دعوت

دسترسی آزاد مقاله

1 - دعوت ایرانیان به قبول اسلام از نخستین تهاجم مسلمانان تا جنگ قادسیّه
آذر آهنچی

فراخوان پیروان ادیان دیگر به قبول اسلام که اصطلاحاً دعوت خوانده می شود، در بیشتر موارد با سه پیشنهاد: قبول اسلام، پرداخت جزیه یا جنگ همراه بوده است. پیشنهاد قبول اسلام به ایرانیان نیز به تفصیل در گزارش های متعدد آمده است. محتوای این گزارش ها دارای دو وجه متمایزند: و چکیده کامل

فراخوان پیروان ادیان دیگر به قبول اسلام که اصطلاحاً دعوت خوانده می شود، در بیشتر موارد با سه پیشنهاد: قبول اسلام، پرداخت جزیه یا جنگ همراه بوده است. پیشنهاد قبول اسلام به ایرانیان نیز به تفصیل در گزارش های متعدد آمده است. محتوای این گزارش ها دارای دو وجه متمایزند: وجه صوری و عینی رویداد ها و دیگر، وجه دینی، معنوی و گرایش ها و بینش های راویان آن ها. گزارش های مختلف و وجود دیدگا ه های متضاد درباره یک رویداد سؤال هایی برانگیخته است. نُت برخی از این گزارش ها را جعلی و مسأله دعوت در منابع را مضامینی داستانی و آن ها را فاقد اصالت و مصداق عینی می شمرد؛ امّا با نقد ابعاد مختلف دینی، اخلاقی، اقتصادی و اجتماعی محتوای گزارش ها و تحلیل مضمون نامه ها و گفتگوهای فرستادگان مسلمانان، به ویژه تحلیل رویارویی اعراب با رستم فرخ زاد، و نیز ملحوظ داشتن حواشی مربوط به جلوس یزدگرد معلوم می گردد که هرچند عرضه دعوت- یعنی نقطه ثقل گزارش های فتوح- در هر رویارویی ممکن نبوده، امّا ادّعای مجعول بودن آن را نیز نمی توان تأیید کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - قرآن و اخبار الدولة العباسیة: پژوهشی در بینامتنیت
زینب ایزدی مسعود صادقی

10.30495/jhcin.2021.17741

اخبار الدولة العباسیة اثری از مؤلفی ناشناس است که سهم مهمی در تغییر نگاه محققان نسبت به انقلاب و بنیاد های اصلی خلافت عباسی داشته است. بررسی سرشت بینامتنی این کتاب در نسبت و رابطه با قرآن، به شناخت چگونگی ساخت یافتن این اثر و ارزیابی اعتبار اطلاعات آن در پژوهش و نگار چکیده کامل

اخبار الدولة العباسیة اثری از مؤلفی ناشناس است که سهم مهمی در تغییر نگاه محققان نسبت به انقلاب و بنیاد های اصلی خلافت عباسی داشته است. بررسی سرشت بینامتنی این کتاب در نسبت و رابطه با قرآن، به شناخت چگونگی ساخت یافتن این اثر و ارزیابی اعتبار اطلاعات آن در پژوهش و نگارش تاریخ کمک می کند. بینامتنیت را به حضور مؤثر یک متن در متنی دیگر به شکل های مختلف تعریف کرده اند. در این مقاله از منظر مطالعات بینامتنی، حضور قرآن و استناد به آن در کتاب اخبار الدولة العباسیة در حوادث دو سده نخستین اسلامی بر اساس چهار شکل بررسی می شود: 1. ادبی سازی یعنی استفاده ادبی از آیات، 2. زمینه مندسازی یعنی قرار دادن آیات در بافت تاریخی جدید و ارائه تفسیری متفاوت، 3. تاریخی سازی یعنی اشاره های متون تاریخی مربوط به دوره های بعدی تاریخ اسلام به حوادث قبل تر و فراهم آوردن قیاس هایی بین روی داد ها و شخصیت های مورد توصیف با روی داد ها و شخصیت های پیشین و 4. قرآنی سازی یعنی مشروعیت بخشی به وسیله اصطلاحات قرآنی. از منظر مطالعات بینامتنی می توان گفت که بی تردید، قرآن بر اخبار الدولة تأثیرات قابل ملاحظه ای داشته و استناد به آن در این کتاب به دلایل و اهداف گوناگونی صورت گرفته است، اهدافی چون بهبود سبک نگارشی متن، پدید آوردن فضایی دینی، اعتباربخشی به یک خبر یا استدلال و حتی مشروعیت بخشی به حکومت عباسی. هم چنین این تأثیر قرآن بر اخبار الدولة العباسیةبیانگر استفاده ماهرانه نویسنده از قرآن و دانش جامع او نسبت به آن است که نشان می دهد واژه ها، اصطلاحات و آیات قرآنی در ذهن او درونی شده بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - سیاست فاطمیان در قبال اهل سنت در دو دوره «دعوت» و «شکل گیری» دولت
سید جمال موسوی نگار ذیلابی

سیاست و عملکرد ابوعبدالله شیعی در دوره دعوت و دوره یک ساله استقرار او در قیروان با سیاست و عملکرد عبیدالله مهدی، نخستین امام و خلیفه فاطمی، در قبال اهل سنّت متفاوت بود؛ ابوعبدالله در قبال آنان سیاستی توأم با مدارا داشت، اما عبیدالله سیاست سختگیرانه و متعصّبانه ای پیش گر چکیده کامل

