پیش بینی نوسانات اقلیمی برای سه دهه؛ مطالعۀ موردی: استان مازندران
محورهای موضوعی : اقلیم شناسی
1 - استادیارگروه جغرافیا(اقلیم شناسی)، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران
کلید واژه: مازندران, مدل LARS-WG, نوسانات اقلیمی, پیش&rlm, بینی,
چکیده مقاله :
در دهه های اخیر،نوسانات اقلیمی به عنوان تهدید به شمار می رود.در این راستا نوسانات پارامترهایبارندگی، دما و تابش، بر پایۀدوره آماری 2009-1995 برای سه دهه (2039-2010) برایبخش های شرقی، مرکزی و غربی استان مازندران از طریق مدلLars-WG،مدل سازی و تحلیل گردید. ابتدا با انطباق منطقی داده های تولیدشده و داده های دیدبانی شده، مدل Lars-WG صحت سنجی شد و نهایتاً بر اساس مدلمذکور، روند تغییرات اقلیمیمناطق تحقیقبرایدورۀ آماری2039-2010 پیش بینی گردید. نتایج پژوهش نشان داد که دمای حداقلدر منطقۀغرب، مرکز و شرق استانمازندران روند افزایشی و دمای حداکثردر مناطق غرب و شرق، روند کاهشی و در منطقۀ مرکزی، روند افزایشی خواهد داشت. مجموع بارندگی سالانه در منطقۀ غرب با روند افزایشی و در مناطق مرکزی و شرقی با روند کاهشی مواجه خواهد بود. همچنین ساعات آفتابی در مناطق غرب و شرق استانمازندران،روند کاهشی و در منطقۀمرکزی، روند افزایشی خواهد داشت.
در دهههای اخیر،نوسانات اقلیمی به عنوان تهدید به شمار میرود.در این راستا نوسانات پارامترهایبارندگی، دما و تابش، بر پایۀدوره آماری 2009-1995 برای سه دهه (2039-2010) برایبخشهای شرقی، مرکزی و غربی استان مازندران از طریق مدلLars-WG،مدلسازی و تحلیل گردید. ابتدا با انطباق منطقی دادههای تولیدشده و دادههای دیدبانیشده، مدل Lars-WG صحتسنجی شد و نهایتاً بر اساس مدلمذکور، روند تغییرات اقلیمیمناطق تحقیقبرایدورۀ آماری2039-2010 پیشبینی گردید. نتایج پژوهش نشان داد که دمای حداقلدر منطقۀغرب، مرکز و شرق استانمازندران روند افزایشی و دمای حداکثردر مناطق غرب و شرق، روند کاهشی و در منطقۀ مرکزی، روند افزایشی خواهد داشت. مجموع بارندگی سالانه در منطقۀ غرب با روند افزایشی و در مناطق مرکزی و شرقی با روند کاهشی مواجه خواهد بود. همچنین ساعات آفتابی در مناطق غرب و شرق استانمازندران،روند کاهشی و در منطقۀمرکزی، روند افزایشی خواهد داشت.
1) آبابایی، بهنام، میرزایی، فرهاد و سهرابی، تیمور، (1390): ارزیابی عملکرد مدل Lars-WG در ۱۲ ایستگاه هواشناسی ساحلی ایران، مجله پژوهش آب ایران، شماره نهم، صص 217-222.
2) بذرافشان، جواد، خلیلـی، علی، هـورفر، عبدالحسین، ترابـی، صدیقه و حجـام، سهراب، (1388): بررسـی و مقایسـۀ عملکـرد دو مــدل (ClimGen و Lars-WG) در شــبیه ســازی متغیرهــای هواشناســی در شــرایط مختلــف اقلیمــی ایران، تحقیقات منابع آب ایران، جلد چهل و چهارم، صص 7–1.
3) حجارپور، امیر، یوسفی. مرضیه، کامکار، مرضیه، (1393): آزمون دقت شبیه سازهای Lars-WG، WeatherMan و ClimGen در شبیهسازی پارامترهای اقلیمی سه اقلیم مختلف(گرگان، گنبد و مشهد)، جغرافیا و توسعه، شماره سی و پنجم، صص 201-216.
4) حسینی سیده طیّبه، مجتبی خوشروش و ضیاتبار احمدی، میرخالق، (1394): بررسی اثر تغییر اقلیم و ارزیابی تغییر تاریخ کاشت بر عملکرد سویا، نشریۀ پژوهش آب در کشاورزی، جلد بیست و نهم، شماره چهارم، صص575-560.
5) حقطلب، نفیسه، گودرزی، محسن، حبیبی نوخندان، مجید، یاوری، احمدرضا و جعفری، حمیدرضا، (1392): مدلسازی اقلیم استانهای تهران و مازندران با استفاده از مدل اقلیمی Lars-WG و مقایسه تغییرات آن در جبهه شمالی و جنوبی البرز مرکزی، فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، جلد پانزدهم، شماره یک، ص 39.
