تحلیل همدیدی بارش سنگین منجر به سیلاب روز 11 ژانویه 2020 در جنوب استان سیستان و بلوچستان
محورهای موضوعی : اقلیم شناسیمهیار احدی 1 , بتول زینالی 2 * , عاطفه حسینی صدر 3 * , امیر سیه سرانی 4 *
1 - دانشجوی دوره دکتری آب و هواشناسی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
2 - عضو هیات علمی دانشگاه محقق اردبیلی
3 - مربی گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران ایران
4 - دکتری فیزیک دریا و کارشناس پیش بینی سازمان هواشناسی کشور، تهران، ایران
کلید واژه: سیستان و بلوچستان, سیل, بارش سنگین, واکاوی همدیدی, شار رطوبت,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر بهمنظور واکاوی سینوپتیک بارش سنگین منجر به سیلاب 11 ژانویه 2020 در جنوب سیستان و بلوچستان انجام شد. به این منظور نقشههای سطوح مختلف جو از روز قبل از سیلاب مورد تحلیل و تفسیر قرار گرفت. جهت انجام این پژوهش دادههای مورد نیاز از پایگاه دادههای NCEP/NCAR وابسته به سازمان ملی اقیانوسشناسی ایالاتمتحده، اخذ و نقشههای مربوط به ارتفاع ژئو پتانسیل، چرخندگی، امگا، سمت و سرعت باد، رطوبت ویژه، تابع همگرایی شار رطوبت و نمودار هوف مولر ترسیم و تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان استقرار سامانه کمفشار بر روی جنوب شرق عربستان و گسترش آن به سمت جنوب شرق ایران همراه با جذب رطوبت از خلیجفارس و دریای عرب عامل اصلی در سطح زمین برای ایجاد بارش سنگین در منطقه بوده است. در سطوح فوقانی جو نیز استقرار ناوه سطح 500 هکتوپاسکال در غرب عربستان موجب نفوذ هوای سرد عرضهای شمالی (در امتداد ناوه) و فرا رفت هوای مرطوب عرضهای جنوبی (در امتداد پشته) به منطقه شده است. عامل مهمتر در ایجاد حرکات صعودی، انطباق منطقه واگرایی رود باد با منطقه واگرایی تراز 250 هکتو پاسکال میباشد که در نهایت موجب بارش سنگین در منطقه شد.
Heavy rains often lead to destructive floods, so discovering the prevailing pattern any climate system will allow for optimal analysis and forecasting. The present study was conducted to explain the synoptic of heavy rainfall leading to floods on 22 January 2020 in southern Sistan and Baluchestan province. Maps of different levels of the atmosphere were analyzed before a day the flood. In order to accomplish this, the required data have been extracted from NCEP/NCAR affiliated with the National Organization of the Oceanography of the United States. In the next step, the geo-potential height, vorticity, omega, wind direction, wind speed, specific humidity, Moisture Flux Convergence maps and Hoff Miller diagram was drawn and analyzed. The results showed that settle of trough vorticity in Saudi Arabia zone in the middle of the atmosphere along with the jet core at the upper levels provided favorable conditions for unstable weather and ascent in the southeastern region of Iran, so that the omega reached 0.45 Pascal per second. Special humidity maps also showed that at the same time as the settle of trough vorticity in region, considerable moisture flowed from the Arabian Sea and the Persian Gulf to southeastern Iran. Therefore, rapid conversion of atmospheric moisture to precipitation in trough vorticity has been the main cause of heavy rainfall on the above day.