واکاوی تاثیر تغییرات آب و هوایی بر امنیت بین المللی

محورهای موضوعی : روابط بین الملل

مسعود اخوان کاظمی ¹ (گروه علوم سیاسی- دانشگاه رازی)
طیبه سادات حسینی ² (کارشناس ارشد علوم سیاسی دانشگاه رازی)
فرشته بهرامی پور ³ (کارشناس ارشد روابط بین الملل دانشگاه رازی)

تاریخ دریافت : 1398/07/29 تاریخ پذیرش : 1398/07/29 تاریخ انتشار : 1398/07/29

کلید واژه: نظام بین‌الملل, تروریسم, تغییرات آب و هوایی, گرمایش جهانی, امنیت زیست‌محیطی,

چکیده مقاله :

امروزه نگرانی‌های زیست محیطی به یک مسئله جدی امنیتی در مناسبات بین المللی تبدیل گردیده و دغدغه های مهمی را برای دولتمردان ایجاد نموده است. از آنجا که مشکلات زیست محیطی ناشی از تغییرات آب و هوایی در حال جدی تر شدن است، این امر می تواند بعنوان متغیری تاثیر گذار در منازعات داخلی، یا بین المللی قلمداد شود. تغییرات آب و هوایی نه تنها زیست گاه های طبیعی بلکه ترتیبات اجتماعی جوامع را مختل می سازند و احتمال درگیری های خشونت آمیز را افزایش داده و صلح و امنیت بین الملل را با خطر مواجه ساخته و عدالت زیست محیطی را تحت تاثیر قرارمی دهند. هدف پژوهش حاضر بررسی و شناسایی تهدیدات و عوامل زیست محیطی ناشی از تغییرات آب و هوایی بر صلح و امنیت نظام بین الملل است و میزان و مکانیسم چگونگی این تأثیرگذاری را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد. یافته های این پژوهش نشان می دهند که تغییرات آب و هوایی آتی بر همگرایی ملی جوامع و صلح و امنیت پایدار و امنیت نظام بین الملل تاثیراتی غیر قابل انکار بر جای خواهند گذارد و منشأ انواع جدیدی از منازعات خواهند شد.

چکیده انگلیسی:

Today, environmental concerns, has become a serious security question in international relations and created a major inquietude for statesmen and policy makers. Since environmental problems caused by climate change are becoming more serious, it would transform to an influential variable in internal or international conflicts. Climate changes not only destroy human natural habitats but also disrupt social arrangements and increase the likelihood of violent conflicts and endanger peace and international security and affect the environmental justice. The aim of this study is to identify threats and environmental factors resulting from climate changes and analyze their effects on peace and security in the international system. The findings of this study suggest that future climate changes have un undeniable impact on national integration of societies and on the peace and stable security in the international system and will cause the new types of disputes.

منابع و مأخذ:

منابع:

1- احدی، محمد صادق و مریم خلیلی یادگاری، (1388)؛ "ارزیابی آسیب پذیری و انطباق در قبال پدیده تغییر آب و هوا"، خبرنامه تغییر آب و هوا، بولتن شمارۀ 19.

2- احمدی، رحیمی هرآبادی، سیدعباس نجفی و سعید محمدسعید،(1393)،«گرمایش جهانی و جایگاه آن در تحولات ژئوپلیتیک نظام جهانی»،پژوهش های جغرافیای انسانی،دوره 46، ش2.

3- اخوان کاظمی، مسعود و سارا ویسی،(1395)،«تحلیل تأثیرات تغییرات آب وهوایی و چالش ها و فرصت های ناشی از آن بر بحران های منطقه ای»، فصلنامه پژوهشهای جغرافیای انسانی.

4- افتخاری، اصغر.(1379). "امنیت پژوهی از منظر طبیعت"، روزنامه جام جم، 10/8/79

5- افتخاری، اصغر (1380). "فرهنگ امنیت جهانی"، در مک کین لای، آر. دی لیتل، امنیت جهانی: رویکردها و نظریه ها، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی، 1380،صص 29-14.

