اسلام که یک آئین الهی و آسمانی است نه تنها در عرصههای باور، اندیشه و گرایش علمی انسان، دیدگاههای جامعی عرضه نموده است، بلکه در حوزههای عملی نیز دستورالعملها، بایدها و نبایدهای مبتنی بر مبانی منطقی وضع نموده است که از نمونههای آن، میتوان به قاعدة الزام اشاره نمود، چکیده کامل
اسلام که یک آئین الهی و آسمانی است نه تنها در عرصههای باور، اندیشه و گرایش علمی انسان، دیدگاههای جامعی عرضه نموده است، بلکه در حوزههای عملی نیز دستورالعملها، بایدها و نبایدهای مبتنی بر مبانی منطقی وضع نموده است که از نمونههای آن، میتوان به قاعدة الزام اشاره نمود، قاعدهای که از آن با عنوان همزیستی فقهی یاد شده است. نتایج حاصل از تحقیـق نشان میدهد بر اساس این قاعده، هر مذهبی بـه همان احکام و قوانینی که خود بدان اعتقاد و باور دارد مُلزم میشود، این همان معنای حدیث معروف اَلزِمُوهُم بِما اَلزَمُوا بِهِ اَنفُسَهُم میباشد که در اکثر منابع ، عمدتاً برای اثبات این قاعده به این حدیث شریف تمسّک شده است. امّا ما در این مقاله با مراجعه به تفاسیر قرآن مجید و کتب معتبر فقهی سعی کردهایم برای اثبات و حجیّت این قاعده علاوه بر ذکر روایات معتبر، به آیاتی از کلام الله مجید نیز استناد کنیم چرا که در صورت اثبات این امر قاعدة الزام در فقه امامیّه از جایگاه ویژهای برخوردار خواهد بود.
پرونده مقاله
ارائهی ملاکی مشخص برای آغاز دورهای که با شروع آن با فرد همانند بزرگسالان برخورد میشود و مسؤولیّت تام کیفری دارد، در هر نظام حقوقی از جمله حقوق اسلام و حقوق کیفری ایران امری ضروری است. در این مقاله با بررسی آیات و روایات مختلف دربارهی بلوغ و مسؤولیّت کیفری و همچنین ن چکیده کامل
ارائهی ملاکی مشخص برای آغاز دورهای که با شروع آن با فرد همانند بزرگسالان برخورد میشود و مسؤولیّت تام کیفری دارد، در هر نظام حقوقی از جمله حقوق اسلام و حقوق کیفری ایران امری ضروری است. در این مقاله با بررسی آیات و روایات مختلف دربارهی بلوغ و مسؤولیّت کیفری و همچنین نظرات حقوقی به تجزیه و تحلیل ملاکهای مسؤولیّت کیفری در آیات قرآن و روایات و احادیث معصومین (ع) و میزان تطبیق آن با معیار بلوغ و مسؤولیّت کیفری که در حقوق کیفری ایران اعمال میشود، اشاره میگردد. بنابراین با بررسی مفهوم و ماهیت بلوغ، معیارهای ارائهشده برای تحقق بلوغ در مسؤولیّت کیفری ابتدا در آیات قرآن کریم و سنت و پس از آن در نظر فقهای شیعه و در نهایت در حقوق کیفری ایران بررسی میشوند. در نهایت از این مباحث روشن میگردد که به موجب آیات قرآن کریم و سنت معصومین (ع) ملاک مسؤولیّت نه صرفاً تشریعی، بلکه مجموعه نشانههایی تکوینی است که در آن، سن موضوعیت ندارد و حداقل شرایط لازم برای تحقق مسؤولیّت، در سنین مشخصشده محقق میگردد.
پرونده مقاله
علم فقه، از آغاز پیدایش تاکنون، فرازها و فرودهایی داشته و دورههای متعدّدی را پشت سر گذاشته است امّا اَدوارنگاری فقه، علمی نوپا میباشد. آگاهی از تاریخ فقه و ادوار آن و اطّلاع بر چگونگی اوضاع تفقّه در دورههای متعدّد، به درک بهتر علم فقه و شناختن عوامل فراز و فرود فقه، چکیده کامل
علم فقه، از آغاز پیدایش تاکنون، فرازها و فرودهایی داشته و دورههای متعدّدی را پشت سر گذاشته است امّا اَدوارنگاری فقه، علمی نوپا میباشد. آگاهی از تاریخ فقه و ادوار آن و اطّلاع بر چگونگی اوضاع تفقّه در دورههای متعدّد، به درک بهتر علم فقه و شناختن عوامل فراز و فرود فقه، کمک شایانی میکند. دانشمندان اهل سنّت، زودتر از علمای شیعه، مستقلّاً در زمینه تاریخ فقه، کتاب نوشته ولی تاریخ فقه شیعه را بطور مستقل، طرح نکردهاند. تاریخنگاران فقه شیعی، هر کدام با ملاک خاصّی، فقه را به ادوار مختلفی، تقسیم کردهاند. به عنوان نمونه، شِهابی، ادوار فقه را از لحاظ زمان و آصفی، تاریخ فقه را از لحاظ مکان بررسی نموده است. این مقاله، به روش توصیفیـ تحلیلی، تهیّه و از دو قسمت تشکیل شده است. در قسمت اوّل، ده مورد از ادوارنگاریهای عام در فقه امامیّه، گزارش میشود و در انتهای هر مورد، اثر مذکور، بررسی شده است. نگارندگان، در قسمت دوم مقاله، با توجّه به تحوّل فقه در اثر تکامل تدریجیِ آرای فقها، ادوار فقه امامیّه را در 13 دوره، بیان نمودهاند.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد