• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - طبیعت در اندیشۀ سعدی
        هه لاله امینی سارا محمودی
        سعدی را به حق شاعر طبیعت بهاری نامیده اند. تا جائی‌که بسامد عناصر طبیعت درآثار او به صورت یک خصیصۀ سبکی درآمده است. طبیعت گرایی سعدی را غالبا ناشی از طبع خوش‌باشی و روح جوان و پرشور و وی دانسته‌اند. اما از این نکته غفلت کرده‌اند که سعدی عناصر طبیعت را به عنوان ابزاری جه چکیده کامل
        سعدی را به حق شاعر طبیعت بهاری نامیده اند. تا جائی‌که بسامد عناصر طبیعت درآثار او به صورت یک خصیصۀ سبکی درآمده است. طبیعت گرایی سعدی را غالبا ناشی از طبع خوش‌باشی و روح جوان و پرشور و وی دانسته‌اند. اما از این نکته غفلت کرده‌اند که سعدی عناصر طبیعت را به عنوان ابزاری جهت بیان اندیشه‌های والای خود به خدمت گرفته است تا بدین شیوه در ذهن مخاطبانش ماندگار شود. در این مقاله تشبیهات برگرفته از طبیعت استخراج شده و مورد بررسی قرار گرفت. و نتایج حاصل از آن نشان داد که هدف سعدی از کاربرد این عناصر نه فقط القاء روح شادباشی و جوانی در مخاطب بلکه جاودان کردن نام خود تا ابد است. مهم‌ترین اندیشه‌هایی که سعدی با کمک عناصر طبیعت در کلیات آثارش در پی تبیین آنهاست عبارتند از: عشق، پند و اندرز و خودستایی.آنچه در این پژوهش، تازه تر می نماید بیان این اندیشه‌ها در قالب تشبیه است که احتمالاً آگاهانه صورت گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - درونمایه‌های طنز در داستان‌های کوتاه زکریّا تامر
        محمود آبدانان مهدیزاده کامران سلیمانی حدیث اسدی
        زکریا تامر (1931) از برجسته‌ترین داستان‌ نویسان معاصر سوری است. او در آثار خود، رنج و دشواری کنونی مشکلات انسان را در جهان معاصر اسلام را زوایای گوناگون با بهره‌گیری از اسلوب طنز، مورد کنکاش قرار داده است. از جمله حوزه‌هایی که در آن میتوان به بیان واقعیّات پرداخت، زبان چکیده کامل
        زکریا تامر (1931) از برجسته‌ترین داستان‌ نویسان معاصر سوری است. او در آثار خود، رنج و دشواری کنونی مشکلات انسان را در جهان معاصر اسلام را زوایای گوناگون با بهره‌گیری از اسلوب طنز، مورد کنکاش قرار داده است. از جمله حوزه‌هایی که در آن میتوان به بیان واقعیّات پرداخت، زبان طنز می‌باشد؛ چرا که ادیب با استفاده از این اسلوب، میتواند پرده از حقایق پنهان و پوشیده بردارد و با توجه به تأثیرگذارى طنز در بیان زشتى‌ها و عیب‌هاى جامعه، چه در مقولة سیاسى، ویا اجتماع؛ می‌توان اذعان کرد که زبان طنز رساتر و برتر از زبان دیگر نوشته‌ها است. زکریا تامر با زبان طنز، از واقعیّت دردناک جامعة خویش و جهان معاصر عرب، حقایق را آشکار و خوانندگان را به اندیشدن در این مقوله، وا میدارد. وی با سلاح طنز، به رویارویی با مصائب و دشواری های زمانة خویش پرداخت و مسائل و مشکلات سیاسی، اجتماعی عصر خویش را با اسلوبی هنرمندانه مطرح نمود. از این‌رو، این پژوهش بر آن است که با روش تحلیلی - توصیفی به بررسی درونمایه‌های طنز با سه محور، فقر و فاصلة طبقاتی، آزادی و مبارزه با استبداد، نکوهش و تمسخر ملّت عرب از سوی حاکمان مستبدّ و بیان دیدگاه‌های در این زمینه در داستان‌های کوتاه تامر بپردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - گذار مدرنیته در ادبیات معاصر ایران از رویکرد جامعه‌شناسی تفسیری (مطالعة موردی اندیشه‌های روش‌شناختی هدایت و فروغ فرّخ‌زاد)
        حسین ابوالحسن تنهایی محمود عظیمی رستا
