XML
-
-
فهرست مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - تحلیل ریخت‌شناسی بهاریة سیّدای نسفی (براساس نظریه پراپ)
آذر اکبرزاده ابراهیمی زهرا اختیاریبهاریة سیّدای نسفی (1046 -1117ق.) منظومه ای داستانی از نوع فابل و به شیوة مناظره است و مشابه داستان های کلیله و دمنه که قابلیت تطبیق با نظریة ادبی ریخت شناسی پراپ را دارد. از بررسی متن بهاریه نتایجی به دست می آید، از جمله: در بهاریه از بین سی ویک خویشکاری نظریة پراپ، خو چکیده کاملبهاریة سیّدای نسفی (1046 -1117ق.) منظومه ای داستانی از نوع فابل و به شیوة مناظره است و مشابه داستان های کلیله و دمنه که قابلیت تطبیق با نظریة ادبی ریخت شناسی پراپ را دارد. از بررسی متن بهاریه نتایجی به دست می آید، از جمله: در بهاریه از بین سی ویک خویشکاری نظریة پراپ، خویشکاری های شر، مبارزه، ادعای دروغین و آشتی بین طرفین بیشتر به کار رفته است. هر کدام از شخصیت های این اثر، تمثیلی از قشر خاصی از اجتماع روزگار شاعر است. درگیری اشترخانی ها با یکدیگر و از سویی تلاش های شاه عباس برای مبارزه با آنان، موضوع ترسیم شده در بهاریة سیّدای نسفی است. با توجه به دوره تاریخی سرایش منظومه، با خوانش متن می توان به رمزیابی شخصیتهایی که در این عهد نقش آفرینی کرده اند، پی برد. در پایان بهاریه نیز، مناظرة شیر و مور، با دو مناظرة مور و مار و مور و بلبل پروین مقایسه و ازجهت نظریة ساختاری پراپ بررسی شد. در این دو مناظره نیز خویشکاریهای شر و مبارزه و در نهایت پیروزی قهرمان بر ضدقهرمان مطرح می گردد. همچنین نکات تازه ای از زندگی سیدا در مقاله بیان شده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - جلوۀ مضامین و آیات قرآنی در نسخۀ خطّی معارج الخیال
مریم خزائیلیمعارج‎الخیال تذکره‎ای است منحصر به فرد، مربوط به قرن 11 هجری. گنجینه‎ای نفیس از سخنان پربار و لطیف شاعرانی که عواطف و اعتقادات درونی خود را با بیانی بدیع و زیبا به رشتۀ تحریر درآورده‎اند. قالب اشعار این مجموعه رباعی است، که البته تعداد اندکی از آن وزن رب چکیده کاملمعارج‎الخیال تذکره‎ای است منحصر به فرد، مربوط به قرن 11 هجری. گنجینه‎ای نفیس از سخنان پربار و لطیف شاعرانی که عواطف و اعتقادات درونی خود را با بیانی بدیع و زیبا به رشتۀ تحریر درآورده‎اند. قالب اشعار این مجموعه رباعی است، که البته تعداد اندکی از آن وزن رباعی نداشته و جزء قالب رباعی به حساب نمی‎آیند. جامعِ این اثر گرانبها میرزا محمّدصالح رضوی است که در این نسخۀ خطّی رباعیّات 367 شاعر معاصر و قبل از خود را گردآوری کرده و تمام رباعیّات را به ترتیب حروف تهجّی بر اساس تخلّص شاعران نگاشته است. مضامین گوناگونی در این تذکره به چشم می‎خورد که اکثر آنها مضامین قرآنی است و نشان می‎دهد شعرا برای آشکار کردن مفاهیم مذهبی و اخلاقی مورد نظر خود از قرآن بهره‎ها گرفته‎اند. این اثر دربردارندۀ موضوعاتی از قبیل: پروردگار و الطاف بی‎کرانش نسبت به بندگان، همچنین توصیه به دوری انسان از غرور، دنیاپرستی، هوا و هوس، طمع، گذر عمر، توجّه به مرگ، ستایش بی‎چون و چرای حق‎تعالی و... است. در این جُنگ گاهی نیز الفاظ و ترکیبات قرآنی در پایان رباعی و یا در لابه لای مصراع‎ها برای تأکید، تفهیم و یا تکمیل آن مضمون، عیناً استفاده شده است. هدف از این مقاله، استخراج همین مضامین و آیات و الفاظ قرآنی بکار رفته در این مجموعۀ خطّی است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - جمله واره های متممی در کوردی سورانی و سلسله‌مراتب مرجع گزینی متمم ها
