فعالیت های انسانی، وجود املاح در بستر رودخانه و رواناب ها و همچنین آلودگی های حمل شده توسط هوا منجر به آلوده شدن رودخانه‌ها به عنوان یکی از اصلی ترین منابع تامین آب می‌شود. در این پژوهش با انتخاب رودخانه گاماسیاب، نمونه گیری از 16 نقطه مورد نظر برای سه بازه زمانی چکیده کامل
فعالیت های انسانی، وجود املاح در بستر رودخانه و رواناب ها و همچنین آلودگی های حمل شده توسط هوا منجر به آلوده شدن رودخانه‌ها به عنوان یکی از اصلی ترین منابع تامین آب می‌شود. در این پژوهش با انتخاب رودخانه گاماسیاب، نمونه گیری از 16 نقطه مورد نظر برای سه بازه زمانی در آلوده ترین محل که دارای بیشترین میزان آلاینده نسبت به سایر ایستگاه ها را پس از آزمایش اسپکتوفتومتری از نمونه ها داشت، در فصل سال انجام شد. نمونه های جمع آوری شده پس از انتقال به آزمایشگاه مورد سنجش و تعیین میزان آلاینده هدف قرار گرفتند. سپس به منظور تصفیه با استفاده از نانوذره زئولیت طبیعی و اصلاح شده شبیه سازی شدند. در ادامه با استفاده از مدل Design Expert و فرض دو عامل pH و نسبت جاذب به آلاینده ، ضمن یافتن نقاط بهینه جذب، مقادیر جذب تئوری نیز یافت شدند. نتایج تحقیق نشان داد راندمان جذب برای نمونه اصلاح شده با 0/2 مولار نیتریک اسید و سولفوریک اسید برابر با 77 درصد برآورد شد. از بررسی اندرکنش سولفات با سه آلاینده شاخص دیگر شامل فسفات، نیترات و آهن که به وسیله شبیه سازی محلول و به منظور خنثی کردن اثر سایر مواد محلول صورت گرفت، مشخص گردید یون های فسفات و نیترات منجر به کاهش جذب یون سولفات توسط جاذب شده و یون آهن منجر به افزایش جذب سولفات توسط جاذب می‌شود. همچنین نتایج شبیه سازی مدل مورد نظر نشان داد نقطه بهینه جذب برای جاذب برابر با 9/6=pH و 17/01=D/C بوده و مقادیر مورد نظر منجر به جذب آلاینده به میزان 86/5 درصد می‌شود. در نهایت ایزوترم فروندلیچ برای این جاذب با ضریب تعیین 0/92 به عنوان ایزوترم برتر نسبت به ایزوترم لانگمویر با ضریب تعیین 0/79 انتخاب شد.
پرونده مقاله
بیان صحیح و دقیق انتقال آلاینده‌ها در محیط متخلخل از اهمیت بالایی برای ارزیابی و اصلاح آنها در خاک و آبخوان‌ها برخوردار است. جنبه مهم در انتقال املاح و آلاینده‌ها، استفاده از مدل‌های مناسب برای توصیف رفتار انتقال آنها است. در این مطالعه غلظت فلز سنگین کادمیوم در ستون خا چکیده کامل
بیان صحیح و دقیق انتقال آلاینده‌ها در محیط متخلخل از اهمیت بالایی برای ارزیابی و اصلاح آنها در خاک و آبخوان‌ها برخوردار است. جنبه مهم در انتقال املاح و آلاینده‌ها، استفاده از مدل‌های مناسب برای توصیف رفتار انتقال آنها است. در این مطالعه غلظت فلز سنگین کادمیوم در ستون خاک لومی دست‌نخورده با استفاده از آزمایش جانشینی اختلاط‌پذیر اندازه گیری شد. این آزمایش در سه غلظت اولیه (50 ، 100 و 150 میلی گرم بر لیتر) تکرار شد. سپس انتقال فلز Cd توسط مدل کسری انتقال-پخش (FADE) شبیه‌سازی شد. منحنی‌های رخنه حاصل از شبیه‌سازی مدل مذکور و نتایج آزمایش های برازش داده شده و تاثیر غلظت بر عملکرد آن بررسی گردید. پارامترهای درجه کسری (α)، ضریب پخش (D) و فاکتور تاخیر (R) در هر سه غلظت اولیه با استفاده از روش مسئله معکوس برآورد و مقایسه شد. نتایج نشان داد مدل FADE انتقال فلز کادمیوم را با 0/98=RMSE و 0/05=r2 به خوبی شبیه‌سازی می‌کند. مقایسه منحنی‌های رخنه برازش داده شده توسط مدل FADE و داده‌های آزمایشگاهی نیز موید این موضوع است. همچنین مقدار α در هر سه غلظت اولیه تقریبا با هم برابر و مساوی 1/7 می‌باشد که نشان‌دهنده انتقال نامتعارف Cd است. به نظر می‌رسد عدم اثرگذاری C0 بر پارامتر درجه کسری که پارامتر اصلی مدل FADE است، باعث شده عملکرد مدل مذکور با تغییرات غلظت اولیه روند خاصی نداشته و قابل چشم‌پوشی باشد. با افزایش غلظت اولیه، فرآیند پخشیدگی در انتقال فلز کادمیوم افزایش یافته و روند آن غیرخطی و غیرقابل پیش‌بینی می شود و رابطه فاکتور تاخیر با غلظت اولیه معکوس می باشد.