        مقالة حاضر تحلیلی‌ مقایسه‌ای در ارتباط با فرایند گذار مدرنیته در ادبیات معاصر ایران بر اساس روش و نگرش دیالکتیکی صادق هدایت و فروغ فرخ‌زاد در خلق آثار و روایت‌هایشان است. این مطالعه در صدد یافتن پاسخ مناسب برای این پرسش اصلی پژوهش بود که صادق هدایت و فروغ فرخ زاد در گذا چکیده کامل
        مقالة حاضر تحلیلی‌ مقایسه‌ای در ارتباط با فرایند گذار مدرنیته در ادبیات معاصر ایران بر اساس روش و نگرش دیالکتیکی صادق هدایت و فروغ فرخ‌زاد در خلق آثار و روایت‌هایشان است. این مطالعه در صدد یافتن پاسخ مناسب برای این پرسش اصلی پژوهش بود که صادق هدایت و فروغ فرخ زاد در گذار مدرنیته در ادبیات معاصر ایران بر مبنای مطالعه روش شناختی‌شان در خلق آثار خود بر چه روش و نگرشی متکی بوده‌اند که بر شناخت، نوع نگاه و نگرش آن ها موثر بوده است؟ نگاه پارادایمی این مطالعه عمدتا متکی بر رویکرد جامعه شناسی تفسیری است. در این میان برخی از دیدگاه‌های نظری(مید، بلومر و ژرژ گوریچ) در تجزیه و تحلیل آثار مهمصادق هدایت و فروغ فرخ‌زاد مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصله این که صادق هدایت و فروغ فرخ زاد در گذار مدرنیته در ادبیات معاصر ایران از نظر روش شناختی و نوع نگرش و کنش پژوهی، اشتراکات بسیاری نزدیکی با هم دارند. جستار روش شناسی به رویکرد یا روش شناخت و نوع نگاه در نگریستن به واقعیت‌های اجتماعی بر می‌گردد. بر این اساس آثار داستانی و غیر داستانی مهم صادق هدایت و برخی از اشعار مهم فروغ فرخ زاد به ویژه دو مجموعه شعر تولدی دیگر و ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد مطالعه و واکاوی شد. حاصل این که در گزینش نوع نگاه و نگرش در پرداختن به خلق آثار خودشان، در گذار مدرنیته در ادبیات ایران، روش و نگرش کنش پژوهانه در فرایندی دیالکتیکی را پیشه‌ی خود کرده‌اند. همچنین از لحاظ نوع نگرش و اتخاذ رویکرد روش شناختی با نگاهی کنش پژوهانه در فرایند دیالکتیکی در خلق آثار هنری خود به طور آشکار دارای نقاط مشترک بودند. اما تفاوت در نگاه روش شناختی‌شان منجر به نگاه فرا جنسیتی فروغ فرخ‌زاد شده و ماندن در حصار سنتی ساختار مردمحور صادق هدایت که نتوانسته تمایز سنت و مذهب و عینیت زمان را در هم فراخوانی طبیعت گرایانه از هم منفک کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - واکاوی و زیباشناسی تشبیهات سید یعقوب ماهیدشتی
        مسعود باوان پوری طاهره ایشانی وحید سجادی فر
        خیال، که عنصر اصلی شعر محسوب می شود، پل ارتباطی بین احساس و اندیشه و بیان شاعر است که انتقال عاطفه از طریق آن صورت می گیرد و ملاک سنجش یک اثر ادبی می باشد. سیدیعقوب ماهیدشتی از شاعران کردی سرای کرمانشاهی است که دارای دیوانی کم حجم و آمیخته از گویش های مختلف کردی است. ای چکیده کامل
        خیال، که عنصر اصلی شعر محسوب می شود، پل ارتباطی بین احساس و اندیشه و بیان شاعر است که انتقال عاطفه از طریق آن صورت می گیرد و ملاک سنجش یک اثر ادبی می باشد. سیدیعقوب ماهیدشتی از شاعران کردی سرای کرمانشاهی است که دارای دیوانی کم حجم و آمیخته از گویش های مختلف کردی است. این شاعر توانمند در دیوان خود برای تبیین و انتقال معانی و مفاهیم موردنظر خویش از صور خیال بهره گرفته است. تشبیه یکی از برجسته ترین و در واقع مهم ترین ارکان علم بیان است که شاعران برای زیباسازی شعر خویش و نیز انتقال مفاهیم در قالب کلماتی دل انگیز از آن بهره برده اند. مقالۀ حاضر کوشیده است با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی علاوه بر بررسی مبانی نظری تشبیه، با بیان نمونه هایی از تشبیهات استفاده شده در این دیوان و تبیین آنها از نظر شکل، کاربرد ادات و وجه‌شبه، توانایی این شاعر را در چگونگی انتقال مفاهیم و تبیین اغراض سخن و تأثیرگذاری کلام آن دو را برای خوانندگان روشن سازد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که شاعر از تشبیه حسّی و مفصل بیشترین بهره برده و توجه چندانی به تشبیه محسوس به عقلی نداشته و نیز بیشتر برای تبیین عشق خویش به محبوب از عنصر تشبیه بهره برده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - شهرها و علل کاربرد آن‌ها در دیوان ناصرخسرو
