بررسی اثر شدت‌های برداشت مختلف و مراحل فنولوژیکی بر تغییرات ذخایر کربوهیدرات‌های محلول در دو گونه Halocnemum strobilaceum و Halostachys caspica (مطالعه موردی: مراتع شهرستان گمیشان واقع در شمال غرب استان گلستان)

محورهای موضوعی : ژنتیک

مجید شریفی راد ^{1 *} , غلامعلی حشمتی ² , محمد باقر باقریه نجار ³

1 - گروه علوم مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
2 - گروه علوم مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
3 - گروه زیست شناسی، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران

تاریخ دریافت : 1394/11/30 تاریخ پذیرش : 1395/03/12 تاریخ انتشار : 1395/03/01

کلید واژه: کربوهیدرات‌های محلول, مدیریت مراتع, شدت‌های برداشت, مراحل فنولوژیکی Halocnemum strobilaceum, Halostachys caspica,

چکیده مقاله :

در مطالعه حاضر به بررسی تغییرات ذخایر کربوهیدرات محلول در گونه‌های Halocnemum strobilaceum و Halostachys caspica در شدت‌های برداشت مختلف (صفر، 25، 50 و 75 درصد) و مراحل مختلف رشد فنولوژیکی (رشد رویشی، گلدهی و بذردهی) در اندام‌های هوایی (ساقه) و زیرزمینی (ریشه) پرداخته شد. براساس نتایج بدست آمده اثر تیمارهای شدت برداشت بر مقدار ذخایر کربوهیدرات محلول در هر دو گونه معنی دار بود. در هر دو گونه شاهد بیش‌ترین مقدار کربوهیدرات را دارا بود و با افزایش شدت برداشت به‌طور معنی داری از مقدار ذخایر کربوهیدرات محلول کاسته شد. لذا با توجه به اثرات منفی سطوح برداشت 50 و 75 درصد بر مقدار ذخایر کربوهیدرات گونه‌ها، سطح برداشت 25 درصد را می‌توان به‌عنوان سطح برداشت مجاز گونه‌ها در نظر گرفت. همچنین نتایج نشان داد اثر مرحله رویشی و نوع اندام گیاه بر مقدار ذخایر کربوهیدرات محلول دو گونه معنی‌دار بود. طبق نتایج بدست آمده گونه‌های مورد مطالعه از نظر میزان کل ذخایر کربوهیدرات محلول (اندام هوایی+ ریشه) تفاوت معنی‌داری با هم داشتند. در هر دو گونه با پیشرفت مراحل رشد، میزان کل ذخایر کربوهیدرات‌های محلول به‌طور معنی‌داری افزایش نشان داد. بنابراین می‌توان مرحله بذردهی را بهترین زمان چرای دام در گونه‌های مورد مطالعه در نظر گرفت.

چکیده انگلیسی:

This study examines the variability in soluble carbohydrate reserves of Halocnemum strobilaceum and Halostachys caspica at various harvesting intensities (no harvesting (as control), 25%, 50%, and 75%) and different growth stages (vegetative, flowering, and seeding) in the aerial (stems) and underground (root) parts. The results showed that different harvesting intensities had significant effects on soluble carbohydrate reserves in the two species (P≤0.05). In both species no harvesting (control) had maximum soluble carbohydrate reserves and with increasing of harvesting intensity, the soluble carbohydrate reserves significantly decreased so, due to the negative effects of 50% and 75% harvesting levels on soluble carbohydrate reserves, more than 25% harvesting level must be avoided as it damages the soluble carbohydrate reserves of the species. Also the results showed that plant growth stage and plant part type had significant effects on soluble carbohydrate reserves in the two species. In terms of the total amount of soluble carbohydrate (stem+ root), there was significant difference between two species. With the growth progresses, the amount of soluble carbohydrates significantly increased in both species. Therefore, we can consider the seeding stage as the best time for grazing in the studied species.