محمد صدیق زاهدی حبیب سلیمانیدر این مقاله به بررسی جمله‌واره‌های متممی[1] در گویش سورانیِ زبان کوردی و مقایسه‌ی آن با سلسله‌مراتب مرجع‌گزینی[2] متمم‌ها، ارائه‌شده از سوی گیوون، پرداخته می‌شود. پس از مطالعه‌ی رفتار محمول‌ها [3]و متمم‌های آنها، مشخص گردید که رده‌بندی محمول‌ها و سلسله مراتب مرجع‌گز چکیده کاملدر این مقاله به بررسی جمله‌واره‌های متممی[1] در گویش سورانیِ زبان کوردی و مقایسه‌ی آن با سلسله‌مراتب مرجع‌گزینی[2] متمم‌ها، ارائه‌شده از سوی گیوون، پرداخته می‌شود. پس از مطالعه‌ی رفتار محمول‌ها [3]و متمم‌های آنها، مشخص گردید که رده‌بندی محمول‌ها و سلسله مراتب مرجع‌گزینی متمم‌ها در این گویش، بجز در موارد‌ی اندک، با نمودار به‌دست‌داده‌شده توسط گیوون مطابقت دارد و مؤید این نظر وی است که سلسله‌مراتب مذکور گرایشی عام در میان زبان‌های بشری می‌باشد. [1]. complement clauses [2]. binding hierarchy [3]. predicate پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - تحلیل رمان « سهم من» از دیدگاه فمنیستی
سلما ساعدیاز زمان تدوین اعلامیه‌ی حقوق بشر در قرن هجدهم، مسأله‌ی توجّه به حقوق زنان مورد بحث قرار گرفت، امّا به طور رسمی در قرن نوزدهم هم‌صدا با قیام علیه فئودالیسم تلاش برای احقاق حقوق برابر زنان با مردان بیشتر شد. پس از آن اندیشه‌ی فمنیسم به سرعت گسترش یافت و نظریه‌پردازانی به چکیده کاملاز زمان تدوین اعلامیه‌ی حقوق بشر در قرن هجدهم، مسأله‌ی توجّه به حقوق زنان مورد بحث قرار گرفت، امّا به طور رسمی در قرن نوزدهم هم‌صدا با قیام علیه فئودالیسم تلاش برای احقاق حقوق برابر زنان با مردان بیشتر شد. پس از آن اندیشه‌ی فمنیسم به سرعت گسترش یافت و نظریه‌پردازانی به تشریح اهداف و ویژگی‌های آن پرداختند. در ایران نیز نویسندگانی بویژه از میان زنان برخاستند و آثار انتقادی و روشنفکرانه‌ی خود را در قالب رمان‌هایی نوشتند و در آن وضعیّت زنان و مشکلات آنان در فرهنگ مردسالاری را نگاشتند. یکی از این نویسندگان پرینوش صنیعی است که رمان سهم من، نوشته او (1382) جایزه‌ی بین‌المللی بوکاچیو ایتالیا را در سال 2010 میلادی از آن خود کرد. در این نوشتار سعی شده است ضمن بیان آرای نظریه‌پردازان فمنیست، به بررسی و مشخّص کردن ویژگی‌های محتوایی رمان یاد شده پرداخته شود، سپس با هم مقایسه گردد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - بیان مادرانه در اشعار پروین اعتصامی و فروغ فرخزاد
فرانک شاهمرادی محمّد هادی ثامنیبیان احساسات و عواطف همواره جایگاهی ویژه در شعر زن داشته است. از جملۀ اصلی ترین این عواطف میتوان از عاطفۀ مادرانه نام برد. در دورۀ معاصر و همزمان با گسترش حضور زنان در اغلب عرصه های هنری در اقالیم عالم، پروین اعتصامی1 و فروغ فرخزاد2 شعرای بزرگ ایرانی نیز به بیان این عوا چکیده کاملبیان احساسات و عواطف همواره جایگاهی ویژه در شعر زن داشته است. از جملۀ اصلی ترین این عواطف میتوان از عاطفۀ مادرانه نام برد. در دورۀ معاصر و همزمان با