نشانه-معنا شناسی مکان در داستان زادن زال
محورهای موضوعی : متون زبان و ادبیات فارسیلیلا خزل 1 , فرهاد طهماسبی 2 * , ساره زیرک 3
1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، ایران.
3 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
کلید واژه: نشانه-معنا شناسی, داستان زادن زال, نشانه شناسی فرهنگی, مکان, نشانه,
چکیده مقاله :
مطالعۀ تاثیر و کارکرد مکان ها، حاوی اطلاعات و معانی است که موضوع بحث دانش نشانه شناسی و بخصوص نشانه شناسی فرهنگی است. اصول نشانه شناسی که در بسیاری از دانش های ادراکی ریشه دارد، با تکیه بر مفهوم نشانه، و بررسی عوامل نشانگی با وجوه مختلف معنایی، می تواند گامی در جهت معنا بخشی به این پدیده برای مخاطب باشد. در این راستا، این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی مکان ها در داستان زادن زال در شاهنامۀ فردوسی پرداخته، تا با دیدگاهی معناگرا و تحلیل نقش نشانه های مکانی، انواع مکان را نمایان سازد، و با تکیه بر اصول علم نشانه-معناشناسی به بررسی فرآیندهای تاویل مکان ها در این داستان بپردازد. نتایج نشان می دهد، بیشتر رویدادهای داستان در کوه البرز که مکانی اساطیری است صورت می گیرد. حتی اکثر مکان های روایی این داستان نیز در کوه البرز قرار دارد و مکان های دیگر، بیشتر به فضا شدگی تمایل دارند و از مکان بودگی خود دور می شوند و جنبه تخیلی آنها نیرومندتر می گردد و نشانگی جدیدی را می پذیرند که ریشه در تجربیات ذهنی، همچون اسطوره ها، تاریخ، فرهنگ و خاطرات جمعی یک ملت دارد. مکان ها جنبه اسطوره ای داستان زادن زال را تقویت می کنند.
Study of effect and function of places, includes meanings and data which is the subject of semiotics especially cultural semiotics. Principles of semiotics that is rooted in many comprehension sciences, can clear this subject for every one by emphasis on sign’s meaning and consideration of sign’s factors with different meaning directions. In this case, this study considers the places in Zal birth’s story in Ferdosy Shahnameh, by analytical – descriptive method. Therefore we want to specify different places in mentioned story by meaningful view and role of location signs analyzing. We also want to study the process of place’s interpretation in related story. The results are shown that the most of story events are located in Alborz Mountain. This mountain is a mythological place. Even most of the narrative places of this story tend to spatial, and leave their being. The analytical aspects are strengthened in them. They accept new signs that are rooted in mental experiences such as myth, history, culture, and shared memories of nation. Generally, places reinforce the mythical aspect of Zal birth’s story.