زن در فرهنگهای مختلف و در تمامی دوران، جایگاه و موقعیت خاصی داشته که با توجه به فرهنگ و سنت هر دوره جایگاه و موقعیتهای متفاوتی مییافت. در تاریخ ایران پس از اسلام که با تمدن و فرهنگ اموی همزمان بود زن حضور چشمگیری دارد و به صورت نسبی، این دو فرهنگ در زمینه جایگاه و م چکیده کامل
زن در فرهنگهای مختلف و در تمامی دوران، جایگاه و موقعیت خاصی داشته که با توجه به فرهنگ و سنت هر دوره جایگاه و موقعیتهای متفاوتی مییافت. در تاریخ ایران پس از اسلام که با تمدن و فرهنگ اموی همزمان بود زن حضور چشمگیری دارد و به صورت نسبی، این دو فرهنگ در زمینه جایگاه و موقعیت اجتماعی و فرهنگی زن، دارای تفاوتها و شباهتهای آشکار بودهاند. خسرو و شیرین نظامی و دیوان جمیل بن معمر در زمره آثار غنایی ادب پارسی و عربی این دوره هستند که نمود بارزی از محدودیتهای این نوع بشری را به تصویر میکشند. نظامی در منظومه خسرو و شیرین نظامی علی رغم قدمت در بسیاری از موضوعات مربوط به زن سنت شکنی کرده و در برخی موارد دیدگاههایی متفاوت با جامعه سنتی عصر خویش ارائه کرده است که در مقایسه با آثار آن دوره در جای خود بسی قابل تأمل دارد. از سوی دیگر در ادبیات عربی نیز شاعری چون جمیل بن معمر در دورهای میزیسته است که در جامعه عربی چندان ارزشی برای زن و ارزشهای زنانه قائل نبودهاند ولی با این وجود در اشعار این شاعر نیز به ارزشهای زنانه و نقش زن توجه زیادی شده است که این امر به نوبه خود مطالعه تطبیقی این موضوع را در خسرو و شیرین نظامی و دیوان جمیل بن معمر اقتضا میکند.
پرونده مقاله
پدیده استعمار از پدیدههایی است که همواره کشورها و ملتهای مشرق زمین با آن مواجه بودهاند؛ لذا انسانهای آگاه و توانمند بهویژه هنرمندان و ادیبان، با سلاح شعر به مبارزه با استعمار و استعمارگران میپرداختند. با توجه به اینکه شگردهای استعمار، گوناگون و مختلف است؛ لذا شگرد چکیده کامل
پدیده استعمار از پدیدههایی است که همواره کشورها و ملتهای مشرق زمین با آن مواجه بودهاند؛ لذا انسانهای آگاه و توانمند بهویژه هنرمندان و ادیبان، با سلاح شعر به مبارزه با استعمار و استعمارگران میپرداختند. با توجه به اینکه شگردهای استعمار، گوناگون و مختلف است؛ لذا شگردهای مبارزه با آن نیز بایستی گوناگون و مناسب باشد. در این مقاله بر اساس مکتب ادبی اروپای شرقی و به روش کتابخانهای، به بررسی تطبیقی دیدگاههای ملک الشعراء بهار و سیّد اشرف الدّین حسینی در باب پدیده استعمارستیزی در اشعار آنها پرداخته میشود. پژوهشهای صورتگرفته در این مقاله نشان میدهد که هر دو شاعر، به شکلهای گوناگون به معرفی پدیده استعمار پرداختهاند و برای مبارزه با آن، شگردهای مشابهی نیز داشته و راهکارهایی نیز ارائه نمودهاند که مهمترین آنها عبارت است از آگاهکردن مردم و غفلتزدایی، دعوت به اتّحاد و مقابله با استعمار، تحقیر استعمار با زبان طنز، نکوهش و محکوم نمودن استعمارگران، برانگیختن مردم و بازگشت به هویت فرهنگ اسلامی.