سیاست و عملکرد ابوعبدالله شیعی در دوره دعوت و دوره یک ساله استقرار او در قیروان با سیاست و عملکرد عبیدالله مهدی، نخستین امام و خلیفه فاطمی، در قبال اهل سنّت متفاوت بود؛ ابوعبدالله در قبال آنان سیاستی توأم با مدارا داشت، اما عبیدالله سیاست سختگیرانه و متعصّبانه ای پیش گرفت. اِعمال دو سیاست مختلف- صرف نظر از خصوصیّات فردی عاملان آن- معلول شرایط و مقتضیات سیاسی و اجتماعی این دوره ها بود. سیاست ابوعبدالله متناسب با دوره دعوت، مبتنی بر جذب مخالفان، خاصّه مخالفان مذهبی بود تا زمینه شکل گیری دولت جدید فراهم گردد؛ اما سیاست عبیدالله در جهت تثبیت حکومت جدید با تاکید بر هویّت مذهب اسماعیلی آن بود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - زمان انعقاد قرارداد در فروشگا ههای بزرگ
سوده ناطق نوری

فروشگاه بزرگ، کیی از دستاوردهای صنعتی و مصرفی شدن جوامع است. حدود یک قرن از ایجاد اولینفروشگاهی که از لحاظ ساختار، متفاوت با فروشگاه های ساده محلی گذشته بود، م یگذرد. این نوع از فروش کالابه لحاظ ساختاری، با بیع در فروشگاه های کوچک محلی تفاوت هایی دارد. در این نوع از فرو چکیده کامل

فروشگاه بزرگ، کیی از دستاوردهای صنعتی و مصرفی شدن جوامع است. حدود یک قرن از ایجاد اولینفروشگاهی که از لحاظ ساختار، متفاوت با فروشگاه های ساده محلی گذشته بود، م یگذرد. این نوع از فروش کالابه لحاظ ساختاری، با بیع در فروشگاه های کوچک محلی تفاوت هایی دارد. در این نوع از فروش، سلسله افعالیاز سوی طرفین صادر م یشود که هرکدام قابلیت توصیف های متفاوتی را دارند. اینکه کدام عمل می تواند ایجابمؤثر باشد و کدامیک قبولی مؤثر و اینکه عقد در کدام زمان انعقاد یابد که از نظر آثار، ب هحال هر دو طرف قراردادمفید باشد، اولین سؤالاتی است که باید در این حوزه ب هآنها پاسخ داده شود.در این مقاله طی سه بخش، به بیان اعمال طرفین و توصیفاتی که از آنها شده است، خواهیم پرداخت و درنهایت توصیفی را ب هعنوان توصیف مناسب م یپذیریم که انتقال مال یکت را ب هزمان عبور خریدار از مقابل صندوقموکول کند، امکان امتناع فروشنده از فروش کالا را منتفی نماید، خریدار را متمکن از برگرداندن کالای منتخبسازد، برداشتن کالا توسط او را قبض آن نداند و ضمان تلف کالا تا قبل از خروج خریدار از فروشگاه را ب هعهدهفروشنده باقی گذارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - بررسی جلوه‌های پایداری در سروده‌های زنان فلسطینی و الجزایری
میناسادات امیرافتابی امینه سلیمانی

بی شک مسأله فلسطین به عنوان تراژدی جهان امروز شناخته شده است و موضوع فلسطین هم اکنون به عنوان یکی از مباحث مهم محافل بین المللی و سازمان‌های دولتی به شمار می‌آید. در کنار آن استعمار کشور الجزایر توسط فرانسوی‌ها و جنایت‌های آنان در حق الجزایری‌ها و انقلاب آزادی‌بخش ایشان چکیده کامل

بی شک مسأله فلسطین به عنوان تراژدی جهان امروز شناخته شده است و موضوع فلسطین هم اکنون به عنوان یکی از مباحث مهم محافل بین المللی و سازمان‌های دولتی به شمار می‌آید. در کنار آن استعمار کشور الجزایر توسط فرانسوی‌ها و جنایت‌های آنان در حق الجزایری‌ها و انقلاب آزادی‌بخش ایشان، بازتاب وسیعی در ادبیات این دو ملت داشته‌اند. زنان نیز به عنوان بخشی از جامعه، تحت تأثیر تحولات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی آن بوده، و با تمام توان خود در آن تحولات ایفای نقش کردند. لذا در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و تکیه بر نمونه‌های شعری به بررسی شعر زنان فلسطینی و الجزایری در جریان مقاومت پرداخته شده و مضامینی چون وطن دوستی، دعوت به مبارزه، سرزنش حکام و محکوم کردن پیمان نامه بالفور و مبارزه طلبی در شعر آنان بررسی شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - نامه ابن عربی به امام فخر رازی
سیدحسین سید موسوی

در میان آثار عرفانی نام های از ابن عربی به فخر رازی وجود دارد. برخی معتقدند این نامه همان است که ابن عربی در فتوحات مکیه خویش در دو باب به آن اشاره کرده است. وی در فتوحات در خصوص مکارم اخلاق و جوانمردی سخن میگوید، در حالی که نامه موجود، دعوت فخرالدین رازی به کسب علوم چکیده کامل

در میان آثار عرفانی نام های از ابن عربی به فخر رازی وجود دارد. برخی معتقدند این نامه همان است که ابن عربی در فتوحات مکیه خویش در دو باب به آن اشاره کرده است. وی در فتوحات در خصوص مکارم اخلاق و جوانمردی سخن میگوید، در حالی که نامه موجود، دعوت فخرالدین رازی به کسب علوم شهودی و کشفی است. سوال این است آیا نام های که در برخی از رسائل ابن عربی وجود دارد همان است که مورد ادعاست، یا اینکه نامه موجود غیر از نام های است که ابن عربی نوشته است؟ در این مقاله ضمن ارائه ترجمه نامه ابن عربی به فخرالدین رازی و با روش اسنادی تحلیلی این نتیجه حاصل میشود که این نامه غیر از نام های است که ابن عربی در فتوحات به آن اشاره کرده است. بدین ترتیب باید گفت که وی حداقل دو نامه برای فخرالدین رازی نوشته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - تحلیل و بررسی علل تقابل یهودیان حجاز نسبت به دعوت اسلامی در عصر پیامبراسلام(ص)
ارسلان ایلکا محسن حیدرنیا صابر اداک

