تدوین مدل نظری محله¬ی دوستدار سالمند با تأکید بر سالمندی ماندگار در مکان
محورهای موضوعی : آمایش محیط
مینا هرندی
1
,
مجتبی رفیعیان
2
,
حمید صابری
3
*
,
امیرحسین شبانی
4
1 - دکتری شهرسازی، گروه شهرسازی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
2 - استاد برنامه¬ریزی شهری و منطقه¬ای، گروه شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
3 - استادیار برنامه¬ریزی شهری و منطقه¬ای، گروه شهرسازی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
4 - استادیار برنامه¬ریزی شهری و منطقه¬ای، گروه شهرسازی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
عوامل افزایش امید به زندگی و کاهش نرخ باروری که باعث سالخوردگی جمعیت می¬گردند از اواسط قرن بیستم در کشورهای توسعه یافته آغاز گردیده و اکنون در کشورهای درحال توسعه هم پدیدار شده¬اند. با توجه به پیامدهای بحران سالمندی پیش رو در کشورمان قطعاً مطالعات حوزه¬ی سالمندی اهمیت ویژه¬ای می¬یابد. در این میان پیوند بین حضورپذیری سالمندان در شهرها و جایگاه محله¬های دوستدار سالمند از اهمیت ویژه¬ای برخوردار می¬باشد. هدف اصلی مقاله¬ی حاضر شناسایی ابعاد مؤثر بر محله¬های دوستدار سالمند و تبیین نظریه¬ای مبتنی بر حضورپذیری سالمندان در محلات با تأکید بر موضوع سالمندی ماندگار در مکان است. در این پژوهش با تأکید بر رویکرد کیفی، از روش نظریه زمینه¬ای در قالب روش اشتراوس و کوربین استفاده شده است. داده¬های تحقیق بر اساس مصاحبه¬های نیمه ساختاریافته با 31 نفر (تا اشباع نظری) از سالمندان سه مرکز توانبخشی روزانه سالمندان رنگین کمان سپید، بزرگان صاحبدل و کلبه¬نور در شهر اصفهان برای مشارکت¬کنندگان دارای سن 60 سال و بالاتر صورت گرفته است. این مطالعه نشان می¬دهد که زمینه¬ی ایجاد محله¬ی دوستدار سالمند، سکونت سالمندان در محلات خود می¬باشد چراکه به¬آن تعلق دارند. به استناد این پژوهش خلق محله¬ی دوستدار سالمند، تحت شرایط علی با بستر نظری پیوند سالمند و محله¬¬ی خود ایجاد می¬شود و با انطباق بر نیازهای سالمندان، پدیده¬ی سالمندی ماندگار در مکان را به همراه دارد. این پدیده شامل زمینه¬های تعاملی رویدادمداری، گذران فراغت، معاشرت¬پذیری و دستر¬س¬پذیری محله برای سالمند است و پیامدهایی چون افزایش مشارکت، فرصت بیان خویشتن و حمایت اجتماعی سالمند را به دنبال دارد.
Factors contributing to increased life expectancy and a low fertility rate, leading to an aging population, were initially observed in the developed countries during the mid-20th century and are now extending to developing nations. Given the impending consequences of the aging crisis in our country, research on aging is of paramount importance. Notably, the relationship between the presence of the elderly in the community and the concept of age-friendly communities is crucial. This study aims to identify factors influencing age-friendly communities and elucidate theories regarding the presence of the elderly in the community, with a specific focus on aging in place. Employing a qualitative approach, this research utilizes grounded theory within the framework of the Strauss and Corbin methodology. The research data were gathered through semi-structured interviews with 31 individuals aged 60 and over, selected from two-day care centers: Rangin Kaman Sepid, Bozorgan Sahebdel, and Kolbeye Noor in Isfahan, continuing until theoretical saturation was achieved. The study highlights that the contextual condition for an age-friendly community is the residence of the elderly in their respective neighborhoods. According to the findings, the creation of an age-friendly community is fostered by the connection between the community and the elderly in everyday situations, adapting to their needs and enabling aging in place. This involves interactive contexts related to event orientation, leisure, socialization, and neighborhood accessibility for the elderly, providing opportunities for self-expression and social support.