        آرزو بنی شریف دهکردی حسین خسروی اصغر رضاپوریان
        ابو‌معین حمیدالدین ناصر بن‌خسرو قبادیانی، به سال 394 هجری در‌ قبادیان بلخ به دنیا آمد و به سال 481 در یمگان بدخشان از دنیا رفت. درجوانی استعداد ذاتی و میل حقیقت جویی، او را جویای حقایق و اسرار کرد و به سال 437 ترک کار دیوان و خانه و سامان کرد و هفت سال تمام به سفری دور چکیده کامل
        ابو‌معین حمیدالدین ناصر بن‌خسرو قبادیانی، به سال 394 هجری در‌ قبادیان بلخ به دنیا آمد و به سال 481 در یمگان بدخشان از دنیا رفت. درجوانی استعداد ذاتی و میل حقیقت جویی، او را جویای حقایق و اسرار کرد و به سال 437 ترک کار دیوان و خانه و سامان کرد و هفت سال تمام به سفری دور و دراز پرداخت و سفرنامه‌ای ارزشمند و سرشار از اطلاعات جـغرافـیایی، تاریخـی و اجتـماعـی ترتـیب داد و همین اطلاعات جغرافیایی را در دیوان اشعارش که آیینه تمام نمای روزگار اوست به تصویر کشیده است. استفاده‌هایی که شاعر از نام این شهرها کرده، جالب توجه است. شاعر برای بیان عقاید، آوارگی‌ها، تبلیغ مذهب خویش، مسائل حکمی و کلامی و گاه از‌ دیدگاه صور خیال از نام این شهرها سود جسته است. خراسان را به علت فقها، حکما، علمای نادان و ریایی‌اش ترک کرده و به درّه‌ای کوچک پناه برده است. بر خراسان دل سوزانده و سنگ و خاک یمگان را با ارزش‌تر از لعل بدخشان و‌ مشک تاتار ‌دانسته است. بنابراین بررسی علل کاربرد نام این شهرها در رمزگشایی هر چه بهتر اشعار ناصرخسرو موثر است. لذا در این مقاله به بررسی شهرها و علل کاربرد آنها در دیوان شاعر پرداخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - تحلیل ِ«بوطیقای شعرِ کلاسیک فارسی» و نگاهی انتقادی به شعرِ معاصر (با تکیه بر اشعار منثور)
        حامد توکلی دارستانی
        با ظهورِ اشعارِ منثور و سپید، و با از میان رفتنِ بسیاری از ویژگی‌های شعر کلاسیک فارسی، سخت می‌توان میان جمله‌ای از یک رمان و قسمتی از یک شعر منثور تفاوتی احساس کرد؛ با آنکه امروزه بسیاری از نظریه پردازان، با بیان برخی خطِ تمایزها مانند عنصرِ استعاری و عنصرِ مَجازی خواست چکیده کامل
        با ظهورِ اشعارِ منثور و سپید، و با از میان رفتنِ بسیاری از ویژگی‌های شعر کلاسیک فارسی، سخت می‌توان میان جمله‌ای از یک رمان و قسمتی از یک شعر منثور تفاوتی احساس کرد؛ با آنکه امروزه بسیاری از نظریه پردازان، با بیان برخی خطِ تمایزها مانند عنصرِ استعاری و عنصرِ مَجازی خواسته‌اند تا بین شعر و دیگر متون ادبی، تمایز قائل شوند، به نظر می رسد باز در این مسئله، به بُن‌بست‌هایی برخورده اند. از مهم ترین خصایصِ شعر کلاسیک فارسی، عناصرِ موسیقیایی، وزنی و عروضی آن است، که با توجه به از میان رفتن این ویژگی‌ها در شعر های منثور، بسیاری از اشعار، از منظرِ ذات و صورت، با بسیاری از داستان‌ها و رمان ها قابل تمییز نیستند؛ در پژوهش حاضر، با بررسی برخی مؤلفه های شعر کلاسیک، نشان داده می‌شود، که اصرار بلاغیون و شاعران کلاسیک، بر عناصری چون وزنِ عروضی، آگاهانه و از روی تعمد بوده است و به همین دلیل نیز به دنبال انقلاب در شعر نبوده اند و نمی خواسته از محدودیت ِ بحورِ عروضی رهایی یابند؛ از این روی به بررسی انتقادی شعر سپید و منثور خواهیم پرداخت و نشان خواهیم داد که اینگونه از شعر، به دلیل رهایی از عناصر موسیقیایی و عروضی، هرگز نمی تواند شعری کامل باشد و از منظر صورت و ذات با دیگر متون ادبی از جمله رمان و داستان و ...، قابل تمییز و تشخیص نیست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - درمانگری، کاربردی دیگرگونه برای شعر
