بررسی و تحلیل مولفه‌های جهاد تبیین در مثنوی معنوی مولوی
محورهای موضوعی : مجله «مطالعات ادبی دینی» بر آن است تا با رویکردي میان رشته‌‌اي، بستري براي پژوهشگران، اساتید و دانشجویان علاقه‌‌مند به این حوزه فراهم آورد. در این راستا، از مقـالات علمـی و پژوهشـی مـرتبط بـا محورهاي ذیل استقبال می‌کنیم: * نقد و تحلیل متون ادبی دینی * بررسی تطبیقی ادبیات دینی در ایران و جهان * تأثیر متقابل دین و ادبیات بر یکدیگر * جایگاه دین در شکل‌گیري و تحول ژانرهاي ادبی * بازتاب مفاهیم و آموزه‌هاي دینی در آثار ادبی * نقد و بررسی رویکردهاي مختلف به ادبیات دینی * ادبیات دینی در عصر حاضر و چالش‌هاي پیش رو از تمامی پژوهشگران، اساتید و دانشجویان علاقه‌‌مند به این‌حوزه دعوت می‌کنیم تا با ارسـال مقـالات و پژوهش هاي خود، ما را درنیل به اهداف مجله یاري رسانند. امید است که ایـن تـلاش جمعـی، گـامی مؤثر در جهت اعتلاي فرهنگ و ادب این مرز و بوم باشد. بی‌گمان با همکاري و مشـارکت شـما، ایـن مجله می‌تواند به مرجعی معتبر و تأثیرگذار درحوزه مطالعات ادبی دینی تبدیل شود.
حسن حاجی زاده اناری
1
*
,
زینب آموزگار
2
,
اسدالله اسدی گرمارودی
3
1 - استادیارگروه معارف و تعلیم و تربیت اسلامی پردیس شهید چمران، مدیریت امور پردیس‌های تهران،دانشگاه فرهنگیان
2 - استادیار دانشکده ادبیات و زبان فارسی، دانشگاه ارومیه
3 - استادیار پردیس شهید چمران دانشگاه فرهنگیان گروه معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
کلید واژه: "آیت‌الله خامنه‌ای, "جهاد تبیین"اسلام, "مفاهیم ناب اسلامی"مولوی, "مثنوی",
چکیده مقاله :
جهاد تبیین، یکی از عرصه‌های مهم و ارزشمند در جهاد محسوب می‌‌شود. جهاد تبیین از عرصه‌های مهم روشنگری است که ارتباط تنگاتنگی با حقیقت دارد. جهاد تبیین مؤلفه‌ها و مبناهای گوناگونی مثل ایمان و اخلاص، امیدواری، دشمن‌ستیزی، مخاطب‌شناسی، حیات طیبه، ارزشمندی انسان، جایگاه معلم و ده‌ها مؤلفه دیگر دارد که از مفاهیم عالی و ناب اسلامی به شمار می‌رود. مولانا به‌عنوان یک انسان عارف و وارسته، در بین عموم مردم جایگاه خاصی دارد. کتاب مثنوی معنوی ایشان که به نظم درآمده و بیش‌تر با بیان داستان، مفاهیم را انتقال داده، با مفاهیم ناب اسلامی که در جهاد تبیین تکرار شده، ارتباط عمیق و تنگاتنگی دارد. ایشان به وفور در آثارش مفاهیم ناب اسلامی را به کار برده و به تبیین و تشریح آن پرداخته‌اند. در جهاد تبیین و در کتاب مثنوی معنوی، مشترکات زیادی وجود دارد که در این مقاله به بررسی و تحلیل آن می‌پردازیم. این مقاله از نوع تحلیلی توصیفی و با روش اسنادی کتابخانه‌ای نوشته شده است
Explanation Jihad is one of the most important and valuable fields in Jihad. Explanation Jihad is one of the important areas of enlightenment that is closely related to the truth. Jihad explanation has various components and foundations such as faith and sincerity, hope, anti-enmity, audience awareness, good life, the value of human being, the position of a teacher and dozens of other components, which are among the high and pure Islamic concepts. As a mystic and pious person, Rumi has a special place among the general public. His spiritual Masnavi book, which has been organized and mostly conveys the concepts by telling the story, has a deep and close connection with the pure Islamic concepts that are repeated in Jihad Tabayin. He has used pure Islamic concepts abundantly in his works and explained them. There are many commonalities in the Jihad of explanation and in the book of Masnavi Manavi, which we will analyze in this article. This article is written in a descriptive analytical type with a library documentation method
• قرآن کریم
• ابن¬منظور، محمد بن مکرم(۱۴۱۴ق)، لسان العرب، محقق و مصحح: جمال‌الدین میردامادی، چ3، بیروت: دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع.
