنه‌بندی برای هر آلاینده در دو فصل سرد و گرم در محیط ‌Arc GIS 10.6 تهیه شد. به‌منظور فرآیند صحت‌سنجی 30% از داده‌ها به صورت تصادفی کنار گذاشته شد. هم‌چنین مقادیر RMSE در هر دو روش‌ درون‌یابی مذکور موردمقایسه قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج به‌دست‌آمده در مورد توزیع آلاینده‌ها با منابع انتشار مهم ازجمله مناطق با ترافیک بالا و بعضی از مناطق نزدیک به مسیر رودخانه‌ی زاینده رود مطابقت داشت. روش Cokriging از نظر مقادیر RMSE کم‌تر از روش IDW عملکرد بهتری داشت اگرچه در فرآیند صحت‌سنجی، بین برازش روش های IDW و Cokriging اختلاف چندانی مشاهده نشد. بحث و نتیجه‌گیری: در نقشه‌های پهنه بندی، نقاط داغ آلودگی (حداکثرغلظت) در مناطق مرکزی محدوده مطالعاتی مشاهده شد که سهم عمده ای از آن به تردد بسیار وسایل نقلیه در سطح شهر اختصاص دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - بررسی آلودگی سرب در ذرات معلق داخل و خارج ساختمان های مسکونی، اداری، تجاری در کلانشهر کرج
شکوفه ساجدی سابق نبی اله منصوری لعبت تقوی سیدعلیرضا حاجی سیدمیرزاحسینی

10.30495/jest.2022.54427.5205

زمینه و هدف: آلودگی فلزات سنگین ذرات معلق موجود در هوا یک مشکل جدی محیط شهری است و مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. در بین فلزات سنگین سرب عنصری است که در ذرات معلق از منابع مختلف وارد می شود. در این تحقیق به تعیین میزان سرب در ذرات معلق ریزشی در داخل و خارج س چکیده کامل

زمینه و هدف: آلودگی فلزات سنگین ذرات معلق موجود در هوا یک مشکل جدی محیط شهری است و مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. در بین فلزات سنگین سرب عنصری است که در ذرات معلق از منابع مختلف وارد می شود. در این تحقیق به تعیین میزان سرب در ذرات معلق ریزشی در داخل و خارج ساختمان های مسکونی و اداری و تجاری کلانشهر کرج پرداخته شده است. روش بررسی: نمونه گیری از ذرات معلق در دی ماه 1399 از 23 ایستگاه در داخل و خارج از ساختمان در سطح کلانشهر کرج انجام شد. به منظور سنجش میزان سرب در نمونه های جمع آوری شده از روش هضم شیمیایی تر با استفاده از ترکیب اسیدنیتریک/اسید پرکلریک استفاده شد. در نهایت میزان فلز سرب با استفاده از دستگاه ICP-MS اندازه گیری شد. یافته ها: براساس یافته های این مطالعه بیشترین میزان سرب در داخل و خارج ساختمان های مسکونی و اداری و تجاری به ترتیب برابر با 73/858 و 28/446 میکرو گرم بر گرم اندازه گیری شد. همچنین بین میزان سرب در داخل و خارج ساختمان و بین ایستگاه های مختلف اختلاف معنی دار مشاهده شد، در بعضی از ایستگاه ها میزان سرب داخل و در بعضی از ایستگاه ها در خارج ساختمان میزان این عنصر بیشتر اندازه گیری گردید. بحث و نتیجه گیری: آنالیز سرب در نمونه های گرد و غبار داخل و خارج ساختمان در کلانشهر کرج، پراکنش مکانی میزان این آلاینده را در ایستگاه های مختلف براساس منابع آلاینده نشان می دهد. بررسی نتایج آزمون آنالیز واریانس یک طرفه نشان داد در مناطق با بار ترافیکی بالاتر میزان سرب در نمونه های گرد و غبار جمع آوری شده در داخل و خارج ساختمان بیشتر از سایر ایستگاه های اندازه گیری شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - ارزیابی ریسک ذرات معلق با استفاده از تکنیک EFMEA و روش TOPSISدر منطقه 9 شهرداری تهران
رضا جلیل زاده مهدیه سادات رحمانی

10.30495/jest.2019.30498.3902

زمینه و هدف: اهمیت استنشاق هوای پاک روزبه‌روز نمود بارزتری پیدا میکند. در هوای آزاد تعدادی از آلاینده‌ها به‌عنوان آلاینده‌های معیار در نظر گرفته‌شده‌اند، که یکی از این آلاینده‌ها ذرات معلق است. هدف از این مطالعه تعیین جنبه‌های محیط زیستی ذرات معلق در منطقه 9 شهرداری تهر چکیده کامل

زمینه و هدف: اهمیت استنشاق هوای پاک روزبه‌روز نمود بارزتری پیدا میکند. در هوای آزاد تعدادی از آلاینده‌ها به‌عنوان آلاینده‌های معیار در نظر گرفته‌شده‌اند، که یکی از این آلاینده‌ها ذرات معلق است. هدف از این مطالعه تعیین جنبه‌های محیط زیستی ذرات معلق در منطقه 9 شهرداری تهران می‌باشد.روش بررسی: در این تحقیق ابتدا با مراجعه به شهرداری منطقه 9 و دریافت اطلاعات منطقه، فعالیت‌های شاخص تولیدکننده ذرات معلق شناسایی شد. ریسک‌های بالقوه آسیب‌رسان ناشی از این فعالیت‌ها شناسایی و با توجه احتمال وقوع، گستره آلودگی، قدرت تشخیص و شدت اثر بر محیط‌زیست طبقه‌بندی گردیدند.یافته‌ها: 7 فعالیت شناسایی و برای هر فعالیت 17 پیامد محیط زیستی از تکنیک EFMEA شناسایی شد. از 17 ریسک شناسایی‌شده 4 ریسک به ترتیب شامل بیماری‌های ریوی، بیماری‌های قلبی، بیماری‌های گوارشی و بیماری‌های پوستی دارای بیشترین شدت اثر بوده و رتبه‌های اول تا چهارم را به خود اختصاص داده‌اند و 2 ریسک سوانح رانندگی و مخدوش شدن علائم راهنمایی و رانندگی دارای کمترین شدت اثر می‌باشند و در رتبه‌های شانزدهم و هفدهم رتبه‌بندی با روش TOPSIS قرار می‌گیرند. بر اساس تکنیک EFMEA نیز بیماری‌های ریوی با عدد 524 و بیماری‌های قلبی با عدد 423 بیشترین عدد ریسک و مخدوش شدن علائم راهنمایی با عدد 50 و سوانح رانندگی با عدد ریسک 52 کمترین سطح ریسک را به خود اختصاص داده‌اند.بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به ارزیابی ریسک در این تحقیق، مشخص گردید2ریسک بیماری‌های ریوی و بیماری‌های قلبی دارای بیشترین تأثیر بر روی سلامت عمومی افراد منطقه می‌باشند و با انجام یک رشته از اقدامات کنترلی می‌توان ریسک‌های زیست‌محیطی منطقه را کاهش داد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - تبیین برهم کنش چیدمان بلوک های مسکونی و پراکنش آلودگی باتوجه به جریان هوای طبیعی ( نمونه موردی: مجتمع مسکونی سبحان تهران) 
تیناسادات صدرالغروی مهناز محمودی زرندی فاطمه مهدیزاده سراج

10.30495/jest.2020.46636.4785

زمینه و هدف: افزایش روزافزون جمعیت و احداث ساختمان های بلند، وجود آلاینده‌های محیطی در شهرها را چند برابرکرده است. از طرفی افراد برای رفع نیازهای زیستی خود بیش از گذشته از محیط‌های باز شهری استفاده می‌کنند. دراین راستا عوامل مختلفی همچون چیدمان ساختمان ها و وجود جریان‌ه چکیده کامل