گسترش حضور زنان در اغلب عرصه های هنری در اقالیم عالم، پروین اعتصامی1 و فروغ فرخزاد2 شعرای بزرگ ایرانی نیز به بیان این عواطف در شعر خویش پرداختند. این مقاله که به روش قرائت نزدیک تهیه گردیده است کنکاشی مقابلهای در مقولۀ بیان مادرانه و اهداف آن در سرودههای این دو شاعر بوده، و در این راستا عوامل موثر در شکلگیری دیدگاه های آنان از قبیل عوامل اجتماعی و ادبی نیز مورد بررسی و مداقه قرار گرفته است. بررسی این عوامل و اشعار این دو شاعر گویای آن است که اعتصامی با وجود صلابت شعری بی نظیر دیدگاهی عمدتاً انسان دوستانه دارد. او سعی در اصلاح آنچه نمی پسندد از طریق پند و اندرز داشته و اهمیت مادر را در همین چهارچوب برجسته می سازد. از سوی دیگر، شعر فرخزاد بیشتر زبان مادرانه ای را برجسته می سازد که تمایل به گفتگو با مخاطب خویش که عمدتاً زن می باشد دارد تااو را به ایستادگی در برابر مردان ترغیب نماید. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - بررسی گفتمان رمان گرای مکالمه ای و دگر مفهوم در تاریخ بیهقی
سمیه عطاردی مهدخت پورخالقی چترودیدر سبک شناسی سنّتی گفتمان نثر هنری (گونه ادبی رمان) را یا شاعرانه، به معنای سطحی کلمه میپنداشتند و شاخصههای سبکشناسانه سنّتی را-که حاصل مطالعه صنایع ادبی بود- به آن نسبت می دادند یا برای تشریح زبان بر پایه داوری فردی این مسائل را به واژگانی ارزیابانه و بی محتوا مثل بیان چکیده کاملدر سبک شناسی سنّتی گفتمان نثر هنری (گونه ادبی رمان) را یا شاعرانه، به معنای سطحی کلمه میپنداشتند و شاخصههای سبکشناسانه سنّتی را-که حاصل مطالعه صنایع ادبی بود- به آن نسبت می دادند یا برای تشریح زبان بر پایه داوری فردی این مسائل را به واژگانی ارزیابانه و بی محتوا مثل بیانگری، صورخیال ووضوح محدود میکردند. در این زمینه نظریّات متن شناختی میخاییل باختین، نظریّه پرداز بزرگ روس،که بر پایه زبان شناسی و نوع خاصّ مکالمه و گفتگو استوار است، جالب توجّه است. باختین رمان را مجموعه متنوّعی از صداهای فردی که هنرمندانه سازمان یافته اند، تعریف می کند و بر این اساس نوع خاصّی از سبک شناسی را که بر پایه گفتمان مکالمه ای و دگر مفهومی زبان استوار است،ارائه می کند.دراین مقاله به تحلیل نوع خاصّ گفتمان در تاریخ بیهقی بر اساس نظریّه مزبور پرداخته وبه این نتیجه رسیده ایم که در میان متون کلاسیک ادب فارسی، تاریخ بیهقی با تأکید بر جنبه های رمان وارگی آن، قابلیّت بالایی برای انطباق با مؤلّفه های نظریّه گفتمان رمان گرای مکالمه ای و دگر مفهوم باختین دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - مطالعة لایة نحوی زبان در برخی از لالایی‌های زبان فارسی: بررسی ساخت جمله
سیده مریم فضائلیلالایی ها یکی از انواع ترانه ها هستند که در حوزة ادبیات عامه جای میگیرند. یکی از ابعاد ساختاری لالایی ها بررسی ویژگی های نحوی آن ها است. پژوهش حاضر با روش تحقیق توصیفی- تحلیلی با هدف بررسی انواع جملات تشکیل دهندة لالایی ها ازنظر ساده و مرکب بودن و نیز تعداد اجزای جملات چکیده کامللالایی ها یکی از انواع ترانه ها هستند که در حوزة ادبیات عامه جای میگیرند. یکی از ابعاد ساختاری لالایی ها بررسی ویژگی های نحوی آن ها است. پژوهش حاضر با روش تحقیق توصیفی- تحلیلی با هدف بررسی انواع