پرونده مقاله
عبدالوهاب بیاتی شاعر چپگرای عراقی و احمد شاملو شاعر ایرانی و بنیانگذار شعر سپید، دو شاعر پرآوازه ادبیات معاصر عربی و فارسی و از بزرگان مکتب ادبی رمانتیسم هستند که با توجه به شرایط فردی و اجتماعی عصر خویش و روحیه انقلابیشان، در برخورد با مشکلات جامعه دیدگاههای مشترک د چکیده کامل
عبدالوهاب بیاتی شاعر چپگرای عراقی و احمد شاملو شاعر ایرانی و بنیانگذار شعر سپید، دو شاعر پرآوازه ادبیات معاصر عربی و فارسی و از بزرگان مکتب ادبی رمانتیسم هستند که با توجه به شرایط فردی و اجتماعی عصر خویش و روحیه انقلابیشان، در برخورد با مشکلات جامعه دیدگاههای مشترک دارند. این دو شاعر از پیشگامان شعر نو هستند که به زبان ساده و کلام آهنگین و ایجاد مضامین نو در شعر پرداختند و با وامداری از ادبیات قدیم در قالبهای شعری نوآوری ایجاد کردند و از این مفاهیم تازه برای بیان آلام جامعه بشری سود جستند. شاهکلید دروازه ذهنی بیاتی و شاملو بیگمان انسان است. این دو شاعر بزرگ در پرداختن به موضوعاتی همچون اسطوره، انسانگرایی، عصیانگری، آزادیخواهی و نپذیرفتن ظلم و ستم از شیوه یگانهای بهره بردهاند. هر دو شاعرانی جهانوطنی هستند که برای رسیدن به هدف خویش از فرهنگ مشترک انسانی استفاده کردند. پرداختن به اجتماع و سیاست که از شاخصههای شعر معاصر است، در شعر شاملو و بیاتی، جایگاهی در خور را به خود اختصاص میدهد. در این پژوهش تلاش شده است با تأکید بر روش توصیفی به بررسی آثار و اشعار این دو شاعر بزرگ پرداخته شود.
پرونده مقاله
کاربرد نماد در شعر معاصر یکی از ویژگیهای اصلی شاعرانی است که با چند لایه کردن زبان خود بر زیبایی اشعار خود میافزایند، و روشی است که شعراء قادرند از آن برای الهام بخشی و انتقال پیامشان استفاده نمایند. در این میان ادبیات متعهد عربی از این ویژگی و ظرفیت هنری بهره جسته ا چکیده کامل
کاربرد نماد در شعر معاصر یکی از ویژگیهای اصلی شاعرانی است که با چند لایه کردن زبان خود بر زیبایی اشعار خود میافزایند، و روشی است که شعراء قادرند از آن برای الهام بخشی و انتقال پیامشان استفاده نمایند. در این میان ادبیات متعهد عربی از این ویژگی و ظرفیت هنری بهره جسته است و شاعران متعهد از جمله جواد جمیل شاعر معاصر عراقی در مجموعه اشعار خود، با استفاده از نمادها با خلق تصاویری زیبا و بدیع، زبان رمز را برای سروده های دینی و سیاسی- اجتماعی خود برگزیدهاند. جواد جمیل با توجه به حاکمیت فضای اختناق و نیز به دلیل پرهیز از صراحت گویی، تعبیراتی رمزگونه در شعرش به کار برده است. او برای بیان مقاصد و مفاهیم مورد نظر شعر خود به زبان رمزی پناه می برد و در این راستا انواع نمادها را استفاده می کند تا مفاهیم خود را تصویری کرده و در ذهن مخاطب جای دهد. داده های مورد استفاده در پژوهش حاضر از نظر نوع تحقیق کتابخانهای، اینترنتی، اسناد و مطالعه آثار شاعر و روش پژوهش، تحلیلی- توصیفی است.
پرونده مقاله
مجاز، از مهمترین ابزارهای زیباییآفرینی سخن شاعرانه است و سرایندگان برای غنا بخشیدن و گسترش دامنه تخیّل در آفرینشهای شعری خویش بدان دست یازیدهاند. مجاز، در تعبیر علمای بلاغت بکار بردن لغت است در معنایی غیر ما وضع له. در بلاغت، مجاز را شامل موضوعاتی همچون تشبیه، استعا چکیده کامل
مجاز، از مهمترین ابزارهای زیباییآفرینی سخن شاعرانه است و سرایندگان برای غنا بخشیدن و گسترش دامنه تخیّل در آفرینشهای شعری خویش بدان دست یازیدهاند. مجاز، در تعبیر علمای بلاغت بکار بردن لغت است در معنایی غیر ما وضع له. در بلاغت، مجاز را شامل موضوعاتی همچون تشبیه، استعاره، مجاز عقلی و مجاز مرسل میدانند؛ چنانکه در نقد نیز، رمز، اسطوره و خرافه را با آن در پیوند دانستهاند. مجاز عقلی را اسناد فعل به فاعل غیر حقیقی یا اسناد صفت غیر متعارف به موصوف و به طور کلی اسناد هر مسندی به مسند الیه غیر طبیعی و غیر متعارف نامیدهاند. به منظور تحلیل تطبیقی این ترفند زیباییساز، با بررسی نزدیک به پانصد شاهد از شعر عربی و فارسی، مجاز عقلی و اسناد مجازی در سرودههای شاعران این دو زبان بررسی شده است. ارزیابیهای مقایسه ای و تطبیقی کاربردهای مجاز عقلی و علاقه های مورد استفاده، نشانگر مشابهتهای بسیار مجاز عقلی و اسناد مجازی در شعر عربی و فارسی است و این موضوع، منحصر به دوره ادبی و تاریخی خاصی نیست. همچنین، علاقه زمانی و سببی، به ترتیب در شعر عربی و فارسی بسامد بیشتری داشتهاند.
پرونده مقاله
عنصر رنگ جزئی گسترده از جهان محسوس ماست و همانند موسیقی، زبان مشترک مردم دنیا محسوب می شود. رنگ ها اغلب مفاهیم نمادین دارند و نمود آن در آثار ادبی غیر قابل انکار است. پدیدآورندگان آثار با توجه به محیط زندگی، باورها و علایق خود از رنگ ها بهره برده اند. لذا از این طریق می چکیده کامل
عنصر رنگ جزئی گسترده از جهان محسوس ماست و همانند موسیقی، زبان مشترک مردم دنیا محسوب می شود. رنگ ها اغلب مفاهیم نمادین دارند و نمود آن در آثار ادبی غیر قابل انکار است. پدیدآورندگان آثار با توجه به محیط زندگی، باورها و علایق خود از رنگ ها بهره برده اند. لذا از این طریق می توان بسیاری از راز و رمزها و حتی اوضاع اجتماعی عصر نویسنده را کشف نمود و به شخصیت، حالات روحی و افکار ذهنی آنان پی برد. در ادبیات داستانی معاصر به خصوص در بوف کور هدایت و پیکر فرهاد معروفی به دلیل درونمایه، ساختار و زبان پیچیده آن که در بستری از خیال و واقعیت شناورند، رنگ جایگاه ویژه ای دارد. این مقاله در نظر دارد با بررسی تطبیقی رنگ ها در آثار مذکور به درک بهتری از محتوای پیچیده و ابهام آمیز آن ها نایل شود. هدایت و معروفی با بکارگیری زبان نمادین رنگ ها، خود را از دسترس خوانندگان سطحی دور کرده اند. آنان نیت واقعی داستان را ورای محتوای رمزی رنگ ها پنهان داشته اند. با بررسی بسامد رنگ ها در این آثار می توان فضای ذهنی نویسندگان را درک و کشف نمود. در مجموع معانی پنهان رنگ های پرکاربرد و کم کاربرد در این آثار شامل مفاهیم مثبت و نیز معانی منفی است.
پرونده مقاله
این پژوهش به شیوه توصیفی و تطبیقی نمادهای رسائل سهروردی را مورد واکاوی قرار داده و دلایل دیریاب بودن رموز آن و همانندیها و وجوه افتراق آن را با مصیبتنامه عطار مورد تحلیل قرار میدهد. کاربرد نمادهای اساطیری، شخصی، ابداعی و کلان نمادهای چند معنایی بر ابهام تمثیلهای سهر چکیده کامل
این پژوهش به شیوه توصیفی و تطبیقی نمادهای رسائل سهروردی را مورد واکاوی قرار داده و دلایل دیریاب بودن رموز آن و همانندیها و وجوه افتراق آن را با مصیبتنامه عطار مورد تحلیل قرار میدهد. کاربرد نمادهای اساطیری، شخصی، ابداعی و کلان نمادهای چند معنایی بر ابهام تمثیلهای سهروردی افزوده است. او با بینش اشراقی خود، حتی از نمادهای اساطیری برداشتی عرفانی- فلسفی ارائه داده و همین طرز برداشت، سخن وی را از مفهوم یک بعدی و از پیش اندیشیده دور و درک مفاهیم باطنی آن را دشوار کرده و از جذابیت آثار او کاسته است. او به مناسبت مقام، از واژهها در جایگاه رمز برداشتی متفاوت کرده که مهمترین دلایل دیریاب بودن مفاهیم این رموز میباشد نظم کلی مصیبتنامه نشانه جهان بینی و عرفان اوست. بیان منظوم، استفاده از حکایات و عدم کاربرد اصطلاحات علمی، فلسفی، کیوان شناسی در جایگاه رمز، درک ژرف ساخت بیاناش را آسان و بر جذابیت آن افزوده است. مهمترین دلیل افتراق سهروردی و عطار نحوه جهان بینی آنان شناخته شد، به طوری که در آثار سهروردی پیامبر درون یا همان عقل کل، خورشید وجود سالک و دلیل معرفت و هدایت او میشود در حالی که در مصیبتنامه در نهایت حضرت محمد(ص) به کمک عقل آمده و راه را به سالک مینمایاند و چراغ هدایت او میشود.
