شناسایی ابعاد و مولفه های موثر بر خط مشی گذاری نظام سلامت
محورهای موضوعی : مدیریت دولتی
محسن داد الله پور
1
,
حمدا.... منظری توکلی
2
*
,
سنجر سلاجقه
3
,
شهین شرفی
4
,
زهره شکوه
5
1 - دانشجوی دکتری مدیریت دولتی ،واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
2 - دانشیار گروه روانشناسی ،واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
3 - دانشیار گروه مدیریت دولتی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
4 - استادیار گروه مدیریت دولتی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
5 - استادیار گروه مدیریت دولتی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
کلید واژه: خط مشی گذاری, نظام سلامت, سیاستگذاری سلامت.,
چکیده مقاله :
خط مشی گذاری نظام سلامت یکی از مسائل مهم و مورد توجه سیاستگذاران و مدیران حوزه سلامت است. این مطالعه با هدف شناسایی مولفه های موثر بر خط مشی گذاری در نظام سلامت ایران انجام شده است. پژوهش حاضر، یک مطالعه کاربردی و از نوع کیفی می باشد. پس از بررسی مبانی نظری و تحقیقات پیشین و با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی مولفه های موثر بر خط مشی گذاری نظام سلامت شناسایی و دسته بندی گردیدند. سپس با بهره گیری از روش دلفی فازی و نظرخواهی از خبرگان دانشگاهی و اجرایی که به صورت هدفمند انتخاب شدند، مهمترین این مولفه ها استخراج گردیدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای Excel و Spss نسخه 22 استفاده گردید. پس از برگزاری دو دوره دلفی، توافق نهایی روی مولفه‌ها صورت پذیرفت و مهترین ابعاد و مولفه‌های موثر بر خط مشی گذاری در نظام سلامت ایران در 5 بعد و 54 مولفه شامل «عوامل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، تکنولوژی و بین المللی»، «شرایط بین المللی، حقوقی قانونی، روابط انسانی»، «مدیریت و رهبری، تنظیم محتوای خط مشی، مجریان و نظارت»، «ساختار سازمانی، کیفیت خط مشی و محیط» و «تخصیص منابع، اطلاع رسانی، سبک و شیوه اجرا» شناسایی گردیدند. عوامل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، تکنولوژی و بین المللی با مقدار 51/17 درصد بیشترین سهم تبیین تغییرات را برعهده داشت
Health system policy-making is one of the important issues of concern to policymakers and health managers. This study was conducted with the aim of identifying the factors affecting policy-making in the Iranian health system. The present study is an applied and qualitative study. After reviewing the theoretical foundations and previous research, and using the exploratory factor analysis method, the factors affecting health system policy-making were identified and categorized. Then, using the fuzzy Delphi method and seeking opinions from academic and executive experts who were selected on a purposeful basis, the most important of these factors were extracted. Excel and Spss version 22 software were used to analyze the data. After holding two Delphi sessions, a final agreement was reached on the components, and the most important dimensions and components affecting policy-making in the Iranian health system were identified in 5 dimensions and 54 components, including "social, cultural, economic, technological, and international factors," "international, legal, and human relations," "management and leadership, policy content regulation, implementers, and supervision," "organizational structure, policy quality, and environment," and "resource allocation, information dissemination, style, and method of implementation." Social, cultural, economic, technological, and international factors accounted for the largest share of explaining changes, accounting for 17.51 percent.
1. Alvani SM. Decision-making and Definition of Government Policy. Tehran: Samt; 2009. [Persian]
2. Amiresmaili M, Khosravi S, Yazdi Feyzabadi V. Factors Affecting Leave out of General Practitioners from Rural Family Physician Program: A Case of Kerman. Iran Int J Prev. 2014;10: 1314–1323. [Persian]
3. Aras R. Social marketing in healthcare. Australas Med J. 2011; 4:418–24.
4. Barrett S, Fudge C. Policy and Action: Essays on theImplementation of Public Policy. London: Methuen; 1981.
5. Braveman P, Gottlieb L. The social determinants of health: it’s time to consider the causes of the causes. Public Health Rep. 2014;129 Suppl:19–31.
