مروری بر مطالعات انجام شده در ارتباط با انواع روش‌های کم‌آبیاری دربرخی دانه‌های روغنی
محورهای موضوعی : فصلنامه کیفیت و ماندگاری تولیدات کشاورزی و مواد غذایی
مصطفی مبشر
1
(دانشجوی دکتری، گروه مهندسی آب، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران)
نجمه یزدانپناه
2
(- دانشیار، گروه مهندسی آب، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
- مرکز تحقیقات ایمن‌سازی مواد غذایی و کشاورزی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران)
کلید واژه: دانه‌های روغنی, تنش‌های آبی, کم آبیاری, روش‌های آبیاری,
چکیده مقاله :
حدود 70 درصد غذای جمعیت جهان به طور مستقیم از گیاهان زراعی به دست می‌آید، که در این میان نقش مهم دانه‌های روغنی را نمی توان انکار کرد. مصرف روغن در ایران طی سال‌های اخیر به دلیل رشد جمعیت و مصرف سرانه افزایش یافته است به طوری که با در نظر گرفتن مصرف سرانه 14 کیلوگرم، سالانه حدود 750 هزار تن روغن مورد نیاز است. این در حالی است که فقط کم‌تر از 10 درصد از این روغن در داخل کشور تولید می‌شود. با توجه به این مسئله تولید روغن از طریق کشت گیاه کلزا در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. خشکی، خطری برای تولید موفقیت‌آمیز محصولات زراعی در سراسر جهان است. خشکی موقعی اتفاق می‌افتد که ترکیبی از عوامل فیزیکی و محیطی باعث تنش داخلی در گیاه شده و تولید را کاهش دهد. تنش آبی اثر منفی بر روی بسیاری از فرآیندهای گیاهی از جمله فتوسنتز، تبخیر، تجمع و تخصیص پیش‌ماده دارد و موجب کاهش اساسی در تولیدات گیاهی می‌شود. بنابراین یکی از راه‌های به حداکثر رساندن کارآیی مصرف آب و بالا‌بردن عملکرد به ازای یک واحد آب مصرفی کم آبیاری است که در آن محصول در یک مرحله خاص از نمو و یا در تمام فصل نمو تحت تنش آبی قرار می‌گیرد. از طرفی اثرات مثبت پتاسیم در افزایش مقاومت گیاهان به تنش کم آبی توسط محققین گزارش شده است.
About 70% of the world's population's food comes directly from crops, of which the important role of oilseeds can not be denied. Oil consumption in Iran has increased in recent years due to population growth and per capita consumption, so that considering the per capita consumption of 14 kg, about 750,000 tons of oil is needed annually. However, less than 10% of this oil is produced domestically. Due to this issue, oil production through rapeseed cultivation has been considered in recent years. Drought is a threat to the successful production of crops worldwide. Drought occurs when a combination of physical and environmental factors causes internal stress in a plant and reduces production. Water stress has a negative effect on many plant processes, including photosynthesis, evaporation, accumulation and allocation of precursors, and causes a significant reduction in crop production. Therefore, one of the ways to maximize water use efficiency and increase yield per unit of water consumption is low irrigation, in which the crop is subjected to water stress at a certain stage of development or throughout the development season. On the other hand, the positive effects of potassium in increasing the resistance of plants to dehydration stress have been reported by researchers.
1- Aminian R, Pakonejad M, Hosseini M. The effect of titanium nanoxide dioxide on safflower yield and yield components under normal irrigation conditions and low irriga-tion stress, environmental stresses in agricu-ltural sciences. Faculty of Agriculture, Bir-jand University. 2017;10(3): 377-390 [In Persian].
2- Rushdie M. The effect of under-irrigation on physiological characteristics and grain yield of oil sunflower cultivars, Journal of Crop Physiology, Islamic Azad University, Ahvaz Branch, Fourth Year. 2012;(14): [In Persian].
3- Farahbakhsh S, Farahbakhsh H. Inves-tigation of the effects of under-irrigation on yield and yield components of some native sesame stands in Kerman, Iranian Journal of Crop Research. 2014;12(4):776-783 [In Pe-rsian].
4- Yadollahi P, Asgharipoor M, Marvaneh H, Kheiri N, Amiri A. The effect of drought stress on grain and oil yield of two sun-flower cultivars. Journal of Crop Research in Arid Areas. 2017; 1(1): 65-76 [In Per-sian].
5- Ghaffari Z, Fanaei H. Economic analysis of production functions for rapeseed and mustard in conditions of low irrigation in Sistan region. Journal of Water Research in Agriculture, B. 2016;30(3) [In Persian].
6- Kiani A. rapeseed irrigation planning, prepared by Golestan Province Agriculture and Natural Resources Center, Knowledge Network and Extensive Media. 1389: 32 [In Persian].
7- Pourghasemian S, Zahedi M. Agricult-ural Science and Technology and Natural Resources. 2009; 47 [In Persian].
8- Sepehri S, Qamarnia H. The Third Nat-ional Seminar on Sustainable Development of Pressure Irrigation Methods. 2016: February 17, Institute of Technical Resea-rch and Agricultural Engineering [In Persi-an].
9- Faraji, A. Effect of row spacing and seed rate on yield and yield components of rapeseed in Gonbad. Seed and Plant. 2005; 20 (3): 297-314.
10- Morrison M, McVetty P, Scarth R. Effect of row spacing and seeding rates on summer rape in sourthern Manitoba. Can. J. Plant Sci. 1990, 70: 127-137.
11- Seif S, Siadat A, Khanzade H, Ghasemi M, Roodi D. Effect of row spacing and seedrate on yield and yield components of rapeseed (var. RGS003) in Moghan. 2009: 10th congress of agronomy and plant bree-ding of Iran. 377.
12- Abel H. Effect of irrigation regimes, planting date, nitrogen levels, and row spa-cing on safflower cultivars. Agron. J. 1976; 68: 448-451.
13- Blum A. Genotype response in sorghum to drought stress, II Leaf tissue water rela-tions. Crop Sci. 1974; 14: 691-692.
14- Board E, Harville G. Growth dynamics during the vegetative period affects yield of narrow-row Late-Planted soybean. Agron. J. 1996; 88: 567-572.
15- Fereres E, Fernandez M. Genetic variability in sunflower cultivars under dro-ught. 1. Yield relationships. Aust. J. Agric. Res. 1985; 37: 573-582.
16- Gonzales J, Schneiter A, Rivelanel R, Johnson L.Response of hybrid and open-pollinated safflower to plant population. Agron. J. 1994; 68: 1070-1073.
17- Hashemi Dezfouli A.Growth and yield of safflower as affected by drought stress. Crop. Res. His. 1994; 7: 313-319.
18- Hayashi H, Handa K. Effects of soil water deficit on seed yield and yield com-ponents of safflower. Japanese. J. 1985; 54: 346-352.
19- Purcell L, Ball A, Reaper A. Radiation use efficeincy and biomass production in soybean at diffirent plant population den-sities. Crop Sci. 2002; 42: 172-177.
_||_