• فهرست مقالات دروغ

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - فرهنگ دینی در زبان و نشانه ‌شناسی روزانه مردم ایران در دوران صفوی- قاجاری ،
        ابراهیم موسی‌پور
        ابتنای نظام آموزش‌های سنتی در دوران صفوی- قاجاری بر آموزش قرآن و متون دینی، علاوه بر ایجاد تاثیر اساسی در ادبیات مکتوب، اجزا و واحدهای بیانی بسیاری در زبان روزانه مردم- چه زبان طبقات باسواد و تحصیل کرده و چه زبان طبقات عوام- نیز ایجاد کرده چنان که بخش بزرگی از ادبیات گف چکیده کامل
        ابتنای نظام آموزش‌های سنتی در دوران صفوی- قاجاری بر آموزش قرآن و متون دینی، علاوه بر ایجاد تاثیر اساسی در ادبیات مکتوب، اجزا و واحدهای بیانی بسیاری در زبان روزانه مردم- چه زبان طبقات باسواد و تحصیل کرده و چه زبان طبقات عوام- نیز ایجاد کرده چنان که بخش بزرگی از ادبیات گفتاری مورد استفاده در زندگی هر روزه این مردم به نوعی برگرفته از عبارات و اذکاری است که در قرآن و فرهنگ دینی و مذهبی آمده است. همچنین بخش قابل توجهی از شیوه‌های بیان غیر گفتاری ایرانیان در این دوران نیز تحت تاثیر یا اصولا فرآورده حضور و بروز آموزه‌های دینی و مذهبی در بستر زندگی روزانه است که اجزای نشانه شناختی عمومی موجود در روابط اجتماعی این مردم را در چارچوب فرهنگ دینی تعریف کرده است. ایرانیان در روابط متقابل از جمله در سلام و احوال پرسی، عبارات دعایی، نفرین‌ها، فحش‌ها، سوگندها و جز آن‌ها انبوهی از عبارات دینی و مذهبی را به طور مستقیم به کار می برده‌اند و به علاوه از طریق بستر تفهمی دین- بنیاد یا دین- پرورد اجتماعی، بسیاری از رفتارها و علائم غیر زبانی مورد استفاده در ایجاد ساز و کارهای بیانی را درک وتفسیر می‌کرده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - مطالعه استفاده از فناوری‌های نوین در دستگاه دروغ‌سنج در مناظره‌های انتخاباتی تلویزیونی
        علی اکبر رزمجو محدثه رزمجو
        انتخابات یکی از مهم‌ترین ارکان مردم‌سالاری و تجلی حضور و آزادی ملت‌ها در تعیین سرنوشت خویشتن است. و مناظره‌های انتخاباتی تلویزیونی نیز یکی از روش‌های تبلیغی جهت حضور حداکثری مردم و کمک به انتخاب آگاهانه شهروندان می‌باشد. این تحقیق با استفاده از روش توصیفی تحلیلی به موضو چکیده کامل
        انتخابات یکی از مهم‌ترین ارکان مردم‌سالاری و تجلی حضور و آزادی ملت‌ها در تعیین سرنوشت خویشتن است. و مناظره‌های انتخاباتی تلویزیونی نیز یکی از روش‌های تبلیغی جهت حضور حداکثری مردم و کمک به انتخاب آگاهانه شهروندان می‌باشد. این تحقیق با استفاده از روش توصیفی تحلیلی به موضوع استفاده از دستگاه دروغ‌سنج در مناظره‌های تلویزیونی پرداخته است، و هدف آن بالا بردن میزان امکانات قدرت انتخاب مردم در انتخاب کاندیدای مورد نظر است. تلفیق پتانسیل‌های برانگیخته مغزی و سیگنال‌های محیطی به منظور بهبود کیفیت سامانه‌های تشخیص فریب، تشخیص دروغ بر مبنای سیگنال‌های فوتوپلتیسموگراف و مقاومت الکتریکی پوست با بهره‌گیری از شبکه عصبی، تجزیه و تحلیل احساسات از طریق سیگنال‌های مغزی با استفاده از تابع نگاشت پوانکاره، تشخیص فریب از طریق ویدیوی حرارتی ثبت شده از چهره فرد در حین پروتکل، تشخیص دروغ با بکارگیری حجم خون شریانی در پلی‌گرافی و با استفاده از تفکیک‌کننده خطی در نرم‌افزار متلبدر حین مناظره‌های تلویزیونی، از مهم‌ترین یافته‌های تحقیق می‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - جواز دروغ از منظر روایات
