تأثیر سطوح مختلف شوری و خشکی بر صفات جوانه‌زنی گونه چاودارکوهی (Secale montanum) در مراحل اولیه رشد

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

پرویز غلامی ¹ , جمشید قربانی ² , شهلا قادری ³

1 - دانش آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
2 -
3 - دانش آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

تاریخ دریافت : 1393/04/23 تاریخ پذیرش : 1393/04/23 تاریخ انتشار : 1390/02/11

کلید واژه: تنش خشکی, جوانه‌زنی, تنش شوری, Secale montanum, ریشه‌چه, ساقه‌چه,

چکیده مقاله :

استفاده از گونه‌های مرتعی مقاوم به خشکی و شوری در امر اصلاح و توسعه مراتع دارای اهمیت فراوانی است. چاودار کوهی یکی از گندمیان مهم مرتعی برای ایجاد چراگاه و تولید علوفه خشک است و با توجه به اهمیت این گونه مرتعی و این که تا کنــون مطالعه‌ای در مورد تحمل به شوری و خشکی آن انجام نشده است، بنابراین در این تحقیق میزان مقاومت این گونه به تنش شوری و خشکی در مرحله جوانه‌زنی و اثر این تنش‌ها بر شاخص‌های درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و طول ساقه‌چه گونه مذکور مورد بررسی قرار گرفته است. برای ایجاد تنش شوری از کلرید سدیم (NaCl) و برای اعمال تنش‌های خشکی مختلف از پلی‌اتیلن گلیکول (PEG6000) استفاده شد. طرح آزمایشی به صورت طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل در چهار تکرار و پنج سطح شوری (شاهد، 50 ، 100، 150، 200 و 300 میلی‌مولار) و همچنین پنج سطح خشکی (شاهد (صفر)، 2/0-، 4/0-، 6/0- و 8/0- مگاپاسکال) بوده است. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که تیمارهای شوری و خشکی بر درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه و بنیه بذر اثر معنی‌داری داشتند، به طوری که با افزایش تنش شوری و خشکی درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، طول سـاقه‌چه و طول ریشه‌چه کاهش یافتند.

چکیده انگلیسی:

Using rangeland species resistant to drought and salinity is essentioal for reform and development of rangelands. Secale montanum species is an important grass for pasture and forage production. Considering the importance of this species in the rangelands and, lack of research on its resistant to drought and salinity, this study was carried out to investigate the amount of resistance to drought and salinity stress and effects of these two stresses on the germination, radicle length and Plumule length of Secale montanum. To create different potentials of drought stress and salinity poly etanol glycol (PEG 6000) and NaCl were used, respectively. This study was performed on completely randomized design with 4 replications and 5 drought treatments including (0, 0.2, 0.4, 0.6, 0.8 MP of PEG 6000 solutions) and (0, 50, 100, 150, 200 and 300 mM of NaCl). Results showed a significant effect of salinity and drought stress on seed germination indices. The percentage of germination, seed germination rate and plumule and radicle length, seed vigor, significantly reduced under both stresses. an�(eF�u�uan>چه و طول ساقه­چه گونه مذکور مورد بررسی قرار گرفته است. برای ایجاد تنش شوری از کلرید سدیم (NaCl) و برای اعمال تنش­های خشکی مختلف از پلی­اتیلن گلیکول (PEG6000) استفاده شد. طرح آزمایشی به صورت طرح کاملاً تصادفی با آرایش فاکتوریل در چهار تکرار و پنج سطح شوری (شاهد، 50 ، 100، 150، 200 و 300 میلی­مولار) و همچنین پنج سطح خشکی (شاهد (صفر)، 2/0-، 4/0-، 6/0- و 8/0- مگاپاسکال) بوده است. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که تیمارهای شوری و خشکی بر درصد جوانه­زنی، سرعت جوانه­زنی، طول ریشه­چه، طول ساقه­چه و بنیه بذر اثر معنی­داری داشتند، به طوری که با افزایش تنش شوری و خشکی درصد جوانه­زنی، سرعت جوانه­زنی، طول سـاقه­چه و طول ریشه­چه کاهش یافتند.