پرونده مقاله
در پژوهش حاضر یک الگوی شبیه‌سازی چند‌هدفه ارایه شد و شش سناریو بر اساس بیلان آب زیرزمینی به‌منظور بهره‌برداری بهینه از آبخوان دشت شهریار تعریف شد. به این منظور، ابتدا با استفاده از مدل های مبتنی بر GIS و با روش‌های فازی و وزنی، مناطق پر آب و کم آب محدوده مطالعاتی به‌من چکیده کامل
در پژوهش حاضر یک الگوی شبیه‌سازی چند‌هدفه ارایه شد و شش سناریو بر اساس بیلان آب زیرزمینی به‌منظور بهره‌برداری بهینه از آبخوان دشت شهریار تعریف شد. به این منظور، ابتدا با استفاده از مدل های مبتنی بر GIS و با روش‌های فازی و وزنی، مناطق پر آب و کم آب محدوده مطالعاتی به‌منظور اولویت‌بندی منابع و مصارف شناسایی شدند. سپس سناریوهای مورد نظر به وسیله مدل GMS شبیه‌سازی و ارزیابی شدند. در نهایت به منظور افزایش دقت نتایج پژوهش، غلظت TDS و بیلان آب زیرزمینی با استفاده از مدل شبکه عصبی مصنوعی شبیه‌سازی شد. با توجه به نتایج روش‌های فازی و وزنی، مناطق رباط‌کریم، سپس اسلامشهر و در نهایت شهریار به‌عنوان نواحی کم آب مشخص شدند. بر اساس نتایج حاصل شده، بیلان حالت ناپایدار و صحت‌سنجی به ترتیب برابر 344/68- و 109/98- میلیون مترمکعب محاسبه شدند. سناریوی سوم با بیلان 203/33 میلیون مترمکعب به‌عنوان بهترین سناریو انتخاب شد و بیلان حاصل از آن نسبت به بیلان حاصل از مدل GMS و شبکه عصبی برای سال آبی 95 به‌ترتیب برابر 284/87 و 284/83 درصد افزایش یافت. همچنین غلظت کل مواد جامد محلول آب زیرزمینی حاصل از مدل GMS و شبکه عصبی در کل بازه زمانی مطالعاتی به‌طور میانگین برابر 655 و 651 میلی‌گرم بر لیتر برآورد شدند. معیارهای ضریب همبستگی و ضریب تعیین حاصل از مدل‌های شبکه عصبی برای بیلان آب زیرزمینی و کل داده‌ها برابر یک و برای غلظت کل مواد جامد محلول آب زیرزمینی به‌ترتیب برابر 0/997 و 0/994 برآورد شدند. در تحقیق حاضر، الگوی شبیه‌سازی چند‌هدفه به‌عنوان یک روش جامع و کاربردی با ارایه روش‌های شبیه‌سازی نوین، توانایی پشتیبانی از چند سناریوی مؤثر را داشته و منجر به افزایش پایداری سیستم آب زیرزمینی می‌شود.
