ارائه الگویی جهت پذیرش تکنولوژی و نوآوری های جدید در حوزه انرژی های تجدید پذیر توسط مصرف کنندگان ایرانی با رویکرد اقتصادی و مالی و اجتماعی مبتنی بر نظریه داده بنیاد

محورهای موضوعی : اقتصاد مالی

فاطمه شوقی آغجه مشهد ¹ (گروه مدیریت بازرگانی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران)
علیرضا فرخ بخت فومنی ² (گروه مدیریت بازرگانی، واحدبندر انزلی، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرانزلی، ایران.)
علی قلی پور سلیمانی ³ (گروه مدیریت بازرگانی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران)

تاریخ دریافت : 1401/10/18 تاریخ پذیرش : 1401/12/21 تاریخ انتشار : 1402/01/01

کلید واژه: G10, F16, انرژی های تجدید پذیر, پیامدهای اقتصادی, رفتار مصرف کنندگان, واژه‌های کلیدی: پذیرش تکنولوژی, نظریه داده بنیاد. طبقه بندی JEL : E49,

چکیده مقاله :

چکیدهامروزه مباحث مرتبط با انرژی و نقش آن در توسعه اقتصادی و مالی جوامع، به یک مقوله راهبردی و مهم تبدیل شده است. استفاده از انرژی های تجدید پذیر که از کانال فناوری میسر می گردد می تواند باعث بهینه سازی مصرف انرژی گردد و این امر با پذیرش نوآوری و فناوری های تجدید پذیر امکان پذیر است. بدین جهت تحقیق حاضر با هدف طراحی مدل پذیرش تکنولوژی و نوآوری های جدید در حوزه انرژی های تجدید پذیر توسط مصرف کنندگان ایرانی با رویکرد اقتصادی، مالی و اجتماعی صورت گرفته است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش در زمره تحقیقات کیفی است. از طریق مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه های باز و نیمه ساختار یافته با 14 نفر از خبرگان و متخصصان حوزه انرژی های تجدید پذیر و اساتید مجرب دانشگاهی و با استفاده از روش داده بنیاد و کد گذاری باز، محوری و انتخابی، 16 مولفه و 50 شاخص مدل شناسایی گردید. از مهم ترین عوامل موثر در مدل پذیرش فناوری می توان به مشارکت، تکنولوژی، قیمت، منفعت درک شده، شرایط مالی و پیامد های اقتصادی و اجتماعی و زیست محیطی اشاره کرد.

چکیده انگلیسی:

AbstractToday, issues related to energy and its role in the economic and financial development of societies have become a strategic and important category. The use of renewable energy that is available through the technology channel can optimize energy consumption and this is possible by accepting innovation and renewable technologies. For this reason, the current research was conducted with the aim of designing a model of acceptance of technology and new innovations in the field of renewable energy by Iranian consumers with an economic, financial and social approach. This research is applied in terms of purpose and qualitative research in terms of method. 16 components and 50 indicators of the model were identified through library studies and open and semi-structured interviews with 14 experts in the field of renewable energy and experienced university professors and using the Grounded Theory method and open, axial and selective coding. Among the most important effective factors in the technology acceptance model are participation, technology, price, perceived benefit, financial conditions, and economic, social, and environmental consequences.

منابع و مأخذ:

فهرست منابع

• اسماعیل زاده، محمد، نوری، سیامک، علی احمدی، علیرضا، نورعلیزاده، حمیدرضا، بررسی تاثیر موانع نوآوری بر الگوی نوآوری در شرکت های حوزه انرژی های تجدید پذیر.(1397)، پژوهش های مدیریت در ایران، دوره 22، شماره 2.صص 77-111.


• ادبی ممقانی، محمد، رکن الدین افتخاری، عبدالرضا، پورطاهری، مهدی، صادقی سقدل، حسین، تحلیل سطح پذیرش فناوری انرژی خورشیدی در مناطق روستایی (مطالعه موردی: مناطق روستایی شهرستان کلیبر و شهرستان خداآفرین- استان آذربایجان شرقی).(1399)، پژوهش های جغرافیای انسانی، دوره 52، شماره 1، ص 325-301.