        حسین شریف عسگری هاشم اندیشه
        این مقاله به بررسی جواز دروغ از منظر روایات می‌پردازد. ما در ابتدا به مورد اوّل جواز دروغ، یعنی وجود ضرورت و دلایل جواز دروغ به هنگام ضرورت پرداخته‌ایم و در ادامه به بحث اصلاح بین مسلمانان و وعده دادن اشاره کرده‌ایم. سپس بحث توریه و مبالغه و دروغ به شوخی مطرح شده و در ا چکیده کامل
        این مقاله به بررسی جواز دروغ از منظر روایات می‌پردازد. ما در ابتدا به مورد اوّل جواز دروغ، یعنی وجود ضرورت و دلایل جواز دروغ به هنگام ضرورت پرداخته‌ایم و در ادامه به بحث اصلاح بین مسلمانان و وعده دادن اشاره کرده‌ایم. سپس بحث توریه و مبالغه و دروغ به شوخی مطرح شده و در انتها از سوگند دروغین سخن به میان آمده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - تحلیل گفتمان «تاریخ بیهقی» بر اساس نظریۀ فراتابی زبانی فرای و بازی زبانی ویتگنشتاین
        رسول کاظم زاده قندیلو رحمان مشتاق مهر
        بیهقی در تاریخش به نکته های ارزشمندی در رابطه با رفتار و کردار اشخاص و علل وقوع حوادث اشاره کرده است. مخاطب به سبب توصیفات جزئی و متوالی، مسحور سخن او می شود و تاریخ را به بهانه شکل داستانی آن می خواند و می پذیرد. این تاریخ مانند تواریخ دیگر تابع ساخت کلیشه ای نیس چکیده کامل
        بیهقی در تاریخش به نکته های ارزشمندی در رابطه با رفتار و کردار اشخاص و علل وقوع حوادث اشاره کرده است. مخاطب به سبب توصیفات جزئی و متوالی، مسحور سخن او می شود و تاریخ را به بهانه شکل داستانی آن می خواند و می پذیرد. این تاریخ مانند تواریخ دیگر تابع ساخت کلیشه ای نیست و بیهقی با برجای گذاشتن برخی نشانگان زبانی، تناقضی در ذهن مخاطب ایجاد کرده و او را به تفکر برای تحلیل و بازیابی نکات و گره های کور تاریخ، فرا می خواند. زبان که پیکره ای از بازی ها و کارکردهای زبانی است، وسیله ای برای دریافت این تناقضات است، اما فهم یک بازی زبانی مستلزمِ شرکت در آن شکلی از زندگی است که بازیِ زبانیِ موردِ نظر در بسترِ آن واقع م ی شود. این مقاله بر آن است با توجه به شکل روایی و رمان گونگی تاریخ بیهقی، توجه مخاطب را به تلاش بیهقی برای کنار هم چیدن تمام گفتمان ها و دیالوگ ها، و تبیین زوایای آن جلب نماید و در مراتب بعد به تحلیل فراتابی ها و بازی های زبانی این گفتمان و اشخاص آن تاکید ورزد. با بررسی آواهای برخاسته از متن، مخاطب به شاکلۀ ذهنی گوینده نزدیک تر می شود و معنای حقیقی حاصل می شود. بنابراین باید با بهره گیری از اطلاعات و نشانه های زبانی برای پر کردن جاهای خالی متن، گام برداشت و با تحلیل لایه های نهانی متن، از گفتگو به زیرگفتگو رسیده و معانی متن را فعال کرد. ضمن اینکه توجه به عناصر فعال در زمینۀ متن، سبک نوشتاری و پیش فرض ها و دلالت های ضمنی و داستان های موازی، ما را با بازی های زبانی و کاربرد موقعیت های درون و برون زبانی به جای یکدیگر برای اغوا و ایجاد توهم، آشنا می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - طراحی روشی به منظور حذف کاف از دستگاه پلی گراف در آزمون دروغ سنجی با استفاده از شبکه عصبی پرسپترون چند لایه
        محمدامین یونسی‌هروی مهدی آذرنوش
