انعکاس اوضاع اجتماعی در اشعار شیرکو بی‌کس

محورهای موضوعی : زبان و ادب فارسی

پیمان تباری ¹ , سیداحمد پارسا ² , محمدعلی گذشتی ³

1 - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کنگاور
2 - استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کردستان
3 - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

تاریخ دریافت : 1395/09/12 تاریخ پذیرش : 1395/12/08 تاریخ انتشار : 1396/03/01

کلید واژه: اجتماع, society, شعر آوانگارد کردی, شعر معاصر کردی, شیرکو بی‌کس, pioneer Kurdish poem, Contemporary Kurdish poet, Shirkoo bikas,

چکیده مقاله :

شیرکو بی کس(1940-2013م) از شاعران آوانگارد معاصر زبان کردی، برنده ی جایزه ی ادبی"توخولوسکی" سوئد در سال 1988-1987 و اخذ لقب "همشهری" از سوی بزرگترین انجمن مدنی فلورانس است. موضوع پژوهش حاضر انعکاس اوضاع اجتماعی در اشعار شیرکو بی کس است. شناساندن بهتر این سراینده ی توانمند به غیرکردزبانان، شناخت بهتر شگردهای ادبی در بیان یکی از موضوعات محوری شعر او(آزادی)، شناخت بهتر سروده های یک شاعر معاصر از اهداف این پژوهش محسوب می شود. جامعه ی آماری بر اساس سروده های ترجمه شده از وی به زبان فارسی و به روش توصیفی است. داده ها به شیوه ی کتابخانه ای گردآوری شده و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا تجزیه و تحلیل شده اند. نتایج نشان می دهد که ترسیم فضای ترس آلود جامعه ی عراق در زمان حکومت بعث، بیان درد و رنج های مردم جامعه و مسائلی این چنینی، به بحث آزادی در سروده های او جلوه ای نوین بخشیده است که تصاویر برساخته ی شاعر را با این مفهوم می توان از مصادیق این امر دانست.

چکیده انگلیسی:

Shirkoo Bikas (1940-2013) is a pioneer Contemporary Kurdish poet and the winner of Swidish literal award of “Tokholoski” in 1987-1988. he also won the title of  “Fello- citizen” from the greatest civil society of Florance. the topic of the study is” the reflection of social issues in the poems of Shirkoo Bikas” the purposes of the study are the introduction of this competent poet to the non-kurdish- speaking people, the better knowledge to the literal techniques in the expression of one of the pivotal issues of his poem(freedom), and a better knowing of the poems of a contemporary poet. Statistic population is descriptive and based on his poems translated to pers   ian. the data have been gathered by the libray method and analyzed by the technique of content analysis. the results show that the depiction of the fearful atmosphere of Iraqi society during the Ba,th government, the expression of the pain and fortures of the society and the issues like this have given a new manifestation to the freedom in his poems, which the images created by the poet with this concept is a justification of this issue.

منابع و مأخذ:

-         ابوالقاسمی، محسن (1373) تاریخ زبان فارسی، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها(سمت).

-         احمدی، قهرمان(1393) "جنبه های پایداری در اشعار شفیعی کدکنی و شیرکو بی­کس شاعر کردستان عراق"، رساله ی کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.

-         بی­کس، شیرکو(1393) عاشقانه­های شیرکو بی­کس، ترجمه­ی فریاد شیری، تهران: انتشارات سرزمین اهورایی.

-         -----------  (1387) اختران بی­آسمان،ترجمه­ی صلاح منوچهری، آماده­ی چاپ.

-         -----------  (1386) مار و روز شمار شاعری، ترجمه­ی صلاح منوچهری، آماده­ی چاپ.

-         -----------  (1389) پگاه، ترجمه­ی صلاح منوچهری، آماده­ی چاپ.

-         -----------  (1392) بوی نامه، ترجمه­ی رضا کریم مجاور، تهران: انتشارات پویان فرنگار.

-         -----------  (1385) سلیمانیه و سپیده­دم جهان، ترجمه­ی محمدرئوف مرادی و همکاران، بازسرایی سید علی صالحی، تهران: نگاه، چ اول.

-         ----------- (1382) دربند پروانه، ترجمه­ی عزیز ناصری، ناشر: مترجم، چ اول.

-         ------------ (1380) دره­ی پروانه، محمدرئوف مرادی، تهران: نشر آنا، چ اول.

-         پارسا، سید احمد(1388) تأثیرپذیری شاعران کرد ایران و عراق ازحافظ شیرازی، تهران: فرهنگستان هنر. چ اول.

-         دیویس، تونی(1378) اومانیسم. ترجمه­ی عباس مخبر. تهران: نشر مرکز.

-         سید حسینی، رضا (1384) مکتب های ادبی. تهران: نگاه. چ سیزدهم.

-         شفیعی کدکنی، محمدرضا (1390) ادوار شعر فارسی از مشروطیت تا سقوط سلطنت، تهران: سخن.

-         شیری، فریاد[مترجم] (1393) عاشقانه­ها از شیرکو بی­کس، تهران: انتشارات سرزمین اهورایی.

-         صفا، ذبیح­اله (1374) تاریخ ادبیات ایران، تهران: فردوسی، چ دوم.

-         کریمی، کامبیز (1378)تبعید 182 هزار رؤیا ( برگردان 50 شعر از 12 شاعر معاصر کردستان عراق)، سنندج: بیان آزادی، چ اول.

-         گلریز، سینار(1387)شیرکو بی­کس و کتاب «سلیمانیه و سپیده­دم جهان»، مجله­ی چیستا، ش 250.

-         گوران، عبدالله (1971) مجله­ی بیان، سال اول، شماره 2.

-         گوران، عبدالله (1971) مجموعه شعر، بهشت و یادگار.

-         مختاری، محمد (1378) انسان در شعر معاصر، تهران: توس.

-         مرادی، محمدرئوف [مترجم](1380) دره­ی پروانه، شیرکو بی­کس، تهران: نشر آنا، چ اول.

-         منوچهری، صلاح [مترجم] (1386) مار و روز شمار شاعری، شیرکو بی­کس، آماده­ی چاپ.

-         ناصری، عزیز [مترجم] (1382) دربند پروانه. شیرکو بی­کس، ناشر: مترجم، چ اول.

-         یاحقی، محمدجعفر(1374) چون سبوی تشنه (تاریخ ادبیات معاصر فارسی)، تهران: انتشارات جامی، چ نخست.