• خامنه‌ای، حضرت آیت‌الله العظمی سید علی (۲۶/۰۴/۱۳۸۱). بیانات در دیدار جمعی از مسئولان وزارت آموزش وپرورش.
• خامنه‌ای، سیدعلی (۱۴۰۰)، «جهاد تبیین»، گردآوری: سعید صلح میرزایی، چ۶، تهران: انقلاب اسلامی.
• خامنه¬ای، ۱۴۰۰، دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری.
• خامنه ای، (۱۴۰۲)، بیانات در دیدار دانشمندان، متخصصان، کارشناسان و مسئولان صنعت هسته‌ای کشور.
• خامنه¬ای، سید علی،(۱۴۰۱)، بیانات در دیدار مردم اصفهان ۲۸/۰۸/۱۴۰۱
• خامنه ای، سید علی،( ۱۳۹۷)، بیانیه «گام دوم انقلاب» خطاب به ملت ایران
• دهخدا، علی اکبر، (۱۳۷۷)، لغتنامه، ج۲، تهران: موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
• راغب اصفهانی، حسین بن محمد (۱۴۰۴ ق.)، ،المفردات فی غریب القرآن، چ2، قم: دفتر نشر کتاب،
• سجادیه، نرگس(۱۳۸۸)، بازخوانی برخی از آرای تربیتی مولانا و پیش‌فرض‌های فلسفی آن، تهران.
• سروش،عبد الکریم ( ۱۳۷۹)، قمار عاشقانه، چاپ دوم، موسسه فرهنگی صراط.
• سروش، محمد (۱۳۸۶)، مسئولیت حکومت اسلامی در آموزشوپرورش رسمی. تربیت اسلامی، سال ۳، شماره۵، ۸۰-۵۵.
• صلح میرزایی، سعید، (۱۴۰۱)، «جهاد تبیین»، فصلنامه علمی تخصصی ویژه مبلغان، ش۹، صص۲۷۶-۲۶۷.
• طباطبایى، محمدحسین(۱۳۷۴)، المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
• علیخانی، علی اکبر(۱۳۸۰)، «جایگاه و نگرش دشمنان در نگرش سیاسی امام علی(ع)، حوزه و دانشگاه، ش ۲۶»
• قبادی، حسینعلی و کلاهچیان، فاطمه (۱۳۸۶)، تحلیل امید و یاس در اندیشه و داستان پردازی مولوی، فصلنامه پژوهش‌های ادبی، سال۴، شماره۱۷،ص ۱۷۴-۱۴۹.
• محمدی پویا، فرامرز (۱۳۹۶)، تبیین بایسته های معرفت شناختی اخلاقِ باور و نقش تفکر انتقادی در آن به منظور ارائه الگوی نظری آموزش اخلاقِ باور( رساله دکتری فلسفه تعلیم و تربیت) سعید ضرغامی همراه، دانشگاه خوارزمی.
• محمدی پویا، فرامرز (۱401)، ارائه الگوی تربیتی با رویکرد جهاد تبیین از دیدگاه نهج البلاغه، فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه، سال دهم، شماره ۴۰، ص۹.
• مولوی، جلال الدین (۱۳۵۵)، کلیات شمس، تصحیح فروزانفر، چاپ یازدهم، تهران، امیر کبیر.
• مولوی، جلال الدین محمد (۱۳۹۸)، مثنوی معنوی، شرح کریم زمانی، دفتر ۱، ۲، ۳،۴، تهران: نشر اطلاعات.
• ناظمی، مهدی (۱۳۸۸)، سیاست تحول در نظام آموزش و پرورش کشور. راهبردتوسعه )راهبرد یاس(، ۱۸،۲۶۷-۲۴۴.
• نجم آبادی، زهراالسادات (۱۴۰۱)، الزامات و موانع اخلاقی جهاد تبیین در اندیشه مقام معظم رهبری با تکیه بر نقش روحانیت. اخلاق، سال ۱۲ ، شماره۴۶، ۱۰۳-۱۲۸.
منابع اینترنتی • خامنه‌ای، آیت‌الله سيد علی، مجموعه بیانات. . https://farsi.khamenei.ir/speech-topic
• نادری، مهدی (1401)، "مدل نظری حیات طیبه به مثابه آرمان انقلاب اسلامی در اندیشه سیاسی حضرت آیت الله خامنه‌ای (بر اساس روش تئوری داده بنیاد)؛ پژوهشنامه انقلاب اسلامی، پاییز 1395، سال ششم - شماره 3، https://hawzah.net تاریخ درج ،20 / 06/1401.
• خامنه‌ای، آیت‌الله سیدعلی (1381) ،"بیانات در دیدار جمعی از مسئولان وزارت آموزش و پرورش، .KHAMENEI.IR