        در دروغ سنجی متداول، برای اندازه گیری تغییرات نسبی فشارخون از یک کاف استفاده می گردد. در این مطالعه هدف ارائهروشی برای حذف کاف است؛ به گونه ای که اطلاعات فشارخون سرخرگی به نحو مناسب دیگری به دست آید. برای این منظوربر اساس ارتباط حجم خون شریانی و فشار خون، مدلی برای تخمی چکیده کامل
        در دروغ سنجی متداول، برای اندازه گیری تغییرات نسبی فشارخون از یک کاف استفاده می گردد. در این مطالعه هدف ارائهروشی برای حذف کاف است؛ به گونه ای که اطلاعات فشارخون سرخرگی به نحو مناسب دیگری به دست آید. برای این منظوربر اساس ارتباط حجم خون شریانی و فشار خون، مدلی برای تخمین سیگنال تغییرات فشار خون ارائه می شود . مدلسازی با یکشبکه عصبی پرسپترون چندلایه انجام شده است. خروجی مدل ارائه شده با سیگنال تغییرات فشارخون، در 3 سطح سیگنال، ویژگیو طبقه بندی بررسی شده و با ارائۀ معیارهای ارزیابی مناسب، اعتبار مدل مورد سنجش قرار گرفته است. نتایج ارزیابی مدل نشان داد4 می تواند سیگنال تغییرات فشار خون را تخمین بزند. همچنین / 9 وتوان نسبی خطای % 4 / که مدل ارائه شده با مقدار خطای نسبی % 8با به کارگیری سیگنال تخمینی تغییرات فشار خون، 80 % صحت تشخیص دروغ به دست آمد که برابر با نتایج حاصل از کاف استو قابل قیاس با کارهای مشابه میباشد. بنابراین مطالعه حاضر با تخمین تغییرات فشار خون بر اساس حجم خون شریانی ب ه درصدصحت قابل مقایسه ای دست یافته است و می تواند بدون استفاده از کاف فشار خون به عنوان روش مناسبی برای سیستم های پلی -گرافی دروغ سنجی پیشنهاد شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - تاثیر سخن راست و سخن دروغ بر افراد با نگاه به دیدگاه مولانا و نگرشی به دیدگاه روان شناسانه دیوید لیبرمن
        پروین گلی زاده سیروس عالی پور لیلا تندسی
        زبان عامل برقراری ارتباط میان انسان‌ها و پدیده‌ای قدرتمند است که می‌تواند موجب تحولات و تأثیرات مثبت یا منفی باشد. انسان به‌وسیله‌ی زبان و کلام خود بر دیگر افراد و بر خود تأثیر می‌گذارد و درنهایت زندگی جمعی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. یکی از آفات زبان دروغ‌گویی است که اثر چکیده کامل
        زبان عامل برقراری ارتباط میان انسان‌ها و پدیده‌ای قدرتمند است که می‌تواند موجب تحولات و تأثیرات مثبت یا منفی باشد. انسان به‌وسیله‌ی زبان و کلام خود بر دیگر افراد و بر خود تأثیر می‌گذارد و درنهایت زندگی جمعی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. یکی از آفات زبان دروغ‌گویی است که اثرات منفی بسیاری بر فرد و اجتماع دارد؛ در مقابل آن، حقیقت‌گویی و صداقت است که موجب تزریق آرامش روحی و روانی به جامعه می‌شود و آثار مثبت فراوانی دارد. مولانا جلال‌الدین محمد بلخی، شاعر بلندپایه و برجسته‌ی فارسی، به این مسئله توجه کرده است و در ضمن اشعار خود، به اثر دروغ و حقیقت پرداخته است که با دیدگاه روان شناسی در این خصوص و نگرش روان‌شناسانه‌ی دیوید جی لیبرمن، مشابهت و مطابقت دارد. در این جستار بر آنیم تا نظرات مولانا را با دیدگاه دیوید لیبرمن به شیوه تحلیلی-تطبیقی بررسی کنیم تا هم بازتابی از نبوغ مولانا در بیان مسائل اجتماعی و فردی ارائه گردد و هم اهمیت و اثر غیرقابل انکار کلام بر زندگی جمعی و فردی را بیشتر و دقیق تر درک کنیم. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که زندگی فردی و اجتماعی بشر و همچنین سلامت روانی او تا حد بسیار زیادی تحت تاثیر ارتباط کلامی قرار دارد بر این اساس ارتباط صادقانه می تواند تغییرات قابل توجهی در کیفیت زندگی انسان داشته باشد از جمله؛ افزایش اعتماد به نفس، آرامش روانی، بهبود روابط بین فردی، اصلاح مفاسد اجتماعی و جلوگیری از ایجاد و پیشرفت آن. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - پژواک ستایش راستی‌گفتار و نکوهش دروغ در نامۀ باستان و متون اوستایی و پهلوی