6. Daneshfard K. Public Policy Process. Saffar; 2010. [Persian]
7. Dehnavieh R, Khosravi S, Mehrolhassani MH, Haghdoost A, Amini S. Future Trends of the Primary Healthcare System in Iran: A Qualitative Study. Int J Prev Med. 2019; 10:158. [Persian]
8. Ebrahimi A, Danaei fard H, Azar A, foruozande L. Developing an Evidence-Based Policy Model for Iranian Public Health System (qualitative research). Public Management Researches, 2014; 7(24): 5-24. [Persian]
9. Gorjipour H, khashei V, Eslambolchi A, Asghari Sarem A. Developing the Evaluative Model for Cultural Policy Making Process based on Qualitative Study of Cultural Documents of Islamic Republic of Iran. Journal of Public Administration.. 2019;11(1): 47-72. [Persian]
10. Habibi A. SPSS application training. Noshahr: Pars Modir; 2017: 32. [Persian]
11. Kherallah M, Alahfez T, Sahloul Z, Eddin KD, Jamil G. Health care in Syria before and during the crisis. Avicenna J Med. 2012 Jul;2(3):51–3.
12. Kumar BA P, Syed Sadat A. Telemedicine in Primary Health Care: The Road Ahead. Int J Prev Med. 2013;4(3):377–8.
13. Lopez-Casasnovas G, Soley-Bori M. The socioeconomic determinants of health: economic growth and health in the OECD countries during the last three decades. Int J Environ Res Public Health. 2014 Jan;11(1):815–29.
14. Manojlovich M, Adler-Milstein J, Harrod M, Sales A, Hofer TP, Saint S, et al. The Effect of Health Information Technology on Health Care Provider Communication: A Mixed-Method Protocol. JMIR Res Protoc. 2015 Jun;4(2): 72.
15. Mehregan N, Rashid K, Ghasemifar S, Sohrabivafa H. Investigating the economic factors and policies affecting psychological health. J Econ Policy. 2016;8(15):117–36. [Persian]
16. Mehrtak M, Vatankhah S, Delgoshaei B, Gholipour A. Succession planning in the Iranian health system: a case study of the Ministry of Health and Medical Education. Glob J Health Sci. 2014 May;6(5):174–82. [Persian]
17. Mohagheghi MA, Alimohammadzadeh K, Sadr SS, Hosseinpour F, Khakian M, Akhlaghdoost M. Induced demand in the iranian health system: A review study. Iran J Cult Health Promot. 2022; 5(4):554-66. [Persian]
18. Mohammadi M, Mardani MR, Tootian S, Sadeh E. [Presenting a Health System Policy Model Based on “the Second Phase of the Revolution” Statement Persian. Qom Univ Med Sci J. 2023; 16(12):980-993. [Persian]
19. Mosadeghrad AM, Akbarisari A, Rahimitabar P. Health system governance in Iran: A Delphi Study. Journal of School of Public Health and Institute of Public Health Research 2020; 17:317-336. [Persian]
20. Mosadeghrad AM, Rahimi-Tabar P. Health system governance in Iran: A comparative study. Razi Journal of Medical Sciences 2019; 26:10-28. [Persian]
21. Mosadeghrad AM. Factors influencing healthcare service quality. Int J Heal policy Manag. 2014 Jul;3(2):77–89.
22. Nekouie Moghadam M, Amiresmaieli M, Hassibi M, Doostan F, Khosravi S. Toward a Better Nutritional Aiding in Disasters: Relying on Lessons Learned during the Bam Earthquake. Prehosp Disaster Med. 2017 Aug;32(4):382–6. [Persian]
23. Rahimi H, Kalantari A, Rafiee N, Khosravi S. Social Trends Affecting the Future of Iran's Health System: A Qualitative Study Using Focus Group Discussion. Int J Prev Med. 2019 Jul 5; 10:115. [Persian]
24. Rasanathan K, Montesinos EV, Matheson D, Etienne C, Evans T. Primary health care and the social determinants of health: essential and complementary approaches for reducing inequities in health. J Epidemiol Community Health. 2011 Aug;65(8):656–60.
25. Sheikhy-Chaman M. [The cycle of policy making, management and economics of health system . Manage Strat Health Syst. 2020; 5(3):169-72. [Persian]
26. World Health Organization. The World health report, 2000, Health systems: Improving performance. Paris, France: WHO; 2000: 1.
27. Yazdi Feyzabadi V, Mehrolhassani M, Emami M, Khosravi S. A Review of Approaches to Conceptualize Health and its Determinants: From Biomedical Approach to One Health Initiative. irje 2018; 13 :145-154. [Persian]
28. Yazdi-Feyzabadi V, Emami M, Mehrolhassani MH. Health Information System in Primary Health Care: The Challenges and Barriers from Local Providers’ Perspective of an Area in Iran. Int J Prev Med. 2015; 6:57. [Persian]