پرونده مقاله
دنیای حماسه دنیای درهمآمیختهای از خوبیها و بدیهاست. دنیایی است که در آن نیروهای اهورایی با اهریمنان به پیکار برمیخیزند. قهرمانان حماسه سرتاسر زندگی خود را در مبارزه با زشتیها و پلشتیها صرف میکنند. هرگاه از شاهنامه فردوسی سخن به میان میآید، تصویر نبرد پهلوانان ب چکیده کامل
دنیای حماسه دنیای درهمآمیختهای از خوبیها و بدیهاست. دنیایی است که در آن نیروهای اهورایی با اهریمنان به پیکار برمیخیزند. قهرمانان حماسه سرتاسر زندگی خود را در مبارزه با زشتیها و پلشتیها صرف میکنند. هرگاه از شاهنامه فردوسی سخن به میان میآید، تصویر نبرد پهلوانان با اژدها در ذهن نقش میبندد. سرگذشت زندگی ضحاک یا همان اژی دهاک نهایت تاریخ اساطیری ایران زمین است؛ سرگذشتی که در گذر زمان، بارها و بارها دگرگون شده و هر بار تکرار این اسطوره جذبه خاصی در متون اوستایی تا فارسی امروزی داشته است. یکی از ویژگیهای مهم هر حماسه خرق عادت در حوادث آن است؛ یعنی در لابهلای متون حماسی با حوادث، شخصیتها و موجوداتی برخورد میکنیم که خارق العادهاند. در عالم طبیعت یا وجود ظاهری و عینی ندارند یا ویژگیهایی که در حماسه از آن برخوردارند در عالم واقع عاری از آن هستند.
پرونده مقاله
معناشناسی زیبایی شاخصه اولی است که ابن سینا آن را به عنوان الگویی از زیبایی مطرح میکند. از دیدگاه وی زیبایی، غایت فی نفسه نیست و در ارتباط با خداوند است که دارای ارزش میشود، و منشأ همه زیباییها واجب تعالی است. همچنین نظم، تناسب و اعتدال شرایط تحقق زیبایی است و موجودی چکیده کامل
معناشناسی زیبایی شاخصه اولی است که ابن سینا آن را به عنوان الگویی از زیبایی مطرح میکند. از دیدگاه وی زیبایی، غایت فی نفسه نیست و در ارتباط با خداوند است که دارای ارزش میشود، و منشأ همه زیباییها واجب تعالی است. همچنین نظم، تناسب و اعتدال شرایط تحقق زیبایی است و موجودی زیباست که کمال شایسته خود را داشته باشد و زیبایی مساوق با وجود و امری عینی و مشکک است. ملاصدرا زیبایی را عین وجود میداند و قائل به اصالت، تشکیک و اشتداد زیبایی است. از نظر وی منشأ همه زیباییها خداوند است و هر زیبایی و کمالی پرتوی از زیبایی و کمال خداوند است. بنابراین با وجود اینکه هر دو فیلسوف در مورد زیبایی غالباً نظرات مشابهی دارند اما با توجه به نظام فلسفی آن دو، در بعضی از موارد در بیان مسائل تفاوتهایی دیده میشود.