زمینه و هدف: افزایش روزافزون جمعیت و احداث ساختمان های بلند، وجود آلاینده‌های محیطی در شهرها را چند برابرکرده است. از طرفی افراد برای رفع نیازهای زیستی خود بیش از گذشته از محیط‌های باز شهری استفاده می‌کنند. دراین راستا عوامل مختلفی همچون چیدمان ساختمان ها و وجود جریان‌های مستمر باد می‌تواند نقش قابل‌توجهی در پراکنش ذرات آلاینده داشته باشد. مطالعه حاضر در این زمینه و با هدف تعیین تاثیر چیدمان ساختمان های بلند مسکونی بر چگونگی پراکنش ذرات آلاینده، با شناخت جریان‌ هوای شهر تهران انجام گرفته استروش بررسی: دراین پژوهش با استفاده از روشهای توصیفی-تحلیلی و مقایسه ای با به کارگیری تکنیک شبیه سازی با استفاده از نرم افزار ENVI-met به بررسی و تحلیل رفتارباد پیرامون بناو پراکنش آلاینده ها پرداخته شده است. روش گردآوری اطلاعات ازطریق مطالعات کتابخانه ای و برداشت میدانی صورت گرفته است.یافته ها: نتایج با توجه به مدلسازی انجام شده برای دونوع چیدمان متفاوت بلوک شهری انتخاب شده (مجتمع مسکونی سبحان قیطریه تهران) با فرم ساختمانی یکسان، یکی وضع کنونی و دیگری مدل پیشنهادی با چیدمان منظم، نشان می دهد که تغییر چیدمان بلوک های مسکونی بر جریان هوای طبیعی و سرعت باد بین بلوک ها اثرگذار بوده و مکان یابی نادرست و غیراصولی ساختمان های بلند باعث تغییر الگوی طبیعی وزش باد و درنتیجه موجب بروز اثرات ثانویه ناشی از رکود یا تشدید جریان باد شده ولذا بر پراکنش ذرات معلق آلاینده موثر است.بحث و نتیجه گیری: دراین پژوهش نتایج حاصل از دومدل چیدمان ساختمان ها در نرم افزار و خروجی های مربوط به شدت وزش باد و میزان ماندآلاینده CO، نشان می دهدکه مدل وضع موجود نسبت به مدل چیدمان پیشنهادی بلوک ها، باتوجه به سرعت باد بالاتر و یکنواخت درکل سایت و نیز ایجاد گردش مناسب جریان هوا در بین بلوک ها که باعث پراکنش آلودگی و مانع ماند ذرات معلق آلاینده می شود، مناسبتر است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - بررسی‌ میزان‌ جذب‌ ‌ذرات‌ ‌معلق‌ کوچک‌تر‌ ‌از‌ 5/2 ‌میکرون‌ ‌توسط‌ فیلتر‌های‌ خودرو و بهبود کیفیت‌ جذب‌ این‌ ‌فیلتر‌ها‌ با‌ استفاده‌ از‌نانوالیاف‌ ‌پلیمری‌ ‌و‌ ‌کامپوزیتی‌
محمد حسن امینی میترا محمدزاده آهنی

10.30495/jest.2022.51323.5014

زمینه و هدف: ذرات معلق یکی از آلاینده‌های اصلی هوا مخصوصاً در کشورهای در حال توسعه می‌باشند. بخشی از این ذرات به دلیل قطر کوچک خود، توسط بدن جذب شده و در نهایت وارد سیستم گردش خون انسان یا سیستم تنفسی می‌شوند. ازآن جا که سوخت ناقص موتور خودرو‌ها منبع اصلی تولید ذرات معل چکیده کامل

زمینه و هدف: ذرات معلق یکی از آلاینده‌های اصلی هوا مخصوصاً در کشورهای در حال توسعه می‌باشند. بخشی از این ذرات به دلیل قطر کوچک خود، توسط بدن جذب شده و در نهایت وارد سیستم گردش خون انسان یا سیستم تنفسی می‌شوند. ازآن جا که سوخت ناقص موتور خودرو‌ها منبع اصلی تولید ذرات معلق است، سرنشینان خودرو به‌ویژه در ترافیک شهرهای بزرگ در معرض این آلودگی قرار دارند. از این‌رو، مطالعه حاضر با هدف ارزیابی فیلترهای تجاری موجود در انواع خودرو‌ها به لحاظ میزان جذب ذرات معلق کوچک‌تر از5/2 میکرون (PM2.5) انجام گرفت و در ادامه جهت بهبود قابلیت حذف ذرات معلق توسط این فیلترها از نانوالیاف پلی‌آکریلونیتریل و کامپوزیت آن با نانوکیتوزان استفاده شد. روش بررسی: ابتدا سیستمی برای اندازه‌گیری کارایی جذب PM 2.5 و افت فشار فیلترها در آزمایشگاه طراحی و ساخته شد. سپس شش نمونه از انواع فیلترهای تجاری هوای کابین و موتور خودروهای داخلی و خارجی تهیه شده و جذب آن‌ها اندازه‌گیری شد. در ادامه فیلترهایی از جنس نانوالیاف پلیمری و کامپوزیتی به عنوان جاذب ساخته شده و کارایی آن‌ها بررسی گردید و درنهایت نتایج مورد مقایسه قرار گرفت. یافته‌ها: برای فیلتر‌های تجاری موتور خودرو جذب برابر با صفر وجذب فیلتر‌های کابین در گستره33/8-5 % به دست آمد. جذب ذرات معلق توسط فیلتر‌ نانو الیاف پلی‌آکریلونیتریل و فیلتر‌ نانوالیاف کامپوزیتی پلی‌آکریلونیتریل با نانوکیتوزان به ترتیب 97 و 95 درصد اندازه‌گیری شد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به این‌که فیلتر‌ خودرو‌های بررسی شده در این پژوهش قابلیت حذف PM2.5 را نداشتند، از فیلترهای نانویی استفاده شد. نتایج نشان داد که فیلترهای نانو الیاف پلی‌آکریلونیتریل توانایی حذف 97-95 % از PM2.5 را دارند و بنابراین می‌توان با افزودن یک لایه نانو الیاف معرفی شده در این پژوهش به فیلترهای خودرو مخصوصاً فیلتر کابین، کارآیی حذف را افزایش داد و بدین ترتیب هوای پاکی برای سرنشینان خودرو تاًمین نمود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - بررسی و پایش زیست محیطی ذرات آلاینده و اثرات آنها در هوای شهر سنندج
عبدالرضا نوفرستی فرهام امین شرعی

10.30495/jest.2022.56395.5206

زمینه و هدف: بررسی مقدار فلزات سنگین، آنیون ها و کاتیون ها در هوای شهر سنندج می باشد.روش بررسی: ابتدا اندازه گیری ذرات معلق در سطح شهر و سپس جهت تعیین ترکیب ذرات و اندازه گیری فلزات و یون های مورد نظر در ذرات، از دستگاه جذب اتمی استفاده گردید. در مرحله سوم روش آماری انج چکیده کامل

زمینه و هدف: بررسی مقدار فلزات سنگین، آنیون ها و کاتیون ها در هوای شهر سنندج می باشد.روش بررسی: ابتدا اندازه گیری ذرات معلق در سطح شهر و سپس جهت تعیین ترکیب ذرات و اندازه گیری فلزات و یون های مورد نظر در ذرات، از دستگاه جذب اتمی استفاده گردید. در مرحله سوم روش آماری انجام و نتایج اندازه گیری های میدانی در محیط SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در آخرین مرحله با نظرات کارشناسان، نقاط قوت و ضعف، فرصتها و تهدیدها استراتژیهای مربوطه به منظور بررسی علل آلودگی هوای شهر سنندج و راهکارهای اجرایی تعیین گردید.یافته ها : در این بررسی ، کیفیت هوای شهر سنندج بر اساس ذرات، دارای روز های با هوای سالم 83/20 % ، آلودگی کم 14/69% ، روزهای ناسالم 43/7% ، روزهای بسیار ناسالم معادل 38/1%، روزهای خطرناک 1/1% و روزهای بسیار خطرناک 65/1%بوده که روزهای با هوای خطرناک و بسیار خطرناک، عمدتا در ماههای اول سال مشاهده گردیده است. در بین فلزات، آلومینیم و آهن حجم بسیار بالایی داشته و پس از آنها مس، روی، سرب و آرسنیک قرار دارند. در خصوص یون ها نیز به ترتیب سدیم ، نیترات، کلر و سولفات،آهن، منیزیم و کلسیم قرار دارند.بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج ، تغییرات فلزات سرب، جیوه، منگنز، روی، آلومینیم و آهن در سطح 5% معنی دار می باشد و یک رابطه خطی معنی داری بین ذرات و مقادیر فلزات فوق وجود دارد. در خصوص یون ها نیز، سدیم، کلسیم، نیترات، سولفات و آهن، در سطح 5% معنی دار بوده اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - مدل سازی انتشار ذرات معلق با بکارگیری مدل ADMS - Urban
فریده عنابی مجید عباس پور عبدالرضا کرباسی سیدعلیرضا حاجی سیدمیرزا حسینی

امروزه یکی از بزرگترین مشکلات آلودگی هوا در کلان شهرهایی نظیر تهران بزرگ، ذرات معلق ناشی از تردد خودروها، ترافیک سنگین جاده ای و همچنین فعالیت های صنعتی مختلف می باشد. ذرات معلق می تواند طی فرآیندهای مختلف تولید شده و گروه های مخلوط از آلاینده های هوا را بوجود آورند. فر چکیده کامل

