پسوندهای صفت ساز در فرامرزنامه

محورهای موضوعی : زبان و ادب فارسی

سیّد محسن ساجدی راد ¹ , طیبه نجارزاده ²

1 - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فسا
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، واحد فسا

تاریخ دریافت : 1390/09/05 تاریخ پذیرش : 1390/11/20 تاریخ انتشار : 1391/09/01

کلید واژه: صفت, بسامد, frequency, فرامرزنامه, پسوند, Suffix, adjective, وند, Faramarz Nameh, Kil,

چکیده مقاله :

در این مقاله به بررسی پسوندهای صفت ساز در فرامرزنامه- که یکی از متون حماسی کهن است- پرداخته شده است. بدین ترتیب که ابتدا پسوندهای صفت ساز به دو گروه تک معنایی و چند معنایی تقسیم شده اند و در مبحث پسوندهای چند معنایی، به مفاهیمی پرداخته شده که هر پسوند می تواند بر آن دلالت کند. برخی از پسوندها بعد از ترکیب با اسم یا قید یا بن فعل، با تغییر در طبقه ی دستوری واژه، صفت می سازند، گاهی نیز پسوندها با صفت ترکیب می شوند و بدون تغییر در طبقه ی دستوری، آن را به صفت مرکب تبدیل می کنند. پسوندهای زبان فارسی بسیار گسترده و فراوانند و در این مجال اندک تنها به بررسی پسوندهای صفت ساز با ذکر شواهدی معدود از ابیات فرامرزنامه و بسامد فراوانی هر یک پرداخته شده است.

چکیده انگلیسی:

Hbsyh, any In this article we examined the adjective maker suffixes in Faramarz Nameh, that is a very old epic texts. Therefore we see, that these adjective makers have divided into two single meaning and multiple meaning groups. In multiple meaning suffixes, we have explained any concept that any suffix has been refer to it.  Some of the suffixes after combine with a noun or adverb or infinitive will make any adjective by some changes in vocabulary grammar. Sometimes also, the suffixes will be combined by adjective and without any change in grammar group, changes it into compound adjective. Persian language suffixes are numerous and expanded. In this little time of this article, we have only examined the adjective maker suffixes by limited witnesses from Faramarz Nameh distiches. It also has been examined the abundances frequency of them.

منابع و مأخذ:

1- انزلی، حسن، (1366)، دستور زبان فارسی، چاپ اول، ارومیه: انزلی.

2- - انوری، حسن و حسن احمدی گیوی، (1374)، دستور زبان فارسی2، چاپ دوازدهم، تهران: فاطمی.

3- اوستا، مهرداد. (1348). دستور زبان و شیوه ی نگارش. چاپ اول، تهران: تحقیقی.

4- خزائلی، محمد و سید ضیاءالدین میرمیرانی. (1351)، دستور زبان فارسی (جاویدان). چاپ اول. تهران: جاویدان.

5- شریعت، محمد جواد. (1375). دستور زبان فارسی. چاپ هفتم. تهران: اساطیر.

6- ____________ . (1376). دستور ساده زبان فارسی. چاپ اول. تهران: اساطیر.

7- شفیعی، محمود. (1377). شاهنامه و دستور. چاپ دوم. تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.

8- صفا، ذبیح اله. (1352). حماسه سرایی در ایران. چاپ سوم. تهران: امیرکبیر.

9- صمصامی، سید محمد. (1346). پیشوندها و پسوندهای زبان فارسی. چاپ اول. اصفهان: مشعل.

10- طباطبایی، علاءالدین. (1388). اسم و صفت مرکب در زبان فارسی. چاپ اول. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.

11- فرشیدورد، خسرو.  (1382). دستور مفصل امروز. چاپ اول. تهران: سخن.

12- قریب، عبدالعظیم و دیگران ..... دستور زبان فارسی (پنج استاد). چاپ ششم. تهران: اشرفی.

13- مقربی، مصطفی. (1372)، ترکیب در زبان فارسی، چاپ اول، تهران: توس.

14- مهرآبادی، میترا، (1386)، تصحیح فرامرزنامه، چاپ اول، تهران: دنیای کتاب.

15-وزین پور، نادر. (1375). دستور زبان فارسی. چاپ سوم. تهران: معین.