چکیده:یهودیان‌معاصر‌پیامبر(ص)با‌پندارراست‌کیشی و باور به‌خدای‌یگانه،انتظار‌پیامبرومنجی‌‌موعودی‌را داشتند که درعهد‌عتیق به‌نام و ویژگی‌های او اشاره شده‌بود. به‌نظر می‌رسد چنین‌شناختی تعیین‌بخش شیوه‌کنشگری هم‌گرایانه باپیامبر(ص) باشد. اما باخوانش روایت‌های‌تاریخی و روایی، چکیده کامل

چکیده:یهودیان‌معاصر‌پیامبر(ص)با‌پندارراست‌کیشی و باور به‌خدای‌یگانه،انتظار‌پیامبرومنجی‌‌موعودی‌را داشتند که درعهد‌عتیق به‌نام و ویژگی‌های او اشاره شده‌بود. به‌نظر می‌رسد چنین‌شناختی تعیین‌بخش شیوه‌کنشگری هم‌گرایانه باپیامبر(ص) باشد. اما باخوانش روایت‌های‌تاریخی و روایی، نحوه روی‌آوری‌یهودیان به‌گونه‌دیگر گزارش شده‌است که همین‌امر ضرورت بحث را بیشترآشکار کرده است. سوال‌اساسی این‌ است که با‌وجود این‌شناخت چرا بیشتریهودیان درهم‌کنشی با‌پیامبر(ص) رویه‌خصمانه‌را پیشه‌ساختند و درگامی فراتر علی‌‌رغم پیمان ترک‌تعرض باپیامبر(ص)، چرا به آن وفادار نماندند؟ یافته‌های این‌پژوهش نشان می‌دهد، یهودیان که روح حاکم بر کیش‌آنان مبتنی بر نژاد و قومیت‌خواهی است با درک استقلال اسلام از یهود از طریق مجادلات با پیامبر(ص) و بروز تعارضات فکری ازجمله الوهیت حضرت عزیز، بشری‌خواندن قرآن ،میکائیل به جای جبرئیل به عنوان مأمور وحی و غیره ،شیوه کنش‌گری‌خصمانه‌رادرپیش‌گرفته‌اند.ترس ‌ازبیرون‌ رانده‌شدن‌ رسالت ‌ازخاندان ‌بنی‌اسرائیل‌وانتقال ‌به‌ خاندان‌‌ا‌سماعیل‌بسترساز شیوه‌ مواجهه‌آنان‌با‌ اسلام‌وآموزه‌های‌آن‌را ایجادکرد.این‌مقاله ‌بارویکردی ‌توصیفی‌تحلیلی‌و با شیوه‌کتابخانه‌ای‌ به‌روایت‌های‌تاریخی‌ نگریسته و باعنایت ‌به ‌قرینه‌های‌همبسته‌ به‌ متن‌و زمینه،انگیزه‌های‌حسادت‌جویانه ‌برخاسته‌از قومیت‌گرایی‌و تعارضات‌فکری‌ را به‌ عنوان ‌دوعامل‌ کنش‌گری‌یهودیان بررسی‌کرده است. بنابراین هدف‌اصلی مقاله حاضر تبیین این‌تقابل و بررسی‌علل واقعی آنها در قالب متغیرهای اصلی و مستقل می‌باشد به‌نحوی که بتوان درپرتو آنها توجیهی منطقی برای همه انواع تقابلی که با رسول‌خدا داشتند به‌دست داد. از همین‌رو تقابلاتی که ازآنها یاد خواهدشد همه در قالب متغیرهای وابسته‌ای قلمداد می‌شوند که ناشی از آن علل می‌باشند. بنابراین نکته کانونی در تبیین این‌تقابل‌ها اثبات علل اصلی این تقابل‌ها با ادله و شواهد و مستندات معتبرتاریخی‌است. در راستای تحقق فرضیه و اهداف از پیش گفته، ناگزیر مسایلی که در طول مقاله مطرح می‌گردند به دو دسته تقسیم می‌شوند: دسته نخست انواع تقابل‌هایی است که میان یهود و مسلمین و پیامبر( ص) ایجاد شده و دسته دوم انواع دلایلی‌است که می‌توانند ریشه آن تقابل‌ها به شمار آیند. عللی که متوجه یهود بوده و شاید خود ریشه در روانکاوی شخصیت فردی و اجتماعی ایشان و نیز معرفت شناسی تفکرات و تفاسیر خاصی است که در تقابل با اندیشه‌های قرآنی داشته‌اند. بنابراین دو دسته از مسایل فوق هم معلولها و تقابلها و متغیرهای وابسته را نشان‌می‌دهند و هم علت تقابل‌ها و به دیگر سخن متغیرهای اصلی و مستقل را باز می‌نمایند که محقق می‌کوشد رابطه معنا داری میان این متغیرهای دو گانه ایجاد نموده و به نتایج منطبق با راهبرد و الگوی نظری و نیز معطوف بر عنوان اصلی مقاله دست یابد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - نقد و بررسی ادله عقلی وجوب دعوت به تشیع
مصطفی خدادادنژاد روح اله خدادادی