6- افتخاری، اصغر. (1382). "روش شناسی اثباتی در مطالعات امنیتی"، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 19.

7- بحرایی، حمید، سید محمد هادی ایازی، محمد علی رجایی، و حمزه احمدی، (1390)؛ "تحلیل آماری سیتوپتیکی پدیده گرد و غبار در استان ایلام "، فصلنامه علمی پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی، سال چهارم، شماره اول.

8- تقدیسیان، حسین و سعید میناپور،(1382)، تغییر آب وهوا، تهران: سازمان محیط زیست،دفتر طرح ملی تغییر آب وهوا.

9- جاجرمی، کاظم، زهرا پیشگامی فرد، و حجت مهکویی (1392)؛ " ارزیابی تهدیدات زیست محیطی در امنیت ملی ایران"، فصلنامه راهبرد، سال 22، شمارۀ 67.

10- چکشی، بهاره (1391)؛ "بررسی تغییرات اقلیمی و پدیده گرمایش جهانی و تأثیر آن بر اکوسیستم های زیستی کره زمین"،اولین همایش بیابان.

11- درخشان بابائی،فرزانه،(1393)،«گرمایش جهانی»، فصلنامه رشد آموزش جفرافیا، دوره بیست و نهم،شماره2.

12- رومی، فرشاد (1387)؛ " امنیت نظام بین الملل در پرتو تغییرات آب و هوایی"، فصلنامه سیاست خارجی، سال 22، شمارۀ 3.

13- سازمند، بهاره (1392)؛ " تغییر اقلیم و امنیت زیست محیطی جنوب شرقی آسیا؛ واکاوی فعالیت های آ سه آن"، فصلنامه سازمان های بین المللی، سال اول، شمارۀ 2.

14- شمشیری، سیروس و رضا جعفری، (1393)؛ " آشکار سازی و پهنه بندی ریز گردهای استان کرمانشاه با استفاده از تصاویر ماهواره ای MODIS"، فصلنامه بوم شناسی کاربردی، سال اول، شمارۀ 8.

15- طوفان، مسعود (1389)؛ " چالش ها و چشم انداز همکاری های منطقه ای در مهار ریز گردها"، فصلنامه سیاست خارجی، سال 24، شمارۀ 4.

16- عبدالهی، محسن،(1389)، «تغییرات آب و هوایی: تأملی بر راهبردها و تدابیر حقوقی سازمان ملل متحد»، فصلنامه حقوق،دوره 40،شماره1.

17- علیزاده، عمران و زهرا پیشگاهی فر، (1390)،«امنیت زیست محیطی و تحول مفهوم امنیت در قرن21»، چشم انداز جغرافیایی(مطالعات انسانی)، سال ششم، شماره 14.

18- کاویانی راد، مراد (1389)؛ " تحلیل فضایی مخاطرات محیطی و بحران های بوم شناسی در ایران"، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال 13، شمارۀ 2.

19- کاویانی راد، مراد،(1390)،«امنیت زیست محیطی از منظر ژئوپلیتیک»، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، جلد20، شماره 23.الف

20- کاویانی راد، مراد،(1390)،«پردازش مفهوم امنیت زیست محیطی(رابطه امنیت و اکولوژی)»،فصلنامه ژئوپلیتیک، سال هفتم، شماره3.

21- کریم دوست، شهریار و لیلا اردبیلی، (1389)؛ " بررسی پدیدۀ گرد و غبار و اثرات زیست محیطی آن"، چهاردهمین همایش انجمن زمین شناسی ایران و بیست و هشتمین گردهمائی علوم زمین، 25 الی 27 شهریور ماه.

