طراحی الگوی فرایندی مسئولیت‌های اجتماعی - اخلاقی در مؤسسات حسابرسی (رویکرد کیفی: تئوری داده بنیاد)

محورهای موضوعی : اقتصاد مالی

محمود ملکی پور غربی ¹ , حسن قدرتی ² , حسین جباری ³ , حسین پناهیان ⁴ , علی اکبر فرزین فر ⁵

1 - گروه حسابداری و مدیریت، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران
2 - گروه حسابداری، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران
3 - گروه حسابداری و مدیریت، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران
4 - گروه حسابداری ، واحد کاشان،دانشگاه ازاد اسلامی،کاشان ،ایران
5 - گروه حسابداری و مدیریت، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران

تاریخ دریافت : 1402/07/14 تاریخ پذیرش : 1402/09/16 تاریخ انتشار : 1402/10/01

کلید واژه: واژه‌های کلیدی: مسئولیت‌های اجتماعی - اخلاقی در مؤسسات حسابرسی, تئوری داده بنیاد. طبقه بندی JEL : M42-M14-C35,

چکیده مقاله :

چکیده تحقیق حاضر با هدف ارائه الگوی فرایندی مسئولیت‌های اجتماعی - اخلاقی در مؤسسات حسابرسی به انجام رسیده است. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی، و از لحاظ رویکرد پیمایشی-اکتشافی و از نوع تحقیقات کیفی می‌باشد. جامعه آماری این تحقیق گروهی از خبرگان شامل اساتید و پژوهشگران صاحب نظر در حوزه حسابرسی، مدیران و شرکاء موسسات حسابرسی، و تدوین‌گران استانداردها و اصول حسابداری و حسابرسی بودند که مورد مصاحبه عمیق قرار گرفتند. انتخاب خبرگان و انجام مصاحبه با آنها، تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت و پس از آن متوقف شد. در این تحقیق، از روش نمونه‌گیری گلوله برفی استفاده شد و این فرایند تا رسیدن به اشباع نظری محقق ادامه یافت. سرانجام این روش، مصاحبه با 11 نفر از خبرگان بود. در این تحقیق، از آنجایی که از روش تئوری داده بنیاد استفاده گردید، ابزار اصلی جمع‌آوری داده‌ها، مصاحبه عمیق و غیرساختار یافته با خبرگان بود. سرانجام پس از طی کدگذاری‌های سه گانه باز، محوری و انتخابی، مدل مفهومی تحقیق طراحی شد. در این مدل 14 مقوله شناسایی شده در قالب متغیرهای علّی، محوری، زمینه‌ای و محیطی، مداخله‌گر، راهبردی و پیامدی دسته‌بندی شدند

چکیده انگلیسی:

Abstract The present research has been done with the aim of providing a process model of social-ethical responsibilities in auditing institutions. This research is applied in terms of purpose, and in terms of survey-exploratory approach and qualitative research. The statistical population of this research was a group of experts including professors and researchers who are experts in the field of auditing, managers and partners of auditing institutions, and compilers of accounting and auditing standards and principles, who were interviewed in depth. Selection of experts and conducting interviews with them continued until theoretical saturation was reached and then it was stopped. In this research, the snowball sampling method was used and this process continued until the theoretical saturation of the researcher was reached. Finally, this method was an interview with 11 experts. In this research, since the foundational data theory method was used, the main tool for data collection was an in-depth and unstructured interview with experts. Finally, after three open, central and selective codings, the research conceptual model was designed. In this model, 14 identified categories were categorized in the form of causal, central, contextual and environmental, intervening, strategic and consequential variables.

منابع و مأخذ:

فهرست منابع

• برخوردار، ن؛ دارایی، م عابدینی، ر. (1395). بررسی راهکارهای اجرای مسئولیت اجتماعی سازمانی در شهرداری تهران، کنفرانس بین المللی مدیریت و حسابداری، تهران، https://civilica.com/doc/554184


• بوستانی فرخ، دارابی رویا، حیدرپور فرزانه (1401)رویکرد تحلیل ساختار در الگوی رتبه‌بندی مؤسسات حسابرسی، فصلنامه اقتصاد مالی، دوره 16، شماره 60 - شماره پیاپی 60، آذر 1401، صص 171-194


• پیری، م؛ فردیس، ف. (1394). بررسی میزان تمایل سازمان به پذیرش مسئولیت اجتماعی و عوامل موثر بر آن و تاثیر آن بر خوشنامی وشهرت سازمانی، دومین کنفرانس ملی و اولین کنفرانس بین المللی پژوهشهای نوین در علوم انسانی، تهران، https://civilica.com/doc/390871


• تقی بیگی، ا. (1399). جایگاه اخلاق حرفه ای در حسابداری و حسابرسی، اولین کنفرانس بین المللی چالش ها و راهکارهای نوین در مهندسی صنایع و مدیریت و حسابداری، ساری، https://civilica.com/doc/1045263


• جوادی صادق، ح. (۱۳۹۵). تصمیم گیری غیر اخلاقی، همایش پژوهش های مدیریت و علوم انسانی در ایران، تهران، موسسه پژوهشی مدیریت مدبر، دانشگاه تهران.


• حاج‌محمدلو، ب؛ حاجیها، ز. (1399). ارتباط بین جو اخلاقی، مسئولیت پذیری اجتماعی و مدیریت سود، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، دوره 15، شماره 2، 107-100.


• حسین پور محمدآبادی، ز؛ نادی، م. (1396). رابطه بین فرهنگ اخلاقی سازمانی و تصمیم‌های اخلاقی مدیران و کارکنان، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، دوره 11، شماره 2، صص 104-95.