دعوت غیر شیعیان به مذهب تشیع به عنوان یکی از وظایفی که در ذهن عموم شیعیان مرتکز است، حکمی از احکام شرعی تکلیفی را داراست. روایات وارد شده در مسئله جواز یا عدم جواز دعوت به تشیع دو دسته هستند. بیشتر این روایات نهی از دعوت به تشیع دارند. اما با غض نظر از روایات موجود در چکیده کامل

دعوت غیر شیعیان به مذهب تشیع به عنوان یکی از وظایفی که در ذهن عموم شیعیان مرتکز است، حکمی از احکام شرعی تکلیفی را داراست. روایات وارد شده در مسئله جواز یا عدم جواز دعوت به تشیع دو دسته هستند. بیشتر این روایات نهی از دعوت به تشیع دارند. اما با غض نظر از روایات موجود در این باب، آیا می توان استدلال عقلی برای اثبات وجوب دعوت به تشیع اقامه نمود؟ هدف از این پژوهش نقد و بررسی وجوه عقلی متصور برای اثبات وجوب دعوت به تشیع است. محقق در این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی وجوه عقلی قابل طرح برای اثبات وجوب دعوت به تشیع را مورد کنکاش قرار داده است. از تحلیل داده ها این نتیجه حاصل شد که دعوت به تشیع مصداق قلع ماده فساد است؛ و قلع ماده فساد عقلاً حسن است و این حُسن عقلی ملازمه دارد با وجوب شرعی. سایر وجوه قابل طرح در این مسئله مورد مناقشه قرار گرفتند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - نمایندگان‌فرهنگی پیامبر(ص) و کارکرد‌ آنان درگستره‌ دعوتگری پیامبر(ص) با روی‌آوری به رویداد هجرت به حبشه
ارسلان ایلکا محسن حیدرنیا صابر اداک

یکی ازعواملموفقیت پیامبر(ص) در جریان‌دعوت، دقت‌نظر آن‌حضرت در انتخاب نمایندگان شایسته فرهنگی است که نقش‌مهمی در توسعه و تثبیت آن‌دعوت ایفاءکرده‌اند. مؤلفه‌هایی همانند، شخصیت پیامبر(ص)، اهمیت قرآن، رسالت، واکنشهای تند و خشونت‌بارجامعه‌جاهلی و قبیلهای، زمینه را فراهم ساخت چکیده کامل

یکی ازعواملموفقیت پیامبر(ص) در جریان‌دعوت، دقت‌نظر آن‌حضرت در انتخاب نمایندگان شایسته فرهنگی است که نقش‌مهمی در توسعه و تثبیت آن‌دعوت ایفاءکرده‌اند. مؤلفه‌هایی همانند، شخصیت پیامبر(ص)، اهمیت قرآن، رسالت، واکنشهای تند و خشونت‌بارجامعه‌جاهلی و قبیلهای، زمینه را فراهم ساخت تا فعالیت‌های فرهنگی سده آغازین رسالت کم رنگ گشته و کمتر مورد توجه پژوهشیان قرار گرفت. مقاله حاضر با استفاده از منابع‌کتاب‌خانه‌ای با ارائه شواهد و داده‌های تاریخی و شیوه توصیفی وتحلیلی، در پی بررسی و پاسخ به پرسش نقش نمایندگان فرهنگی پیامبر(ص) در دعوتگری آموزه‌های دینی، شیوه و خویشکاریآنان در اینگستره بهگونه مستقل است. براساس یافته این جستار، روش عملکرد نمایندگان فرهنگی پیامبر(ص) هرچند دارای ویژگی‌های همسان است، اما تفاوت‌های آن همبسته به عناصری می‌باشد که بخشی از آن مربوط به ماهیت‌کلی‌دعوت، تاثیرپذیری افراد از شخصیت پیامبر(ص) بوده و برخی دیگر در پیوند با مؤلفه‌های روانشناختی نمایندگان درحوزه خلاقیت فردی است. دراین پژوهش بطور ویژه، نحوه کنشگری ‌جعفربن‌ابیطالب به‌عنوان نماینده‌پیامبر(ص) درحبشه مورد بررسی قرارگرفت و ابتکار و خلاقیتهای فردی وی در گفتگو و نشان‌دادن تفاوت باورهاو رسوم جاهلیت، مسیحیت و اسلام، بازنمایی شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - نقش نهاد دعوت در اقتدار سیاسی امامت اسماعیلیان
زهره علوی دقیق

وجود یک سازمان تبلیغی- تبشیری با نام سازمان دعوت، یکی از عوامل پیش‌رفت و توسعه فرقه اسماعیلیه بود که سرانجام منجر به تأسیس یکی از امپراتوری‌های بزرگ اسلامی به نام فاطمیان در قرن چهارم در مغرب و مصر شد. داعیان ایرانی نهاد دعوت، با تبیین و تحلیل تفکر اسماعیلی تلاش نمودند چکیده کامل

