بررسی سیاست خارجی آمریکا در مبارزه با تروریسم: اهداف و پیامدهای پیمان امنیتی کابل- واشنگتن

محورهای موضوعی : روابط بین الملل

اسماعیل بایبوردی ¹ (دکترای علوم سیاسی از دانشگاه میسور هند و مدرس دانشگاه)
کابک خبیزی ² (استادیار روابط بین‌الملل دانشگاه آزاد تهران مرکزی)
محمد حسن شاه رضایی ³ (دانش آموخته کارشناسی ارشد روابط بین‌الملل دانشگاه آزاد تهران مرکزی)

تاریخ دریافت : 1394/07/15 تاریخ پذیرش : 1394/07/15 تاریخ انتشار : 1394/07/01

کلید واژه: تروریسم, سیاست خارجی آمریکا, حوادث 11 سپتامبر, پیمان امنیتی کابل- واشنگتن, امنیت و ثبات و هژمونی,

چکیده مقاله :

چکیده حادثه تروریستی 11 سپتامبر 2001 و حمله آمریکا به افغانستان در فاصله کمتر از یک ماه پس از آن واقعه، افغانستان را به کانون سیاست خارجی ایالات متحده مبدل کرد. در همین راستا تحولات سیاسی– امنیتی افغانستان پس از حمله آمریکا به این کشور و اشغال آن توسط نیروهای ائتلاف، به یکی از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین چالش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی در خلال یک دهه گذشته تبدیل شد. این مسئله تحت تأثیر عواملی مانند رویکردها، منافع، اهداف و سیاست‌های متفاوت و در مواردی متعارض بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در قبال افغانستان و عدم تحقق یک رویکرد مشترک منطقه‌ای نسبت به آن بوده است. این تحولات سبب تداوم منازعات سیاسی، اجتماعی و امنیتی در این کشور شده است. در سده کنونی آنچه منافع آمریکا را از دید رهبران این کشور تهدید می کند پدیده تروریسم است. از طرفی نقطه محوری سیاست خارجی آمریکا در هزاره جدید مبارزه با تروریسم است. برای اولین بار است که آمریکا در طول تاریخ خود با بازیگری غیر دولتی به عنوان خطر اصلی مواجه شده، و لذا آمریکا با تهدیدی مواجه است که می توان آن را ظهور تروریسم فراگیر نامید. قدرت هژمون آمریکا و نقش حیاتی این کشور در جهان به عنوان ایجاد کننده نظم نوین جهانی و از طرفی حضور پررنگ آمریکا در خاک افغانستان طی چهارده سال اخیر که سرانجام منجر به انعقاد پیمان امنیتی کابل- وشنگتن در زمان دولت اشرف غنی شد، مولفین را بر آن داشت تا به اهداف و پیامدهای سیاست خارجی آمریکا در انعقاد این پیمان و تاثیر آن در امنیت منطقه و جمهوری اسلامی ایران بپردازند.

چکیده انگلیسی:

The terrorism event of 11th September 2001 and invasion of U.S to Afghanistan during less than one month after this event (in 7th of October of the same year) makes Afghanistan as a focal point in U.S foreign policy. In this direction political and security changes in Afghanistan after raid to this country and capture it by allied forces, has been one of the most important and complicated regional and international challenges during past decay. This problem has been under the influence of some factors like bases, interests, objects and different policies, and in some various cases regional and international actors, in face of Afghanistan and uncertainty of common regional policy with respect to it. This changes has caused continuous political, social and security quarrels in this country. In a present century, whatever threatened the American interests in a view of U.S leaders is terrorism phenomenon. On the other side the focal point of U.S foreign policy in new thousandth is struggle with terrorism. American existence threat in recent years isn't from the side of international famous actors; the main disturbance of U.S leaders isn't arising from the interests struggle with continental powers or provisional powers but their pioneer challenge coming a different kind of actor in a scene. It is for the first time that the U.S during its history encounter with N.G.O actor as a main threat, so the U.S encounter with a threat that can call emergence of emerge terrorism. U.S hegemony power and vital role of this country in the world is a factor that create a universal new order and from the other side powerful presence of U.S in Afghanistan territory during past 13 years finally lead to drawn up Kabul-Washington security contract during Ashraf Ghany government caused that I reimburse to the role of U.S foreign policy in drawing up this contract and effect of it in the security of region and Islamic republic of Iran.

منابع و مأخذ:

منابع:

- جعفری، علی(1390)، مجموعه مقالات همایش بین­المللی رویکرد فرامنطقه­ای ناتو و چالش­های فرارو، مرکز چاپ و انتشارات وزارت امورخارجه، تهران.

- دهشیار، حسین(1391)، سیاست خارجی آمریکا در تئوری و عمل، تهران، نشر میزان.

- دهشیار، حسین(1390)، سیاست خارجی آمریکا در افغانستان، تهران، نشر میزان.

- ساعد، نادر(1389)، مجموعه مقالات تروریسم و حقوق بشر، تهران،  نشر دادگستر.

- محمدپور، مجید(1385)، افغانستان، فرصت ها و تهدیدها، تهران، انتشارات جاجرمی.

- امینیان، بهادر، کریمی قهرودی، مائده، (بهار و تابستان 1391)، "استراتژی دولت- ملت سازی  آمریکا در افغانستان"، دانش سیاسی، سال هشتم، شماره اول، پیاپی 15.

- ثریا، جمشید(1388)، "آمریکا: تروریسم و بنیاد­گرایی"، اطلاعات سیاسی و اقتصادی، شماره­های 220-219.

- خامه­ای ، انور(1380)، "دلایل واقعی و نهانی حضور آمریکا در افغانستان"، نشریه گزارش، شماره 130.

- زین العابدین، یوسف(1386)، "تروریسم: چالش ژئوپلیتیکی نوین در جهان"، فصلنامه سیاست خارجی، سال بیست و یکم، شماره  3.

- صفوی، سید یحیی و شیخیانی، عبدالمهدی(1389)، "اهداف  کوتاه مدت و بلند مدت ایالات متحده آمریکا در تهاجم نظامی به افغانستان"، فصلنامه علمی پژوهشی جغرافیای انسانی، سال دوم، شماره سوم.

- فیرحی، داوود و ظهیری، صمد(1387)، "تروریسم ؛ تعریف، تاریخچه و رهیافت های موجود در تحلیل پدیده تروریسم"، فصلنامه سیاست، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 38، شماره 3 .

- گوهری مقدم، ابوذر(بهار و تابستان1390)، "جهانی شدن و تروریسم جدید: ارائه مدلی مفهومی"، دانش سیاسی، سال هفتم، شماره اول.

- خبرگزاری فارس، ایرنا و بولتن نیوز، 09/07/93.

- روزنامه جام­جم، 10/07/93.

- Charles, Krauthammer, “The War: A Roadmap”, Washington Post, September 2001.

-Campbell, Jason Michael O'Hanlin, Jermy Shapiro and Andy Unikewicz, “State of the Iraq and Afghanistan”, New York Times, March19, 2009.- http://www.Farda.org/Article

- http://www.Afghanpaper.com.

- http://www.irdiplomacy.ir/fa.

- http://8am.af/1392/09/18/iran-afghanistan-prescription.

- http://www.Afghanpaper.com.