اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی: 1 (1)

دسترسی آزاد مقاله

1 - بررسی کمی و کیفی مواد موثره اسانس اندامهای مختلف گیاه دارویی جعفری کوهی ( Pimpinella aurea DC. ) در مراحل مختلف رشد، مطالعه موردی در رویشگاههای طبیعی استان تهران
طیبه مظفری‌دهشیری فاطمه سفیدکن فاطمه عسکری غلامرضا بخشی‌خانیکی

20.1001.1.23223235.1392.1.1.1.2

گیاه جعفری کوهی .Pimpinella aurea DC. یکی از فراوانترین گونه&lrm;های چند ساله و معطر Pimpinella در ایران است. در این تحقیق به منظور ارزیابی کمیت و کیفیت اسانس، اندام‌های مختلف گیاه در مراحل مختلف رشد در سال 1389 از سه رویشگاه طبیعی استان تهران (توچال، وردآورد و لواسانات چکیده کامل

گیاه جعفری کوهی .Pimpinella aurea DC. یکی از فراوانترین گونه&lrm;های چند ساله و معطر Pimpinella در ایران است. در این تحقیق به منظور ارزیابی کمیت و کیفیت اسانس، اندام‌های مختلف گیاه در مراحل مختلف رشد در سال 1389 از سه رویشگاه طبیعی استان تهران (توچال، وردآورد و لواسانات) جمع‌آوری، خشک و به روش تقطیر با آب اسانس گیری شد. برای شناسایی ترکیب‌های موجود در اسانس و آنالیز مواد موثره از دستگاه‌های گازکروماتوگرافی (GC) و گازکروماتوگرافی متصل به طیف‌سنج جرمی (GC/MS) استفاده شد. نتایج نشان داد در هر سه رویشگاه نمونه‌های ساقه و برگ، از کمترین بازده اسانس و نمونه بذر از بیشترین مقدار برخوردار بودند. بذر نمونه‌ وردآورد بازده اسانس بیشتری نسبت به دو رویشگاه دیگر داشت. نتایج آنالیز ترکیب‌های اسانس‌ها نشان داد که در اسانس ساقه و برگ در منطقه وردآورد، به ترتیب مواد موثره سیترونلیل‌استات و ژرانیل استات از مهمترین ترکیب‌های اسانس در هر سه مرحله رویشی، شروع بذردهی و بذردهی کامل بودند، ولی در منطقه توچال، در مرحله شروع بذردهی، مواد موثره بتا- بیزابولن، لیمونن، ژرانیل استات، لانجی پینانول و سیترونلیل استات از مهمترین ترکیب‌ها بودند، در حالی که مهمترین ترکیب‌های اسانس ساقه و گل‌‌آذین‌ شامل بتا- بیزابولن بود. در مرحله بذردهی کامل نیز در همین منطقه مهمترین ترکیب‌های اسانس برگ و ساقه شامل مواد موثره بتا- بیزابولن، اپوکسی آلوآرومادندرن، لیمونن و آلفا- پینن بودند. اسانس ساقه و برگ‌های این گونه در رویشگاه لواسانات در مرحله بذردهی کامل شامل مواد موثره آلفا- کوپرنن، ژرماکرن دی و لیمونن بودند. در اسانس بذر هر سه رویشگاه نیز مواد موثره بتا- بیزابولون و اپوکسی‌ آلوآرومادندرن مهمترین ترکیب‌ها بودند پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - بررسی تنوع ژنتیکی، سازگاری، انتخاب و معرفی مناسب ترین ژرم پلاسم اکسشنهای مختلف گیاه آویشن دنایی ( Thymus daenensis Celak. ) در استان مرکزی

20.1001.1.23223235.1392.1.1.2.3

جنس L. Thymus متعلق به تیره نعناع و تقریبا 215 گونه مختلف از آن در سراسر جهان و 14 گونه گیاه معطر و چند ساله دارد که 4 گونه از آن انحصاری ایران هستند. گونه‌های مختلف آویشن در صنایع غذایی، دارویی، بهداشتی و آرایشی استفاده متنوعی دارند. این تحقیق به منظور تعیین و معرفی من چکیده کامل