        شبنم حاتم پور
        بشر از هزاران سال پیش در مراسم آیینی خود از سرودهایی بهر می برد که روان او را آرامش می بخشید و سرشت خوش ذوق او را ارضا می کرد. ایرانیان هم از جادوی کلمات در جشن های مذهبی، لالایی ها، کتاب ها و هنگام شادی ها استفاده می کردند. گرچه جایگاه شعر در میان هنرهای هفتگانه باعث ش چکیده کامل
        بشر از هزاران سال پیش در مراسم آیینی خود از سرودهایی بهر می برد که روان او را آرامش می بخشید و سرشت خوش ذوق او را ارضا می کرد. ایرانیان هم از جادوی کلمات در جشن های مذهبی، لالایی ها، کتاب ها و هنگام شادی ها استفاده می کردند. گرچه جایگاه شعر در میان هنرهای هفتگانه باعث شده تصور شود بزرگترین کاربرد شعر خطّ هنری آن است؛ ولی در عصر حاضر با گذشت زمان به تکرار دیگرگونه ای از همان کاربردهای ابتدایی رسیده ایم. هنوز لالایی ها جایگاه ویژه ای در پرورش کودکان دارند و محققان زبان شناس دربارۀ اهمیت این نوعِ شعر پژوهش می کنند یا برای زدودن اضطراب های درونی تفألی به دیوان حافظ می زنیم تا با غزلی آرامش یابیم یا در جشن های نوروز و یلدا به خوانش دیوان بزرگان شعر و ادب می پردازیم و یا حتی در پرورش فرزندانمان مفاهیم آموزشی را در قالب شعر به آنها می آموزیم. اما بزرگ ترین و دیگرگونه ترین کاربرد شعر در عصر حاضر، استفاده از آن در درمان رفتارهای روانی است. البته شرط بهره گیری از شعر در درمان بیماران، آشنایی درمانگر با هنر شعر، مضامین، پیشینۀ ادبیات منظوم و خوانش صحیح و تأثیرگذار آن است. لرنر معتقد است که هنر داستان سرایی در میان درمانگران شعر باید پرورش پیدا کند (Lerner, 1997: 87). پیشینۀ شعردرمانی (Poetry therapy) به سال 1751 م باز می گردد. بنجامین فرانکلین[1] در آمریکا بیماران خود را با روش هایی چون خواندن شعر، سرودخوانی و سرودن شعر درمان می کرد. نتایج مثبت این تحقیق باعث شد که الی گریفر[2]، جک رجی لی دی[3]، آرتور لرنر[4] و دیگران تلاش هایی برای معرفی این شیوۀ درمان انجام دهند و سرانجام در سال 1997 م انجمن ملی شعردرمانی در آمریکا تأسیس شد. پس از آن نیز پژوهش های زیادی در این زمینه صورت گرفت و اثر مثبت شعر بر آشفتگی های روانی تأیید شد از جمله Edgar, Haley, Levit (1969)، Ross (1977)، پنبیکر (1988)، گلدن (1994)، بولتون و همکاران (1998)، Tamura (2001) و کمیل (2007) و تنگر و همکاران (2009) و تعدادی دیگر که به تأثیر شعردرمانی بر افزایش عزت نفس، خوداکتشافی و خوداظهاری و کاهش میزان سرکوب هیجان و اضطراب پرداختند. در آمریکا با شعردرمانی به بیماران سرطانی و افرادی که در وضعیت نزدیک به مرگ قرار دارند کمک می کنند تا به آرامش دست پیدا کنند و در روند درمان خود وضعیت مطلوبی را تجربه کنند.1 شعردرمانی تنها در زمینه پزشکی سودمند نیست، این شیوه همچنین در زمینه خدمات اجتماعی اثرگذار است.2 در زمینۀ پژوهش، یک تحقیق نشان می دهد از 203 مقاله پژوهشی حدفاصل سال های 1969 تا 2010، 154 مقاله (9/75%) در آمریکا، 19 مقاله (4/9%) در آلمان، 13 مقاله (4/6%) در انگلستان، 4 مقاله (2%) در استرالیا، 3 مقاله (5/1%) در ژاپن و سایر کشورها اعم از برزیل، ونزوئلا، کانادا، سوییس و ایتالیا (9/4%) دربارۀ موضوع شعردرمانی در کشور خود پژوهش کرده اند (هیمز، 2011: 