برآورد ارزش‌های گردشگری و حفاظتی میدان نقش جهان اصفهان (کاربرد روش ارزشگذاری مشروط)
محورهای موضوعی : اقتصاد مالیمصطفی رجبی 1 , سیده نساء موسوی 2
1 - استادیار گروه اقتصاد، عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی شهر ، اصفهان.ایران
2 - - کارشناس ارشد توسعه اقتصادی و برنامه‌ریزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خمینی شهر ، اصفهان.ایران.
کلید واژه: میراث فرهنگی, میدان نقش جهان, روش ارزشگذاری مشروط, الگوی پروبیت رتبه‌ای,
چکیده مقاله :
میدان نقش جهان و مجموعه بناهای آن، یکی از شاخص ترین شاهکارهای معماری عصر صفویه و از جاذبه های مهم میراث فرهنگی کشور به شمار می آید. ارزش گذاری اقتصادی این میراث فرهنگی، سیاست گذاری و تصمیم گیری در مورد بهبود وضعیت اقتصادی و حفاظت از آن را مورد ارزیابی قرار می دهد. از این رو هدف این پژوهش ارزش گذاری اقتصادی میدان نقش جهان اصفهان با استفاده از تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان برای بازدید از مجموعه بناهای آن و همچنین حفاظت از آن می باشد. بنابراین ارزش اقتصادی میدان نقش جهان، به ارزش گردشگری (ارزش مصرفی) و ارزش حفاظتی (ارزش غیر مصرفی) تقسیم بندی گردید. برای به دست آوردن تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان از روش ارزش گذاری مشروط استفاده گردید. اطلاعات مورد نیاز تحقیق از طریق 1100 پرسشنامه تکمیل شده و مصاحبه حضوری با بازدیدکنندگان میدان نقش جهان در سال 1389 جمع آوری گردید. با توجه به مقادیر تمایل به پرداخت دامنه ای از الگوی پروبیت رتبه ای برای تحلیل عوامل مؤثر بر تمایل به پرداخت استفاده گردید. بر اساس یافته ها، 5/94 درصد بازدیدکنندگان، حاضر به پرداخت مبلغی برای بازدید از مجموعه بناهای میدان نقش جهان و 5/68 درصد، حاضر به پرداخت مبلغی برای حفاظت از میدان نقش جهان هستند. بر اساس تمایل به پرداخت افراد و تعداد بازدیدکنندگان داخلی از مجموعه بناهای میدان نقش جهان در سال 1389، ارزش گردشگری و ارزش حفاظتی سالیانه میدان نقش جهان به ترتیب بیش از 12630 و 465920 میلیون ریال برآورد گردید. در نتیجه ارزش اقتصادی (مجموع ارزش های گردشگری و حفاظتی) میدان نقش جهان نزد بازدیدکنندگان داخلی و برای سال 1389 بیش از 478550 میلیون ریال برآورد گردید
فهرست منابع
1) آسافو- آجایی، جان، (1381)، اقتصاد محیط زیست برای غیراقتصاددانان، سیاوش دهقانیان، زکریا فرج زاده، نشر دانشگاه فردوسی، مشهد، چاپ اول.
2) امامی میبدی، علی و قاضی، مرتضی، (1387)، برآورد ارزش تفریحی پارک ساعی در تهران با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط (CV)، پژوهشهای اقتصادی ایران، سال 12، شماره 36، صص 187- 202.
3) پازوکی، ناصر، شادمهر، عبدالکریم، (1384)، آثار ثبت شده ایران در فهرست آثار ملی (از 24/6/1310 تا 24/6/1384)، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور، تهران.
4) پرمن، راجر، ما، یو، مکگیلری، جیمز، (1387)، اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی، حمیدرضا ارباب، نشر نی، تهران، چاپ دوم.
5) پندیک، رابرت استیون، رابینفیلد، دانیل، (1381)، اقتصاد خرد (1)، احمد ذیحجهزاده، نشر سمت، تهران، چاپ اول.
6) ترنر، کری، پیرس، دیوید، باتمن، ای.، (1379)، اقتصاد محیط زیست، سیاوش دهقانیان، عوض کوچکی، علی کلاهی اهری، نشر دانشگاه فردوسی، مشهد، چاپ سوم.