امروزه یکی از بزرگترین مشکلات آلودگی هوا در کلان شهرهایی نظیر تهران بزرگ، ذرات معلق ناشی از تردد خودروها، ترافیک سنگین جاده ای و همچنین فعالیت های صنعتی مختلف می باشد. ذرات معلق می تواند طی فرآیندهای مختلف تولید شده و گروه های مخلوط از آلاینده های هوا را بوجود آورند. فرآیند تشکیل ذرات معلق در ابعاد و ترکیب های ساختاری متفاوت به دو پارامتر مکان و زمان انتشار در منبع تولید آلاینده بستگی دارد. با استفاده از مدل سازی ریاضی به منظور پیش بینی نحوه انتشار آلاینده ها می توان اطلاعات مفیدی را برای اجرای آتی استراتژی های کنترل آلودگی و کاهش هزینه های آن فراهم نمود.در این تحقیق مدل ADMS-Urban پس از بررسی 30 مدل به عنوان مدلی با قابلیت های منحصر به فرد انتخاب گردیده است. این مدل برای نخستین بار در رابطه با مدلسازی نحوه انتشار ذرات در شهر تهران با شرایط پیچیده توپوگرافی مورد استفاده قرار گرفته است. توسط این مدل پیشرفته می توان غلظت آلاینده های منتشره از منابع آلاینده به صورت نقطه ای، خطی، حجمی، سطحی را محاسبه و نتایج را در محیط GIS ارایه نمود.با توجه به اندازه گیری های میدانی انجام شده در رابطه با انتشار ذرات در منطقه 22 شهرداری تهران بعنوان مطالعه موردی، برای مدت یکسال، هر ماه به مدت یک هفته، هر روز در دو نوبت صبح و بعد از ظهر در 13 ایستگاه اندازه گیری سیار، مقادیر غلظت ذرات معلق و پارامترهای هواشناسی منطقه نظیر سرعت و جهت باد، دما، پوشش ابر ... به عنوان داده های ورودی به مدل ADMS-Urban مورد استفاده قرار گرفته و نتایج حاصل از اجرای مدل در محیط GIS منطقه 22 ارایه گردیده است. مقایسه نتایج حاصل از اجرای این مدل ریاضی با مدل اینونتوری (بانک اطلاعاتی) آلاینده های هوای منطقه 22 نشانگر همخوانی بسیار مناسب حاصل از مدلسازی ریاضی با داده های واقعی اندازه گیری شده می باشد. نتایج نشان می دهد به علت حجم بالای وسایل نقلیه عبوری و ترافیک جاده ای اتوبان تهران- کرج و ورودی شرقی منطقه 22 بیشترین غلظت ذرات معلق را دارا می باشند. توسط این مدل می توان نحوه توزیع انتشار ذرات را در مناطق شهری (که از ناهمواری های پیچیده ای برخوردارند) با لحاظ نمودن کلیه اثرات در رابطه با مشخصات زبری سطح، موانع و ساختمانها و ناهمواری های کوهستانی بخوبی پیش بینی نمود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - تاثیر بوستان های شهری بر میزان انتشار ذرات معلق PM10 با استفاده از نرم افزار GIS
مجید عباسپور طهرانی فرد امیر حسین جاوید سحر سعیدی

چکیده زمینه و هدف : توسعه فضای سبز در داخل و حاشیه شهرها و احداث بوستان های شهری بهترین راهکار جهت بهسازی محیط شهری به شمار می رود. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر فضای سبز بوستان لاله در کاهش میزان انتشار ذرات PM10 و مقایسه آن با محیط پیرامون می باشد. بوستان لاله با وسعت چکیده کامل

چکیده زمینه و هدف : توسعه فضای سبز در داخل و حاشیه شهرها و احداث بوستان های شهری بهترین راهکار جهت بهسازی محیط شهری به شمار می رود. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر فضای سبز بوستان لاله در کاهش میزان انتشار ذرات PM10 و مقایسه آن با محیط پیرامون می باشد. بوستان لاله با وسعت تقریبی 35 هکتار و قدمت 45 ساله در منطقه 6 شهرداری تهران واقع شده و از پارک های مطرح درسطح منطقه می باشد. روش بررسی : ابتدا 16 ایستگاه جهت نمونه برداری میدانی در بوستان و محیط پیرامون آن تعیین و میزان ذرات معلق PM10 و برخی پارامترهای اقلیمی از جمله دما، رطوبت، سرعت و جهت باد، طی1 سال هرماه در دو نوبت صبح و عصر، در آن ها مورد سنجش قرار گرفت. سپس نحوه انتشار مقادیر میانگین فصلی PM10 با استفاده از نرم افزار GIS بررسی گردید . در نهایت به منظور تعیین رابطه تغییرات غلظت آلاینده ها با افزایش فاصله، میدان مرکزی پارک به عنوان مبدا و میدان فاطمی به عنوان ایستگاه شاهد (آلوده ترین مکان) در فاصله 3000 متری از مبدا، در نظر گرفته شد و اندازه گیری هایی در سه ایستگاه به فواصل 200، 700 و 1100 متری از مبدا صورت گرفت و بهترین معادله حاکم بر روند تغییرات غلظت آلاینده ها نسبت به فاصله، توسط نرم افزار Table Curve تعیین و منحنی های آن توسط نرم افزار MATLAB رسم گردید. یافته ها و نتایج : نتایج نشان داد که با فاصله از مبداء میزان PM10 در فصول مختلف روند افزایشی داشته (در بهار 11%، تابستان 66/25%، پائیز 5/42% و در زمستان 06/31%) و در نزدیکی ایستگاه فاطمی این روند ثابت می گردد. همچنین در ایستگاه های درون پارک غلظت آلاینده PM10 کمتر از ایستگاه های محیط اطراف می باشد . پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - بررسی آلاینده‌های خروجی دودکش کوره ذوب و برآورد صرفه جویی اقتصادی در صورت استفاده از یک سیستم بازیافت حرارت در یک کارخانه پشم شیشه
هادی نگهداری محمد جواد جعفری فریده عتابی غلامرضا باصری

خروجی دودکش کوره ذوب کارخانه&zwnj;های پشم شیشه در حالی که طیف وسیعی از آلاینده&zwnj;های هوا را به محیط منتشر می&zwnj;نماید، مقدار قابل توجهی گرما نیز به بیرون منتشر می&zwnj;کند. بالا بودن دمای هوای خروجی دودکش کوره ذوب استفاده از پاک کننده&zwnj;های ارزان قیمت و مؤثر را چکیده کامل

خروجی دودکش کوره ذوب کارخانه&zwnj;های پشم شیشه در حالی که طیف وسیعی از آلاینده&zwnj;های هوا را به محیط منتشر می&zwnj;نماید، مقدار قابل توجهی گرما نیز به بیرون منتشر می&zwnj;کند. بالا بودن دمای هوای خروجی دودکش کوره ذوب استفاده از پاک کننده&zwnj;های ارزان قیمت و مؤثر را دشوار می&zwnj;سازد. استفاده از یک سیستم مناسب بازیافت انرژی در عین حالی که مقدار قابل توجهی از هزینه&zwnj;های گرمایش را کاهش می&zwnj;دهد،&zwnj; امکان استفاده از پاک کننده&zwnj;های ارزان قیمت و مؤثر را میسر می&zwnj;سازد. در تحقیق حاضر، ضمن اندازه&zwnj;گیری و ارزیابی آلاینده&zwnj;های هوا در خروجی دودکش کوره ذوب یک کارخانه پشم شیشه، میزان کاهش هزینه&zwnj;های خارجی ناشی از به کارگیری یک سیستم بازیافت مورد بررسی قرارگرفته است. برای این منظــور پس از تعیین تعداد نمونه&zwnj;هــا و محل نمونه بــرداری، پنج پارامتر مونـــواکسید کربن، دی&zwnj;اکسید کربن، مونواکسید ازت، دی&zwnj;اکسید ازت، اکسیدهای ازت، سرعت جریان هوا و مقدار ذرات معلق اندازه&zwnj;گیری شدند. دمای هوای خروجی کوره&zwnj;ها نیز توسط دماسنج&zwnj;های نصب شده بر روی کوره به صورت خودکار قرائت و ثبت &zwnj;گردید. تعداد 2043 نمونه حرارتی از بین 902928 داده ثبت شده انتخاب شد. با استفاده از نتایج به دست آمده، میزان انرژی قابل بازیافت و همچنین هزینه&zwnj;های مستقیم و غیر&zwnj;مستقیم اقتصادی و اجتماعی محاسبه گردید. نتایج این تحقیق نشان می دهد که آلاینده مونواکسید کربن 45/1 برابر مقادیر مجاز زیست محیطی،NOx حدود 38/1 و ذرات معلق 477/6 برابر حد مجاز زیست محیطی می&zwnj;&zwnj;باشند. همچنین میزان سوخت معادل انرژی قابل بازیافت معادل 2/1482254131 متر مکعب گاز در سال برآورد گردید که ارزش سالانه آن 1011× 44/2 ریال می&zwnj;باشد. استخراج داده های آماری و آزمون فرضیات پژوهش با استفاده از نرم افزارMini Tab 14 صورت گرفت و از آزمون های میانگین جامعه ( با واریانس معلوم) و میانگین دو جامعه و همچنین از آزمونProbability Plot جهت پیش بینی تغییرات آلاینده ها طی سال های بعد استفاده شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - بررسی تراکم ذرات معلق هوای شهری اصفهان
جعفر نوری نادر نجمی

بررسی تراکم ذرات معلق هوای شهری اصفهان

بررسی تراکم ذرات معلق هوای شهری اصفهان پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

16 - بررسی خصوصیات فیزیکوشیمیایی ذرات معلق بزرگتر از ١٠ میکرومتردر استان کردستان، غرب ایران
رضا بشیری خوزستانی بابک سوری

زمینه و هدف: در سال های اخیر انتشار ریزگرد ها در هوای مناطق غرب، جنوب غرب و مرکزی ایران از روندی رو به رشد برخوردار بوده است. ذرات معلق با اندازه بزرگ ‌تر از ١٠ میکرومتر حضور گسترده تر و پایاتری نسبت به ذرات کوچک ‌تر در مناطق مواجه با پدیده ریزگرد ها دارند و از این‌ رو چکیده کامل

