بررسی تداعی معانی براساس فنون بدیعی در اشعار واعظ قزوینی

Subject Areas : Persian Language and Literature

mandana  alimi ¹ (Mandana Alimi TheAssistance professor, Persian Language and Literature , department Azadshahr branch, Islamic Azad University, Azadsgahr,Azadshahr, Iran)
SARA  javid mozafari ² (General School, (instructor), Abadan University of Medical Sciences, Iran)
ehsan  ansari ³ (Instructor of the seminaries of Safiran Hedayat in Tehran)

Received: 2020-11-30 Accepted : 2021-01-14 Published : 2021-02-19

Keywords: جریان سیال ذهن, تداعی, فنون ادبی, اشعار, واعظ قزوینی,

Abstract :

تداعی به عنوان عنصر اصلی خیال، نقش بسزایی در خلق انواع تصویرهای شاعرانه ایفا می‌کند. واعظ قزوینی شاعری تصویرگراست که به مدد این عنصر، در تصویر‌آفرینی‌های بکر و خیال‌انگیز، گام بر می‌دارد. او تلاش می‌کند جریان سیّال ذهن که همان تداعی ارتباطی است را در ورای تک‌گویی‌ها و سیلان ذهنی به ظاهر پراکنده‌ایی که وجود دارد و در ارتباط میان تصاویر و افکار، در میان لایه‌های مختلف ذهن، طبقه‌بندی کند. واعظ با توجه به دقت نظر و ژرف‌اندیشی که در سرودن اشعار دارد، میزان تداعی‌هایی که از طریق تصویر، خیال و صنایع ادبی در اشعارش گنجانده است را به معرض نمایش می‌گذارد؛ همچنین وی با بکارگیری انواع صنایع، به دنبال مضامین و مفاهیم جدید با توجه به خاطراتی که در ذهن خود داشته، شاخه‌هایی را به ارمغان گذاشته است. مقاله حاضر، درصدد است تا تداعی آزاد و رویاگونۀ ذهن شاعر را بیان کند و همچنین تأثیر تداعی را از طریق مجاورت یا مشابهت در صنایع ادبی شاخص در دیوان واعظ قزوینی و چگونگی بهره‌گیری شاعر از آن، بیان دارد.