        حسین جلالی
        نامۀ باستان، آیینۀ تمام نمای فرهنگ، حکمت و اندیشۀ ایرانیان و تجلی گاه باورها، آداب و رسوم اجتماعی آنان است که آن را می توان با رویکردهای گوناگون واکاوید.این اثر سترگ مهمترین سند به جای مانده از فرهنگ منظوم ایران باستان است.از آنجا که مآخذ و مبنای نظم نامۀ باستان؛ خداینا چکیده کامل
        نامۀ باستان، آیینۀ تمام نمای فرهنگ، حکمت و اندیشۀ ایرانیان و تجلی گاه باورها، آداب و رسوم اجتماعی آنان است که آن را می توان با رویکردهای گوناگون واکاوید.این اثر سترگ مهمترین سند به جای مانده از فرهنگ منظوم ایران باستان است.از آنجا که مآخذ و مبنای نظم نامۀ باستان؛ خداینامه ها، کارنامه ها، روایات دینی،اوستا، متون پهلوی و حتی سنگ نوشته ها بوده است، یقیناً نظم آن تحت تأثیر آیین ها، آداب و باورهایی است که دراین کتاب ها و آبشخورها آمده و این باورها و آیین ها یا ضمن داستان ها یا به طور اشاره در اثر گران سنگ استاد توس آمده است.در این گفتار به بررسی راستی گفتار و پادافره دروغ، به عنوان یکی از آموزه های اخلاقی و ارزش های تعلیمی ایران باستان که به گونه ای مشترک در نامۀ باستان و اوستا و متون پهلوی آمده، پرداخته شده و بر این نکته تأکید گردیده که نامۀ باستان، پژواک و پالودۀ فرهنگ ایران باستان و استوارترین سند هویت فرهنگی ایرانیان کهن است. مستندات آن، شواهد بسیاری است که در متون دیگرِ پیش از فردوسی و هم عصر او آمده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - شهادت دروغ
        آرمان رستم پور ابراهیم یاقوتی
        مفهوم شهادت دروغ یا شهادت زور در منابع فقهی با آنچه در قوانین و حقوق موضوعه به چشم می‌خورد، تفاوت چندانی ندارد؛ اما در تعیین مجازات این جرم و ادله و مبانی آن، آنچه از کلام فقها (امامیه و اهل سنّت) و استنادات هر یک به روایات یا سیره رهبران دینی خود، می‌توان استنتاج نمود، چکیده کامل
        مفهوم شهادت دروغ یا شهادت زور در منابع فقهی با آنچه در قوانین و حقوق موضوعه به چشم می‌خورد، تفاوت چندانی ندارد؛ اما در تعیین مجازات این جرم و ادله و مبانی آن، آنچه از کلام فقها (امامیه و اهل سنّت) و استنادات هر یک به روایات یا سیره رهبران دینی خود، می‌توان استنتاج نمود، ضروری بودن تشهیر شاهد زور به واسطه زیان و ضرری است که ممکن است در آینده به جامعه و افراد آن وارد گردد؛ که در قانون مجازات اسلامی بدان توجهی نشده است؛ بنابراین لازم است در تأیید و تثبیت تشهیر، به عنوان مجازات مفید و متناسب با جرم شهادت دروغ، بررسی شود که نظرات و دیدگاه فقها و مستندات و ادله هر یک از آ ن ها در تشهیر شاهد زور چیست؟ همچنین روایاتی که در این خصوص وارد گردیده و نیز سایر ادله‌ای که در جواز این مجازات بدان استناد شده است، کدامند؟ در این مقاله، سعی شده است ضمن بیان مفهوم تشهیر، سؤالات مطروحۀ فوق بررسی و پاسخ داده شود. شهادت کذب جزء جرایمی است که به عدالت قضایی لطمه می زند. منظور از رفتار خلاف عدالت قضایی رفتارهایی هستند که به حقوق افراد در دسترسی برابر به دستگاه قضایی یا حق جامعه در تعقیب و مجازات بزهکاران خلل وارد می‌آورد. گواهی دروغ در زمره گناهان کبیره، و موجب زوال و ضعف عدالت است و با دیگر کبائر مثل سرقت، رباخوری، در یک ردیف قرار دارد. کسی که در هنگام واقعه ناظر بوده و بعد هنگام اداء و بیان مطلب در محضر دادگاه واقعیت را عالماً عامداً عوض کند و به این ترتیب باعث صدور حکم به ناحق گردد، این عمل شاهد کاذب به لحاظ قباحت آن در نظر جامعه و در محکمه وجدان و اخلاق محکوم است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - بررسی تأثیر القاء‌کننده‌های مقاومت به‌عنوان جایگزین سموم قارچ‌کش برای کنترل بیماری سفیدک دروغی پیاز
        محمدرضا اصلاحی عبدالستار دارابی
        کاربرد ترکیبات القاء کننده مقاومت باعث کاهش وقوع و شدت بیماری در گیاهان می‌شود. اثر ترکیبات القاءکننده مقاومت روی بیماری سفیدک دروغی پیاز به صورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 10 تیمار و سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان بررسی شد. القاءکننده چکیده کامل
        کاربرد ترکیبات القاء کننده مقاومت باعث کاهش وقوع و شدت بیماری در گیاهان می‌شود. اثر ترکیبات القاءکننده مقاومت روی بیماری سفیدک دروغی پیاز به صورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 10 تیمار و سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بهبهان بررسی شد. القاءکننده های مقاومت شامل فسفات دی‌پتاسیم با غلظت 50 میلی مولار، اسید نیکوتینیک 80 میلی مولار و اسید سالیسیلیک با غلظت سه میلی مولار، به ‌همراه تیمار قارچ کش ریدومیل مانکوزب (WP72%) به نسبت سه در هزار و تیمار شاهد (آب) و ژنوتیپ در دو سطح شامل پیاز اصلاح شده بهبهان و تگزاس ارلی وایت بود. اعمال تیمار ها از اواسط بهمن‌ماه در مرحله 3 تا 4 برگی شروع و تا اواخر فروردین‌ ماه هر دو هفته یک بار و جمعاً پنج نوبت تکرار شد. شدت بیماری با ارزیابی 40 گیاه در هر تیمار هنگامی که شاخص بیماری در تیمار شاهد کمتر از 75 درصد بود، در 2 ردیف وسط هر کرت آزمایشی محاسبه گردید. بیشترین درصد شدت بیماری در تیمار شاهد بدون سمپاشی با میزان 50/75 درصد و کمترین میزان شدت بیماری در تیمار قارچ کش ریدومیل مانکوزب با 17/14 درصد مشاهده گردید. شدت بیماری در تیمار های فسفات دی پتاسیم، اسید سالیسیلیک و اسید نیکوتینیک به ترتیب با 33/28 ، 33/33 و 33/23 درصد بود. بنابراین استفاده از القاء کننده های مقاومت می تواند جایگزینی برای قارچ کش‌ها باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - پیکارِسک حلقۀ پیوندِ "‌سرگذشت حاجی ‌بابای ‌اصفهانی" و"سیاحت درویشی دروغین"
        آذر دانشگر
        "سرگذشت ‌حاجی ‌بابای ‌اصفهانی" اثر معروف "جیمز موریه" و کتاب "‌سیاحت ‌درویشی ‌دروغین" از "آرمینیوس وامبری" از جهات بسیاری به هم شبیه اند. شباهت های دو اثر مربوط به ویژگی های نوعی از رمان اروپایی به نام پیکارسک است. بر این اساس نویسنده این مقاله با این فرض که حضور مؤلفه چکیده کامل