جنس L. Thymus متعلق به تیره نعناع و تقریبا 215 گونه مختلف از آن در سراسر جهان و 14 گونه گیاه معطر و چند ساله دارد که 4 گونه از آن انحصاری ایران هستند. گونه‌های مختلف آویشن در صنایع غذایی، دارویی، بهداشتی و آرایشی استفاده متنوعی دارند. این تحقیق به منظور تعیین و معرفی مناسب ترین اکسشن گونه آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak.) در ایستگاه تحقیقات گیاهان دارویی علی آباد- اراک طی سالهای 1386 الی 1390 اجرا گردید. بذرهای 9 اکسشن از آویشن دنایی از بانک ژن منابع طبیعی ایران دریافت و در جی فی پات محیط گلخانه کشت شدند، در اوایل سال 1388 نشاء‌ها به زمین اصلی با فواصل روی ردیف و بین ردیف‌ها یک متر انتقال یافت همچنین با سیستم قطره ای آبیاری شدند. درصد استقرار بوته‌ها، قطرهای بزرگ و کوچک، مساحت تاج پوشش، ارتفاع گیاه، مراحل فنولوژی، وزن خشک اندام‌های هوایی، درصد اسانس تولید اسانس در هکتار اندازه گیری و ثبت گردید. بررسی داده‌ها نشان داد بیشترین درصد استقرار بوته‌ها در نمونه 38 به میزان 96 درصد بود. حداکثر مساحت تاج پوشش در نمونه‌های 68 با 4794 سانتی متر مربع مشاهده و تعداد روزهای گلدهی پس از شروع رشد و جوانه زنی محاسبه شد در نمونه‌های 49 و 62 زودتر از سایر نمونه‌ها مراحل 50 درصد گلدهی و گلدهی کامل را سپری نمود. میزان اسانس در سال 1389 نمونه‌های 68 و 38 با 7053 و7.35 کیلو گرم در هکتار و در سال 1390 نمونه‌های 38 و 60 به ترتیب با 44.12 و 23.48 کیلوگرم در هکتار برتر از سایرین بود در مجموع سه اکسشن 68،38 و60 مطلوب تر از سایرین بودند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - مقایسه کمیت و کیفیت مواد موثره اسانس گونه های Thymus fedtschenkoi Ronniger. و Thymus daenensis Celak. در رویشگاههای طبیعی کردستان
جمال حسنی

20.1001.1.23223235.1392.1.1.3.4

این تحقیق به منظور بررسی کمیت و کیفیت اسانس دو گونه از آویش Thymus fedtschenkoi وThymus daenensis در رویشگاه‌های مرتعی استان کردستان در سال 1389 اجرا گردید. برای انجام این تحقیق در زمان گلدهی مقدار لازم از اندام هوایی گیاه برداشت و در شرایط اتاق خشک گردید. استخراج اسانس چکیده کامل

این تحقیق به منظور بررسی کمیت و کیفیت اسانس دو گونه از آویش Thymus fedtschenkoi وThymus daenensis در رویشگاه‌های مرتعی استان کردستان در سال 1389 اجرا گردید. برای انجام این تحقیق در زمان گلدهی مقدار لازم از اندام هوایی گیاه برداشت و در شرایط اتاق خشک گردید. استخراج اسانس به روش تقطیر با آب و با استفاده از طرح کلونجر انجام شد. به وسیله دستگاه‌های گاز کروماتوگراف (GC) و گاز کروماتوگراف متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) ترکیبات شیمیایی موجود در اسانس هریک از گونه‌ها شناسایی شد. نتایج نشان داد که بیش از 20 ترکیب شیمیایی متفاوت در اسانس گونه‌های آویشن وجود دارند. بازده اسانس گونه Thymus fedtschenkoi، 31/1 درصد و مهمترین مواد موثره آن شامل تیمول (15/62 درصد)، پی- سیمن (03/12 درصد)، گاما- ترپینن (45/6 درصد) وکارواکرول (82/4 درصد) بود، در حالی که بازده اسانس در گونه Thymus daenensis53/2 درصدومواد موثره آن شامل تیمول (59/70 درصد)، گاما- ترپینن (78/8 درصد)، پی- سیمن (11/6 درصد)، وکارواکرول (43/3 درصد) گزارش گردید پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - ارزیابی اثر روشهای خشک کردن بر کمیت و کیفیت مهمترین مواد مؤثره اسانس گونههای آویشن، بابونه، بادرنجبویه، ترخون و نعنا فلفلی