• حسن زاده دستجردی، ک. (۱۳۹۵). ارائه الگوی برای تعالی در مسئولیت اجتماعی شرکتها در قالب الگو تعالی سازمانی، همایش مسئولیت اجتماعی شرکت-مسئولیت اجتماعی صنعت نفت، تهران، موسسه پژوهش در مدیریت و برنامه ریزی انرژی دانشگاه تهران.


• رحیمی، ح. (1396). تحلیل رابطه فرهنگ سازمانی و رفتار اخلاقی کارکنان دانشگاه کاشان، نشریه اخلاق، دوره 13، شماره 27، صص 117-91.


• سرحدی، ه؛ سنگبری، ز؛ دادگر، م. (1398). تبیین ماهیت اخلاق مداری در حسابداری و حسابرسی، هفتمین کنفرانس ملی رویکردهای نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری، بابل، https://civilica.com/doc/899369


• صراف فاطمه، کریمی مجتبی، بشارت پور فاطمه (1401) تأثیر افق مالکیت نهادی بر مسئولیت اجتماعی و ارزش سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه اقتصاد مالی، دوره 16، شماره 58 - شماره پیاپی 58اردیبهشت 1401 صص 173-191


• طالبی انزاب صمد، مهربان پور محمدرضا، جهانگیرنیا حسین،  بنی مهد بهمن (1401) تبیین تاثیر روانشناسی در قالب اقتصاد رفتاری بر گزارشگری مسئولیت اجتماعی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه اقتصاد مالی، دوره 16، شماره 59 - شماره پیاپی 59شهریور 1401، صص1-22


• طبرسا، غ؛ معینی کربکندی، م. (1395). بررسی تاثیر هوش سازمانی بر مسئولیت پذیری اجتماعی سازمان مورد مطالعه: سازمان ثبت احوال شهر تهران، نخستین کنفرانس بین المللی پارادیم های نوین مدیریت هوشمندی تجاری و سازمانی، تهران، https://civilica.com/doc/500367


• فیاض قاضیانی، م؛ احمدی، پ؛ آذر، ع. (1395). طراحی مدل مسئولیت اجتماعی سازمان با رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری (ISM)، اولین کنفرانس بین المللی مدیریت، اقتصاد، حسابداری و علوم تربیتی، ساری، https://civilica.com/doc/444391


• قربانی گوگدرقی، ا؛ یگانه فرد، ص. (1398). اخلاق؛ حلقه گمشده حسابداری و حسابرسی،هشتمین کنفرانس ملی رویکردهای نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری، بابل، https://civilica.com/doc/962041


• مینایی، ل. (1399). بررسی مسئولیت های اجتماعی (اقتصا دی و حقوقی و اخلاقی) مدیران در بهبود فضای کسب و کار شهرداری منطقه 18 تهران، هفتمین همایش ملی مطالعات و تحقیقات نوین در حوزه علوم انسانی، مدیریت و کارآفرینی ایران، تهران، https://civilica.com/doc/1028055


• هاشمی، ا. صفری، ع. روستا، ص. (۱۳۹۷). مسیولیت اجتماعی سازمانها عاملی در رشد ارزش ویژه برند. سومین کنفرانس بین المللی پژوهش های نوین در مدیریت ، اقتصاد و توسعه.

• Advantage, C. (2020). Corporate Social Responsibility. CSR and Socially Responsible Investing Strategies in Transitioning and Emerging Economies, 65.


• Chadegani, Arezoo., Jari, Azam. (2016). Corporate Ethical Culture: Review of Literature and Introducing PP Model, Procedia Economics and Finance, 36, pp. 51 – 61.


• Gimenez, C., Sierra, V. and Rodon, J. (2012), “Sustainable operations: Their impact on the triple bottom line,” International Journal of Production Economics, Vol. 140, No. 1, pp. 149-159.


• Goswami, M., Agrawal, R.K. and Goswami, A.K. (2020). Ethical leadership in organizations: evidence from the field, International Journal of Ethics and Systems, Vol. 37 No. 1, pp. 122-144.


• Green, T., Peloza, J. (2011). How does corporate social responsibility create value for consumers?. Journal of Consumer Marketing, Vol.28/1, pp.48–56.


• Gukdo Byun, S. J. Karau, Y.D, Soojin, L. (2018). A three-level examination of the cascading effects of ethical leadership on employee outcomes: A moderated mediation analysis- Journal of Business Research 88, 44-53.


• Joon, B., Hee, S., Mark, B. (2018). Exploring the impact of organizational investment on occupational fraud: Mediating effects of ethical culture and monitoring control, International Journal of Law, Crime and Justice, Volume 53, pp. 46-55.


• McDonald, L., Hung Lai, Ch. (2010). Impact of corporate social responsibility initiatives on Taiwanese banking customers. International Journal of Bank Marketing. Vol. 29, No. 1, pp. 50-63.


• Perez, A. and Bosque, I.R.. (2015). Corporate social responsibility and customer loyalty: exploring the role of identification, satisfaction and type of company. Journal of Services Marketing, 29(1). 15-25.


• Saira, F., Ghulam, A., Alia, A. (2017). How bad it is to be good: Impact of organizational ethical culture on whistleblowing (the ethical partners), Arab Economic and Business Journal, Volume 12, Issue 2, pp. 69-80.


• Sharma, A., Agrawal, R. and Khandelwal, U. (2019). Developing ethical leadership for business organizations: A conceptual model of its antecedents and consequences, Leadership & Organization Development Journal, Vol. 40 No. 6, pp. 712-734.