واکاوی مصادیق سه گانة ارتباطات غیرکلامی در غزلیات عرفی شیرازی
محورهای موضوعی : زبان و ادب فارسی
طاهره موسی زاده
1
,
صفا تسلیمی
2
*
,
حسنعلی عباسپور اسفدن
3
,
ماندانا علیمی
4
1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاداسلامی، گرگان، ایران.
2 - گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران
3 - گروه ادبیات فارسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی ایران
4 - گروه ادبیات فارسی، واحد آزادشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، آزادشهر، ایران
کلید واژه: اخلاق, ارتباط غیرکلامی, تربیت, عرفی¬شیرازی, غزل.,
چکیده مقاله :
ارتباط غیرکلامی یکی از راههای ایجاد ارتباط در بین انسانها است. در این نوع ارتباط، به رغم آبکه عنصر کلام دخالتی در انتقال پیام ندارد اما بعضاً میزان و عمق اثرگذاری آن بسیار بیشتر از ارتباط کلامی است. مسألة مهم کاربرد این شیوه از انتقال پیام به ویژه درجهت انتقال ارزشهای اخلاقی و تربیتی در میان ادیبان و شعراست. عرفیشیرازی، شاعر قرن دهم هجری، از جمله مشاهیر و ادبایی است که در غزلیات خود به کاربرد ارتباط غیرکلامی توجهی ویژه داشته است. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر، بررسی ماهیت و کنه هدف عرفی شیرازی از کاربرد ارتباط غیرکلامی در غزلیات خو می‌باشد. سوال اصلی پژوهش حاضر عبارت است از: «مهمترین مصادیق ارتباطات غیرکلامی در غزلیات عرفی شیرازی کدامند؟» فرضیة پژوهش تأکیدی است بر این موضوع که قسمت مهمی از غم موجود در غزلیات عرفی شیرازی، غم عشق است که عرفی در غزلیات خود، با استفاده از ارتباطات غیرکلامی بدان توجه نموده است. یافته‌های پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و منابع کتابخانه‌ای نشان داد اولاً مصادیق زبان علامات در غزلیات عرفی شیرازی عبارتند از: 1 حرکات و اشارات بدن 2- ارتباط چشمی و 3- حرکات و حالات چهره و ثانیاً کاربرد آگاهانة ارتباط غیرکلامی با عمده هدف انتقال مضامین غنایی صورت پذیرفته است.
Non-verbal communication is one of the ways to create communication between people. In this type of communication, despite the fact that the element of speech is not involved in the transmission of the message, sometimes the extent and depth of its effect is much greater than verbal communication. The important issue is the application of this method of message transmission, especially the transmission of moral and educational values among writers and poets. 'Orfi Shirazi, a poet of the 10th century of Hejri, is one of the famous and literati who paid special attention to the use of non-verbal communication in his sonnets. Based on this, the aim of the present study is to investigate the nature and root of 'Orfi Shirazi purpose of using non-verbal communication in his sonnets. The main question of the current research is: "What is the most important customary goal of using non-verbal communication in his lyric poetry?" The hypothesis of the research is an emphasis on the fact that 'Orfi Shirazi has consciously used non-verbal communication in his sonnets in order to achieve two big and main goals. The findings of this research, by using the descriptive-analytical method and library sources, showed that firstly, the examples of sign language in 'Orfi Shirazi poetry are: 1. body movements and gestures, 2. eye contact, and 3. facial expressions and movements, and secondly, the conscious use of non-verbal communication with the main target the lyrical themes have been transferred.
قرآن کریم.
آزادی، سکینه؛ شوهانی، علیرضا وشوکتی، آیت. (1401). «نشانه‌شناسی عناصر ارتباطات غیر کلامی در رمان‌های منزل بورقیبه از ایناس العباسی و شب ناسور اثر ابراهیم حسن‌بیگی». کاوش‌نامه ادبیات تطبیقی، 12(2)، 1-24.
اثباتی، بهروز. (1389). مبانی ارتباطات. تهران: ساقی.
اولادی قادیکلایی، افسانه و پارسایی، حسین. (1400). «تحلیل ارتباطات غیرکلامی در منظومة غنایی خسرو وشیرین». زبان و ادب فارسی، 13(48)، 62-99
پارسایی، محبوبه و عباسی، نسرین. (1402). «بررسی و تحلیل ارتباطات غیر کلامی در شعر احمد مطر». پژوهش در آموزش زبان و ادبیات عرب، 5(1)، 147-168.
پیز، آلن. (1402). زبان بدن؛ ارتباط غیر کلامی: راهنمای تغییر زبان بدن. ترجمة سمیرا اباذری قره بلاغ، تهران: هورمزد.
داس زرین، جمشید؛ اسکویی، نرگس و داداشی، حسین. (1402). «فرایند ارتباطات غیرکلامی در مراثی خاقانی». پژوهشنامه ادب غنایی، 21(40)، 41-58.
دهخدا، علی اکبر. (1388). لغت‌نامه دهخدا. تهران: دانشگاه تهران.
ریچموند. ویرجینیا. (1402). رفتار غیرکلامی. ترجمة فاطمه سادت موسوی، تهران: دانژه.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1401). موسیقی شعر. تهران: آگاه.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1400). شاعر آینه‌ها. تهران: آگاه.
صبوری، نرجس‌بانو و ذبیح‌نیا عمران، آسیه. (1397). «بررسی مفهوم‌سازی‌های «چشم» در غزلیات حافظ از دیدگاه شناختی». پژوهشنامه نقد ادبی و بلاغت، 7(2)، 115-134.
عبدالله‌پور, فاطمه؛ تسلیمی، صفا؛ فلاح، علی و عرب، زهره. (1402). «تحلیل معناشناختی روابط غیرکلامی در غزل‌های سنایی». پژوهش‌نامة مکتب‌های ادبی، 7(21)، 166-184.
عرفیشیرازی، جمال‌الدین سیدی. (1378). دیوان(غزلیات). به تصحیح محمد ولی‌الحق انصاری، تهران: دانشگاه تهران.
فردوسي، ابوالقاسم. (1402). شاهنامة فردوسي. تهران: قطره.
فرهنگی، علی اکبر. (1402). ارتباطات انسانی. تهران: رسا.
لیتل‌جان، استفان. (1399). تئوری‌های ارتباطات انسانی. ترجمة علی رستمی، تهران: روزنه.
محسنیان‌راد، مهدی. (1399). ارتباط‌شناسی. تهران: سروش.
محمدنژاد عالی زمینی، یوسف؛ رضایی، رمضان و علی اکبری، پریناز. (1399). «تحلیل مقایسه ای ارتباط غیرکلامی در شعر کلاسیک فارسی و عربی». پژوهش‌های بین رشته‌ای ادبی، 2(4)، 274-294.