وجود یک سازمان تبلیغی- تبشیری با نام سازمان دعوت، یکی از عوامل پیش‌رفت و توسعه فرقه اسماعیلیه بود که سرانجام منجر به تأسیس یکی از امپراتوری‌های بزرگ اسلامی به نام فاطمیان در قرن چهارم در مغرب و مصر شد. داعیان ایرانی نهاد دعوت، با تبیین و تحلیل تفکر اسماعیلی تلاش نمودند دعوت فاطمی را از طریق مسالمت‌آمیز در داخل و خارج قلمرو فاطمیان نشر دهند. در این راستا یکی از مهم‌ترین راهبردهای فرهنگی داعیان، ارائه استدلال‌های دینی و فلسفی در تبیین مشروعیت دینی و دنیوی ائمه فاطمی بود. بر همین اساس، سوال پژوهش حاضر این است که، داعیان نهاد دعوت چگونه از براهین کلام و فلسفه در تحکیم اقتدار امامت بهره جستند؟ فرضیه مطرح شده آن است که، داعیان با برهان‌های کلامی – فلسفی و مذهبی راه جدیدی برای نگرش به جهان و بیان نقش انسان ارائه دادند تا با تلفیق حقیقت دینی با حقیقت علمی دعوت شبه سیاسی امام فاطمی را نشر دهند. دستاورد این نوشتار که به روش توصیفی ـ تحلیلی سامان یافته این است که تالیفات داعیان در خصوص کلام و فلسفه چه با هدف حفظ موجودیت سیاسی خویشی و چه با انگیزه ترویج فرقه اسماعیلیه تالیف شده باشد، شایسته بازخوانی است و از سوی دیگر نقش تعیین کننده ای در اقتدار امامت امام فاطمی ایفا کرده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - وجوه اشتراک و افتراق دعوت به خیر و امر به معروف در قرآن با تأکید بر آیه 104 سوره آل عمران
صبوره حسینی ترزمی صمد عبداللهی عابد

10.3495/jiil.2023.707925

نخستین گام برای فهم معارف قرآنی، درک دقیق معانی واژه‌های قرآنی است. در زبان عربی گاه برای یک معنا، الفاظ متعددی وضع شده است که گاهی مانند واژه‌های "خیر"و "معروف" تشابه معنایی و اشتراک دارند و گاهی نیز تفاوت‌هایی از نظر معنایی و مصداقی با هم دارند؛ یکی از گروه واژه‌های ق چکیده کامل

نخستین گام برای فهم معارف قرآنی، درک دقیق معانی واژه‌های قرآنی است. در زبان عربی گاه برای یک معنا، الفاظ متعددی وضع شده است که گاهی مانند واژه‌های "خیر"و "معروف" تشابه معنایی و اشتراک دارند و گاهی نیز تفاوت‌هایی از نظر معنایی و مصداقی با هم دارند؛ یکی از گروه واژه‌های قرآنی، واژه‌ها و عبارات مرتبط با حوزه کنش‌های نیکو است که از آن جمله است واژه‌های "خیر" و "معروف" ؛ چرا که مفاهیم آنها اگر چه در ظاهر، مترادف به نظر می‌رسند و کاربرد آنها در آیات قرآن، بیانگر این است که این دو واژه‌، به یک حوزه معنایی تعلق دارند و معنایی نزدیک به هم دارند، ولی نمی‌توانند جایگزین یکدیگر شوند و این نشان از تفاوت معنایی آنها دارد. شاهد این سخن، آیه 104 آل عمران می‌باشد. دو واژه مزبور در معنای نیکی، تشابه معنایی و اشتراک دارند؛ خیر، هر عمل نیک که به خدا هم نسبت داده می‌شود؛ ولی معروف به خدا نسبت داده نمی‌شود؛ زیرا کاری که از نظر عقلی یا شرعی شناخته شده و نیکو باشد، درباره خدا معنی ندارد ، عطف امر به معروف و نهی از منکر، عطف خاص بر عام است؛ بنابراین واژه معروف، معنای عام‌تری نسبت به واژه‌ی نهی دارد.بنابراین واژه خیر معنایی وسیعتری را شامل می‌شود که یکی از مصادیق آن، امر به معروف و نهی از منکر است که این، یکی از وجوه افتراق این واژگان است؛ ولی با توجه به اینکه از نظر معنایی در حوزه واژگان نیکو قرار می‌گیرند، از این نظر دارای اشتراک هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - تأمّلی بر حق دعوت به مداخله شورشیان از منظر نظام فقهی اسلام و حقوق بین الملل موضوعه
رضا نصیری لاریمی محسن عبداللهی

با وجود‌ ممنوعیت شورشیان از حق‌دعوت به مداخله در نظام‌ حقوق بین الملل، در برخی از جنگ‌های داخلی، به ویژه در تحولات و مخاصمات مسلحانه داخلی اخیرخاورمیانه و شمال آفریقا، شورشیان در نزاع با دولت حاکم، به حق تعیین سرنوشت مردم استناد نموده و از سایر دولت ها تقاضای کمک نظامی چکیده کامل

با وجود‌ ممنوعیت شورشیان از حق‌دعوت به مداخله در نظام‌ حقوق بین الملل، در برخی از جنگ‌های داخلی، به ویژه در تحولات و مخاصمات مسلحانه داخلی اخیرخاورمیانه و شمال آفریقا، شورشیان در نزاع با دولت حاکم، به حق تعیین سرنوشت مردم استناد نموده و از سایر دولت ها تقاضای کمک نظامی نموده‌اند‌. این مسأله در خصوص مردمی که تحت ظلم و ستم حکومت مستبد و طغیانگر ‌هستند و مسؤولیتهایی که دول اسلامی براساس ‌شریعت اسلامی برای‌کمک به آنها دارند از اهمیت دوچندانی برخوردار است. لذا بررسی قواعد حقوقی، ممنوعیت ها و محدودیت های حاکم بر اینچنین مداخلاتی از منظر نظام فقهی اسلام و حقوق بین الملل معاصر ضروری به نظر می‌رسد. اگرچه دعوت به مداخله از سوی شورشیان با موانع و محدودیت‌های مهمی، هم در نظام حقوق بین الملل و هم در نظام فقهی اسلامی، روبرو بوده ‌که‌ مورد بررسی‌قرارخواهد گرفت؛ به نظر می رسد حقوق بین الملل می‌تواند در برخی موارد محدود، با مجوز و نظارت شورای امنیت سازمان ملل، حق‌دعوت‌ به مداخله را برای شورشیان،‌ جهت مقابله با دولت سرکوبگر و دولتی که حقوق اساسی شهروندان خود را به طور سیستماتیک نقض ‌می‌نماید، بپذیرد. نظام فقهی اسلام با پذیرش و واجب ‌دانستن مداخله به نفع گروه های مستضعف که در حال مبارزه با حکومت های ظالم هستند، با کنارنهادن احتیاط های موجود در حقوق بین الملل موضوعه، تصویر روشن تری از حق دعوت به مداخله این گروه ها ارائه‌ می دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - چگونگی استفاده داعیان ایرانی از کلام و فلسفه در تحکیم اقتدار امامت فاطمی
زهرا رئوفی سید علیرضا واسعی محمود سید