زمینه و هدف: در سال های اخیر انتشار ریزگرد ها در هوای مناطق غرب، جنوب غرب و مرکزی ایران از روندی رو به رشد برخوردار بوده است. ذرات معلق با اندازه بزرگ ‌تر از ١٠ میکرومتر حضور گسترده تر و پایاتری نسبت به ذرات کوچک ‌تر در مناطق مواجه با پدیده ریزگرد ها دارند و از این‌ رو به عنوان یکی از مهمترین شاخص های ارزیابی کیفیت محیط زیست بشمار می‌ روند. این تحقیق با هدف بررسی خصوصیات فیزیکوشیمیایی این ذرات در نیمه غربی کشور انجام پذیرفت. روش بررسی: اندازه گیری میزان بارش ذرات معلق در واحد سطح از فروردین ماه لغایت اسفند ماه 1389 به مدت یک سال به روش سنجش انباشت در محوطه دانشگاه کردستان در شهر سنندج واقع در غرب ایران انجام پذیرفت. همچنین مقادیر محلول فلزات قلیایی و قلیایی خاکی Na، K، Ca و Mg و مقادیر کل فلزات سنگین Fe و Mn با استفاده از روش جذب اتمی و در کنار آن فراوانی و نوع کانی های تشکیل دهنده این ذرات با استفاده از آنالیز تفرق اشعه ایکس (XRD) در نمونه های جمع آوری شده مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که فروردین ماه با 71/19 و بهمن ماه با 38/1 گرم در مترمربع در ماه به ترتیب بیش ترین و کم ترین بارش ذرات مذکور در طول یک سال را به خود اختصاص دادند. همچنین میانگین مقادیر محلول Na، K، Ca و Mg باریده توسط این ذرات به ترتیب معادل 45/12، 74/5 ، 85/65 و 13/2 میلی گرم درمتر مربع در ماه و میانگین مقادیر کل Fe و Mn به ترتیب معادل 12/11 و 42/0 میلی گرم در متر مربع در ماه اندازه گیری شدند. مطالعه نمونه ها با استفاده از تفرق اشعه ایکس نیز نشان داد که در این ذرات کانی های کوارتز و کلسیت دارای حضور چشم گیری بودند. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که ترکیبات موجود در این ذرات می تواند تاکیدی برمنشا خاک زاد برای این ذرات معلق در غرب ایران باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

17 - تاثیر آلودگی‌های ذره‌ای هوای تهران بر روی مشخصه‌های ابر و بارش
دینا عبدمنافی سهراب حجام امیرحسین مشکوتی مجید وظیفه دوست

10.22034/jest.2018.12582

زمینه و هدف: غلظت و نوع آلاینده های ذره ای در جو، از عوامل اصلی در تغییر خردفیزیک و کلان فیزیک ابرها و بتبع آن تغییر در مقدار و کیفیت آب بارش می باشد. روش بررسی: در این مقاله بررسی موردی تاثیر آلودگی های ذره ای جو بر روی خردفیزیک ابر و کیفیت آب بارش در شهر تهران انجام چکیده کامل

زمینه و هدف: غلظت و نوع آلاینده های ذره ای در جو، از عوامل اصلی در تغییر خردفیزیک و کلان فیزیک ابرها و بتبع آن تغییر در مقدار و کیفیت آب بارش می باشد. روش بررسی: در این مقاله بررسی موردی تاثیر آلودگی های ذره ای جو بر روی خردفیزیک ابر و کیفیت آب بارش در شهر تهران انجام گرفته است. رویداد مورد مطالعه در این مقاله (16/09/1391) بارشی است که قبل از وقوع آن بدلیل افزایش شاخص [1]AQI مربوط به ذرات معلق، شهر تهران دو روز تعطیل اعلام شده بود. این رویداد حاد آلودگی همراه با بارش های مشابه دیگر که در نزدیکی این رویداد بوقوع پیوسته ولی شاخص AQI آنها در روزهای قبل از وقوع بارش در شرایط سالم قرار داشتند، مطالعه و مقایسه شدند. غلظت یون های موجود در آب بارش به کمک دستگاه کروماتوگرافی یونی و کمیت های خردفیزیک ابر با استفاده از تصاویر مربوط به ابر سنجنده مادیس مطالعه شدند. یافته ها: نتایج نشان می دهند که غلظت یونها بخصوص یون های انسان ساخت (نیترات، نیتریت،کلراید و فلوراید) در نمونه آب باران مربوط به شاخص AQI آلوده نسبت به شرایط با شاخص AQI پاک، بالاتر می باشند. همچنین آلودگی ذره ای در رویدادهای مورد مطالعه در این تحقیق، باعث کاهش شعاع موثر قطرک ابرها قبل از وقوع بارش، افزایش ضخامت نوری، افزایش ارتفاع قله ابر، افزایش محتوای آب ابر و بارش بیشتر در زمان وقوع بارش شده است. بحث و نتیجه‌گیری: یون های موجود در آب بارش و مشخصه های خردفیزیک ابر، ارتباط مستقیم با غلظت ذرات معلق موجود در جو دارند. همچنین نقش آلودگی های ذره ای محلی یکی دیگر از عوامل مهم در تغییرات خردفیزک ابر بصورت منطقه ای می باشد. [1]-Air Quality Index پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

18 - پیش بینی میزان مرگ و میر ناشی از ذرات معلق با استفاده از نرم افزار AirQ و ارزیابی ریسک بهداشتی در شهر سنندج
عبدالرضا نوفرستی فریده عتابی جعفر نوری محمدرضا میری لواسانی سید علی جوزی

10.22034/jest.2019.13962

زمینه و هدف: هدف از انجام این تحقیق، بررسی شدت ذرات معلق و بیماری های ناشی از آن در ساکنین منطقه و ارزیابی ریسک جمعیتی در شهر سنندج می باشد. روش بررسی: ابتدا اطلاعات مربوط به غلطت ذرات معلق در سال های آماری(2012- 2013) 1391 از اداره محیط زیست سنندج گرفته شد.در بررسی مید چکیده کامل

زمینه و هدف: هدف از انجام این تحقیق، بررسی شدت ذرات معلق و بیماری های ناشی از آن در ساکنین منطقه و ارزیابی ریسک جمعیتی در شهر سنندج می باشد. روش بررسی: ابتدا اطلاعات مربوط به غلطت ذرات معلق در سال های آماری(2012- 2013) 1391 از اداره محیط زیست سنندج گرفته شد.در بررسی میدانی نیز اندازه گیری ذرات در 17 نقطه از شهر سنندج در ماههای مختلف طی یک سال با کمک دستگاه پرتابل سنجش ذرات، صورت پذیرفت. سپس جهت کمی سازی اثر آلاینده های هوا از نرم افزار (AirQ)Air Quality Health Impact Assessment استفاده گردید. در مرحله بعدی، محاسبات مربوط به آماده سازی داده های ورودی صورت پذیرفت. سپس پیش بینی میزان مرگ و میر و مقایسه آن با آمار موجود و درنهایت ارزیابی ریسک بهداشتی برای منطقه انجام پذیرفت. یافته ها : بررسی وضعیت آلودگی هوا به ذرات معلق در شهر سنندج نشان می دهد که بیش ترین ایام سال، منطقه دارای آلودگی با شدت پایین می باشد، و روزهای ناسالم و خطرناک کم تر از دو ماه از سال را شامل می گردد که عمدتا در ماه های خرداد تا مرداد می باشد. میانگین ذرات معلق در ماه های مختلف سال نیز بیش ترین مقدار را در پنج ماه اول سال و عمدتا در خرداد ماه نشان می دهد. این در حالی است که آمار بیماران مراجعه کننده به مراکز درمانی ناشی از آلودگی هوا، در ماه های فصل زمستان و ماه فروردین، بیش ترین تعداد را به خود اختصاص داده است. بیش ترین آلودگی هوا در شمال شرقی شهر (منطقه یک) اندازه گیری شده که علت آن وجود مراکز تعمیرگاهی، ترمینال مسافربری و شهرک صنعتی می باشد.در بررسی تعداد بیماران مراجعه کننده به مراکز درمانی ناشی از آلودگی هوا در شهر سنندج و مقایسه آن با پیش بینی مدل، نتایج مدل آمار کم تری را نشان می دهد در حالی که تعداد مرگ و میر پیش بینی شده در مدل به نسبت آمار موجود در منطقه آمار بیش تری را نشان می دهد. در خصوص تعیین ریسک بهداشتی جمعیت منطقه، بیش ترین ریسک مربوط به منطقه یک و در رده سنی 20 تا 44 سال پیش بینی گردیده است که علت اصلی آن، در معرض قرار گرفتن بیش تر این افراد در برابر آلودگی می باشد. بحث و نتیجه گیری: در فصول سرد سال و به علت پدیده وارونگی هوا با توجه به شرایط توپوگرافی منطقه، شدت بیماری های تنفسی و آمار مرگ و میر در منطقه مطالعاتی افزایش می یابد. بر اساس بیماری های ثبت شده در سال آماری فوق، تعداد 581 مورد تنگی نفس، 570 مورد آنژین صدری، 23 مورد آسم و 39 مورد مرگ منسوب به آلودگی هوا گزارش شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

19 - تحلیل حساسیت انتشار آلودگی هوای یک کارخانه فولاد نسبت به جهت باد غالب
زهرا منصوریان فرهاد نژاد کورکی

زمینه و هدف: صنعت فولاد نقش اساسی در اقتصاد ملی و رفاه جوامع دارد و لذا توسعه این صنعت، عاملی اثربخش در توسعه سایر بخش‌های اقتصادی، صنعتی، علمی و اجتماعی کشور به شمار می رود. از طرفی، مکان یابی های غلط و بارگذاری بیش از حد در صنعت فولاد، منجر به ایجاد مشکلات محیط زیستی چکیده کامل

زمینه و هدف: صنعت فولاد نقش اساسی در اقتصاد ملی و رفاه جوامع دارد و لذا توسعه این صنعت، عاملی اثربخش در توسعه سایر بخش‌های اقتصادی، صنعتی، علمی و اجتماعی کشور به شمار می رود. از طرفی، مکان یابی های غلط و بارگذاری بیش از حد در صنعت فولاد، منجر به ایجاد مشکلات محیط زیستی توسط این صنعت شده است. جهت وزش بادها و شرایط تلاطمی و شارهای درون جو مجاور سطح زمین از مهم ترین عوامل جوی موثر در الگوی پراکنش و پخش انواع آلاینده های هوا پس از خروج از منابع انتشارات آن هاست. هدف از این مطالعه مدل سازی پخش آلودگی هوای کارخانه فولاد و تعیین نقاط بیشینه غلظت ناشی از کارخانه در شرایط وزش باد غالب می باشد. روش بررسی: در این رابطه با استفاده از داده های هواشناسی یک دوره 5 ساله از ایستگاه هواشناسی سینوپتیک نزدیک به منطقه مورد مطالعه، شرایط وزش بادهای غالب منطقه، گلباد سالیانه و فصلی توسط نرم افزار AERMET مدل سازی شد. سنجش پارامترها و آلاینده های خروجی از دودکش، میزان ذرات معلق به عنوان مهم-ترین آلاینده در منطقه نمونه برداری شده و سپس به کمک مدل AERMOD، مدل سازی پخش و پراکنش ذرات در مناطق و مراکز جمعیتی اطراف محدوده کارخانه فولاد شهرستان اردکان در دو بازه زمانی 24 ساعته و 6 روزه تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان می دهد بادهای غالب در این منطقه در جهت شمال، شمال غربی و جنوب شرقی هستند و بیش ترین مقادیر آلودگی مربوط به فواصل 5000 تا20000 متری از محل دودکش ها و در راستای شمال و شمال غربی می باشد که هم جهت با باد غالب منطقه هستند. هم چنین مقدار آلودگی در هوای منطقه ناشی از خروجی های دودکش کارخانه در مقیاس زمانی 24 ساعته پایین تر از حد استاندارد هوای پاک است. بحث و نتیجه گیری: در این مطالعه، میزان کارایی مدل AERMOD در مدیریت و کنترل بهتر آلاینده‌های هوا و کاهش اثرات سوء بر محیط زیست بررسی شده و راهکارهای مناسب برای کنترل و کاهش آلودگی‌‌های حاصل از کارخانه و افزایش کیفیت هوای منطقه ارایه می شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

20 - مدلسازی انتشار و پخش آلاینده‌های هوا در پایانه مسافربری بیهقی تهران تحت سناریوهای گوناگون
مریم کریمی فرزام بابایی هومن بهمن‌پور علی محمدی محمدرضا تابش

زمینه و هدف: هدف از این تحقیق سنجش آلاینده‌های هوا (اختصاصاً ذرات معلق) در پایانه بیهقی تهران و مدلسازی انتشار این آلاینده‌ تحت شرایط گوناگون است. روش بررسی: به منظور سنجش آلاینده ذرات معلق با قطر 10 میکرون (PM10) از دستگاه پرتابل مدل Grimm 108/109 استفاده شد. در نقاط چکیده کامل

زمینه و هدف: هدف از این تحقیق سنجش آلاینده‌های هوا (اختصاصاً ذرات معلق) در پایانه بیهقی تهران و مدلسازی انتشار این آلاینده‌ تحت شرایط گوناگون است. روش بررسی: به منظور سنجش آلاینده ذرات معلق با قطر 10 میکرون (PM10) از دستگاه پرتابل مدل Grimm 108/109 استفاده شد. در نقاط انتخاب شده، نمونه‌برداری به صورت ماهی یک مرتبه در طول سال و سه روز در ماه و 3 بار در روز انجام گرفت که عمل نمونه‌برداری در زمان‌های مختلف روز یعنی صبح، ظهر و غروب با توجه به افزایش و کاهش تردد وسایط نقلیه انجام گرفت و به منظور مدلسازی از نرم‌افزار Austal view, version 7 استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که غلظت سنجش شده در فصول پاییز و زمستان بالاتر از ششماهه ابتدایی سال بوده است. از آنجا که در استاندارد سازمان جهانی بهداشت، حد مجاز روزانه برای این آلاینده 50 میکروگرم بر مترمکعب می‌باشد، می‌توان دریافت که در سناریو اول، در برخی محدوده‌ها (فاصله‌های کمتر از 300 متر از مبدا)، غلظت آلاینده فراتر از استاندارد بوده است. مابقی محدوده‌ها در حد استاندارد قرار دارند. در سناریو دوم و براساس ضریب کاهش انتشار 70 درصدی، مشخص گردید که تمام مناطق در محدوده استاندارد قرار دارند. بحث و نتیجه‌گیری: در نهایت، کاهش زمان توقف خودروها، عدم روشن بودن درجا و استفاده از فیلترهای جاذب اگزوز کمک شایانی به کاهش انتشار آلاینده‌ ذرات معلق می‌نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

21 - تعیین میدانی میزان آلاینده های هوا و شاخص PSI در توقفگاه های اتوبوس های درون شهری تهران
نبی اله منصوری امیر جمشیدی قاسم آبادی

اثر زیان آور آلودگی هوا بر سلامت انسان بر هیچ کس پوشیده نیست. بی‌تردید یکی از مهم‌ترین مباحث در محیط‌زیست، آلودگی هوا می‌باشد که از عوامل مهم و اساسی در حیات موجودات زنده اعم از انسان، حیوان و نبات است و بدون آن لحظه‌ای زندگی ممکن نیست؛ لذا استفاده از شبکه حمل و نقل شهر چکیده کامل

اثر زیان آور آلودگی هوا بر سلامت انسان بر هیچ کس پوشیده نیست. بی‌تردید یکی از مهم‌ترین مباحث در محیط‌زیست، آلودگی هوا می‌باشد که از عوامل مهم و اساسی در حیات موجودات زنده اعم از انسان، حیوان و نبات است و بدون آن لحظه‌ای زندگی ممکن نیست؛ لذا استفاده از شبکه حمل و نقل شهری خصوصاً اتوبوس از جمله راهکارهای مدیریتی کاهش آلودگی کلانشهر تهران بوده و توقفگاه های اتوبوس های درون شهری از جمله مکان هایی است که از نقطه نظر سنجش تولید آلاینده های اصلی هوا حایز اهمیت می باشد. این پژوهش از نوع توصیفی مقطعی بوده و هدف آن تعیین میزان آلاینده های گازی و ذرات معلق (PM10) در هوای آزاد توقفگاه های اتوبوس های درون شهری در مناطقی از شرق، غرب و جنوب تهران می باشد، تا با تعیین میزان این آلاینده ها و شاخص استاندارد آلودگی(PSI)، وضعیت کیفی هوای آزاد این مناطق مورد ارزیابی قرار گیرد. با استفاده از آنالایزرهای دیجیتال سنجش آلاینده های گازی (SAAF22M،SAAC32M ، SACO12M، SAO3 42M)و دستگاه نمونه‌گیری PM10(Low Sampler Model:BGIPQ100)، نمونه گیری های لازم از تابستان 88 تا بهار 89 صورت پذیرفت.جهت نمونه گیری ذرات معلق در یک دورة 24 ساعته، 6 ایستگاه و به منظور نمونه گیری آلاینده های گازی هوا در هر دورة 8 ساعته (4 نمونه از هر ایستگاه در ساعات 4،5،9و11)، مجموعاً 6 نمونه جهت ذرات معلق و 144 نمونه نیز جهت گازها در هر فصل و نهایتاً 24 نمونه جهت ذرات معلق و 576 نمونه جهت گازها در یکسال اخذ شده است. نتیجه تحقیق نشان می دهد از نقطه نظر میزان تولید آلاینده های گازی در سایت مناطق انتخابی، میزان آلودگی در هیچ یک از سایت ها فراتر از حد استانداردهای مصوب مشاهده نگردید. در مورد ذرات معلق (PM10)نیز میزان آلودگی در تابستان و پائیز 88 در جنوب تهران به میزانµg/Nm3 9/152 و µg/Nm31/163، فراتر از حد استاندارد بوده است. با استفاده از نتایج این تحقیق می توان در تدبیر راهکارهای مدیریتی مناسب در جهت کنترل و کاهش آلاینده ها با هدف بهبود سیستم بهره گرفت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

22 - بررسی منشأ و نحوه گسترش مکانی غلظت های بالای گردوغبار و تحلیل همدیدی آن در حوزه گاوخونی
زهرا سعیدی فر محمد خسروشاهی آزاده گوهردوست زهره ابراهیمی خوسفی سکینه لطفی نسب اصل فاطمه درگاهیان

