تحلیل فضایی آسیب های اجتماعی در بافت جدید و غیر رسمی شهر مراغه
ابراهیم سامی
1
(
دانشگاه مراغه
)
وحید شیری
2
(
گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه مراغه
)
رسول رضایی
3
(
دانشگاه فرهنگیان
)
امید مبارکی
4
(
دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه مراغه
)
کلید واژه: بافت های جدید شهری, گلشهر, شهر مراغه, محله میکاییل آباد و آسیب های اجتماعی,
چکیده مقاله :
آسیبهای اجتماعی یکی از محورها و مباحث اصلی مطالعات آسیب‌شناسی شهری در اغلب شهرهاست هدف پژوهش حاضر، تحلیل فضایی آسیب های اجتماعی بافت های شهری (مطالعه موردی: بافت های جدید(گلشهر) و غیر رسمی(میکائیل آباد) شهر مراغه) بود. نوع تحقیق کاربردی و روش پژوهش توصیفی از نوع علی – مقایسه ای بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل افرادی که در بافت های شهر جدید گلشهر و بافت غیررسمی میکاییل آباد زندگی می کنند. نمونه آماری با توجه به روش تحقیق و نظر متخصصان، تعداد ۱۰۰ نفر برای هر گروه و در کل ۲۰۰ نفر از طریق روش نمونه گیری خوشه ای احتمالی انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه آسیب های اجتماعی محقق ساخته استفاده شد برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون خی دو و تحلیل واریانس چند متغیره استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد؛ که نوع آسیب های اجتماعی در بافت های جدید و غیر رسمی شهر مراغه متفاوت است. ولی در مولفه های ۵ گانه (اجتماعی، خشونت، خانواده، محیط عمومی و اموال) تفاوتی وجود نداشت. همچنین میزان آسیب های اجتماعی در بافت های جدید و غیر رسمی شهر مراغه متفاوت است و میزان مولفه های ۵ گانه آسیب های اجتماعی (اجتماعی، خشونت، خانواده، محیط عمومی و اموال) تفاوت معنی داری را در بین بافت های غیررسمی و بافت شهری جدید نشان داد. در نهایت می توان گفت که در هر دو بافت شهری جدید و بافت های غیر رسمی آسیب های اجتماعی وجود دارد و میزان آسیب های اجتماعی در بافت های غیر رسمی بیشتر از بافت های شهری جدید می باشد.
چکیده انگلیسی :
Social damage is one of the main axes and topics of urban pathology studies in most cities, which shows its informal textures and new urban textures. The aim of the current research was the spatial analysis of social damage in urban contexts (case study: new and informal contexts in Maragheh city). The descriptive research method was causal-comparative. The statistical population of the research includes people who live in the new city of Golshahr and the informal context of Mikael Abad and its surroundings. The statistical sample according to the research method and experts' opinion, 100 people for each group and 200 people in total were selected through the probability cluster sampling method. To collect data, a researcher-made questionnaire of social harms was used. Chi-square test and multivariate analysis of variance were used to analyze the data. The results of the first hypothesis of the research showed that the type of social damage is different in the new and informal contexts of Maragheh city. But there was no difference in the 5 components (social, violence, family, public environment and property). The test of the second hypothesis showed that the amount of social damage in the new and informal contexts of Maragheh city is different and also the amount of the five components of social damage (social, violence, family, public environment and property) shows a significant difference between the contexts. Showed informal and new urban context. It is concluded that there are social harms in both new urban contexts and informal contexts, and the amount of social harms in informal contexts is higher than in new urban contexts
ایراندوست، کیومرث ( 1391 ). فقر، سکونتگاه هاي غیر رسمی و امنیت شهري، فصلنامه ره نامه - سیاستگذارى، سال سوم، شماره اول، 159.
بهادری، آرش ؛ بیک محمدی، حسن ؛ تقوایی، مسعود (۱۳۹۶). آسیب شناسی فرهنگی و اجتماعی بافت های مساله دار شهری (مورد مطالعه: بافتهای فرسوده کرج). .پژوهشهای مکانی فضایی بهار 1396 - شماره 2 صفحه - از 35 تا 53.
پوراحمد، ا.، حاتمی نژاد، ح.، و ملکی، ر. (1399). بررسی تأثیر بافت های ناکارآمد شهری بر آسیب های اجتماعی (مورد مطالعه: شهر مراغه). مطالعات جغرافیای مناطق کوهستانی, 1(3 (پیاپی 3) ), 37-52. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=577593
پوراحمد، احمد و زندوی، سیدمجدالدین(پاییز 1388)؛ گذر حومه نشینی به ایجاد شهرهای جدید، فصلنامه سپهر، دوره هیجدهم، شماره 71، صص 55 – 47.
علی اکبری, اسماعیل, و درخشان, شهرام. (1393). تحلیل الگو‌‌های فضایی آسیبهای اجتماعی در محیط‌‌‌های شهری مطالعۀ موردی: منطقۀ پنج کلان‌شهر تهران. پژوهشهای جغرافیای برنامه‌ریزی شهری, 2(1), 49-72. doi: 10.22059/jurbangeo.2014.51482.
عظیمی آزاده. (1400). تحلیل بر هم‌کنش‌های ساختار فضایی آسیبهای اجتماعی در شهر تهران. مجله علمی " آمایش سرزمین ", 13(2), 523-543. doi: 10.22059/jtcp.2021.328230.670242
زارنجی ژیلا فرزانه سادات، یزدانی محمدحسن و جامی اودولو مریم (۱۴۰۰) ،مقایسه تطبیقی محلات غیررسمی شهر اردبیل براساس آسیب های اجتماعی در دوران پاندمی کووید 19 با تاکید بر امنیت اجتماعی. نشریه پژوهشنامه نظم و امنیت انتظامی. سال چهاردهم- شماره دوم(پیاپی 54 )– تابستان.
ستوده، هدایت الله (1395)، آسیب ها اجتماعی (جامعه شناسی انحرافات)، تهران، آوای نور
ملکیان, اکرم, عبداللهی, اسماعیل, & یار محمد توسکی, مریم. (1395). بررسی تأثیر سکونت‌گاه‌‌های غیررسمی بر احساس امنیت اجتماعی «مطالعه موردی: یحیی آباد آران و بیدگل». پژوهش های جامعه شناسی معاصر (علمی - پژوهشی), 5(9), 75-89. doi: 10.22084/csr.2016.1808
Aliber, M (2003). Chrinic poverty in South Africa: incidence, causes and policies, Journal of World Development, 31 (3): 473-490.
Atkinson, R; Buck, N and Kintrea, K (2010). Neighbourhoods and Poverty: Linking Place and Social Exclusion, In N. Buck, I. Gordon, A. Hardiding & I. Turok, Changing Cities-Rethinking
Bardi Ana Morad Nejan, R., Malekshahi, GH., Mohamadi, A (2014). Assessment of the Role of Informal Settlements in Spatial Disruption of Urban Structure (Case Study: Gonbadkavus City), Journal of Spatial Planning (Geography), 4(4), 65-86. )in Persian(
Beckley, Amber L (2015). Deterrence versus Marginalization: Evidence from Immigrant Offending, Race and Justice, July 2015; vol. 5, 3: 278-300.
Beckley, Amber L (2015). Deterrence versus Marginalization: Evidence from Immigrant Offending, Race and Justice, July 2015; vol. 5, 3: 278-300.
Dhaliwal, G.S., Sangha, G.S. and Ralhan, P.K. (2000). Fundamentals of Environmental Science, Kalyani Publisher., New Delhi. Shamloo S. [Psychological pathology]. 2nd. Tehran: Roshd Publication. 1989; p: 54 [Persian]
Haliwal, g. S; Sangha, G. S. and Ralhan, P. K (2000). Fundamentals of Environmental science, Kalyani publisher, New Delhi.
Marwa A. Khalifa. 2015. “Evolution of informal settlements upgrading strategies in Egypt: From negligence to participatory development”. Ain Shams Engineering Journal. Vol. 6. Issue 4. pp. 1151-1159.
McCord, E.S. and Ratcliffe J.H (2009). Intensity Value Analysis and the Criminogenic Effects of Land use Features on Local Crime Patterns, Crime Patterns and Analysis, 2 (1): 7, available at: www.jratcliffe.net/papers/McCord_Ratcliffe.
Mohseni, R. A (2015). City and its Socio-Economic Pathology, Case Study: Gorgan, Journal of Social Research, 8(29), 19-44. (in Persian)
Smolka, M (2008). Informality and ponerty in Latin Amerian urban policies, In: Martine. G, et al. (Eds.), the New Global Frontier: Urbanization, Poverty, and Environment in the 21st Century, Eathscan, London: 99-114.