20.1001.1.23223235.1392.1.1.4.5

خشک کردن یکی از فرآیندهای اصلی پس از برداشت گیاهان است که کمّیت و کیفیت مواد موثره دارویی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به منظور مطالعه مدت زمان لازم برای خشک کردن، درصد و محتوی مهمترین اجزای اسانس تعدادی از گونه‌های مهم دارویی شامل بابونه، آویشن، بادرنجبویه، ترخون و نعناع چکیده کامل

خشک کردن یکی از فرآیندهای اصلی پس از برداشت گیاهان است که کمّیت و کیفیت مواد موثره دارویی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به منظور مطالعه مدت زمان لازم برای خشک کردن، درصد و محتوی مهمترین اجزای اسانس تعدادی از گونه‌های مهم دارویی شامل بابونه، آویشن، بادرنجبویه، ترخون و نعناع فلفلی در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1391 اجرا شد. روش‌های خشک کردن شامل سه درجه حرارت آون (30، 40 و 60 درجه سانتی‌گراد)، سه توان خروجی میکروویو (100، 300 و 600 وات) و دو روش طبیعی در سایه و آفتاب بودند که تا زمان رسیدن وزن به محتوای رطوبتی 10/0 بر پایه وزن خشک یا 10 درصد وزن تر ادامه یافت. نتایج نشان داد که اثر روش‌های مختلف خشک کردن بر مدت زمان لازم برای خشک شدن، محتوی و میزان مهمترین اجزای اسانس تمام گونه‌ها معنی‌دار (01/0≥p) بود. بیشترین مدت زمان لازم برای خشک شدن و محتوی اسانس تمام گونه‌ها برای خشک شدن در سایه حاصل شد. محتوی مهمترین اجزای اسانس گونه‌های مختلف برای شرایط خشک کردن در سایه بیش از 100 درصد نسبت به تیمار خشک کردن در آفتاب بالاتر بود. با افزایش درجه حرارت آون و توان خروجی میکروویو میزان و محتوی مهمترین ماده موثره اسانس گونه‌های دارویی کاهش یافت. از آنجا که سرعت بالای خشک کردن و کاهش انرژی ورودی از اُفت عملکرد اسانس جلوگیری می‌کند، می‌توان استفاده از توان‌های پایین میکروویو را به دلیل کاهش نسبتاً سریع محتوی رطوبتی به عنوان روشی مناسب برای خشک کردن گونه‌های دارویی مد نظر قرار داد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - بررسی کمیت و کیفیت روغن اسانسی گیاه ترخون (Artemisia draconculus L. ) در روشهای مختلف تقطیر

20.1001.1.23223235.1392.1.1.5.6

ترخون با نام علمی Artemisia draconculus L. گیاهی چند ساله متعلق به تیره Asteraceae است که از دوران باستان از اندام‌های هوایی آن به عنوان ضد تشنج، اشتها آور، مقوی معده، مدر، ضدنفخ و نیز ضدکرم استفاده شده است. در این تحقیق به منظور ارزیابی عملکرد و کیفیت اسانس‌های مورد آز چکیده کامل