6). در پژوهش دیگر دکتر مازا با معرفی یک مدل چندبعدی در شعردرمانی نشان داد، شعر نسبت به کتاب درمانی، نمایش درمانی، هنردرمانی و رقص درمانی قدرت اثرگذاری بهتری دارد و می تواند در کنار روایت درمانی، مجله درمانی و... بسیار اثرگذار باشد (Mazza & H, 2013: 55). در کشور ما، با وجود پیشینۀ غنی ادبیات منظوم، شعر هیچ گاه کاربرد درمانی نداشته است و حتی این موضوع در کشور ما مسبوق به سابقۀ پژوهش نیست. تنها در سال 1389 یوخابه محمدیان و دیگران به بررسی اثر شعردرمانی گروهی بر کاهش نشانه های افسردگی در دانشجویان پرداختند. جامعۀ آماری در این پژوهش 29 دانشجوی دختر خوابگاهی است و درمانگر طی 7 جلسه، اشعاری از شاعران معاصر را به صورت گروهی برای آنان خوانده و ثابت کرده است که پس از این دورۀ شعرخوانی، نشانه های افسردگی در دانشجویان کمتر شده است. به نظر می رسد با افزایش رو به رشد اختلالات روانی و بخصوص افسردگی و هزینه های گزافی که دولت ها برای تأمین داروهای ضد افسردگی می پردازند، پژوهش بیشتر دربارۀ شعردرمانی بسیار راهگشاست. به همین دلیل این پژوهش با هدف بررسی تأثیر شعر و گونه های مختلف آن بر زنان و مردان بزرگسال که دچار افسردگی متوسط و بالا بودند انجام شده است. تفاوت عمدۀ این پژوهش با تحقیق یوخابه محمدیان و دیگران در این است که در پژوهش آنان شرکت کنندگان الزاماً به نوشتن شعر، تحلیل آن و ویرایش اشعار به عنوان تکلیف می پرداختند. در حالی که در پژوهش حاضر هدف خوانش شعر و شنیدن آن و دریافت عاطفۀ شعری بوده است. تفاوت دیگر این پژوهش انتخاب جامعۀ آماری متشکل از زنان و مردان و بررسی تفاوت های نتایج به دست آمده است. ویژگی دیگر این پژوهش، انتخاب اشعار کلاسیک است، در 6 جلسه از 8 جلسۀ برگزار شده اشعار انتخابی از ادبیات منظوم کلاسیک و در دو جلسۀ دیگر از ادبیات منظوم معاصر بوده است. علاوه بر این در انتخاب مضامینِ اشعار، توجه به چالش برانگیز بودن شعر، شرط انتخاب پژوهشگران بوده است. پرسش اصلی تحقیق این است: چگونه شعر می تواند کاربرد درمانگری داشته باشد؟ پرسش های فرعی شالم: 1- آیا زنان و مردان افسرده نسبت به شعر، رفتار اثربخشی از خود نشان می دهند؟ 2- آیا مضامین چالش برانگیز در شعر برای افراد افسرده قدرت تنش زدایی دارند؟ 3- کدام دسته از زنان یا مردان نسبت به شعردرمانی واکنش بهتری نشان می دهند؟ 4- آیا شعر در افزایش خوش بینی زنان و مردان مؤثر است؟ براساس این پرسش ها فرضیه های زیر مورد بررسی قرار خواهند گرفت: 1- به نظر می رسد زنان و مردان افسرده نسبت به شعر رفتار اثربخشی از خود نشان می دهند. 2- به نظر می رسد مضامین چالش برانگیز در شعر قدرت تنش زدایی از افراد افسرده دارند. 3- به نظر می رسد زنان نسبت به مردان واکنش بهتری به درمان با شعر نشان دهند. 4- به نظر می رسد شعر در افزایش خوش بینی زنان و مردان مؤثر است. 1. Benjamin Franklin 2. Eli Greife 3. Jack. J. Leedy 4. Arthur Lerner پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - علایم استتار و اختفاء واژگانی در دیوان حافظ
        زهره خلیلی دره دادجو
        رازهای اشعار حافظ بر چهار سطح "واژه"، "بیت"، "غزل" و "دیوان شاعر" سایه افکنده است. این مقاله به بررسی "راز" در سطح واژه‌های اشعار حافظ می‌پردازد. به طور کلی "راز" به مطلب پوشیده یا مخفی و در پرده اطلاق می‌شود. به غیر از واژه "راز" کلمات دیگری نیز همین خصوصت را دارند که چکیده کامل