        "سرگذشت ‌حاجی ‌بابای ‌اصفهانی" اثر معروف "جیمز موریه" و کتاب "‌سیاحت ‌درویشی ‌دروغین" از "آرمینیوس وامبری" از جهات بسیاری به هم شبیه اند. شباهت های دو اثر مربوط به ویژگی های نوعی از رمان اروپایی به نام پیکارسک است. بر این اساس نویسنده این مقاله با این فرض که حضور مؤلفه های پیکارسک حلقۀ ارتباط این دو اثر را محکم کرده است، به روشی تحلیلی در حوزۀ مطالعات تطبیقی بدون توجه به نظریۀ تأثیر، از زاویۀ رویکرد بینامتنی این ویژگی‌ها را در هر دو اثر بررسی نموده است. بررسی های حاصل از تحقیق نشان می دهد که عناصری همچون: سفر که در هر دو اثر تمام حوادث و وقایع را در خود جای‌داده است، توجه به مسائل اجتماعی و سیاسی و عادات و رسوم مردم جامعه، اتخاذ شیوۀ درویشی هر دو شخصیت اصلی، انتقاد از خرافات و جهل و تعصبات مذهبی و درویشان، حیله و فریب و شیادی، داشتن هوش و ذکاوت و زیرکی شخصیت در هر دو اثر و تکدی گری که از مؤلفه های پیکارسک به شمار می آیند، از ارتباط این دو متن سخن می گوید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - با‌زتاب خواب و رویا در شاهنامه فردوسی
        محمدرضا اسعد
        خواب و رویا یکی از رازناک‌ترین و پیچیده‌ترین پدیده‌های عالم هستی است که هنوز سخن فرجامین دربارة آن گفته نشده است. از سوی دیگر، این پدیده با همه رازناکی و پیچیدگی‌اش، کاربردی ژرف در فرهنگ ایرانی یافته است، به گونه‌ای که در سراسر زندگی این قوم می‌توان نمودی از خواب و رویا چکیده کامل
        خواب و رویا یکی از رازناک‌ترین و پیچیده‌ترین پدیده‌های عالم هستی است که هنوز سخن فرجامین دربارة آن گفته نشده است. از سوی دیگر، این پدیده با همه رازناکی و پیچیدگی‌اش، کاربردی ژرف در فرهنگ ایرانی یافته است، به گونه‌ای که در سراسر زندگی این قوم می‌توان نمودی از خواب و رویا را مشاهده کرد. از آنجا که شاهنامه آیینة تمام‌نمای فرهنگ ایرانی در درازنای تاریخ این ملت است، در این جستار، بازتابِ این پدیده (خواب و رویا) بر پایة کتاب ورجاوند و گران‌سنگ شاهنامه بررسی شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - مفهوم دروغ در ایران باستان
        شروین وکیلی
        در این نوشتار سیر تحول مفهوم دروغ در ایران عصر هخامنشی و چگونگی چفت و بست‌شدن آن با ساختارهای سیاسی بررسی می‌شود. تمدن ایرانی نخستین و تنها تمدن عصر پیشامسیحی است که مفهوم دروغ در آن هم طنینی سیاسی دارد و هم به مثابة کلیدواژه‌ای مرکزی در دستگاهی اخلاقی کاربرد یافته است. چکیده کامل
        در این نوشتار سیر تحول مفهوم دروغ در ایران عصر هخامنشی و چگونگی چفت و بست‌شدن آن با ساختارهای سیاسی بررسی می‌شود. تمدن ایرانی نخستین و تنها تمدن عصر پیشامسیحی است که مفهوم دروغ در آن هم طنینی سیاسی دارد و هم به مثابة کلیدواژه‌ای مرکزی در دستگاهی اخلاقی کاربرد یافته است. چرایی این اهمیت یافتن دروغ در دستگاه نظری ایرانیان باستان پرسش مرکزی این نوشتار است. بحث با واکاوی مفهوم دروغ در گاهان و اوستا آغاز و در ادامه، سیر تکامل مفهوم دروغ در متون اوستایی کهن و متأخر وارسی می‌شود. آنگاه این مفهوم به طور مقایسه‌ای با متون پارسی باستان به جا مانده از شاهنشاهان هخامنشی مقایسه و به ویژه کاربست مفهوم دروغ در کتیبة بیستون تحلیل می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - خودفریبی: شرح و سنجش
        حمید بارانی محبوبه فولادچنگ سیده پریسا سلامت
        هـدف ایـن پژوهـش شـرح مفهـوم خودفریبـی و بررسـی ویژگی‌هـای روان‌سـنجی پرسشـنامۀ خودفریبـی سـیرونت، هـررو، مـورال و رودریگـز (۲۰۱۹) در دانشـجویان کارشناسـی دانشـگاه شـیراز بـود. مشـارکت‌کنندگان پژوهـش ۳۱۵ دانشـجو (۱۸۵ دختـر و ۱۳۰ پسـر) بودنـد کـه در سـال تحصیلـی ۹۹-۱۳۹۸ چکیده کامل
