نقش هنر در تکامل انسان از منظر زیباشناسی تکاملی

محورهای موضوعی : فلسفه

روجا علیزاده ¹

1 - عضو هیات علمی- گروه ارتباط تصویری- دانشکده هنر- دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی- تهران- ایران

تاریخ دریافت : 1400/12/16 تاریخ پذیرش : 1400/12/16 تاریخ انتشار : 1400/12/01

کلید واژه: زیباشناسی, طبیعت‌گرایی, تکامل, هنر,

چکیده مقاله :

رویکرد طبیعت گرایانه‌ی تکاملی تمایل انسان به هنر و زیبایی را محصول تکامل او و یکی از سازگاری‌های متعددی به شمار می آورد که از طریق انتخاب‌های طبیعی و جنسی در جریان تنازع برای بقاء کسب شده است. بر این اساس میل هنری انسان امروز نتیجه‌ی برنامه‌ریزی ژنتیکی است که از قدیمی‌ترین اجدادش برای وی باقی مانده و این برنامه‌ریزی ژنتیکی نتیجه‌ی نقشی است که هنرها همواره در زندگی انسان بازی کرده اند. این رویکرد در دفاع از این ادعا، بر مواردی مثل جهان‌شمول بودن، کهن بودن و سابقه ی دیرینه ی هنر و هم‌چنین لذت بخش بودن ذاتی آن تکیه می کند. هدف از این پژوهش پرداختن به دیدگاهی نسبتاً نوین در زیباشناسی است که با بهره گیری از دستاوردهای علوم گوناگون به ویژه روان‌شناسی تکاملی در پی آن است از منظری علمی و طبیعت گرایانه همراهی همیشگی هنرها با آدمی را توجیه کند و دلایل منطقی و نظری برای آن بیابد. از منظر نظریه پردازان این حوزه، هنر و زیبا‌شناسی نتیجه ی سازوکار انتخاب طبیعی و انتخاب جنسی و در نتیجه برخاسته از غرایز انسانی‌اند و ریشه در سرشت انسان دارند.

چکیده انگلیسی:

On evolutionary naturalist approach, human desire for art and beauty, is the product of his evolution and one of the many adaptations that has been gained through natural and sexual selection during the struggle for survival. Accordingly, the modern man desire for art and beauty is the result of a genetic planning that remains of its oldest ancestors. In support of this claim, this approach relied on such things as universality, ancientity, and the ancient history of art as well as its instinct enjoyment. Evolutionary aesthetics utilizes the achievements of various sciences, in particular evolutionary psychology, to seek to justify, from a scientific and naturalistic point of view, the constant companion of arts to humans and to find logical and theoretical reasons for it. From the perspective of the theorists in this field of art and aesthetics, the result of the mechanism of natural and sextual selection, and therefore arising from human instincts, is rooted in human nature.