• ببی، ارل، (1388)، روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی، ترجمه رضا فاضل، انتشارات سمت، تهران


• جورکش، سارا، نظری، رسول، طاهری، محسن، (1398)، الگوی ورزش سالمندی ایران: رویکرد داده بنیاد، مطالعات مدیریت ورزشی، شماره 55، صص 58-35.


• خیاطیان یزدی، محمد صادق، فرتاش، کیارش، قربانی، امیر، (1399)، تحلیل تطور تاریخی توسعه فناوری سیستم های خورشیدی فتوولتائیک در ایران: رویکردی نهادی، فصلنامه علمی بهبود مدیریت، دوره 14، شماره 1(پیاپی 47)،صص 95-67.


• دانایی فرد، حسن، مظفری، زینب، (1387)، ارتقاء روایی و پایایی در پژوهش های کیفی مدیریتی: تاملی بر استراتژی های ممیزی پژوهشی، فصلنامه پژوهش های مدیریت، سال اول، شماره 1، صص 162-131.


• دانشوری، سمیه، سلاطین، پروانه، (1398)، تاثیر انرژی های تجدید پذیر بر اقتصاد سبز، علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره بیست ویکم، شماره دوازدهم،صص 142-112.


• دهقانی سلطانی، مهدی، شیری، اردشیر، فرجی، الهام، فارسی زاده، حسین، (1396)، تاثیر هوش هیجانی بر عملکرد کارکنان در صنعت هتلداری: نقش میانجی راهبردهای بازیگری و فرسودگی هیجانی، مجله مطالعات مدیریت گردشگری، دوره 12، شماره 37،صص 71-94


• رجب پور، ابراهیم، و مرادی، محمد، و حسین پور، عبدالکریم، (1400)، شناسایی و تحلیل موانع پذیرش فناوری سبز (شرکت توزیع نیروی برق رنجان).، توسعه تکنولوژی صنعتی, 19(44 ), 87-94.


• سرلکی، احسان، و چگینی، غلامرضا، و مرزبان، ایمان، و بخشی، حمیدرضا، (1400)، راهکار های پایدار صرفه جویی انرژی در سیستم های گلخانه با استفاده از فناوری های انرژی های تجدیدپذیر، انرژی های تجدید پذیر و نو, 8(1 ), 12-1.


• ظریفی، سید فواد، موسی خانی، مرتضی، آذر، عادل، الوانی، سید مهدی، (1397)، تجاری سازی ایده های کار آفرینانه در حوزه انرژی های تجدید پذیر، فصلنامه پژوهش های سیاست گذاری و برنامه ریزی انرژی، سال چهارم/شماره 10/بهار 1397/صفحات219-193


• عیدان ترک زاده، خدیجه، رضایی، فرزین، صیقلی، محسن، (1400)، ارائه مدل پول هوشمند در بازار سهام ایران مبتنی بر تئوری داده بنیاد، فصلنامه اقتصاد مالی، دوره 15/، دوره 15/شماره 4(پیاپی 57)/صص 107-129


• فراستخواه، مقصود (1398). روش تحقیق کیفی در علوم اجتماعی با تاکید بر نظریه بر پایه (گراندد تئوری). تهران، انتشارات آگاه.


• محمدی پور، علی، سلمانپور زنوز، علی، فخر حسینی، سید فخرالدین،(1400)، بررسی تاثیر شوک های قیمتی انرژی بر اقتصاد نفت محور ایران در قالب متد مدلسازی نئوکینزی و استفاده از معادلات عمومی پویای تصادفی، فصلنامه اقتصاد مالی، دوره 15/، دوره 15/شماره 4(پیاپی 57)/صص 129-164


• محمدی، نعیمه، دانایی فرد، حسن، (1398)، الگوی حکمرانی مشارکتی توسعه انرژی تجدید پذیرایران : رویکرد نهادی، فصل نامه علمی مطالعات راهبردی سیاست گذاری عمومی، دوره 9، شماره 30، 163-141.


• مناف زاده هیر، محمدعلی، شافعی، رضا، فاطمی، عادل،(1400)، ارائه الگویی جهت تدوین استراتژی های توسعه صادرات در بازارهای خارجی با استفاده از روش داده بنیاد (مطالعه موردی شرکتهای پتروشیمی ایران)،فصلنامه اقتصاد مالی، دوره 15/شماره 4(پیاپی 57)/صص 39-54


• نیکویی، فاطمه، علوی راد، عباس، و موسوی، سید نعمت اله، (1400). تاثیر گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات(ICT) بر مصرف انرژی های تجدیدپذیر در بخش های اقتصادی ایران (صنعت, خدمات, کشاورزی). تحقیقات اقتصاد کشاورزی, 13(2 ), 281-294.


• هر، جوسیپه، بوش، رابرت پی و اورتینائو، دیوید ج (1397). پژوهش های بازاریابی، ترجمه دکتر علی قلی پور سلیمانی، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت

• Aldulaimi Saeed, Abdeldayem, Marwan, , (2022), Examining the impact of renewable energy technologies on sustainability development in the middleeast and northAfrica region. International Journal of Engineering Business Management. January, Vol. 14 No. 8, 52-69.


• Asemokha, A. Ahi, A. Torkkeli, L. & Saarenketo, S. (2019), "Renewable energy market SMEs: antecedents of internationalization ", critical perspectives on international business, Vol 14, No3.PP48-62.


• Corbin, J., Strauss, A, (2015), Basics of Qualitative Research Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory, Sage publishing, 4th Edition.


• Gupta, H., Barua, M.K., (2017), Supplier selection among SMEs on the basis of their green innovation ability using BWM and fuzzy TOPSIS. Journal of Cleaner Production 152, 242-258


• Jabeen,G. Yan,Q. Ahmad,M. Fatima,N & Qamar,Sh.(2019), Consumers’ intention-based influence factors of renewable power generation technology utilization: a structural equation modeling approach. Journal of Cleaner Production 10.1016/j.jclepro.117737.14-32.


• Kesharwani, A. and Bisht, S.S. (2012), the impact of trust and perceived risk on internet banking adoption in India: An extension of technology acceptance model .International Journal of Bank Marketing, (4) 30. pp. 303-322.


• Kumar, V. Syan, A. S. Kaur, A .Hundal, B. S., (2019), “Determinants of farmers’ decision to adopt solar powered pumps”, International Journal of Energy Sector Management Vol. 14 No. 4,2020 pp. 707-727.


• Nkundabanga, S.K, Muhwezi, M.& Nuwasiima, G.M.(2020), “Exploring the link between vulnerability of energy systems and social acceptance of renewable energy in two selected districts of Uganda” International Journal Of Energy Sector Management Vol 14, No 6.PP 81-98.


• Nurse-Clarke, Natasha, Joseph, Mary, (2022), An exploration of technology acceptance among nursing faculty teaching online for the first time at the onset of the COVID-19 pandemic, Journal of Professional Nursing, 41, 8-18.


• Parsad, C. Mittal, S. & Krishnankutty, R., (2020), “A study on the factors affecting household solar adoption in Kerala, India”, International Journal of Productivity and Performance Management, Vol. 14 No. 5,115-131.


• Rajapathirana, R. J., & Hui, Y. (2018), Relationship between innovation capability, innovation type, and firm performance. Journal of Innovation & Knowledge, 3(1), 44-55.


• Strauss, A., Corbin, J. (1998), Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory (2nd Ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.


• Tella, A. Ukwo ma, S. C. Kayode, A. I. (2020), A two models modification for determining cloud computing adoption for web-based services in academic libraries in Nigeria. The Journal of Academic Librarianship 46, 102255.124-147.


• Yang, L.; Bashiru Danwana, S.; Yassaanah, F.‐I., (2021), An Empirical Study of Renewable Energy Technology Acceptance in Ghana Using an Extended Technology Acceptance Model. Sustainability 2021, 13-30.