        هـدف ایـن پژوهـش شـرح مفهـوم خودفریبـی و بررسـی ویژگی‌هـای روان‌سـنجی پرسشـنامۀ خودفریبـی سـیرونت، هـررو، مـورال و رودریگـز (۲۰۱۹) در دانشـجویان کارشناسـی دانشـگاه شـیراز بـود. مشـارکت‌کنندگان پژوهـش ۳۱۵ دانشـجو (۱۸۵ دختـر و ۱۳۰ پسـر) بودنـد کـه در سـال تحصیلـی ۹۹-۱۳۹۸ مشـغول بـه تحصیـل بودنـد و پرسشـنامۀ خودفریبـی سـیرونت و دیگـران (۲۰۱۹)، مقیاسهـای منش‌هـای اخلاقـی خرمایٔـی و قایٔمـی (۱۳۹۷) و عـدم درگیـری اخلاقـی بنـدورا، باربارانلـی، کپـررا و پسـتورلی (۱۹۹۶) را تکمیـل کردنـد. داده‌هـا بـا اسـتفاده از آزمون‌هـای آمـاری ضریـب همبسـتگی، ضریـب آلفـای کرونبـاخ و تحلیـل عاملـی تأییـدی بررسـی شـدند. نتایـج تحلیـل عاملـی تأییـدی دو عامـل سـردرگمی و سواسـتفاده و دروغ را تأییـد کـرد. نتایـج همبسـتگی بـا سـایر آزمون‌هـا و ضریـب آلفـای کرونبـاخ نیـز روایـی همگـرا و اعتبـار پرسشـنامه را تأییـد کـرد. نتایـج نشـان داد پرسشـنامۀ خودفریبـی سـیرونت و دیگـران از روایـی و اعتبـار بسـیار خوبـی در دانشـجویان ایرانـی برخـوردار اسـت و کارایـی لازم را بـرای اندازه‌گیـری خودفریبـی در دو عامـل مذکـور دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - نظریه مطابقت و اشکالات وارد بر آن
        فاطمه سادات هاشمی سلیمان حبیبی امیرعباس علیزمانی
        مسئله صدق در گزاره ها یکی از مسائل مهم معرفت شناسی است. از این‌رو، فیلسوفان و معرفت شناسان از دیرباز تا کنون دیدگاه های گوناگونی درباره ماهیت و چیستی صدق و نیز معیار صدق ابراز داشته اند. در این نوشتار، ما به بررسی نظریه مطابقت می پردازیم اما رویکرد ما بیشتر معطوف به ماه چکیده کامل
        مسئله صدق در گزاره ها یکی از مسائل مهم معرفت شناسی است. از این‌رو، فیلسوفان و معرفت شناسان از دیرباز تا کنون دیدگاه های گوناگونی درباره ماهیت و چیستی صدق و نیز معیار صدق ابراز داشته اند. در این نوشتار، ما به بررسی نظریه مطابقت می پردازیم اما رویکرد ما بیشتر معطوف به ماهیت و چیستی صدق است نه معیار صدق. نظریه مطابقت یک پیش فرض مهم دارد و آن واقع گرایی است؛ بدین معنا که اولاً، ملتزم باشیم که واقعیتی مستقل از باورها و ذهن ما وجود دارد. ثانیاً، ذهن انسان را در کشف واقعیت توانمند دانسته، معتقد باشیم که انسان توانایی نیل به واقع و دسترسی به آن را دارد. ثالثاً، بپذیریم که زبان توان حکایت از واقع را دارا هست. نظریه مطابقت از آنجایی که به درک متعارف در باب صدق بسیار نزدیک است، پیشینه و رواج نسبی بیشتری نسبت به نظریه های بدیل خود داشته است، به‌طوری‌که بسیاری از فیلسوفان آن را مبنای معرفت‌شناسی نظام فلسفی خود قرار داده اند. با این حال، نظریه مطابقت نتوانست از عهده اشکالات گوناگون، از جمله عدم سنخیت، عدم جامعیت و عدم ارائه ملاک اثباتی برآید و سرانجام با انتقادات فیلسوفان معرفت یا به‌شکل تعدیل یافته ظهور و بروز یافت یا جای خود را به نظریاتی چون نظریه انسجام، نظریه کارآمدی، نظریه زائد بودن و... داد. این نظریات برخلاف نظریه مطابقت، در باب چیستی صدق، صدق را نه به امری فراسوی باور بلکه به خود باور وابسته می دانند، یعنی بدون تلاش برای رفتن به فراسوی باور، باید در درون باورها وضعیتی کشف شود که بر اساس آن بتوان گفت باوری صادق است یا نیست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - مطالعه‌ی جامعه شناختی دروغ‌گویی در بین زوجین شهر تهران
