تحلیل اثرات اجتماعی- اقتصادی گردشگری تجاری بر شهرهای مرزی (مطالعه موردی: شهرهای بانه وسردشت)
محورهای موضوعی : مطالعات برنامه ریزی شهری و منطقه ایعلی شماعی 1 , اسماعیل علی اکبری 2 , علی موحد 3 , علی احمدی 4 *
1 - دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
2 - دانشیار، جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، داشگاه پیام نور، تهران، ایران
3 - دانشیار، جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
4 - دانشجوی دکترا، جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
گردشگری تجاری فعالیتی است که در ادوار تاریخ اثرات متعددی بر اوضاع اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی شهرها داشته است. شهرهای مرزی به عنوان دروازه های مبادلاتی نقش مهمی در تجارت محلی و منطقه ای دارند و گردشگری تجاری می تواند نقش بسزایی در توسعه این مناطق ایفا کند. در سالهای اخیر شهرهای بانه و سردشت علاوه بر تجارت مرزی به عنوان شهر گردشگری تجاری شناخته می شوند. هدف از این پژوهش بررسی اثرات گردشگری تجاری بر وضعیت اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی بر اساس ادراک کارشناسان ساکن در شهرهای مورد مطالعه است. تحقیق از نوع کمی و تحلیل آن با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی انجام شده است. با توجه به یافته ها و تحلیل مدل AHP مشخص شد که گردشگری در بعد اقتصادی باعث افزایش اشتغال مستقیم و غیرمستقیم افزایش درآمد ملک شده است. همچنین باعث رشد جمعیت ناشی از مهاجر پذیری و کاهش مهاجرفرستی شده است. در پی این تحولات و رشد گردشگری بر درآمد مردم افزوده شده است. همچنانکه از نتایج تحلیل AHP نیز مشاهده می شود افزایش درآمد در میان متغیرهای اقتصادی رتبه چهارم را داشته و درشهر سردشت وزن این متغیر 098/0 و در شهر بانه 102/0 می باشد. به منظور توسعه پایدار در ابعاد اقتصادی و اجتماعی می توان با اتخاذ سیاست ها و برنامه های مناسب گردشگری تجاری توسعه پایدار را محقق ساخت.
Baneh and Sardasht border towns which are located in two provinces of West Azerbaijan and Kurdistan, are dependent on the informal economy due to geographical and environmental characteristics and the backwardness of the formal economic parts. The purpose of present study was to examine the socio-cultural impact of tourism on the basis of experts' perceptions who were resident in the studied cities. This study was quantitative research and was carried out using a hierarchical analysis process. According to the results of distributed questionnaires and their analysis with AHP model, it was determined that in the economic dimension, tourism increased renting store and house price, and direct and indirect employment in relation to tourism. It also increased the population of the studied cities, reduced outbound immigration and increased immigration into the cities. Following these developments and the growth of tourism, the income of people was increased. As can be seen from the results of AHP analysis, growth of income among economic variables had the fourth rank, and weight of this variable was 0.098 and 0.102 in Sardasht and Baneh cities, respectively.