10.30495/girs.2020.676474

پیشینه و هدف در سال‌های اخیر، بحران ناشی از ورود گرد وغبارها در مناطق جنوب شرقی کشور یکی از ملموس‌ترین حوادث طبیعی-انسانی مؤثر بر زندگی روزمره شهروندان و همچنین اقتصاد این منطقه بوده است. افزایش دسترسی به منابع مختلف پردازش داده، موجب گسترش مدل سازی گردوغبار در سطوح مخ چکیده کامل

پیشینه و هدف در سال‌های اخیر، بحران ناشی از ورود گرد وغبارها در مناطق جنوب شرقی کشور یکی از ملموس‌ترین حوادث طبیعی-انسانی مؤثر بر زندگی روزمره شهروندان و همچنین اقتصاد این منطقه بوده است. افزایش دسترسی به منابع مختلف پردازش داده، موجب گسترش مدل سازی گردوغبار در سطوح مختلف ازجمله سطوح محلی، منطقه‌ای و جهانی شده است و باعث درک سازوکار سیستم های پیچیده طبیعی می‌شود. مدل‌سازی پدیده گردوغبار، به شناسایی عوامل اصلی ایجاد آن در یک منطقه و میزان اهمیت هر عامل کمک بسزایی می‌کند. یکی از این مدل‌ها که برای تشخیص غلظت و شدت گردوغبار موجود در جو و نمایش محدوده دارای این پدیده و تعیین منشأ آن استفاده می‌شود مدل گردوغبار (NMMB/BSC) است. هدف این مقاله نیز شناسایی و پایش گردوغبار مؤثر و متأثر از حوزه تالاب گاوخونی از دو روش تفسیر بصری و رهگیری در تصاویر ماهواره‌ای با استفاده از مدل مذکور است. شناسایی مناطق مستعد وقوع پدیده گردوغبار با این مدل و بررسی همدیدی آن می‌تواند گامی در جهت مدیریت این پدیده در منطقه باشد.مواد و روش هاجهت تعیین مناطق مستعد وقوع غلظت‌های بالای گردوغبار در منطقه ابتدا در دوره زمانی سال های 2014-2016 طوفان‌های فراگیر در منطقه به ‌صورت ماهانه براساس پارامتر عمق نوری ذرات معلق در هوا (AOD) تعیین گردید و سپس توسط پارامتر میدان دید حداقل و تداوم وقایع گردوغبار حاصل از اطلاعات ایستگاه های سینوپتیک سازمان هواشناسی، روزهای با کمترین میدان دید و بیشترین تداوم در بازه ماه های تعیین‌شده (ماه های با بیشترین غلظت AOD) انتخاب گردید عمق نوری ذرات معلق در هوا با استفاده از حسگر مودیس و الگوریتم دیپ بلو محاسبه گردید. به ‌منظور تعیین شناسایی مناطق با بیشترین استعداد وقوع گردوغبار در حوزه آبخیز گاوخونی از مدل MMB/BSC-Dust استفاده گردید. با استفاده از این مدل مسیرهای انتقال غلظت‌های گردوغبار تا 72 ساعت بعد از وقوع به ‌صورت بازه‌های سه‌ ساعته رصد گردید. براین اساس درگام بعدی از بین 25 نقشه خروجی مدل برای هر مقطع زمانی، یک نقشه با بیشترین غلظت گردوغبار به وقوع پیوسته در حوزه مشخص گردید. سپس با نقشه‌های همدیدی و تصاویر طوفان‌های گردوغبار سنجنده مودیس حاصل از پایگاه وردویو (worldview) مقایسه گردید. تا ارتباط این پارامترها بر غلظت‌های بالای گردوغبار به وقوع پیوسته آزموده شود. در مطالعات همدیدی، هدف تبیین روابط کلیدی میان جو و محیط است. به‌منظور تعین الگوهای جوی حاکم بر حوزه در تاریخ‌های موردبررسی، محدوده جغرافیایی 20 تا 50 درجه شمالی و 40 تا 65 درجه شرقی برای دریافت داده‌های رقومی تعیین شد. در ادامه داده‌های ساعتی رقومی بادهای منطقه‌ای ترازهای مختلف جوی 100،500،700 و 850 هکتوپاسکال برای روزهای با بالاترین غلظت گردوغبار از مرکز ملی پیش‌بینی محیطی آمریکا/ مرکز ملی پژوهش های جوی (NCEP/NCAR) دریافت گردید و نقشه‌های به ‌دست‌آمده با هرکدام از الگوهای غلظت گردوغبار مورد مقایسه و تحلیل قرار گرفت.نتایج و بحثتصویر منتخب از بازه 72 ساعته در تاریخ 4/6/2014 نشان از متأثرشدن حوزه از مناطق جنوب غربی کشور و به‌خصوص کانون های گردوغبار خوزستان و عراق است که در طی حرکت به سمت مناطق مرکزی کشور به‌تدریج حوزه را متأثر می سازد. تصاویر سنجنده مودیس نیز وجود این توده گردوغبار برروی نواحی جنوب غربی کشور در این تاریخ و متأثر کردن حوزه را به اثبات رساند. تصویر متعلق به تاریخ 25/4/2015 وجود یک توده متراکم گردوغبار در نواحی جنوب غرب کشور و متأثر شدن حوزه گاوخونی از این توده را به اثبات رساند. در این تاریخ بخش هایی از حوزه ازجمله بخش شرقی تالاب گاوخونی و مرکز حوزه خود چشمه کوچک تولید گردوغبار بوده اند. واقعه گردوغبار رخ‌ داده در تاریخ 1/10/2016 نشان از متأثر شدن حوزه از چشمه های گردوغبار در کویر مرکزی دارد به‌طوری‌که با حرکت توده‌های متراکم گردوغبار از سمت کویر مرکزی و کویر سیاه شاهد تحت تأثیر قرار گرفتن حوزه بوده‌ایم. و نواحی مرکزی حوزه خود به‌صورت چشمه گردوغبار عمل کرده و در تشدید غلظت گردوغبار نقش داشت. به‌منظور بررسی میزان انطباق غلظت های گردوغبار با وضعیت بادهای منطقه از میان 25 تصویر در بازه 72 ساعت یک تصویر با بیشترین غلظت گردوغبار در منطقه انتخاب گردید و با وضعیت بادهای منطقه در فشارهای مختلف 100، 500، 700 و 850 پاسکال موردبررسی قرار گرفت. همان‌طوری که در تحلیل همدیدی گردوغبار مشاهده گردید به دلیل قرارگیری یک‌کم فشار در مرکز ایران با توجه به چرخش سیکلونی (پادساعتگرد در نیمکره شمالی) در سمت شمالی و جنوبی به ترتیب باد شرقی و باد غربی تسلط یافته است. تسلط باد غربی با حرکت مداری در وقایع گردوغباری رخ‌داده حوزه در بیشتر تاریخ‌های شناسایی‌شده به اثبات رسیده است. در آخرین واقعه در سال 2016 شاهد گسترش یک مرکز پرفشار برروی کشور و تغییر این جریان و غالبیت باد شرقی در ترازهای بالایی جو بودیم. بررسی وضعیت بادهای رخ‌داده در تاریخ13/3/2014در ساعت 0 تا 06 به‌وقت گرینویچ نشان‌دهنده تشکیل مراکز با سرعت‌های بالاتر از 12 متر بر ثانیه در محدوده شکل‌گیری کانون‌های گردوغبار است. جهت وزش بادها از غرب به شرق است و گردوغبار عبوری از حوزه از نواحی غربی کشور ازجمله کانون‌های گردوغبار استان خوزستان و عراق منشأ گرفته است. در این واقعه شاهد حاکمیت مراکز کم‌فشار ناپایدار بر روی سطح حوزه بوده‌ایم که خود می‌تواند یکی از عوامل اساسی در تشدید پدیده گردوغبار بر روی سطح حوزه باشد. بررسی بادهای امگا (بادهای عمودی در سطح زمین) نشان از شکل گیری یک مرکز صعود هوا بر روی محدوده شکل‌گیری هسته پرسرعت باد و کانون‌های گردوغبار دارد. دومین واقعه موردبررسی در تاریخ2/2/2015در ساعت 3 به ‌وقت گرینویچ به وقوع پیوسته است. بررسی نقشه های جهت باد نشانگر شکل‌گیری مراکز با سرعت بالاتر از 25 متر بر ثانیه با جهت غرب به شرق بر روی سطح مناطق غربی کشور و حوزه گاوخونی بوده ایم که این وضعیت باعث تشدید تولید گردوغبار در کانون های حساس منطقه ازجمله خوزستان و حرکت آن به سمت حوزه گاوخونی و متأثر کردن حوزه است. بررسی وضعیت باد تا ترازهای بالایی جو نیز نشان از ثابت بودن رژیم باد در عین افزایش سرعت آن در تمامی ترازهای جو داشت. بررسی نقشه‌های بادهای امگا (بادهای عمودی در سطح زمین) و فشار سطح دریا نشان از شکل‌گیری یک مرکز صعود هوا (کم‌فشار) و ناپایدار بر روی منطقه درنتیجه کمک به تشدید وضعیت گردوغبار منطقه دارد. بررسی واقعه گردوغبار رخ‌داده در تاریخ 1/10/2016 در ساعت 18 به‌وقت گرینویچ نشان از شکل‌گیری هسته‌های با سرعت‌بالای باد بالاتر از 17 متر بر ثانیه در مناطق شرقی کشور داشت که در تراز 850 هکتو پاسکال دارای جهت شرقی-غربی است شکل‌گیری این هسته‌های پرسرعت و وزش بادها از سمت شرق به حوزه سبب متأثر شدن حوزه گاوخونی از گردوغبار تولیدشده از کویر مرکزی و کویر سیاه شده است. بادهای عمودی نیز نشان‌دهنده تقابل جریان صعودی و نزولی در یک راستا و حرکت از سمت پرفشار (شرق) به سمت کم‌فشار (غرب) و شکل‌گیری جریان شرقی- غربی دارد.نتیجه گیری نتایج این تحقیق نشان داد که منشأ وقوع گردوغبار در حوزه گاوخونی کانون‌های تولید گردوغبار خوزستان و عراق، کویر مرکزی و بخش‌های کوچکی از مرکز حوزه و اطراف تالاب گاوخونی است. علاوه بر این بررسی همدیدی مناطق مستعد گردوغبار نشان داد که در تاریخ‌های وقوع گردوغبار مناطق کم فشار و هسته‌های با سرعت‌های بالای باد (غالباً با سرعت‌بالای 12 متر بر ثانیه) در ترازهای مختلف جو بر روی منطقه تشکیل‌شده است که با جهت بادها و به حرکت درآمدن توده‌های متراکم گردوغبار به سمت حوزه و درنتیجه وقوع طوفان گردوغبار همراه است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