        سمیه قاسمی حسن محدثی گیلوایی
        هدف از تحقیق حاضر مطالعه‌ی جامعه‌شناختی دروغ‌گویی بین همسران ( زوج های واجد ازدواج قانونی و دائمی) در شهر تهران است. جهت دستیابی به هدف تحقیق از روش کیفی و تحلیل مضمون با استفاده از ابزار مصاحبه عمیق بهره گرفته شد. جمعیت مشارکت کننده‌گان تحقیق از زوج‌های دارای ازدواج قا چکیده کامل
        هدف از تحقیق حاضر مطالعه‌ی جامعه‌شناختی دروغ‌گویی بین همسران ( زوج های واجد ازدواج قانونی و دائمی) در شهر تهران است. جهت دستیابی به هدف تحقیق از روش کیفی و تحلیل مضمون با استفاده از ابزار مصاحبه عمیق بهره گرفته شد. جمعیت مشارکت کننده‌گان تحقیق از زوج‌های دارای ازدواج قانونی شهر تهران انتخاب شده است. براساس روش نمونه‌گیری هدفمند(انتخاب موارد بارز) با 20 زوج (10 مرد و 10 زن) که ازدواج قانونی و دائم کردند، مصاحبه صورت گرفت. بعد از انجام 17 مصاحبه‌ی عمیق اشباع نظری حاصل آمد. اما برای اطمینان بیش‌تر، مصاحبه‌ها را تا نفر بیستم ادامه دادیم. گردآوری و تحلیل اطلاعات در تحقیق حاضر با روی‌کرد روش کیفی و روش تحلیل مضمون انجام گرفت و شامل شش مرحله‌ی کدگذاری اولیه، جست‌وجو و شناخت مضامین، ترسیم شبکه مضامین، تحلیل مضامین و تدوین گزارش بوده است. یافته‌های تحقیق در زمینه مصاحبه‌های به عمل آمده با زوج‌های واجد ازدواج قانونی و دائمی نشان داد که عواملی مانند احساس ناامنی، وابستگی اقتصادی به همسر، روابط مردسالارانه، کسب رضایت و به دست آوردن دل همسر، کتمان در زندگی زناشویی و عدم تفاهم و اطمینان به رابطه زناشویی باعث دروغ‌گویی در بین زوج‌های ازدواج قانونی‌ و دائمی می‌شود و میزان دروغ‌گویی به یک‌دیگر در زندگی مشترک قابل توجه است و دلیل اصلی آن روابط تام یا همه جانبه زوجین است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که تصویر آرمانی از خانواده و روابط زوجین با دنیای واقعی فاصله بسیاری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - بازتاب مسایل اجتماعی ـ فرهنگی در مثنوی معنوی مولانا
        فرهاد طهماسبی
        هدف این مقاله راه یافتن به پیش‌زمینه‌های اجتماعی ـ فرهنگی در قصه‌های مثنوی مولاناست، تا از این طریق بتوان به تصویری از سیمای جامعة عصر وی دست یافت. به همین منظور پس از گزینش نود قصه از شش دفتر مثنوی که دارای زمینه‌های اجتماعی آشکارتر بوده، به طبقه‌بندی طبقات، اصناف و مش چکیده کامل
        هدف این مقاله راه یافتن به پیش‌زمینه‌های اجتماعی ـ فرهنگی در قصه‌های مثنوی مولاناست، تا از این طریق بتوان به تصویری از سیمای جامعة عصر وی دست یافت. به همین منظور پس از گزینش نود قصه از شش دفتر مثنوی که دارای زمینه‌های اجتماعی آشکارتر بوده، به طبقه‌بندی طبقات، اصناف و مشاغل اجتماعی و تحلیل مباحث اجتماعی ـ فرهنگیِ بازتاب یافته در این قصه‌ها پرداخته شده است. در این پژوهش بیش‌تر به یکی از لایه‌های متن یعنی مسایل اجتماعی ـ فرهنگی و نقطة عزیمت در روایت‌ها که همانا واقعیت‌های خوب یا بد اجتماعی ـ فرهنگی است توجه شده است. نتیجة بدست آمده، جامعة عصر شاعر را گرفتار آداب و رسوم تقلیدی، ستم، فساد، دروغ و ریاکاری، بلاهت و جهل، سطحی نگری، ستیز، قتل، دزدی و... نشان می‌دهد. پرونده مقاله