یکی از مهم ترین فعالیت های هسته مرکزی دعوت، شامل تالیف آثاری در الهیات-کلام-فلسفه-فقه با تاکید بر اندیشه امامت محوری به عنوان اصول دین به تحلیل و اثبات حقانیت نص امامت فاطمیان می پردازد. در این مرحله داعیان ایرانی به عنوان کارگزاران ایدئولوژی خلافت، تلاش نمودند از طریق چکیده کامل

یکی از مهم ترین فعالیت های هسته مرکزی دعوت، شامل تالیف آثاری در الهیات-کلام-فلسفه-فقه با تاکید بر اندیشه امامت محوری به عنوان اصول دین به تحلیل و اثبات حقانیت نص امامت فاطمیان می پردازد. در این مرحله داعیان ایرانی به عنوان کارگزاران ایدئولوژی خلافت، تلاش نمودند از طریق فعالیت نظری به تدوین آثار کلامی- فلسفی در تبیین ساخت قدرت مذهبی- سیاسی فاطمیان بپردازند. داعیان و متفکران ایرانی با تکیه بر تعالیم شیعی و آشنا با فلسفه و حکمت و با استعمال آیات و احادیث در تبلیغ و تبشیر و تعالی سیادت کاریزمایی امام- خلیفه فاطمی نقش بارزی ایفا نمودند. تلاش داعیان در دربار فاطمی تلفیق علم ودین بود واز طریق آن دو در پی اثبات و تبیین علمی اقتدار امامت فاطمی در برابر مخالفان و رقیبان بودند، بطوری که داعیانی چون کرمانی، سجستانی، الموید شیرازی، ناصرخسرو و... با توجه به اوضاع سیاسی- مذهبی عصر خویش خواستار تحکیم قدرت سیاسی- مذهبی خلافت فاطمی در برابر مخالفان و رقیبان بودند، چنانکه ابویعقوب سجستانی با روش تحلیل عقلانی و علمی، امامت فاطمیان را تحلیل و تفسیر نمود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - عصر دعوت یا آغاز فرهنگ وتمدن اسلام
دکترحمیدرضا صفا کیش طیبه کاظمی ابیازنی

چکیده دعوت پیام آوران الهی به دین ومکتب توحیدی سبب بیداری انسان می گردد،وانسانهای فراوانی را به خود جلب می کند،انبیاء،پیام خداوند را از طریق وحی دریافت می کردند و سپس به تبلیغ آن مبادرت می ورزیدند و قلب ها را به تسخیر خویش در می آورند، ان الکلام اذا خرج من القلب دخل چکیده کامل

چکیده دعوت پیام آوران الهی به دین ومکتب توحیدی سبب بیداری انسان می گردد،وانسانهای فراوانی را به خود جلب می کند،انبیاء،پیام خداوند را از طریق وحی دریافت می کردند و سپس به تبلیغ آن مبادرت می ورزیدند و قلب ها را به تسخیر خویش در می آورند، ان الکلام اذا خرج من القلب دخل فی القلب هرگاه سخنی از قلب بیان شود، لاجرم بر دل خواهد نشست . تبلیغ و دعوت سطحی دارای اثری پایدار و عمیق نخواهد بود. کار پیامبران(ع) فراخوانی به محتوای کتاب و دعوت خویش است و هدف آن رستگاری بشر و راهیابی انسان به صراط مستقیم است، از این رو مسئله ی دعوت در ادیان ابراهیمی از اهمیت فراوانی برخوردار است. اسلام در شبه جزیره عربستان ظهور کرد و ابلاغ آن توسط محمد بن عبدالله (ص) انجام شد، پیامبر (ص) از آغازین لحظه های دعوت برای نشر اهداف و اندیشه ها و تعالیم خویشاز راهبرد و سیاست واحد تبعیت می کرد تا بتواند اصول و عقاید دین اسلام را به خوبی ابلاغ و عملا در سطوح جامعه های انسانی پیاده نماید. پیامبر بزرگوار اسلام (ص)و یاران خاص ایشان، با تحمل رنج هایی فراوان، به کالبد بی جان جامعه خویش روح دین را دمیدند، روشی را که پیامبر (ص) برای دعوت مردم به اسلام و تبلیغ رسالت خود در پیش گرفت توانست از مردم یکی از عظیم ترین تمدن های بشری را به وجود آورد، آنچه باعث تامل است چگونگی دعوت خاتم الانبیاء (ص) است که با چه شیوه و روشی توفیق یافت چنان تحول عظیمی در سبک زندگی بشر پدید آورد. مراحل دعوت پیامبر(ص) در مکه عبارت بود از: 1-مرحله آغاز رسالت 2-مرحله دعوت مخفی(محدود) 3-مرحله دعوت گسترده و شروع ارتباط گروهی تا هجرت به حبشه 4-مرحله پس از هجرت گروهی مسلمانان به حبشه تا هجرت به مدینه.نگارنده در این پژوهش از روش تحقیقی-توصیفی و گردآوری اطلاعات به شکل کتابخانه ای استفاده کرده است. واژگان کلیدی: دعوت، دین اسلام، پیامبر(ص)، تبلیغ، رسالت، شبه جزیره عربستان پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - کارکرد سوره‌های آغازین دورۀ مکی همراه با قرائن تاریخی و عقلی در بازیابی کیفیت دعوت پیامبر اکرم (ص) در آغاز رسالت
مجتبی محمدی انویق

