اثر همزیستی ازتوباکتر و میکوریزا بر درصد پروتئین و برخی خصوصیات زراعی گلرنگ
محورهای موضوعی : پژوهش های زراعی در حاشیه کویرآرزو امیدی 1 , محمد میرزاخانی 2 , محمد‌رضا اردکانی 3
1 - دانش‌آموخته کارشناسی ارشد زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک. اراک- ایران
2 - استادیار گروه زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فراهان، فراهان- ایران
3 - گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج، کرج- ایران.
کلید واژه: گلرنگ, ازتوباکتر, میکوریزا, درصد پروتئین,
چکیده مقاله :
به منظور بررسی تأثیر همزیستی ازتوباکتر و قارچ گلوموس بر درصد پروتئین و برخی خصوصیات زراعی گلرنگ، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحـد اراک در سال زراعی 91-1390 اجـرا شد. تیمـار ها شامل تلقیـح با ازتوباکتـر در سـه سطـح (عـدم تلقیـح، تلقیح با ازتوباکتـر سویه 5 و تلقیح با ازتوباکتر سـویه 12) و قارچ گلـوموس در چهار سطـح (عدم تلقیح، تلقیح باGlomus intraradices ، تلقیح باG.mosseae و تلقیح با مخلوط intraradices.G وG.mosseae ) بود. صفاتی از قبیل ارتفاع شاخه دهی، عملکرد بیولوژیکی غوزه های فرعی فرعی، شاخص برداشت غوزه های فرعی، عملکرد دانه غوزه های فرعی، کمبود آب اشباع و درصد پروتئین دانه اندازه گیری شدند. بر اساس نتایج جدول تجزیه واریانس، همه صفات به جزو عملکرد دانه غوزه های فرعی تحت تأثیر اثر اصلی ازتوباکتر و قارچ گلوموس در گلرنگ معنی دار شدند. هم چنین اثر متقابل ازتوباکتر و قارچ گلوموس بر صفات ارتفاع شاخه دهی، عملکرد بیولوژیکی غوزه های فرعی فرعی، عملکرد دانه غوزه های فرعی، کمبود آب اشباع و درصد پروتئین دانه در گلرنگ معنی دار شدند. براساس جدول مقایسه میانگین ها، بیش ترین عملکرد بیولوژیکی غوزه های فرعی فرعی با (30/50 گرم در بوته) مربوط به تیمار A2M3 )تلقیح با ازتوباکتر12 و تلقیح با مخلوط سویه G.intraradicesو (G.mosseae بود، که اختلاف معنی داری داشت، ضمن این که همین تیمار در مقدار پروتئین دانه گلرنگ نیز (64/19 درصد) میزان بالا تری را نشان داد. همچنین بیش ترین عملکرد دانه غوزه های فرعی با میانگین 33/44 گرم در بوته در تیمار A1M3(تلقیح با ازتوباکتر پنج وتلقیح با مخلوط سویهG.intraradices و (G.mosseae و کـم ترین آن با میانگیـن 33/28 گـرم در بوته در تیمـار A0M0 )عـدم تلقیـح با ازتوباکتـر و قـارچ گلـوموس (به دست آمدند.
In order to study the effect of Azotobacter and Mycorrhiza symbiosis on protein percentage and some agronomic characteristics of safflower (Carthamus tinctorius L.), the experimental was conducted as factorial based of randomized complete block design in three replications during growing season of 2011-2012 in research farm of college of Arak Islamic Azad University.Treatments including of inoculated with Azotobacter in three levels (Non-inoculated, inoculation with Azotobacter-5 and inoculation with Azotobacter-12) and Glomus fungi treatment in four levels (Non-inoculated, inoculation with Glomus intraradices, inoculation with Glomus mosseae and inoculation with mixed G.intraradices and G.mosseae).The traits such as branching height, biological yield of sub-sub boll, harvest index of sub-boll, grain yield of sub-boll, saturation water deficit and grain protein percentage were measured. Based on the results of the variance analysis table, all characters except grain yield of sub-boll were significant as affected by main effect of Azotobacter and Glomus fungi of safflower. Also interaction effect of Azotobacter and Glomus fungi were significant on traits branching height, biological yield of sub-sub boll, grain yield of sub boll, saturation water deficit and grain protein percentage of safflower. Based on the mean comparison table, of the highest biological yield of sub-sub boll (30.50 gr.plant) related to treatment A2M3(inoculation with Azotobacter-12 and inoculation with mixed G.intraradices and G.mosseae)that showed significant differences, while the same treatment showed higher rates in grain protein content of safflower (19.44%). Also, highest grain yield of sub boll equal to (44.33 gr.plant) was obtained from treatment A1M3 (inoculation with Azotobacter-5 and inoculation with mixed G.intraradices and G.mosseae) and lowest equal to (33.28 gr.plant) was obtained from treatment A0M0 (non-inoculated with Azotobacter and Glomus fungi).
_||_