بررسی مجازاتهای سرقت سایبری در حقوق ایران

محورهای موضوعی : فقه و مبانی حقوق اسلامی

سید محسن رضوی اصل ¹

1 - دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، قم، ایران

تاریخ دریافت : 1398/10/23 تاریخ پذیرش : 1398/10/23 تاریخ انتشار : 1398/10/23

کلید واژه: حقوق موضوعه, مجازاتها, سرقت سایبری, سرقت رایانه ای, قانون جرایم رایانه ای,

چکیده مقاله :

سرقت سایبری از نظر ماهوی با سرقت سنتی تفاوتی نداشته و تنها تفاوت در محیط ارتکاب جرم موجب تمایز میان این دو نوع سرقت شده است در حالی که هر دو جرم در عناصر تشکیل دهنده مشترک بوده و تعریف فقهی و حقوقی سرقت شامل هر دوی آنها میگردد. در بررسی کیفر سرقت سایبری در حقوق ایران مشاهده میشود که با توجه به رابطه عموم و خصوص میان دو جرم سرقت رایانه ای و سایبری، سرقتهای سایبری مشمول مجازاتهای تعیین شده در قانون جرایم رایانه ای میباشند، ولیکن در این تحقیق که به شیوه توصیفی- تحلیلی انجام شده است مشخص گردیده که با توجه به تنوع و پیچیدگی نحوه ارتکاب سرقتهای سایبری و ناشناخته بودن بیشتر جنبه های فضای سایبر، قانونگذار نتوانسته است با توجه به واقعیات موجود اقدام به تعیین مجازاتهای این نوع از سرقت بنماید و در نتیجه، تحلیل مواد قانون جرایم رایانه ای چنین نشان میدهد که مجازاتهای تعیین شده در این قانون، با توجه به وسعت خسارات ناشی از سرقتهای سایبری، از بازدارندگی لازم برخوردار نبوده و علاوه بر تفاوت فاحش میان مجازات سارقان سایبری با سارقان سنتی، حتی در خود قانون جرایم رایانه ای تفاوت میان مجازاتهای اشخاص حقیقی و حقوقی نیز مشهود بوده و قانونگذار در مورد چالشهایی چون حدّ سرقت نیز سکوت کرده است.

چکیده انگلیسی:

By development of internet and its effect on different parts of human life, different crimes happen in this context and one of them is robbery. Internet robbery is stealing of other’s data by computer on the web and it has three special bases of robbery which are robber, victim and stolen. The general elements are material, logical and spiritual. So this kind of robbery has no basical different with traditional robbery and the only difference is the environment and way of doing crime. So we can say that internet robbery has the same laws like traditional robbery. In Iran, There is a common and special relation between computerize robbery and internet robbery. As any internet robbery is a computerize crime but not any computerize robbery an internet kind. Evidence show that even though internet robbery is a crime but its complexity and variety made it difficult to legislate proper rules because of that only article 12 is dedicated to internet robbery and it’s very limited and silent in some cases like robbery hadd. More over in internet robbery retributory responsibility for juridical characters is possible and it’s accepted in Iran c