اثر محافظتی عصاره اتانولی خاکشیر (Descurainia sophia) بر میزان آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان در مسمومیت کبدی القاءشده توسط تتراکلریدکربن در موش‌های صحرایی
محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکیمحبوبه محلوجی 1 , اکرم عیدی 2 * , سید پژمان مرتضوی 3 , شهربانو عریان 4
1 - کارشناس ارشد فیزیولوژی جانوری، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - کارشناس ارشد فیزیولوژی جانوری، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
3 - دانشیار گروه پاتولوژی، دانشکده دامپزشکی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
4 - استاد گروه زیست شناسی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
کلید واژه: مسمومیت کبدی, تتراکلریدکربن, خاکشیر, حفاظت کبدی, موش صحرایی.,
چکیده مقاله :
در مطالعات گوناگون اثرات ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی گیاه خاکشیر اثبات شده است. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی اثرات محافظتی عصاره خاکشیر در آسیب کبدی ناشی از تتراکلریدکربن در موش های صحرایی بود. در این مطالعه تجربی، تعداد 60 سر موش صحرایی نر بالغ نژاد ویستار به طور تصادفی به 10 گروه 6تایی تقسیم شدند که شامل گروه های: کنترل سالم، کنترل مسموم (تزریق داخل صفاقی 5/0 میلی لیتر بر کیلوگرم وزن بدن تتراکلریدکربن)، تجربی سالم (گاواژ عصاره اتانولی خاکشیر با دوزهای 10، 50، 100 و 200 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن)، تجربی مسموم (تزریق داخل صفاقی تتراکلریدکربن 5/0 میلی لیتر بر کیلوگرم وزن بدن و گاواژ عصاره اتانولی خاکشیر 10، 50، 100 و 200 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن) بودند. در پایان 28 روز (مدت زمان آزمایش)، سطح آنزیم های آنتی اکسیدانی سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و گلوتاتیون پراکسیداز و میزان مالون‌دی‌آلدئید در هموزنات کبدی مورد ارزیابی قرار گرفت. داده ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی بررسی و ملاک اختلاف آماری معنی دار، 05/0 p< بود. تتراکلریدکربن باعث کاهش معنی دار میزان آنزیم های آنتی اکسیدانی و افزایش معنی دار میزان مالون دی آلدئید در بافت کبد گروه کنترل مسموم نسبت به گروه کنترل سالم شد (001/0p<). همچنین تیمار با عصاره خاکشیر به‌صورت وابسته به دوز، باعث افزایش معنی دار سطح آنزیم های آنتی اکسیدانی و کاهش معنی دار میزان مالون دی آلدئید در بافت کبد گروه تجربی مسموم نسبت به گروه کنترل مسموم گردید (05/0p<). نتایج مطالعه نشان داد گیاه خاکشیر احتمالاً به واسطه ترکیبات فلاونوئیدی خود باعث حذف رادیکال های آزاد و کاهش استرس اکسیداتیو ناشی از تتراکلریدکربن در بافت کبد موش صحرایی می‌شود.
Various studies have shown the anti-inflammatory and anti-oxidant effects of Descorainia sophia. The purpose of this study was to evaluate the hepatoprotective ability of Descorainia sophia ethanolic extract in liver damage induced by carbon tetrachloride in male Wistar rats. In this experimental study, 60 male Wistar rats were randomly divided into 10 groups of 6 consisting of normal control, intoxified control (intraperitoneal injection of 0.5 ml/kg of carbon tetrachloride), normal experimental (Descorainia sophia ethanolic extract at doses of 10, 50, 100 and 200 mg/kg via intragastric gavage) and intoxified experimental (intraperitoneal injection of 0.5 ml/kg of carbon tetrachloride and Descorainia sophia ethanolic extract at doses of 10, 50, 100 and 200 mg/kg via intragastric gavage). After 28 days, the levels of antioxidant enzymes viz. superoxide dismutase, catalase, glutathione peroxidase and level of malondialdehyde in liver homogenate were evaluated. Data were analyzed using one-way ANOVA and the Tukey post hoc test with statistical significance defined as p<0.05. Our results showed that administration of carbon tetrachloride significantly decreased the levels of antioxidant enzymes and increased the level of malondialdehyde in the intoxified control group in comparison to normal control group (p<0.001). Also, the administration of Descorainia sophia ethanolic extract significantly increased the levels of antioxidant enzymes and decreased the level of malondialdehyde in the liver of intoxified experimental groups in comparison with the intoxified control group (p<0.05) in a dose dependent manner. The results of the study indicated that Descorainia sophia removes free radicals and reduces oxidative stress caused by carbon tetrachloride in hepatic tissue of rats probably due to its flavonoid compounds.