ترخون با نام علمی Artemisia draconculus L. گیاهی چند ساله متعلق به تیره Asteraceae است که از دوران باستان از اندام‌های هوایی آن به عنوان ضد تشنج، اشتها آور، مقوی معده، مدر، ضدنفخ و نیز ضدکرم استفاده شده است. در این تحقیق به منظور ارزیابی عملکرد و کیفیت اسانس‌های مورد آزمایش از ایستگاه تحقیقاتی البرز در اطراف کرج جمع آوری و با سه روش تقطیر با آب، آب و بخار و بخار اسانس گیری گردید. میانگین بازده اسانس در سه تکرار و با استفاده از روش روش‌های تقطیر با آب (48/0 درصد)، تقطیر با آب و بخار (51/0 درصد) و با بخار (54/0 درصد) به دست آمد. آنالیز آماری با استفاده از نرم افزار Spss نشان داد که به ترتیب در تقطیر با آب و بخار، بیشترین میزان اسانس به دست آمده است. جهت شناسایی و مقایسه ترکیب‌های اسانس از دستگاه‌های کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) استفاده شد و نتایج نشان داد که ترکیب‌های عمده اسانس در روش تقطیر با آب شامل متیل کاویکول (3/74 درصد)و ترانس - بتا – اوسیمن (6/9 درصد) بودند، در روش تقطیر با آب و بخار: متیل کاویکول (77 درصد)، ترانس - بتا – اوسیمن (3/8 درصد) و در روش تقطیر با بخار : متیل کاویکول (1/66 درصد) و ترانس - بتا – اُوسیمن (1/12 درصد) به دست آمدند. لذا منطبق با نتایج به دست آمده، بهترین روش تقطیر با آب و بخار است که میزان بالای ترکیب متیل کاویکول با (77 درصد) قابل ذکر می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - بررسی و مقایسه ترکیبهای شیمیایی اسانس گیاه بومادران Achillea millefolium subsp. millefolium با دو روش تقطیر با آب و دستگاه مایکروویو

20.1001.1.23223235.1392.1.1.6.7

در این تحقیق سرشاخه‌های گلدار گیاه بومادران Achillea millefolium subsp. millefolium از ایستگاه تحقیقاتی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور در استان البرز در اواخر تابستان 1390 جمع آوری گردید و با استفاده از روش تقطیر با آب و دستگاه مایکروویو اسانس گیری گردید. بازده اسان چکیده کامل

در این تحقیق سرشاخه‌های گلدار گیاه بومادران Achillea millefolium subsp. millefolium از ایستگاه تحقیقاتی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور در استان البرز در اواخر تابستان 1390 جمع آوری گردید و با استفاده از روش تقطیر با آب و دستگاه مایکروویو اسانس گیری گردید. بازده اسانس در روش تقطیر با آب 4/0 درصد و در مایکروویو 2/0 درصد به دست آمد که دلیل بازده کم اسانس شرایط متفاوت زمانی بود. سپس نمونه‌های اسانس با استفاده از دستگاه‌های کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد شناسایی قرار گرفت.در روش تقطیر با آب ترکیب‌های عمده اسانس عبارت بودند از: گاما- ترپینن (2/18 درصد)، المول استات (9/12 درصد)،کاریوفیلن استات (2/12 درصد) و بورنیل استات (10 درصد)، در حالی که در روش مایکروویو، ترکیب‌های عمده شامل: 1- ترپینئول (6/17 درصد)، آلفا – بیسابولول اکسیدآ (6/10 درصد)، ترانس –توجون (3/7 درصد) و ترپینن – 4 – اُل – استات (1/7 درصد) بودند که از نظر کمی و کیفی متفاوت گزارش شدند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - اوت اکولوژی، اتنوفارماکولوژی، بررسی عملکرد آنتی اکسیدانی گیاه دارویی بومادران هزاربرگ ( Achillea millefolium L.sub sp. millefolium ) و تهیه طیف فلورستیک گیاهان دارویی روستای کوهستانی چهارباغ (جنوب شرق استان گلستان)

