بررسی اثر گیاهان تلهای کتان و کنجد به منظور کاهش خسارت گل جالیز در ارقام رایج گوجه‌فرنگی
محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی
مینا رفیعی
1
(دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز)
مهدی مدندوست
2
(استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد فسا)
فرشاد صادقی
3
(استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز)
کلید واژه: انگل ریشه, گیاه میزبان, گل جالیز, کنترل تلفیقی علفهای هرز,
چکیده مقاله :
گونه‎های مختلف گل جالیز (Orobanche spp.) پارازیت‎های اجباری ریشه‎ای و فاقد کلروفیل هستند که باعث آسیب شدید سبزیجات و محصولات زراعی دیگر می‎گردند. لذا به منظور بررسی اثر انگل گل جالیز بر ارقام مختلف گوجه‌فرنگی به همراه گیاهان تله، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار در گلخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز واقع در صدرا انجام گرفت. فاکتور اول شامل سه رقم گوجه‌فرنگی (فلات سی‎اچ، پتولدلی‌آمریکایی و اف‌کا)، و فاکتور دوم شامل گیاه تله کنجد (Sesamus indicum)، کتان (Linum usitatissimum) و شاهد (بدون گیاه تله) بود. نتایج تجزیه واریانس داده‎ها نشان داد که اثر ارقام مختلف گوجه‌فرنگی و گیاهان تله بر صفات مربوط به گل جالیز و گوجه‌فرنگی معنی‌دار بود. استفاده از گیاهان تله به ترتیب باعث کاهش 75/62 و 27/64 درصدی وزن خشک اندام هوایی و وزن خشک غده گل جالیز گردید و کمترین وزن خشک غده (21/0 گرم) و اندام هوایی (20/0 گرم) گل جالیز در رقم فلات‌سی‌اچ همراه با گیاه تله کنجد مشاهده شد که نسبت به سایر ارقام دارای مقاومت بیشتری نسبت به پارازیته شدن گل جالیز بود. همچنین تیمارهای گیاهان تله نشان داد که دو گیاه تله کتان و کنجد مانع از رشد گل جالیز گردیدند و در این تیمارها کمترین وزن خشک غده گل جالیز و بیشترین عملکرد میوه گوجه‌فرنگی به دست آمد. در حالی که بیشترین وزن خشک غده گل جالیز مربوط به تیمار شاهد بوده و کمترین میزان عملکرد گوجه‎فرنگی را به خود اختصاص داد
The various broomrape (Orobanche spp.) species are obligatory chlorophyll-lacking root parasites which cause severe damage to vegetables and other yield crops. Therefore, the effects of trap crops on Broomrape damage in different cultivars of tomato was studied using factorial analysis with a randomized complete design (RCD) and four replicates, at Islamic Azad University of Shiraz. The first factor was tomato cultivars (Falat CH, Petoldoli and Fk) and the second factor was trap crops (Sesame, Flax & control). Results indicated significant differences among different cultivars of tomato on the traits of tomato and broomrape. The results showed that using trap crops reduced 62.75 and 64.27 percentage of dry weight broomrape nods and aerial stems, respectively. The characteristics of tomato and broomrape were also affected by trap crops. The Most tolerant cultivar against broomrape was Falat CH, which showed the lowest dry weight broomrape nods (0.21 g) and aerial stems (0.20 g). Flax and sesame trap crops inhibited the broomrape growth, so the maximum tomato yield and minimum dry weight of broomrape nods was detected under these treatments. The highest dry weight of broomrape nods and aerial stems was found in control treatment whereas tomato yield was the lowest in this treatment.