صکوک منفعت و پوشش ریسکهای مترتب بر آن

محورهای موضوعی : دانش مالی تحلیل اوراق بهادار

تقی ترابی ¹ (دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات)
سمانه طریقی ² (دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران)
عبداله دریابر ³ (دانشجوی دکتری مدیریت مالی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران)
پیمان تاتایی ⁴ (دانشجوی دکتری مدیریت مالی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران)

تاریخ دریافت : 1393/02/25 تاریخ پذیرش : 1393/03/20 تاریخ انتشار : 1393/10/01

کلید واژه: صکوک, ریسک, اوراق منفعت, منافع آتی,

چکیده مقاله :

یکی از نوآوریهای دههی اخیر در عرصه بحثهای پولی و مالی اسلامی، انتشار انواع اوراق بهادار اسلامیاست براساس عقدهای اسلامی طراحی شدهاند و جایگزین مناسبی برای اوراق بهادار ربوی به ویژه اوراق قرضهشمرده میشوند. این مقاله به بررسی چگونگی انتشار اوراق منفعت، تبیین انواع ریسک های مترتب بر این اوراق وذینفعان آن و ارائه راهکارهای مدیریت، کاهش و یا پوشش ریسک این اوراق می پردازد و انتظار بر آن است تا باتبیین ابعاد صکوک منفعت به ویژه ریسک این اوراق زمینه انتشار و بهبود این ابزار مالی در کشورهای اسلامیبیش از پیش فراهم گردد. اوراق منفعت اوراق بهادارقابل معامله ای است که براساس عقود اسلامی منتشر گردیدهو نشاندهنده مالکیت مشاع دارندگان آن بر منافع آینده داراییهای بادوامی است که در ازای پرداخت مبلغی معینمنتقل شده و دارندگان اوراق میتوانند از عین یا معادل مالی منافع بهرهمند گردند. بر اساس یافته های اینپژوهش و مدل ارائه شده جهت عملیاتی شدن این اوراق، ذینفعان یک اوراق بدهی شامل بانی)صاحبان داراییبادوام(، مشتریان واقعی و سرمایه گذاران می گردد و اوراق منفعت ابزاری برای کسب بازدهی و پوشش ریسکهریک از این ذینفعان می باشد. بانی اوراق ریسک فروش منافع آتی دارایی خود، سرمایه گذاران بازدهی مطمئن ومشتریان واقعی ریسک حق انتفاع از منافع آتی دارایی پایه را با انتشار، سرمایه گذاری و یا خرید اوراق منفعتپوشش می دهند. هرچند اوراق منفعت در قالب مدل این پژوهش یک ابزار مالی جهت کسب بازدهی و پوششریسک می باشد لیکن همچون هر دارایی مالی دیگری در معرض ریسک های گوناگون همچون ریسک نرخ بهره،نقد شوندگی، ریسک عملیاتی و ... نیز می باشد که راهکارهای پوشش این ریسک ها نیز تا حد امکان ارائهگردیده است.

چکیده انگلیسی:

One of the innovations of the last decade in the field of Islamic monetary and financial debates is the publication of a variety of Islamic securities which is designed on the basis of Islamic agreements and appropriate alternative to the unlawful profit securities particularly is counted the bonds.This article discusses the publication of interest securities, explanation of types of the risks associated with its securities and its stakeholders and also provide the management strategies, reduce and or coverage of these securities risk. It is expected to provide disseminate and improve these more financial instruments in Islamic countries with explaining the interest bonds ways and especially the risk of these securities. The interest securities is negotiable securities which is published based on Islamic agreements and represent its holders condominium on future interests and durable assets that transferred in lieu of payment of specified sum and the holders of the securities may benefit financial same and equivalent of the interests. As per findings, this research and model provided shall be operated for these securities, stakeholders of debts including sponsor (durable asset owners), real customers and investors and the interest securities shall be the instrument for return and coverage of the risk of each of the stakeholders. The sponsor of the securities covered the risk of future interests' sale for its asset, safe return investors, real customers, beneficial right from future interests for basic asset with publication, investing and or purchasing the interest securities. Although the interest securities in the frame of the research is a financial tool to gain the return and coverage of the risk, but like any other financial asset is exposed to various risks such as interest rate, liquidity and operational risks and also etc. which is presented as much as possible coverage guidelines of these risks.