دربارۀ چگونگی دعوت پیامبر اکرم (ص) در سه سال نخست بعثت، اختلاف شده است. دیدگاه رایج آن است که پیامبر اکرم (ص) در سه سال نخست رسالت، مردم را مخفیانه به اسلام دعوت می‌کرد. از سوی دیگر، شماری از محققان، این دیدگاه را نمی‌پذیرند و بر این باورند که دعوت اسلامی از همان ابتدای چکیده کامل

دربارۀ چگونگی دعوت پیامبر اکرم (ص) در سه سال نخست بعثت، اختلاف شده است. دیدگاه رایج آن است که پیامبر اکرم (ص) در سه سال نخست رسالت، مردم را مخفیانه به اسلام دعوت می‌کرد. از سوی دیگر، شماری از محققان، این دیدگاه را نمی‌پذیرند و بر این باورند که دعوت اسلامی از همان ابتدای بعثت، به صورت علنی انجام گرفته است. در میان این اختلاف‌ها، تاریخ‌گذاری و بررسی سوره‌های آغازین دورۀ مکی به روش توصیفی - تحلیلی در کنار توجه به نقل‌های معتبر تاریخی و روایات تفسیری بسیار راهگشاست و نشان از آن دارد که اصل دعوت پیامبر اکرم (ص) مخفیانه نبوده است. لحن صریح و قاطعانۀ سوره‌های نخستین قرآن در برخورد با مشرکان و دستور اکید به پیامبر اکرم (ص) جهت مقابلۀ جسورانه با معاندان، علنی بودن دعوت پیامبر اکرم (ص) در آن دوران را تأیید می‌کنند. استخفای مطرح‌شده در روایات، مربوط به موقعیت‌های خاص برخی از اصحاب پیامبر اکرم (ص) است که با توجه به نداشتن پشتوانۀ اجتماعی مناسب، قادر به علنی کردن اسلام خویش نبودند و جهت جلوگیری از کشمکش‌ها و آسیب‌های احتمالی، ایمان خود را تا زمان بهبود شرایط پنهان می‌داشتند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

16 - درنگی در «مرحله اصلی» دعوت پیامبر اکرم (ص) با واکاوی «مراحل دعوت»
عباس تقوائی

درنگی در مرحله اصلی دعوت پیامبر اکرم (ص) با واکاوی مراحل دعوت چکیده:با بررسی مراحل دعوت رسول اکرم (ص) در آثار متقدمان تا معاصران از تاریخنگاران مشاهده می‌کنیم که عموم آن‌ها به طور صریح یا ضمنی قائل به سه مرحله دعوت سری، دعوت خویشان و دعوت عمومی شده‌اند. عده اندکی نیز با چکیده کامل

درنگی در مرحله اصلی دعوت پیامبر اکرم (ص) با واکاوی مراحل دعوت چکیده:با بررسی مراحل دعوت رسول اکرم (ص) در آثار متقدمان تا معاصران از تاریخنگاران مشاهده می‌کنیم که عموم آن‌ها به طور صریح یا ضمنی قائل به سه مرحله دعوت سری، دعوت خویشان و دعوت عمومی شده‌اند. عده اندکی نیز با دقت بیشتر و با نگاه به دوره پس از هجرت به مدینه، دامنه مراحل را گسترده‌تر گرفته‌اند؛ ولی تقسیم بندی منظمی از مراحل دعوت بر مبنای واحد صورت نگرفته است. در این مقاله با مبنا قرار دادن توسعه جغرافیای دعوت و دامنه مخاطبان، مراحل دعوت به شش مرحله متوالی و به هم پیوسته دعوت خصوصی، دعوت خویشان، دعوت علنی، دعوت منطقه‌ای، دعوت فرامنطقه‌ای و دعوت جهانی تقسیم نموده‌ایم وهمه مراحل اولیه را مقدمه رسیدن به مرحله نهایی دعوت که مبتنی بر رسالت جهانی رسول اکرم (ص) و فراگیری دین اسلام بوده، قرار داده‌ایم. کلیدواژه‌ها: مراجل دعوت، دعوت جهانی، دعوت خویشان، دعوت منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، دعوت خصوصی و عمومی. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

17 - روش‌های دعوت پیامبران مرسل به توحید
مریم حاجی عبدالباقی وحیده بیات

پیامبران برای هدایت انسان ها از روش های متمایزی استفاده کردند. آیات قران کریم نشان می دهند یکی از عوامل این تفاوت ها توجه به نیاز مخاطبان بوده و روش های هدایتی پیامبران، متناسب با میزان آمادگی، نوع نگرش و روحیه مخاطبان آنان اتخاذ شده است. روش و گفتار چهار پیامبر صاحب شر چکیده کامل