        رازهای اشعار حافظ بر چهار سطح "واژه"، "بیت"، "غزل" و "دیوان شاعر" سایه افکنده است. این مقاله به بررسی "راز" در سطح واژه‌های اشعار حافظ می‌پردازد. به طور کلی "راز" به مطلب پوشیده یا مخفی و در پرده اطلاق می‌شود. به غیر از واژه "راز" کلمات دیگری نیز همین خصوصت را دارند که مترادف این واژه هستند و عبارتند از "سر"، "رمز"، "نکته"، "اشارت" و "معما". این واژه ها در این مقاله با عنوان علایم استتار و اختفاء واژگانی معرفی می شوند. مقاله حاضر با کمک ابزار یا علم آمار یک تحلیل استباطی از راز حافظ را در چارچوب یا ظرف استدلالی و علمی قرارداده است. نتیجه این پژوهش مستند، ارائه تمایزات و اشتراکاتی در علایم استتار و اختفاء واژگانی در دیوان حافظ است. با استخراج فراوانی هریک از این واژه‌ها، در دیوان شاعر و طبقه‌بندی آن‌ها در گروه‌های خاص و هدفمند، نتیجه می‌شود که هریک از آنها، خصوصیات منحصر به فردی دارند، که خاص آن واژه است و هدف از این مقاله اثبات این موضوع است که شاعر به بهترین صورت ممکن و به طورکاملا آگاهانه و گزینشی هریک از واژه‌های فوق را برای بیان منظور خویش اختیار می‌نموده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - نگاه عارفانه به هستی در شعر قیصر امین پور
        منصوره سلامت اهنگری
        در متون کهن و آثار عرفانی ما عرفای بی‌شماری هستند که معتقدند چشم سر با غبار عادات پوشانده شده است و باید با چشم درون نگریست. بر پایه همین نظر کسانی چون مولوی به تولد معنوی معتقدند و عشق را مادر زیبایی می دانند. در میان معاصران سهراب سپهری کنار گذاشتن عادت ها را فرصتی بر چکیده کامل
        در متون کهن و آثار عرفانی ما عرفای بی‌شماری هستند که معتقدند چشم سر با غبار عادات پوشانده شده است و باید با چشم درون نگریست. بر پایه همین نظر کسانی چون مولوی به تولد معنوی معتقدند و عشق را مادر زیبایی می دانند. در میان معاصران سهراب سپهری کنار گذاشتن عادت ها را فرصتی برای زیباتر دیدن می داند. قیصر امین پور نیز برداشت و تلقی ما را از زشتی و زیبایی اصلاح می کند و غبار عادات را از روی چشمهای ما کنار می زند تا قادر به درک زیباییها باشیم. پاک و نیک نگریستن دو عنصر ویژه در شعر امین پور است. نگاه او به هستی مبتنی بر نگرشی عارفانه است. از دریچه ی چشم او کل آفرینش زیبا و دلپذیر است و او خود را جزئی از این کل می بیند که با آن همنوا می شود . نگرش عارفانه ی قیصر امین پور را می توان تحت تأثیر مولوی و حافظ از گذشته و نیز سپهری از زمان حال دانست. در این نوشتار، سعی بر آن است که نگاه عارفانه او به هستی با گزینش نمونه هایی از اشعارش در دو مجموعه ی اخیر وی مورد تحلیل و واکاوی قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - بررسی ریخت‌شناسانه داستان شغاد از شاهنامه بر اساس نظریة پراپ
        یدالله شکری
        مقاله پیش رو در پی آن است که داستان شغاد شاهنامه را بر پایه نظریه ریخت شناسی ولادیمیر پراپ تحلیل و میزان تطابق آن دو با یکدیگر را بررسـی کنـد. به همین منظور در بخش نخسـت، مبانـی نظری مکتـب ساختـارگرایی و ریخت شناسی بررسی می شود. در ساختـارگرایی اصالـت به متن، بی توجهی ب چکیده کامل
        مقاله پیش رو در پی آن است که داستان شغاد شاهنامه را بر پایه نظریه ریخت شناسی ولادیمیر پراپ تحلیل و میزان تطابق آن دو با یکدیگر را بررسـی کنـد. به همین منظور در بخش نخسـت، مبانـی نظری مکتـب ساختـارگرایی و ریخت شناسی بررسی می شود. در ساختـارگرایی اصالـت به متن، بی توجهی به ریشه های فرهنگی، اجتماعی و تاریخی، توجـه به روابط متقابل واحـدهای متن مورد توجه است. در ریخـت شناسی مواردی مانند :چهـار قانون کلی در شخصیـت‌ها، عناصر پایدار و متغییر داستان، کنش های هفت گانه شخصیت ها، کارکردها و انواع حرکت در داستان بررسی می شود. نگارنده در بخش دوم به