23 - بررسی روابط بین آلاینده های صنعتی بر نوسانات الودگی هوا ( مورد : شهر بابل)
احمد آرائیان محمد معتمدی مهدی وطن پرست

1533

آلودگی های هوای شهر خوشرودپی یکی از معضلات این شهر است. بحث آلودگی ناشی از شهرک‌های صنعتی رجه ، موضوع بسیار مهمی در مطالعات زیست محیطی شهر بابل است که تاثیر بسزایی در اکوسیستم منطقه‌ای که شهرک‌های صنعتی در آنجا احداث می‌شوند، دارند. هدف این پژوهش تاثیر آلودگی ناشی از کا چکیده کامل

آلودگی های هوای شهر خوشرودپی یکی از معضلات این شهر است. بحث آلودگی ناشی از شهرک‌های صنعتی رجه ، موضوع بسیار مهمی در مطالعات زیست محیطی شهر بابل است که تاثیر بسزایی در اکوسیستم منطقه‌ای که شهرک‌های صنعتی در آنجا احداث می‌شوند، دارند. هدف این پژوهش تاثیر آلودگی ناشی از کارخانجات شهرک صنعتی رجه بابل بر هوای شهر خشرودپی بررسی می‌شود، روش تحقیق در این پژوهش توصیفی – تحلیلی از نوع همبستگی است. داده های مربوط به آلودگی هوای شهرک صنعتی رجه و شهر خشرودپی از طریق بانک اطلاعاتی سازمان حفاظت محیط زیست استان مازندران تهیه و سپس با محاسبه ضریب همبستگی رابطه‌ی بین میزان آلایندگی هر یک از گازهای آلاینده هوا ناشی از فعالیت های صنعتی شهرک صنعتی رجه بر آلودگی هوای شهر خشرودپی ارزیابی شد. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که میان تغییرات پارامتر آلاینده مونو اکسید کربن، دی اکسید گوگرد، ریزگردهای با اندازه ۱۰ میکرون، دی اکسید نیتروژن و ازن در شهرک صنعتی رجه بر میزان آلودگی هوای شهر خشرودپی ارتباط معنادار و مستقیم وجود دارد (001/0 P<). با توجه به نتایج پژوهش حاضر لزوم توجه بیشتر مسئولین و ارگانهای ذیربط را در قبال طرح جامع کاهش آلودگی هوای شهر بابل و کنترل توسعه و افزایش صنایع آلاینده در این شهر را میطلبد و به عنوان هشداری جدی در این زمینه میباشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

24 - بررسی پراکنش آلایندی ذرات ریز معلق PM2.5در فضاهای ورزشی مناطق مختلف شهر تهران براساس الگوی توسعه پایدار
یونس وزیری جلال جمالی نسب محمد علی عاطفی حسن صادق پور علی شورگشتی

هدف از این مطالعه ارزیابی پراکنش آلاینده ذرات معلق با قطر کمتر از 2.5 میکرون در فضاهای ورزشی شهر تهران می باشد. این تحقیق از نظر برونداد کاربردی است. در ابتدا داده های مربوط از طریق ایستگاه های سنجش آلاینده در منطقه جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بر اساس درون چکیده کامل

هدف از این مطالعه ارزیابی پراکنش آلاینده ذرات معلق با قطر کمتر از 2.5 میکرون در فضاهای ورزشی شهر تهران می باشد. این تحقیق از نظر برونداد کاربردی است. در ابتدا داده های مربوط از طریق ایستگاه های سنجش آلاینده در منطقه جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بر اساس درون یابی کریجینگ طبقه بندی شد.در نهایت بر اساس جدول شاخص کیفیت هوا، سطح اهمیت ایمنی بهداشتی طبقه بندی و نقشه مربوطه تهیه شد. از طریق تکنیک IO، لایه مکان‌یابی کاربری‌های حساس و آسیب‌پذیر روی سطح منطقه و لایه آلاینده‌ قرار گرفت. نتایج نشان داد که منطقه 10 شهرداری تهران با میانگین غلظت 42 میکروگرم بر متر مکعب آلوده ترین منطقه از نظر این آلاینده در شهر تهران است. همچنین؛ بیشترین میزان آلاینده PM2.5 مربوط به نیمه مرکزی و جنوبی منطقه است. همچنین؛ آلوده ترین ماه سال آبان با میانگین غلظت 56 میکروگرم بر متر مکعب بوده است. این منطقه از نظر شاخص کیفیت هوا بر اساس نوع آلاینده ها 104 روز ناسالم برای گروه های حساس داشته است. ارزیابی ریسک زیست محیطی و بهداشتی برای این آلاینده حاکی از آن است که بر اساس روش ویلیام فاین، ریسک شماره 105 تعیین شده است که نشان دهنده میانگین سطح ریسک است. از این رو؛ به اقدامات اصلاحی و اضطراری برای کنترل خطر نیاز دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

25 - میزان ذرات معلق حاوی فلزات سنگین در هوای منطقه 21 تهران، پاییز 1400
سید رضا کریمی

10.30495/zisti.2023.1978238.1152

مقدمه: ذرات معلق حاوی فلزات سنگین آلاینده‌ای است که در مناطق صنعتی مجاور مناطق مسکونی حضور داشته و اثرات منفی روی سلامتی ساکنین دارد.هدف: هدف اصلی این پژوهش نمونه‌برداری و تعیین غلظت ذرات معلق و فلزات سنگین هوا در فصل پاییز سال 1400 در هوای منطقه 21 تهران است.مواد و روش چکیده کامل

مقدمه: ذرات معلق حاوی فلزات سنگین آلاینده‌ای است که در مناطق صنعتی مجاور مناطق مسکونی حضور داشته و اثرات منفی روی سلامتی ساکنین دارد.هدف: هدف اصلی این پژوهش نمونه‌برداری و تعیین غلظت ذرات معلق و فلزات سنگین هوا در فصل پاییز سال 1400 در هوای منطقه 21 تهران است.مواد و روش ها: روش نمونه‌برداری طبق استاندارد ASTM و EPA است که توسط پمپ حجم بالا 20 نمونه فعال از کاربری‌های مسکونی، نیمه مسکونی، صنعتی، نیمه‌صنعتی و پارک در فصل پاییز برداشت‌شده اند.نتایج: یافته‌ها نشان می‌دهند میانگین غلظت TSP در ایستگاه‌های منطقه 21 در فصل سرد به‌صورت روند افزایشی در 5S (71/99= )، 2S (124= )، 1S (21/144= )، 3S (10/173= ) و 4S (37/220= ) بوده است. میانگین غلظت HM10 در منطقه 21 به ترتیب روند افزایشی Al>Cr>Zn>Fe>Mg>Pb>Sr>W>Ti>Li است. یافته‌ها بیانگر آن است که در بین همه عناصر بیشترین غلظت را آلومینیوم با 65/89 µg/m3 در کاربری صنعتی، 72/78 µg/m3 در کاربری نیمه صنعتی، 98/68 µg/m3 در کاربری نیمه مسکونی، 76/55 µg/m3 در کاربری مسکونی، 65/41 µg/m3 در کاربری بوستان دارد. همچنین عنصر لیتیم کمترین غلظت را در همه ایستگاه ها دارد.نتیجه گیری: تعیین غلظت ذرات معلق و فلزات سنگین به مسئولان برنامه‌ریزی شهری در اولویت‌بندی و کنترل آلاینده‌های شاخص هوا کمک شایانی می‌کند پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

26 - تحلیل الگوهای همدید روزهای فرین آلوده به ذرات معلق در شیراز
کمال امیدوار مهدی نارنگی فرد سیده مرضیه حقیقت ضیابری

آلودگی هوا به یکی از مهم‌ترین مخاطرات محیطی در فضای کلان‌شهری ایران تبدیل شده است؛ عواقب ناگوار آلودگی هوا با ورود ریزگردها و رخداد توفان‌های گرد و غباری طی یک دهه اخیر به کشور به شدت تشدید شده است، بنابراین لزوم مطالعه در این زمینه و ارائه راه‌حل‌های کاربردی جهت بهبود چکیده کامل