20.1001.1.23223235.1392.1.1.7.8

این تحقیق به منظور بررسی مهمترین نیازهای اکولوژیکی، اتنوفارماکولوژی و ارزیابی عملکرد آنتی اکسیدانی گیاه دارویی بومادران هزار برگ Achillea millefolium L. sub sp. millefolium در رویشگاه طبیعی آن واقع در کوهستان چهارباغ در جنوب شرق استان گلستان انجام گرفت. هر یک از مشخصات چکیده کامل

این تحقیق به منظور بررسی مهمترین نیازهای اکولوژیکی، اتنوفارماکولوژی و ارزیابی عملکرد آنتی اکسیدانی گیاه دارویی بومادران هزار برگ Achillea millefolium L. sub sp. millefolium در رویشگاه طبیعی آن واقع در کوهستان چهارباغ در جنوب شرق استان گلستان انجام گرفت. هر یک از مشخصات اقلیمی، نیاز‌های زیستی و فنولوژی گیاه بومادران به انضمام لیست مهمترین گونه‌های دارویی، طیف بیولوژیک و کورولوژی گونه‌ها در منطقه انجام گرفت. نتایج نشان داد حدود 50 گیاه دارویی با غالبیت تیره‌های Lamiaceae (23درصد) و Asteraceae (20درصد)، تیره‌های Liliaceae، Fabaceae و Apiaceae هر کدام با (6 درصد) شناسایی شدند و از نظر شکل زیستی ژئوفیت‌ها با 24 گونه (47 درصد)، تروفیت‌ها با 15گونه (29درصد) و پس از آن همی کریپتوفیت‌ها با 5 گونه (10درصد) بیشترین تعداد گونه‌ها را به خود اختصاص دادند و عناصر رویشی گونه‌ها بیشتر متعلق به خاستگاه ایرانو تورانی، مدیترانه ای (59درصد) و اروپا سیبری (21 درصد) بودند. بررسی‌های اوت اکولوژیکی نشان می‌دهد گیاه بومادران هزار برگ گیاهی علفی یکساله است و اغلب به صورت خودرو در اقلیم سرد و نیمه خشک با بارندگی متوسط سالیانه 399 میلی متر و دمای متوسط سالیانه 22/10 درجه سانتی گراد و در خاک هایی کم عمق با بافت سبک سیلتی – شن رسی با اسیدیته 7.8 و هدایت الکتریکی 34/0 و محدوده ارتفاعی 900 تا 2250 متر در جهات شرقی و جنوب شرقی که از حاصلخیزی بیشتر خاک و شدت نور بیشتری برخوردار است، می‌روید. نمونه گل‌های گیاه بومادران در مردادماه 1390 جمع آوری وعملکرد آنتی اکسیدانی عصاره متانولی گل‌ها با استفاده از روش اسپکتروفوتومتری و تست DPPH ارزیابی گردید که میزان آن با محاسبه IC50 برابر با 189 میلی گرم بر میلی لیتر بدست آمد. رشد رویشی گیاه از اواخر فروردین، فاز زایشی از اواخر خرداد، شکوفایی گلها تا اواخر شهریور ادامه دارد، رسیدن میوه و پراکنش دانه‌ها در نیمه دوم شهریور ماه مشاهده و سپس خزان می‌کند. نتایج اتنوفارماکولوژیکی بدست آمده از درمانگران محلی در این تحقیق نشان داد که بومادران یکی از مهمترین گیاهان دارویی و معطر منطقه است که از آن به عنوان ضد عفونی کننده، ضد التهاب، توقف خونریزی، ضد اسپاسم، مسکن، بادشکن، التیام دهنده زخم، تنظیم قاعد گی و به عنوان یک ضد پاتوژن قوی در دفع آفات و بیماری‌های زراعی نیزاستفاده می‌شود. با توجه به مصارف بومادران در طب سنتی منطقه و ارزش آنتی اکسیدانی آن، می‌تواند پایه گذار تحقیقات آتی در زمینه استخراج و تولید فراورده‌های طبیعی آنتی اکسیدان و ضد پاتوژن می‌باشد. پرونده مقاله

XML

فهرست مقالات