بررسی داستان شغاد بر پایه یافته های پراپ پرداخته‌ و با رسم جداول و شکل هایی مباحث را نشان داده‌ است داستان با کارکردها پراپ تطبیق داده‌ شده و موارد جابه جایی کارکردها و عدم مطابقت‌ها مشخص شده است. این جسـتاردر پایان به این نتیـجه می رسد که داسـتان بر پایه الگـو پراپ دارای دو حرکـت است و مواردی هست که داسـتان مطابق الگو نیست و کارکرد جدیدی به نام پذیرش تقدیر در داستان‌های ایرانی وجود دارد که در الگوی پراپ مطـرح نشده است. اندیـشه ثنویت در کارکردهای داسـتان شغاد وجود دارد توجه به عـدد سه به شکل رویدادهای سه‌گانه در به انجام رسیدن اهداف شخصیت‌ها دیده می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - بررسی ارتباط بین میزان هویت پذیری معلمان زبان انگلیسی (فارسی‌زبان) با خودکارایی آنها و موفقیت زبان‌آموزان
        عادل دست گشاده
        این مطالعه به بررسی ارتباط بین میزان هویت‌پذیری معلمان زبان انگلیسی (فارسی زبان) با خودکارایی آنها و موفقیت زبان آموزان پرداخت. هشتاد و هفت معلم از مؤسسات مختلف زبان در این مطالعه شرکت داشتند و به پرسشنامه‌هایی میزان هویت پذیری معلمان و خودکارایی پاسخ دادند. همچنین از ش چکیده کامل
        این مطالعه به بررسی ارتباط بین میزان هویت‌پذیری معلمان زبان انگلیسی (فارسی زبان) با خودکارایی آنها و موفقیت زبان آموزان پرداخت. هشتاد و هفت معلم از مؤسسات مختلف زبان در این مطالعه شرکت داشتند و به پرسشنامه‌هایی میزان هویت پذیری معلمان و خودکارایی پاسخ دادند. همچنین از شرکت کنندگان خواسته شد تا میانگین نمرات کسب شدۀ زبان‌آموزان خود در ترم قبل را ثبت نمایند. نتایج تحلیل داده‌ها وجود ارتباط موثرمعنی‌داری بین میزان هویت‌پذیری معلمان با میزان خودکارایی آنها و موفقیت زبان آموزان را نشان داد. تجزیه و تحلیل رگرسیون به منظور بررسی اینکه آیا مولفه‌های هویت پذیری میتواند میزان خودکارایی معلم و موفقیت زبان‌آموزان را پیش‌بینی کند، به کار گرفته‌شد. چهار زیر مجموعۀ هویت‌پذیری یعنی خودهای ایده‌آل، خودهای باید، خودهای واقعی و خودهای ترس به‌عنوان پیش‌بینی کننده‌های میزان خودکارایی معلم درنظر گرفته‌شد ورابطۀ مثبت معنی‌داری بین این زیر‌مجموعه‌ها و خود‌کارایی معلمان وجود داشت. اما تنها سه گروه از این زیر‌مجموعه‌ها شامل خودهای ایده آل، خودهای بایدو خودهای واقعی با میزان موفقیت زبان‌آموزان همبستگی مثبت معنی‌داری داشت. نتایج به دست آمده نشان داد که خودکارایی و نگرانی در خصوص پیشرفت زبان‌آموزان از عناصر کلیدی فرایند هویت‌پذیری معلمان زبان انگلیسی (فارسی زبان) است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - بررسی روابط معنایی در اسامی مرکب برون مرکز زبان فارسی
        مرجان طاهری اسکویی زهرا پروینی راد پیمان تباری
        در بررسی زبان شناختی واژه‌ی مرکب[1] از دو یا چند تکواژ قاموسی پدید می‌آید و حداقل شامل دو پایه است که هر دو واژه‌اند یا این که ریشه‌ی تکواژ محسوب می‌شوند. در آثار بسیاری به واژه‌های مرکب فارسی اشاره شده است اما تعداد آثاری که دیدگاهی معنی شناسی نسبت به واژه‌های مرکب فار چکیده کامل
