پ
پژوهش حاضر با بازنمایی معلولیت در آثار مکتوب متفکران ایرانی بعد از اسلام در پی فهم وضعیت نادیده انگاشتن معلولان است که با روبروسازی گفتمان های قدیم و جدید وخروج از فضای غالب در حوزه متون مربوط به معلولیت این تغییرات را واکاوی می نماید. الگوی نظری مسلط براین تحقیق فهم چکیده کامل
پ
پژوهش حاضر با بازنمایی معلولیت در آثار مکتوب متفکران ایرانی بعد از اسلام در پی فهم وضعیت نادیده انگاشتن معلولان است که با روبروسازی گفتمان های قدیم و جدید وخروج از فضای غالب در حوزه متون مربوط به معلولیت این تغییرات را واکاوی می نماید. الگوی نظری مسلط براین تحقیق فهم فرهنگی و برساختی از مفهوم معلولیت است که به لحاظ روششناسی با رویکرد کیفی و یا روش گروه مرکز در میان افراد معلول جسمی حرکتی جامعه شهری اصفهان انجام شده و همچنین از دیرینه شناسی و تبارشناسی فوکو کمک گرفته و با توجه به تاریخی بودن موضوع، روش جمع آوری داده ها تحلیل اسنادی و کتابخانهای و بطور اخص روش تاریخی متن محور می باشد. که آثاربه 3 دسته تقسیم بندی شدند. آثار اخلاقی، تعلیمی، مردمی یا عامیانه. یافته ها نشان میدهند که نگرش منفی جامعه به معلولین، عدم تناسب امکانات فیزیکی، نهادهای حمایتی، حمایتهای درون گروهی، عدم اعتماد اجتماعی و احساس محرومیت اجتماعی، بخش زیادی معلولین در انزوا قرار می دهد و میبایست گفتمان در جامعه شهری تغییر یابد و در این راستا دو گفتگو یافت گردیده: گروهی معتقدند استقلال افراد دارای معلولیت باید به رسمیت شناخته شود و لازمه این امر زدودن تداعیهای منفی از عنوان معلول است، گروهی دیگر معتقدند عوض کردن نام، در واقعیت تأثیری بر زندگی واقعی افراد ندارد. رویکرد صحیح آن است که افکار و عقاید مردم راجع به یک گروه اجتماعی - در اینجا معلولان تغییر یابد و تغییر اجتماعی با تغییر نامها رخ نخواهد داد. اگر بخواهیم نوع نگرش شهروندان و مسئولین از نگاه ضعف انگاری به نگاه شهروند انگاری تغییر یابد و به آنان بعنوان شهروندانی با حقی برابر نگریسته شود می بایست تغییرات گفتمانی بنیادی در معناها و مفاهیم مورد استفاده درحوزه معلولیت صورت پذیرد.
پرونده مقاله
معلولیت و جایگاه ویژه آن در مباحث اجتماعی و پروبلماتیک شدن آن -که حاصل رویکرد های منفی، درکها و برداشت های نادرست و فعالیت های سازمانی است که از فرایند استثنا سازی و نشان گذاری برآمدهاند-توجه اندیشمندان این حوزه را از نگرش"پزشکی محور" به نگاه با زاویه اجتماعی تغییرد چکیده کامل
معلولیت و جایگاه ویژه آن در مباحث اجتماعی و پروبلماتیک شدن آن -که حاصل رویکرد های منفی، درکها و برداشت های نادرست و فعالیت های سازمانی است که از فرایند استثنا سازی و نشان گذاری برآمدهاند-توجه اندیشمندان این حوزه را از نگرش"پزشکی محور" به نگاه با زاویه اجتماعی تغییرداده است. با سیری در چگونگی و چرایی شکل گیری گفتمان ها می توان عناصرگفتمانی و محیط غالب پیدایش گفتمان را به عنوان دو موضوع اساسی در بروز و ظهور هر نوع گفتمانی ردیابی نمود. هدف این مطالعه، بررسی گفتمان معلولیت و بازتعریف آن در قوانین معاصر ایران در یک پس زمینه و بافت تاریخی می باشد. همچنین، پژوهش حاضر می کوشد با تمرکز بر چگونگی تغییر این گفتمان، باز تعریف گفتمانی معلولیت در متون قوانین معاصر ایران را واکاوی کند. از لحاظ نظری، در پی بهره گیری از نظریه دیرینه شناسی فوکو (تبارپژوهی نظام های اجتماعی) و "تاریخیت" گفتمانی است. این مطالعه با رجوع به اسناد رسمی، مدارک مکتوب، کتب و مقالات به بازشناسی سیرتاریخی بروز و تغییر گفتمان اجتماعی- قانونی و فرهنگی درخصوص "گفتمان معلولیت" پرداخته و حتی الامکان، به ارائه شواهد و مثال ها می پردازد. روش انجام این بررسی عمدتا تاریخ محور بوده است.یافته ها نشان می دهد قوانین به عنوان نشانه تجلی قدرت دستگاه حاکمه- یا همان زمینه شکل گیری گفتمان منظور نظر فوکو- در خصوص ایجاد نگرش شهروندی به افراد دارای معلولیت محصول تحولات ایجاد شده درگونه های گفتمانی معلولیت و تحریر قوانین "حمایتگرانه" از آنها دفعتاً و یکباره در ساختار اجتماعی ایران حاصل نگردیده و در واقع به نوعی ادامه روند نوخواهی و پیدایی مطالبه گری اجتماعی افراد دارای معلولیت محسوب می گردد. این گونه مطالبه گری های حق مدارانه از یک سو حاصل جنبش های اجتماعی چه در ایران معاصر و چه در ابعاد وسیع تر محصول افزایش آگاهی های اجتماعی و وسعت یافتن حوزه مطالبات شهروندی به حساب می آید.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد