ارائه الگوی مطلوب توسعه توریسم فرهنگی با تاکید بر جذب گردشگر خارجی: مطالعه موردی شیراز

مهدی کاظمی ¹ ( دانشجوی دکتری مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی دانشکده مدیریت و اقتصاد ، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران )
سیدرضا صالحی امیری ² ( دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران/ایران/تهران )
علی اکبر رضایی ³ ( دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران )
فاطمه عزیزآبادی فراهانی ⁴ ( دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران )
ابراهیم حاجیانی ⁵ ( عضو هیات علمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری/تهران/ایران )

تاریخ ارسال : 1401/02/06 تاریخ تایید : 1401/11/13

کلید واژه: "توریسم فرهنگی", "توسعه توریسم فرهنگی", "گردشگران خارجی", "شهر شیراز",

چکیده مقاله :

در سالهای اخیر مفهوم توریسم فرهنگی به عنوان یکی از جالب توجه‌ترین مفاهیم گردشگری توجه صاحب نظران و پژوهشگران را با چارچوپ های تحلیلی خاصی به خود جلب کرده است و از طرفی بعد از ناکارآمدی الگوی تک بعدی توسعه در پنجاه سال اخیر، نگاهی چند جانبه به توسعه توریسم فرهنگی به عنوان احیای غرور ملی مورد توجه دولتها، ملتها و مجامع بین المللی بوده است. لذا ضروری بنظر رسید که الگویی مطلوب و چند بعدی بعنوان یکی از اولویتهای مورد توجه کشور در نیل به چشم انداز بیست ساله نظام مقدس جمهوری اسلامی مورد مطالعه قرار گیرد. پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی مطلوب توسعه توریسم فرهنگی بر جذب گردشگر خارجی در شهر شیراز انجام شده است. نوع پژوهش کاربردی و روش بررسی توصیفی–تحلیلی است. جامعه آماری 26 نفر از خبرگان متخصص در امر گردشگری به روش گلوله برفی، 384 نفر از گردشگران خارجی به روش تصادفی ساده و 384 نفر مدیران، مسئولین و کارشناسان به روش قضاوتی تشکیل می‌دهند. برای جمع‌آوری داده‌ها از روش کتابخانه‌ای، مصاحبه و میدانی استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش دلفی،AHP، اکسپرت چویس، متاسوات و مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. جهت آزمون فرضیات از آزمون t و ضریب رگرسیون خطی استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان داد که 7 شاخص اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، مدیریت و ساختاری، آموزشی، زیرساختی و تبلیغاتی مهم‌ترین شاخص‌ها در توسعه گردشگری فرهنگی در شهر شیراز هستند و سه شاخص سیاسی، فرهنگی و اقتصادی در اولویت قرار دارند. در تحلیل مدل نهایی، توسعه فرهنگی بیشترین تاثیر را از شاخص فرهنگی، زیرساختی و آموزش و کمترین را از شاخص اقتصادی گرفته است که نشان‌دهنده نقاط ضعف در این زمینه می‌باشد. از دیدگاه گردشگران 9/91 درصد از گردشگران خارجی آشنایی کامل با اماکن تاریخی و گردشگری این شهر داشته‌اند که بیانگر تبلیغات مؤثر در این حوزه می‌باشد و نقش بازارهای تاریخی شهر شیراز و فضاهای شهری بافته‌ای تاریخی را با تأکید بر بازسازی و بازآفرینی و مدیریت اثربخش و کارا در ترسیم آینده گردشگری فرهنگی مؤثر دانسته‌اند.

چکیده انگلیسی :

In recent years, the concept of cultural tourism as one of the most interesting concepts of tourism has attracted the attention of experts and researchers with special analytical frameworks, and on the other hand, after the inefficiency of the one-dimensional model of development in the last fifty years, a multi-faceted view The development of cultural tourism as a revival of national pride has been the focus of governments, nations and international assemblies. Therefore, it seemed necessary to study a desirable and multi-dimensional model as one of the country's priorities in achieving the twenty-year vision of the holy system of the Islamic Republic. The present study was conducted with the aim of providing the ideal model for the development of cultural tourism on the attraction of foreign tourists in the city of Shiraz. The type of research is applied and the research method is descriptive-analytical. The statistical population consists of 26 experts in tourism by snowball method, 384 foreign tourists by simple random method and 384 managers, officials and experts by judgment. Library, interview and field methods were used to collect data. Delphi, AHP, Expert Choice, Metaswat and structural equation modeling were used to analyze the data. To test the hypotheses, t-test and linear regression coefficient were used. Findings showed that 7 economic, political, cultural, management and structural, educational, infrastructural and propaganda indicators are the most important indicators in the development of cultural tourism in Shiraz and three political, cultural and economic indicators are in priority. In the analysis of the final model, cultural development has the most impact from the cultural index, infrastructure and education and the least impact from the economic index, which indicates the weaknesses in this area. From the point of view of tourists, 91.9% of foreign tourists were fully acquainted with the historical and tourist sites of this city. This indicates effective advertising in this area. They have considered the role of historical markets of Shiraz city and historical woven urban spaces with an emphasis on reconstruction and re-creation and effective and efficient management in shaping the future of cultural tourism