پرونده مقاله
اهمیت بقای نسل گونه‌های نادر و حفظ تنوع زیستی کشور برای آیندگان و چرخه اکوسیستم با وجود محدودیت‌های منابع آب سطحی لزوم برنامه‌ریزی منابع آبی را نشان می‌دهد. مولفه مهم در بهینه‌سازی و مدیریت آب سطحی، پیش بینی های بلند‌مدت و کوتاه مدت جریان رودخانه است. پژوهش حاضر ب چکیده کامل
اهمیت بقای نسل گونه‌های نادر و حفظ تنوع زیستی کشور برای آیندگان و چرخه اکوسیستم با وجود محدودیت‌های منابع آب سطحی لزوم برنامه‌ریزی منابع آبی را نشان می‌دهد. مولفه مهم در بهینه‌سازی و مدیریت آب سطحی، پیش بینی های بلند‌مدت و کوتاه مدت جریان رودخانه است. پژوهش حاضر به منظور دستیابی به این مهم به مقایسه عملکرد دو مدل شبکه بیزینBN و شبکه عصبی MLP، طی هفده الگوی ساختاری پرداخت. سپس مقادیر زیست‌محیطی و شرایط زیستی آبزیان بررسی شد. داده های ماهانه هواشناسی و همچنین حجم آب انتقالی از پنج ایستگاه هیدرومتری ورودی به سد طالقان از سال 1385 تا 1397 به‌عنوان داده ورودی به مدل‌ها معرفی گردید و رواناب ورودی به سد به‌عنوان پیش بینی شونده لحاظ شد. در مرحله بعد با استفاده از روش هیدرولوژیک تنانت دبی‌های زیست‌محیطی محاسبه گردید و احتمال وقوع این دبی‌ها در داده‌های ثبتی و هفده الگو در محیط نرم افزار Easyfit محاسبه شد. سپس مقایسه الگوهای منتخب با توجه به احتمال وقوع و معیارهای شاخص، ضریب نش- ساتکلیف، جذر خطای میانگین مربعات و متوسط خطای پیش‌بینی مطلق انجام شد. با وجود 43/3 درصد تشابه بهترین الگو مدل BN در برابر 80 درصد تشابه در مدل MLP، مدل BN با معیار شاخص بهتر (3/98- ، 17/3 و 0/06) در مقابل مقادیر شاخص در مدل MLP (23/9 ،-10/3 و 122/3) دقت بهتری داشته است. همچنین مشخص شد حوضه با خطر زیست‌محیطی مواجه است، زیرا مقادیر پیشنهادی برای جریان زیست‌محیطی در بعضی از ماه‌ها در طول دوره مطالعاتی از کل رواناب بیشتر بوده است.
پرونده مقاله
از آنجا‌یی که بخش کشاورزی مصرف‌کننده اصلی آب در کشور است، دستیابی به کشاورزی پایدار بدون در نظر گرفتن مسایل زیست محیطی ممکن است در درازمدت مخاطراتی را به دنبال داشته باشد، لذا کمّیت و کیفیت آب‌های سطحی در کشاورزی از اهمیت بالایی برخوردار است. این پژوهش با هدف پایش کیفی چکیده کامل
از آنجا‌یی که بخش کشاورزی مصرف‌کننده اصلی آب در کشور است، دستیابی به کشاورزی پایدار بدون در نظر گرفتن مسایل زیست محیطی ممکن است در درازمدت مخاطراتی را به دنبال داشته باشد، لذا کمّیت و کیفیت آب‌های سطحی در کشاورزی از اهمیت بالایی برخوردار است. این پژوهش با هدف پایش کیفی منابع آب‌های سطحی برای دستیابی به کشاورزی و منابع طبیعی پایدار، به بررسی محدوده مطالعاتی حوضه آبریز رودخانه ارس پرداخته است. بالغ بر 100 نمونه برداشت شده از 9 ایستگاه رودخانه ارس، حدفاصل روستای یایچی کشور آذربایجان تا نزدیک دریاچه سد ارس، از مهر ماه 1397 تا مرداد ماه 1398 با استفاده از شاخص کیفیت آب کشاورزی ویلکوکس و نرم‌افزار Grapher مورد بررسی، طبقه‌بندی و ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد نمونه‌ها در دیاگرام شولر در محدوده قابل قبول بوده، اما می‌بایست برای شرب، سایر عناصر موثر نیز مورد بررسی قرار گیرد. کم‌ترین میزان نسبت جذب سدیم در خرداد ماه (1/40میلی‌گرم بر لیتر) و بیشترین مقدار آن در آبان ماه (3/43 میلی‌گرم بر لیتر) می‌باشد. همچنین میزان هدایت الکتریکی آب در خرداد ماه (840 میکرو‌زیمنس بر سانتی‌متر) کم‌ترین و در مهر‌ماه (1375 میکرو‌زیمنس بر سانتی‌متر) بیشترین مقدار به ثبت رسیده است. بر اساس دیاگرام ویلکوکس، کلیه نمونه‌ها در محدوده کیفیC۳S1بوده و جز آب‌های شور به‌شمار می‌روند. علی‌رغم بالا بودن سطح شوری در نمونه‌های این رودخانه، طی بازه زمانی مورد بررسی جهت کاربری کشاورزی تفاوت معنی‌داری در روند کیفی ایستگاه‌ها مشاهده نشد، لیکن باید تمهیدات لازم در استفاده از این آب‌ها به‌عمل آید.
پرونده مقاله