22- لطفی،حیدر، محمد حسن نامی، جعفر حسن پور و حمید بحیرایی، (1390)، «امنیت زیست محیطی و سیاستگذاری امنیت ملی»، فصلنامه نگرش های نو در جغرافیای انسانی، سال سوم، شماره4.

23- نامی، محمد حسین، علیرضا عباسی سمنانی، و مهدی صمدی، (28 الی 30 بهمن 1391)؛ "بررسی اثرات و نتایج گرم شدن کره زمین و بالا آمدن آب دریای مکران و خلیج فارس و سواحل و جزایر جنوبی کشور در 50 سال آینده"، اولین همایش ملی توسعه سواحل مکران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران،.

24- نواری، علی،(1393)،«تأملی بر عملکرد جامعه بین المللی در برابر تغییرات آب و هوایی»، پژوهش های محیط زیست، سال پنجم، شماره 9.

 

1-Busby, Joshua W. (2007), “Climate Change and National Security, an Agenda for Action”, CFR NO.32, November, Council on Foreign Relations.

2-Christiansen, J. H., Hewiston, A. Chen., Gao, X., Held, I., Jones, R., Kolli, R. K.,Kwon, W-T., Laprise, R., Magana Rueda, V., Mearns, L., Menendes, C.G., Raisanen, J., Rink, A. Sar& Whetton, P (2007), Regional Climate Projections. In: Climate Change 2007: the Physical Science Basis. Contribution of WorkingGroup I to Fourth Assessment Report of the International Panel on ClimateChange [Solomon, S., Qin, D., Manning, M., Chen, Z., Marquis, M., Averyt, K. B., Tignor, M& Miller, H. M (eds)],Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom & New York, NY, USA

3-Dupont, Alan& Pearman, Graeme (May 2006), Heating UP the Planet Climate Change and Security, Lowly Institute Paper12. Gleditsch, Nils Petter. Nordas, Ragnhild& Saleyean, Idean (2007), “Climate Change and Conflict: the migration link, coping with crisis”, Working PaperSeries.

4-Hanjra, Munir a& Qureshi M. Ejaz (2010), ”Global Water Crisis & Future Food Security in Era of Climate Change”, Food Policy, 35.

5-IPCC (2001), Working Group III: Polar Regions (Arctic and Antarcti)

6-IPCC (2007)b, Climate Change 2007: Synthesis Report. Contribution of Working Groups I, II& III to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Core writing team et al.(eds [

7-IPCC (2007)c, Summary for Policy Makers, in Parry, M.L., Canziani, Palutikof, J.P, Van der Linden, P. J., & Hanson, C.E.(eds), Climate Change 2007: Impacts, Adaptation & Vulnerability. Contribution of Working Group II to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, Cambridge, UK: Cambridge University Press.

8-Lee, James (2009), Climate Change and Armed Conflict, Hot and Cold War, Rutledge studies in peace and conflict resolution, series editors by Tom Woodhouse & Oliver Ramsbotham London and New York,

9-Nordas, Ragnhild& Gleditsch, Nils Petter (2007), “Climate Change and Conflict”, Political Geography, 26.  

10-Serreze, M. C., M. M. Holland, & J. Stoeve (2007), Perspectives on the Arctic’s shrinking sea-ice cover, Science, vol. 315, 1533-1536

11-John berg, 2009, statistics and numbers, at: http://bpdandesh.ir/detailnews

12-Wisner, Ben., Forthham, Maureen., Kelman, IIan., Johnston, Barbara Rose., Simon, David., Lavell, Allan., Brauch, Hans Gunter., Spring, Ursula Oswald., Wilches- Chaux, Gustavo., Moench, Marsul & Weiner, Daniel (2007), Climate Change and Human Security, 15 April, at: Html & http://Www.radixonline.org/cchs.doc

13-Pelling, Mark& Uittob, Juha (2001), “Small island Developing State: Natural Disaster Vulnerability & Global Change”, Environmental Hazards, 3.