        در بررسی زبان شناختی واژه‌ی مرکب[1] از دو یا چند تکواژ قاموسی پدید می‌آید و حداقل شامل دو پایه است که هر دو واژه‌اند یا این که ریشه‌ی تکواژ محسوب می‌شوند. در آثار بسیاری به واژه‌های مرکب فارسی اشاره شده است اما تعداد آثاری که دیدگاهی معنی شناسی نسبت به واژه‌های مرکب فارسی داشته‌اند با میزان تحقیقاتی که این گونه واژه‌ها را مورد بررسی قرار داده‌اند اندک بوده است. هدف پژوهش حاضر این است که با رویکردی معنایی- شناختی، انواع روابط معنایی اسامی مرکب برون مرکز را بررسی کنیم. از دیدگاه زبان شناسی شناختی، آن نوع رابطه‌ی معنایی که میان اجزای ترکیب وجود دارد معیاری قطعی برای تعبیر نهایی ترکیب است. اسامی مرکب درون مرکز دارای روابط معنایی شناخته شده بین اجزای خود هستند؛ در حالی که اسامی مرکب برون مرکز از الگوی مشخصی در این زمینه پیروی نمی‌کنند. با مطالعه‌ی کتاب‌ها و بررسی روزنامه‌ها این اسامی را گردآوری کردیم و به بررسی روابط معنایی بین اسامی مرکب برون مرکز بر اساس فهرست گیرجو و همکاران [2](2005) پرداختیم که در نتیجه مشخص شد اسامی مرکب برون مرکز دارای 11 نقش معنایی هستند، از جمله رابطه‌ی مالکیت، تشبیه، مکانی و... پربسامدترین این روابط معنایی از نوع روابط معنایی استعاری و عددی هستند و کم بسامدترین آن‌ها از نوع سببی هستند. این بررسی‌ها در حوزه‌های صرف، قابل استفاده است و در راه گشودن گره‌های دستور زبان فارسی نیز به ما کمک می‌کند. [1]. compound word [2]. Girju et al پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - بررسی عناصر نشانه شناختی امیدواری در غزلیّات حافظ با تکیه بر روانشناسی مثبت‌گرا
        نسرین عینی
        هدف پژوهش: شناسایی نشانه‌های امیدواری روانشناسی مثبت در دیوان حافظ است. روش پژوهش: روش پژوهش کیفی کتابخانه‌ای و تحلیل محتوا است و اطلاعات با روش تحلیل توصیفی بررسی شد در این روش برای توصیف، تفسیر و تحلیل نماد یا نشانه از نظریه نشانه شناسی چارلز سندرز پیرس استفاده شد. ج چکیده کامل
        هدف پژوهش: شناسایی نشانه‌های امیدواری روانشناسی مثبت در دیوان حافظ است. روش پژوهش: روش پژوهش کیفی کتابخانه‌ای و تحلیل محتوا است و اطلاعات با روش تحلیل توصیفی بررسی شد در این روش برای توصیف، تفسیر و تحلیل نماد یا نشانه از نظریه نشانه شناسی چارلز سندرز پیرس استفاده شد. جامعه آماری پژوهش دیوان غزلیات حافظ نسخه غنی شامل 295 غزل می باشد. یافته‌ها: تمام داده‌ها، در جدولی با سه عنصر نشانی شعر، نشانه‌ها (مدلول) و تفسیر معنایشان (دال) قرار گرفت. بر اساس ساحت فطری امیدواری به سه‌طبقه امید به خدا، امید به زندگی و امید به آینده گروه‌بندی شد. پس از تحلیل نماد، نتیجه نشان داد هر غزل دارای نماد بامعنا و نقش مختلف است. تحلیل نشانه شناختی نشان داد فراوانی تعداد ابیات در زمینه امیدواری وجود دارد و پیشنهاد گردید بقیه مؤلفه‌های روانشناسی مثبت‌گرا در آثار ادبی بررسی گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - بررسی سبک‌شناسانه مثنوی «عقاب» خانلری از منظر ویژگی‌های زبانی، ادبی و فکری
        نفیسه نیکخواه
        پرویز ناتل خانلری از چهره‌های برجسته فرهنگ و ادب فارسی در دوران معاصر است. برگزیده‌ترین مجموعه شعری خانلری ماه در مرداب است و مشهورترین شعر او که در سال 1318 سرود شعری است با عنوان "عقاب" که عبارت است از برداشتی نو از روایتی کهن در قالب مثنوی. این شعر دارای ویژگی‌های بل چکیده کامل
        پرویز ناتل خانلری از چهره‌های برجسته فرهنگ و ادب فارسی در دوران معاصر است. برگزیده‌ترین مجموعه شعری خانلری ماه در مرداب است و مشهورترین شعر او که در سال 1318 سرود شعری است با عنوان "عقاب" که عبارت است از برداشتی نو از روایتی کهن در قالب مثنوی. این شعر دارای ویژگی‌های بلاغی و زبانی و شخصیت‌پردازی منحصر به فردی است که آن را از دیگر اشعار وی متمایز کرده است. علاوه براین جوّ فکری حاکم بر این اثر در بیان نیروهایی است که همواره در درون خانلری با هم در کشاکش بوده و گاهی یکی بر دیگری رجحان می‌یافت اما وی هرگز نتوانست درستی و انسانیت را مطرود کند. پرونده مقاله