جملات تشکیل دهندة لالایی ها ازنظر ساده و مرکب بودن و نیز تعداد اجزای جملات در 93 لالایی فارسی انجام شد. نتیجة آزمون آماری کای دو که با استفاده از نرم افزار SPSS21 به دست آمد، نشان می دهد که در لالایی های موردبررسی، میان فراوانی جملات ساده و مرکب تفاوت معنادار وجود دارد؛ به صورتی که بسامد جملات ساده به طور معناداری بیشتر از جملات مرکب است. از بعد تعداد اجزای جمله، جملات سه جزئی و یک جزئی به ترتیب با 46% و 26% بیشترین و کمترین میزان بسامد را در لالایی های مورد بررسی داشته اند. نتیجة آزمون آماری کای دو نشان دهندة این است که در لالایی ها جملات سه جزئی به طور معناداری بیشتر از جملات یک جزئی کاربرد داشته اند. بسامد زیاد جملات ساده متناسب با نوع لالایی است؛ زیرا در این نوع از ادبیات عامه از آنجایی که مخاطبان لالایی ها کودکانی هستند که در حال فراگیری زبان هستند، انتظار بر این است که از ساختارهای نحوی استفاده شود که جملاتی کوتاه و ساده و متشکل از فقط یک فعل باشند تا پردازش و درک آنها برای کودکان ممکن باشد. همچنین، فراوانی زیاد جملات ساده به دلیل ویژگی ریتمیک لالایی ها است و اینکه این ویژگی موجب می شود تا لالایی ها غالباً در جملات ساده و کوتاه سه جزئی بیان شوند. افزون براین، به دلیل اینکه لالایی ها جنبة عامیانه دارند و سرایندگان آن ها نیز غالباً مادرانی با سطح سواد پایین هستند و در کلام عامیانه سعی می شود که از پیچیدگی گفتاری کاسته شود تا کلام روان تر باشد و انتقال مطلب سریع تر صورت گیرد، در لالایی های موردبررسی شاهد وقوع فراوان جملات ساده و کوتاه سه جزئی هستیم. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - بررسی تطبیقی فرایند نوستالژی «یادمانه» سیاسی در شعر شهریار، ملک الشعرا بهار و سید محمدرضا کردستانی «میرزاده عشقی»
حمیدرضا قانونی پروین غلامحسینینوستالژی (Nostalgia)، خاطره‌انگیز یا یادمانه یا دریغ نگاشت را میتوان به طور خلاصه یک احساس درونی تلخ و شیرین به اشیا، اشخاص و موقعیت‌های گذشته، تعریف کرد. واژه‌نامه انگلیسی آکسفورد، نوستالژی را شکلی از دلتنگی که ناشی از دوری طولانی از زادگاه است، تعریف کرده است. واژه چکیده کاملنوستالژی (Nostalgia)، خاطره‌انگیز یا یادمانه یا دریغ نگاشت را میتوان به طور خلاصه یک احساس درونی تلخ و شیرین به اشیا، اشخاص و موقعیت‌های گذشته، تعریف کرد. واژه‌نامه انگلیسی آکسفورد، نوستالژی را شکلی از دلتنگی که ناشی از دوری طولانی از زادگاه است، تعریف کرده است. واژه‌ی نوستالژی nostalgia از دو کلمه یونانی ساخته شده است: nostos به معنی بازگشت به خانه است و algia معنی درد می‌دهد. در این پژوهش پس از ریشه‌شناسی و تعریف این واژه - با توجه به نظریه‌های روان‌شناسان- به بیان شباهت‌ها و تفاوت‌های جلوه‌های مختلف نوستالژی سیاسی در اشعار بهار، شهریار و میرزاده عشقی پرداخته می‌شود؛ سپس مصادیق مختلف این مسأله روانی (نوستالژی دوری از وطن به عنوان غم غربت، تبعید، زندان، دلتنگی شاعران برای اسطوره‌های ایران، جو نامناسب سیاسی، کشتار مردم و ویرانی شهر، یادآوری تاریخ درخشان گذشته) مورد تحلیل و بررسی قرار می‌گیرد. پرونده مقاله
-
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات دانشگاه آزاد اسلامی است.
حق نشر © 1403-1400