پیامبران برای هدایت انسان ها از روش های متمایزی استفاده کردند. آیات قران کریم نشان می دهند یکی از عوامل این تفاوت ها توجه به نیاز مخاطبان بوده و روش های هدایتی پیامبران، متناسب با میزان آمادگی، نوع نگرش و روحیه مخاطبان آنان اتخاذ شده است. روش و گفتار چهار پیامبر صاحب شریعت همراه با لطافت، مهربانی و دلسوزی بوده و آنان با جریانات انحرافی مقابله نمودند. این پیامبران تمایزاتی نیز در روش های خود داشته اند. حضرت نوح مردم را علنی و مخفیانه، با صبوری به تعظیم خداوند و آگاهی از حضور همیشگی او دعوت کرد. او به اصلاح بینش مردم همت گماشت و برای اثبات حقانیتش به تحدی متوسل شد. حضرت ابراهیم نیاز مخاطبان خود را در پرسش و پاسخ های هدفمند، مباحثه، مقایسه خدای خود با معبود آنان دانست و برای هدایت مردم به سوی خدای یگانه به آنان نحوه تفکر را نشان داد. یکی از راه های منحصر به فرد ابراهیم، نمایش ناکارآمدی خدایان به بت پرستان بود. نیاز مخاطبان حضرت موسی، با معجزات متنوع و فراوان پاسخ داده شد. روش متمایز دیگر این پیامبر خدا دعوت همگانی او در آغاز رسالتش بود. حضرت عیسی هم به کرات از معجزه استفاده می کرد. عیسی با قومی مواجه بود که در مورد او اغراق کرده و تا مرتبه خدایی بالایش می بردند، لذا او بارها به بندگی خود اقرار کرد تا پیروانش از شرک نجات یابند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

18 - تقابل حق دعوت به مداخله، حق تعیین سرنوشت مردم، دموکراسی، جنگ داخلی، مشروعیت
رضا نصیری لاریمی

چکیده موضوع دعوت به مداخله و ارتباط آن با حق تعیین سرنوشت مردم از جمله موضوعات بحث برانگیز در حقوق بین الملل معاصر است. جنگ‌های داخلی اخیر در خاورمیانه و برخی کشورهای شمال آفریقا نیز بر اهمیت این موضوع افزوده است.با توجه به این که برخی اسناد بین المللی، آرایی از دیوان ب چکیده کامل

چکیده موضوع دعوت به مداخله و ارتباط آن با حق تعیین سرنوشت مردم از جمله موضوعات بحث برانگیز در حقوق بین الملل معاصر است. جنگ‌های داخلی اخیر در خاورمیانه و برخی کشورهای شمال آفریقا نیز بر اهمیت این موضوع افزوده است.با توجه به این که برخی اسناد بین المللی، آرایی از دیوان بین المللی دادگستری و رویه ی اکثر دولتها، مداخله نظامی ‌دولتهای ثالث، جهت حمایت از دولت حاکم، که در حال نبرد با شورشیان است را به رسمیت شناخته اند، اما نمیتوان ارتباط چنین مداخلاتی را با جنبه داخلی حق تعیین سرنوشت مردم و حقی که مردم یک جامعه برای مشارکت و تاثیرگذاری در امور حاکمیتی دارند نادیده انگاشت؛ حقی که به موجب آن اراده مردم را به سمت و سوی دموکراسی و حاکمیت قانون در جامعه بین المللی سوق می‌دهد. از آن جایی که در سایه مداخلی خارجی ممکن است به اعتبار این حق خدشه وارد شود، لذا به همان نسبت که این مداخلات مشروع و قانونی جلوه‌گر شود، ضمن مشروعیت بخشیدن به چنین مداخلاتی، در تطابق بیشتر با حق تعیین سرنوشت مردمخواهد بود. لذا در این مقاله نگارنده به دنبال به تصویر کشاندن تقابل حق دعوت به مداخله دولت حاکم از یک سو و جنبه داخلی حق تعیین سرنوشت مردم از سوی دیگر، تاثیرات متقابل آن با یکدیگر، شناسایی تعارضات احتمالی و تعیین قواعد حقوقی حاکم بر آن است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

19 - اصول و مبانی نبوت حضرت عیسی مسیح(ع) در مقارنه میان قرآن و أناجیل أربعه
فیض اله اکبری دستک

اصل نبوت ازجمله مهمترین رویکردهای مشترک در متون مقدس می باشد که این امر در قرآن کریم و اناجیل اربعه مورد تاکید قرار گرفته است. دراین میان مبانی نبوت و منشور تعالیم و دعوت حضرت عیسی(ع) به عنوان یکی از پیامبران اولوا العزم به تفصیل مورد اهتمام آیات قرآن کریم و اناجیل چهار چکیده کامل

اصل نبوت ازجمله مهمترین رویکردهای مشترک در متون مقدس می باشد که این امر در قرآن کریم و اناجیل اربعه مورد تاکید قرار گرفته است. دراین میان مبانی نبوت و منشور تعالیم و دعوت حضرت عیسی(ع) به عنوان یکی از پیامبران اولوا العزم به تفصیل مورد اهتمام آیات قرآن کریم و اناجیل چهارگانه قرار گرفته که به سهم خود می تواند گامی اساسی در مسأله تقریب و تقویت آموزه های مشترک دین اسلام و مسیحیت تلقی شود. دراین مقاله سعی شده تا از یکسو مبانی نبوت عیسی مسیح (ع) در آموزهای اناجیل اربعه و آیات قرآن کریم مورد بررسی، تحلیل و مقارنه قرار گیرد و ازسوی دیگر اصول مشترک حاکم بر منشور دعوت و تعالیم این پیامبر بزرگ الهی نظیر: ایمان به خدا، بشارت ملکوت، تکمیل و تصدیق تورات و تعلیم و تبیین کتاب آسمانی و رفع اختلاف در برخی از دستورات شریعت تبیین گردد و در پایان دو اصل مهم نجات بخشی و فدا شدن عیسی مسیح (ع) که در آموزه های صریح اناجیل چهارگانه بدانها پرداخته شده با آیات قرآن کریم مقارنه و مورد ارزیابی قرار گیرد. پرونده مقاله

فهرست مقالات دعوت

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی