تحلیل و بررسی کنایه در شیرین و خسرو امیر خسرو دهلوی
محورهای موضوعی : متون زبان و ادبیات فارسیمحبوبه حاجی جعفری توران پشتی 1 , تورج عقدایی 2
1 - دانشجوی دکتری ،زبان و ادبیات فارسی ،دانشگاهآزاد اسلامی واحد زنجان،زنجان،ایران
2 - دانشیار،عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان،زنجان،ایران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
کنایه یکی از مهمترین و زیباترین مباحث علم بیان است که در میان مردم و از زندگی آنان پدید می آید و با زندگی پیوندی ناگسستنی دارد.کنایات میراثی گرانبها از بیان غیر مستقیم اندیشه است که از آغاز تا کنون سینه به سینه منتقل گشته است .از این روی کنایه،در افواه و نوشته های ادبی ملت ها،کاربردی فراوان دارد.شاعران نیز از دیرباز بدان توجه داشته و از آن استفاده کرده اند .به جرات می توان گفت شاعری نیست که در اثرش از این ابزار بیان غیر مستقیم،استفاده نکرده باشد. از آنجا که کنایه ،ساختی انعطاف پذیر در زبان فارسی است و در زیر لایه ی ظاهری و لفظی آن، زمینه ای فرهنگی قرار گرفته از این روی نقش اساسی در بیان غیر مستقیم مطالب ونظریات شاعر بر عهده دارد.این مقاله بر آن است تا با بررسی کنایه های منظومه ی شیرین و خسرو امیر خسرو دهلوی نشان دهد که این شاعر پارسی گوی تا چه اندازه با به کارگیری کنایه ،زبان خود را از ابتذال و تکرار مصون داشته و تا چه میزان اندیشه های خود را در آن ریخته و از میان انواع کنایه ،به کدام نوع توجه خاصی داشته است.بررسی ها نشان داد که کاربرد کنایه های مردمی و زبانی در این منظومه،بیشتر از کنایات ابداعی است و هدف شاعر از آوردن کنایه،علاوه بر زیبایی و تاثیر بیشترکلام ،جلوگیری از ملال خواننده در شنیدن سخنان بی پرده و صریح با منطقی عادی است .
Irony is one of the most important and beautiful aspects of eloquence, which is made by people. It is a part of their daily lives. Irony is a valuable character of conveying the meaning and thoughts indirectly. This valuable character is as old as the life if us as human beings. So a large number of it could be found in literal texts.it has been of importance to the poets during the time and they have used it. It can be said that there is no poets who has not used irony in their works. Since, in Persian, irony is a flexible and, also, a cultural point; it has a crucial role in conveying the poets’ message and idea in an indirect way. The present study analyzed the irony in Amir Khusro Dehlavi’s Shirin and Khusro to show how much he could avoid trivial and repetitive and show his thoughts. The present study deals with knowing which type of irony was Amir Khusro’s favorite. According to the analysis, Amir Khusro had used the ironies that are known and used by people more than those that were innovative and made by him. His purpose was to not only make the work more beautiful and influential, but also avoid making the readers tired of explicit and logical words.
_||_