6) خلیلی اقدم، نبی، مساعدی، ابولفضل، سلطانی. افشین و کامکار. بهنام، (1391): ارزیابی توانایی مدل Lars-WG در پیشبینی برخی از پارامترهای جوی سنندج، مجله پژوهشهای حفاظت آب و خاک، جلد نوزدهم، شماره چهارم، صص 85-103.
7) سبزیپرور، علیاکبر، ترکمان مجتبی و مریانجی، زهره، (1391): بررسی تأثیر شاخصها و متغیرهای هواشناسی کشاورزی در عملکرد بهینۀ گندم (مطالعه موردی: استان همدان، نشریۀ آب و خاک (علوم و صنایع کشاورزی، جلد بیست و ششم، صص 1567-1554.
8) رسولی، علی اکبر، رضائی بنفشه، مجید، مسّاح بوانی، علیرضا، خورشید دوست، علی محمد و قرمز چشمه، باقر، (1393): بررسی اثر عوامل مرفو- اقلیمی بر دقت ریزمقیاس گردانی مدل Lars-WG، نشریه علوم و مهندسی آبخیزداری ایران، سال هشتم، شماره بیست و چهارم، صص9-18.
9) عزیزی، قاسم و روشنی، محمود، (1388): تحلیلی بر مفاهیم و اثرات تغییر اقلیم روی دما و تقویم زراعی برنج در استان گیلان، فصلنامه فضای جغرافیایی، جلد چهارم، شماره هشتم، صص 155-143.
_||_1) Aalinejad. M. H, Dinpashoh. Y, Jahanbakhsh Asl. S, 2016. Impact of Climate Change on Runoff from Snowmelt by Taking into Account the Uncertainty of GCM Models (Case Study: Shahrchay Basin in Urmia), European Online Journal of Natural and Social Sciences, Vol 5, No 1, pp 200-211, ISSN 1805-3602. http://www.european-science.com.
2) Etemadi. H, Samadi. S. Z, and Sharifikia. M, 2012. Statistical Downscaling of Climatic Variables in Shadegan Wetland, Iran, Open Access Scientific Reports Vol 1, No1 1, pp 1-9, http://dx.doi.org/10.4172/scientificreports.508.
3) Ewert, F., M.D.A., Rounsevell, I., Reginster, M.G., & Leemans, R., 2005. Future Scenarios of European Agricultural Land Use. I. Estimating Changes in Crop Productivitym, Agric. Ecosyst. Environ, Vol 107, pp 101-116.
4) Goodarzi. E, Dastorani. M, Massah Bavani. A, and Talebi. A, 2015. Evaluation of the Change Factor and LARS-WG Methods of Downscaling for Simulation of Climatic Variables in the Future (Case study: Herat Azam Watershed, Yazd - Iran), Ecopersia, Vol 3, No 1, pp 833-846.
5) Hashmi. M. Z, Shamseldin. A.Y, and Melville B.W, 2009. Downscaling of future rainfall extreme events: a weather generator based approach, 18th World IMACS / MODSIM Congress, Cairns, Australia 13-17 July, pp 3928-3934.
6) Le. T. B, Sharif. H. O, 2015. Modeling the Projected Changes of River Flow in Central Vietnam under Different Climate Change Scenarios, Journal of Water, No 7, pp 3579-3598; doi:10.3390/w7073579.
7) Osman. Y, Al-Ansari. N, Abdellatif. M, and Aljawad. S. B, and Knutsson. S, 2014. Expected Future Precipitation in Central Iraq Using LARS-WG Stochastic Weather Generator, Engineering 6, pp 948-959. http://dx.doi.org/10.4236/eng.2014.613086.
8) Parry, M.L., Rosenzweig, C., Iglesias, A., Livermore, M., & Fischer, G, 2004. Effects of Climate Change on Global Food Production under SRES Emissions and Socio-Economic Scenarios, Global Environmental Change, Vol 14, pp 53-67.
9) Racsko, P., Szeidl, L., & Semenov, M.A., 1991. A serial approach to Local stochastic weather models, Ecological Modeling, Vol 1,No 57, pp 27-41.
10) Semenov, M.A., Brooks, R.J., Barrow, E.M., & Richardson, C.W., 1998. Comparison of the WGEN and LARS-WG stochastic weather generators for diverse climates, Climate Res, Vol 10, pp 95-107.
11) Sivakumar, M.V.K., H.P., & Brunini, O., 2005. Impacts of Present and Future Climate Variability and Change on Agriculture and Forestry in the Arid and Semi-Arid Tropics, Climatic Change, Vol 70, pp 31–72.
12) Tayebiyan. A, Mohammad. T. A, Ghazali. A. H, Malek. M. A, and Mashohor. S, 2016. Potential Impacts of Climate Change on Precipitation and Temperature at Jor Dam Lake, Pertanika J. Sci. & Technol., Vol 24, No 1, pp 213–224.