نقد روان‌شناختی آثار فروغ فرخ‌زاد بر اساس مبانی روان‌کاوی فروید و آدلر

Subject Areas : Persian Language and Literature

Ali  Dehghan ¹ (Department of Persian Language and Literature, Tabriz Branch, Islamic Azad university, Tabriz. Iran (corresponding Author))
Soheila  Ghasemi ² (.A Student of Persian Language and Literature, Tabriz Branch, Islamic Azad university, Tabriz. Iran.)

Received: 2012-05-01 Accepted : 2012-09-08 Published : 2012-11-21

Keywords: اضطراب, فروید, روان‌شناسی, فروغ, مکانیزم دفاعی, آدلر, Psychology¸Forough¸Freud Adler¸anxiety¸defensive mechanism,

Abstract :

نـقـد روان شناختی می‌کوشد با تکیه بر اصول و مبانی روان شناسی، محرّک‌ها و هیجانات روحی و عوامل مؤثّر بر آفرینش یک اثر ادبی را با استفاده از خود آثار و از سویی به کمک بیوگرافی شاعر یا نویسنده بازشناسد و بداند که شور و هیجان و سوز و گداز موجود در اثر تصنّعی است یا بازتابی از روح و روان پرشور و درون پریشان و سوزناک آفریننده ی آن است. صداقت و روح هنرمندانه که عناصری چون خلاقیـت، حساسیـت و بازآفرینی را بـه همراه داشته، از دام قالب‌ها و شعارواره گی‌ها آزاد باشد، برای بررسی روان شناختی پاسخ مطمئنی می دهد. شخصیت فروغ فرخ زاد تمامی این ویژگی‌ها را داراست. در این پژوهش، اشعار فروغ بر اساس دیدگاه های روان شناسی فروید و آدلر بررسی شده است بنابراین مطالعه مکانیزم های دفاعی گوناگونی در برابر افسردگی و اضطراب های روانی، در شعر فروغ وجود دارد و انواع عقده ها و انگیزه ی روانی در سبک زندگی و رشد و تعالی شعور و شعر وی اثر گذاشته است.

References:

1-  بخشی فتسمی، مریم، (1379)، دیوان اشعار فروغ فرخ زاد، چاپ اوّل تهران: نشر امیر مستعان.

2-  دیچز، دیوید، (1369)، شیوه های نقد ادبی، ترجمه غلامحسین یوسفی و محمدتقی صدقیانی، چاپ دوم، تهران: انتشارات علمی.

3-  روشنی، رضا، ( 1383)، من ِ فروغ، چاپ اول، تهران: نشر نگیما.

4-  شاریه ، ژان پل، (1370)، فروید، ناخودآگاه و روان کاوی، ترجمه و اقتباس علی محدث، تهران: نشر نکته.

5-  شولتز، دوان و همکار، (1379) نظریه­های شخصیت، ترجمه ی یحیی سید محمدی، چاپ سوم، تهران: مؤسسه ی نشر ویرایش.

6-   صنعتی، محمد، (1380)، تحلیل­های روانشناختی در هنر و ادبیات، تهران: نشر مرکز.

7-  طاهباز، سیروس، (1376)، زندگی و هنر فروغ فرخ زاد زنی تنها، چاپ دوم، تهران: انتشارت زریاب.

8-  فرخ زاد، فروغ. (1351)، عصیان، چاپ پنجم، تهران: انتشارات امیر کبیر.

9-  ــــــ،(1383)، مجموعه­ی اشعار فروغ فرخ­زاد، با نظارت جمشید علیزاده، چاپ دوم، تبریز: انتشارات آیدین.

10-  فروید،زیگموند، (1379)، آسیب­شناسی روانی زندگی روزمره،ترجمه محمد­حسین­وقار، تهران: اطلاعات.

11-  ــــــــــــ، (1382)، روان­کاوی و زندگی من، ترجمه ی عنایت، تهران: دنیای کتاب.

12-  ــــــــــــ،(1383)، تمدن و ملالت­های آن، مترجم محمد مبشری، تهران: نشرماهی.

13-  کُری، جرالد، (1385) نظریه و کاربست مشاوره و روان­درمانی، ترجمه­ی یحیی سیدمحمدی، ویراست هفتم، تهران: نشر ارسباران.