7) دانشور کاخکی، محمود، همراز، سمانه سادات و جلیلی، میلاد (1386)، برآورد ارزش وجودی مناطق ییلاقی روستایی: مطالعه موردی منطقه روستایی زشک، روستا و توسعه، سال 10، شماره 3، صص135-154.
8) عسگری، علی، مهرگان، نادر، (1380)، برآورد تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان میراث تاریخی فرهنگی با استفاده از CVM : نمونه گنج نامه همدان، پژوهشهای اقتصادی، سال 1، شماره 1، صص 93-115.
9) عمرانی، مرتضی، (1384)، در جستجوی هویت شهری اصفهان، نشر وزارت مسکن و شهرسازی، تهران، چاپ اول.
10) فرجزاده، زکریا، سلطانی، غلامرضا، روستایی، مهدی، (1388)، برآورد تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان مجموعه تاریخی پاسارگاد و تحلیل عوامل موثر بر آن: کاربرد روش ارزش گذاری مشروط (CVM)، پژوهشهای اقتصادی، سال 9، شماره 4، صص 89-111.
11) مولایی، مرتضی، قرمانزاده، محمد، مهدیزاده، یونس، (1389)، برآورد ارزش تفریحی کاخ سردار ماکو و تعیین عوامل موثر بر تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان، مدلسازی اقتصادی، سال 3، شماره 2، صص 173-193.
12) هاتر، مایکل، ریزو، ایلد، (1382)، جنبههای اقتصادی میراث فرهنگی، علیاعظم محمدبیگی، نشر امیرکبیر، تهران، چاپ اول.
13) Greene, W. H., (2003), Econometric Analysis, New Jersey, Prentice Hall.
14) Gutman, P., (2007), Ecosystem services: Foundations for a new rural-urban compact. Journal of Ecological Economics, 62, 383-387.
15) Hansen Trine B., (1997). The Willingness-to-Pay for the Royal Theatre in Copenhagen as a Public Good. Journal of Cultural Economics, 21, 1-28.
16) Hung, M. L., Yang, A. F., Ma, H. W., and Yang, Y. M., (2006), A novel multiobjective programming approach dealing with qualitative and quantities objectives for environmental management, Journal of Ecological Economics, 56, 584-593.
17) Kakiuchi, E., (2004), Heritage as a community asset monetary valuation of heritage using CVM and policy related issues, International Symposium on Preservation of Cultural Heritage Yangon, Myanmar.
18) Long, J. S., (1997), Regression models for catigorical and limited dependent variables, Beverly Hill, Sage Publications, CA.
19) Mourato, M. M. (2002). Economic valuation of cultural heritage: evidence and prospects, in: M. de la Torre (Ed.), Assessing the Values of Cultural Heritage. Research Report, The Getty Conservation Institute, Los Angeles.
20) Noonan, D. S. (2003). Contingent Valuation and Cultural Resources: A Meta-Analytic Review of the Literature. Journal of Cultural Economics, 27, pp. 159-176.
21) Peacock, A., (1995), A future for the past: The political economy of heritage, Proceedings of the British Academy, 87, 187-243.
22) Pearce, D.W., (1994), Assessing the social rate of return from investment in temperate zone forestry. In R. Laynard and S. Glaister (eds). Cost- Benefits Analysis, 2nd edition, Cambridge University Press.
23) Samdin Z., (2008), Willingness to pay in Taman Negara: A contingent valuation method, Journal of Economics and Management, 2(1), 81-94.
24) Santagata W., Signorello G., (2000), Contingent valuation of a cultural public good and policy design: The case of Napoli Musei Aperti, Journal of Cultural Economics, 24, 181-204.
25) Tuan, T. H., Navrud, S., (2008), Capturing the benefits of preserving cultural heritage, Journal of Cultural Heritage, 9, 326-337.
26) Whittington, D., Briscoe, J., Mu, X. and Barron W., (1990), Estimating the willingness to pay foe water services in developing countries: A case study of the use of contingent valuation surveys in southern Haiti, Journal of Economic Development and Cultural Change, 293-311.
27) Whittington, D., (1998), Administering contingent valuation suaveys in developimg coutries, Journal of World development, 26, 1, 21-30