آلودگی هوا به یکی از مهم‌ترین مخاطرات محیطی در فضای کلان‌شهری ایران تبدیل شده است؛ عواقب ناگوار آلودگی هوا با ورود ریزگردها و رخداد توفان‌های گرد و غباری طی یک دهه اخیر به کشور به شدت تشدید شده است، بنابراین لزوم مطالعه در این زمینه و ارائه راه‌حل‌های کاربردی جهت بهبود شرایط زیستی ضروری به نظر می‌رسد. بدین منظور در این پژوهش نخست آلاینده‌های هوا مورد بررسی قرار گرفتن و روزهای فرین آلوده مشخص گردید، برابر بررسی‌ها، آلاینده ذرات معلق ((DUST دارای بیشترین تعداد روز فرین آلوده می‌باشد؛ بر این اساس غلظت آلاینده ذرات معلق در بازه زمانی 7 ساله 2011-2005 بر اساس شاخص تداوم و میانگین میزان آلاینده، روزهای آلوده با وضعیت خطرناک در تاریخ 1 الی 4 جولای 2008 انتخاب گردید؛ سپس با استفاده از داده‌های فشاری سطح زمین، ترازهای 500 و 850 هکتوپاسکال، امگا، دمای سطح 1000 و مولفه‌ی مداری و نصف‌النهاری باد، الگوهای فشاری در روزهای فرین آلوده مورد تحلیل قرار گرفت. با بررسی شاخص کیفیت هوا بیشترین تعداد روزهای آلوده خطرناک در سال 2005 و در ماه‌های می، ژوئیه، جولای و آگوست رخ داده است، همچنین نتایج حاصل از بررسی الگوهای همدیدی وجود ناوه ضعیف در تراز 500 و سامانه کم فشار قوی در سطح زمین حاکم و پراکنش دما همراه با هسته گرم با منحنی هم دمای 5/37 درجه سانتی‌گراد و نحوه توزیع وزش دمایی بر روی منطقه در روزهای سوم و چهارم جولای مثبت که نشان فرارفت هوای گرم بر روی منطقه می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

27 - تحلیلی بر آلودگی هوای ناشی از شهرک صنعتی رجه با استفاده از روش ماتریس (مطالعه موردی منطقه رجه بابل)
محمد معتمدی احمد آراییان

امروزه بحث آلودگی ناشی از شهرک‌های صنعتی، موضوع بسیار مهمی در مطالعات زیست‌محیطی است که تأثیر بسزایی در اکوسیستم منطقه‌ای که شهرک‌های صنعتی در آنجا احداث می‌شوند، دارند. در این پژوهش تأثیر آلودگی ناشی از کارخانه‌های شهرک صنعتی رجه بابل بر هوای شهرک بررسی می‌شود و سعی می چکیده کامل

امروزه بحث آلودگی ناشی از شهرک‌های صنعتی، موضوع بسیار مهمی در مطالعات زیست‌محیطی است که تأثیر بسزایی در اکوسیستم منطقه‌ای که شهرک‌های صنعتی در آنجا احداث می‌شوند، دارند. در این پژوهش تأثیر آلودگی ناشی از کارخانه‌های شهرک صنعتی رجه بابل بر هوای شهرک بررسی می‌شود و سعی می‌شود با ارائه سناریوهای مناسب به راه‌حل‌هایی برای مقابله با آن برسیم. ابتدا مطالعات مشابه داخلی و خارجی مورد بررسی قرار گرفتند. شاخص‌های SPI و AQI معرفی شده و محدود ه‌های آنها و طبقه بندی مربوطه تعیین شد. در نهایت با استفاده از مفهوم ماتریس لئوپولد سناریوهای ممکن برای به‌حداقل‌رساندن آلاینده ها در شهرک صنعتی رجه معرفی شدند. نتایج نشان می‌دهد که با اعمال کنترل بر کیفیت دود خروجی از کارخانه‌های صنعتی - تولیدی و گسترش فضای سبز می‌توان اثرات مخرب ذرات معلق و آلاینده‌ها را به طرز چشمگیری کاهش داد. شاخص استانداردهای آلایندگی، اطلاعات مربوط به غلظت آلاینده ازن در سطح زمین، ذرات معلق، مونوکسید کربن، دی‌اکسید گوگرد و دی‌اکسید نیتروژن را فراهم می‌کند. نتایج پرسش‌نامه نشان می‌دهد که بدترین سناریوی ممکن جابه‌جایی واحد صنعتی - تولیدی است و بهترین سناریو استفاده از پوشش گیاهی و فضای سبز در نواحی شهرک صنعتی است. سناریوی مناسب دیگر اعمال کنترل بر دود خروجی از کارخانه‌ها از طریق بهینه‌سازی مصرف سوخت و استفاده از فیلترهای مناسب است. نتایج نشان می‌دهد که با اعمال کنترل بر کیفیت دود خروجی از کارخانجات صنعتی-تولیدی و گسترش فضای سبز می‌توان اثرات مخرب ذرت معلق و آلاینده‌ها را به طرز چشمگیری کاهش داد.شاخص استانداردهای آلایندگی ،اطلاعات مربوط به غلظت آلاینده ازن در سطح زمین، ذرات معلق، مونواکسیدکربن، دی اکسید گوگرد و دی اکسید نیتروژن را فراهم می کند. نتایج پرسشنامه نشان می‌دهد که بدترین سناریوی ممکن جابجایی واحد صنعتی-تولیدی است و بهترین سناریو استفاده از پوشش گیاهی و فضای سبز در نواحی شهرک صنعتی است. سناریوی مناسب دیگر اعمال کنترل بر دود خروجی از کارخانه‌ها از طریق بهینه‌سازی مصرف سوخت و استفاده از فیلترهای مناسب است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

28 - تبیین برهم کنش مشخصات کالبدی ساختمان‌های بلندمرتبه بر پراکنش ذرات آلاینده باتوجه به جریان هوای‌طبیعی (مطالعه موردی: منطقه یک تهران)
تیناسادات صدرالغروی مهناز محمودی زرندی فاطمه مهدیزاده سراج،

افزایش روزافزون جمعیت و احداث ساختمان های بلند، وجود آلاینده های محیطی درشهرها را چند برابر کرده است. از طرفی افرادبرای رفع نیازهای زیستی خود بیش ازگذشته از محیط های بازشهری استفاده می کنند. دراین راستا عوامل مختلفی همچون فرم وارتفاع ساختمانها، وحضور سبزینگی در فضاهای ش چکیده کامل

افزایش روزافزون جمعیت و احداث ساختمان های بلند، وجود آلاینده های محیطی درشهرها را چند برابر کرده است. از طرفی افرادبرای رفع نیازهای زیستی خود بیش ازگذشته از محیط های بازشهری استفاده می کنند. دراین راستا عوامل مختلفی همچون فرم وارتفاع ساختمانها، وحضور سبزینگی در فضاهای شهری همچون نمای‌سبز، درجریان مستمرباد میتواند نقش قابل توجهی ایفاکرده و بر پراکنش ذرات‌آلاینده موثر‌باشد. مطالعه‌حاضر دراین زمینه و باهدف بررسی تاثیر فرم‌وارتفاع و نیز نمای‌سبز ساختمان‌های‌بلند بر چگونگی پراکنش ذرات‌آلاینده، باشناخت جریان هوای‌طبیعی منطقه یک شهرتهران انجام شده‌است. دراین پژوهش بااستفاده از روشهای توصیفی-تحلیلی و مقایسه‌ منطقی با بکارگیری تکنیک شبیه‌سازی با استفاده ازنرم‌افزارهای ENVI-met و ANSYS CFX به بررسی و تحلیل رفتارباد پیرامون بنا و پراکنش آلاینده‌ها پرداخته شده‌است. روش گردآوری اطلاعات ازطریق مطالعات کتابخانه-ای و برداشت میدانی صورت گرفته‌است. نتایج به انتخاب گزینه بهینه باتوجه به مدلسازی انجام شده ازبین 9 مدل متفاوت ساختمان‌بلندمرتبه با سه تیپ فرم‌پلانی گوناگون وسه دسته ارتفاع متفاوت، بدست آمد. تغییر فرم و ارتفاع ساختمان‌ها تاثیر چشم-گیری بر جریان هوای طبیعی و سرعت باد پیرامون بنا دارد از این میان گزینه بهینه با نمای سبز نیز بررسی گردید تا تاثیر نمای سبز بر پراکندگی آلاینده‌ها مشخص گردد. مکان‌یابی نادرست و غیراصولی ساختمانهای بلند باعث تغییر الگوی طبیعی وزش‌باد و درنتیجه موجب بروز اثرات‌ثانویه ناشی از رکود یا تشدیدجریان‌باد خواهدشد ولذا بر پراکنش ذرات معلق آلاینده موثر است. دراین پژوهش نتایج حاصل از مدلسازی انجام شده میزان ماندذرات‌معلق‌آلاینده را دراطراف 9مدل ساختمان بلند نشان‌می‌دهد که ازاین میان فرم مربع با20‌طبقه ارتفاع درموقعیت مشخص شده مناسب‌تر ازسایرگزینه‌ها می‌باشد. پرونده مقاله

فهرست مقالات ذرات معلق

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی