تآْثیر فصل کاشت و تراکم بذر بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد عدس (رقم گچساران) در شرایط دیم

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

پیام پزشکپور ^{1 *}

1 - استاد یار پژوهش ،بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر ،مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان ،سازمان تحقیقات ،آموزش وترویج کشاورزی ،خرم آباد،ایران

تاریخ دریافت : 1393/12/06 تاریخ پذیرش : 1394/05/14 تاریخ انتشار : 1395/09/11

کلید واژه: عملکرد دانه, واژه‌های کلیدی: عدس دیم, تراکم بذر, فصل کشت,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی امکان کشت پاییزه عدس در شرایط دیم و مقایسه آن با کشت معمول (بهاره) و نیز تعیین تراکم بذر مناسب در هر یک از فصل‌های کاشت، این پژوهش در سال زراعی 88-1387 در شهرستان خرم‌آباد اجرا گردید. آزمایش دارای دو عامل فصل کاشت (پاییزه و بهاره) و تراکم بذر (در پنج سطح 200، 250، 300، 350 و 400 بذر در مترمربع) بود که به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار بررسی شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد تأثیر فصل کاشت بر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، تعداد غلاف در متر مربع، شاخص برداشت، تعداد دانه در متر مربع، تعداد غلاف تک بذری وتعداد غلاف دو بذری در متر مربع، معنی‌دار بود. عملکرد دانه ،عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، تعداد غلاف در متر مربع و تعداد دانه در متر مربع در کشت پاییزه به طور معنی داری بیشتر از کشت بهاره بود. همچنین تراکم کاشت اثر معنی‌داری روی عملکرد دانه، تعداد غلاف در متر مربع، تعداد دانه در متر مربع و تعداد غلاف تک بذری در متر مربع داشت. بیشترین عملکرد دانه به میزان 1600 کیلوگرم در هکتار به کشت پاییزه مربوط بود . تیمار 350 بذر در مترمربع دارای بیشترین عملکرد دانه (1575 کیلوگرم در هکتار) بود ولی تفاوت معنی داری بین تراکم های 300 ،350 و 400 دانه در متر مربع وجود نداشت. کاشت این محصول در شرایط دیم خرم‌آباد به صورت پاییزه و با تراکم 300 بذر در مترمربع توصیه می گردد.

چکیده انگلیسی:

In or order to determine optimum seed density and sowing time of lentil (lens culinaris medic.) in khoramabad city, this study was conducted in 2008-2009 growing seasons. There were five seed density levels 200, 250, 300, 350 and 400 seed/m 2 , and two sowing seasons: Autumn and spring seasons traits such as grain yield, biological yield, pod and grain numbers per square meter, single seed per square meter; double seed per square meter were recorded. After harvesting, 100 grain-weight, grain yield and biological yield were measured and recorded. Analysis of variance showed that the effect of sowing dates on grain yield, biological yield, pod and grain numbers per square meter, single seed per square meter; double seed per square meter, were significant. Autumn sowing date significantly increased grain and biological yield, harvest index, pod and grain numbers per square meter. Different plant density effects were also significant on grain yield The highest grain yield belonged to 350 seed per m2 (1600 kg/ha-1) and autumn sowing time. (1575 kg/ha-1). These results recommend that in dry land conditions of lorestan lentil are to be grown as autumn crop with 300 seed per m2.