پرونده مقاله
داستان سرگذشت ژیل بلاس در چهار جلد، اثر آلن رنه لوساژ، به زبان فرانسه نوشته شده و میرزا حبیب اصفهانی آن را به فارسی ترجمه کرده است. هر مترجمی علاوه بر امانتداری در اصل داستان، به صورت خودآگاه یا ناخودآگاه، به دلیل هویت فرهنگی خود تغییراتی در متن داستان اعمال میکند که ا چکیده کامل
داستان سرگذشت ژیل بلاس در چهار جلد، اثر آلن رنه لوساژ، به زبان فرانسه نوشته شده و میرزا حبیب اصفهانی آن را به فارسی ترجمه کرده است. هر مترجمی علاوه بر امانتداری در اصل داستان، به صورت خودآگاه یا ناخودآگاه، به دلیل هویت فرهنگی خود تغییراتی در متن داستان اعمال میکند که این تغییرات میتواند برگرفته از مسائل اجتماعی و فرهنگی عصر مترجم باشد. جستار حاضر با روش تحلیلی- توصیفی و استفاده از منابع کتابخانهای، اجتماعیات را در اثر یادشده مطالعه کرده است. حاصل پژوهش نشان میدهد که نویسنده و به تبع آن مترجم اثر، بسیاری از مسائل اجتماعی مانند آزادی، جایگاه اجتماعی زن و واگذاری تربیت کودکان به افراد کاردان، آیین خواستگاری و ازدواج، دزدی، فقر و تضاد طبقاتی، تقدیرباوری، مراسم سوگواری، بازیهای محلی و... را در این اثر بازتاب داده است. وجود این عناصر در این اثر نشان میدهد که ادبیات تنها عرصه زیباییهای کلامی نیست. ادبیات، زبان گویای هر جامعه و نمایانگر احوال حاکم بر آن زمان و منعکسکننده مکنونات درونی، باورها، طرز تفکّر و جهانبینی نویسنده است.
پرونده مقاله
هویت و شخصیت هر ملتی در پرتو فرهنگ غنی و مترقی آن نهفته است. بنابراین اگر بیگانه ای بخواهد ملتی را از نظر سیاسی اجتماعی زمین گیر کند، آسان ترین راهاش هجوم به فرهنگ آن ملت است، زیرا با هجوم فرهنگی، آن ملت استحاله فرهنگی میشود و هویت و شخصیت خود را از دست می دهد. جامعه چکیده کامل
هویت و شخصیت هر ملتی در پرتو فرهنگ غنی و مترقی آن نهفته است. بنابراین اگر بیگانه ای بخواهد ملتی را از نظر سیاسی اجتماعی زمین گیر کند، آسان ترین راهاش هجوم به فرهنگ آن ملت است، زیرا با هجوم فرهنگی، آن ملت استحاله فرهنگی میشود و هویت و شخصیت خود را از دست می دهد. جامعه شناسان فرهنگ را دارای سه جنبه شناختی، مادی(فنی) و سازمانی می دانند که جنبه شناختی عبارت است از باورداشت ها، اسطوره ها، ایدئولوژی ها، ارزش ها، رویکردها و دانش. فرهنگ را نیز، آداب و رسوم، عرف ها، قوانین و نقش هایی که با پایگاه های گوناگون یک فرهنگ همبسته اند تشکیل می دهند. از همین منظر شاهنامه اثری است که در عهد سامانی ایرانیان را به بازسازی افکار ملی و خودشناسی ساسانی هدایت کرد و ایرانیان را به احیای مقام و مرتبه انسان به منظور خودشناسی و استقلال ملی، دعوت نمود. استقلالی که ساسانیان را بر آن داشت تا مناطق تحت سیطره خود را ایرانشهر بخوانند. پژوهش حاضر با بررسی کوتاهی در تاریخ ایران بعد از حمله اعراب به گرایش فردوسی برای تنظیم اثری چون شاهنامه در احیای فرهنگ و هویت ایرانی پرداخته است، تا نوع خاصی از انسانگرایی(اومانیسم) که در آن انسان کنشگر اصلی است و جای اسطوره ها را میگیرد و در جدال با ابرانسان ها، برای برپایی داد و خیر و نیکی پیروز می گردد را آشکار سازد.
پرونده مقاله
از میان تمام منابع پیشامتنی در ادبیات فارسی و عربی، قرآن کریم به واسطه الهی بودن و تمایز ذاتی با آثار ساختهشده توسط انسانها و اشتمال بر آیات و مضامین و قصص غنی و بی همتای خود کامل ترین سرچشمه برای الهام گیری شاعران و نویسندگان مسلمان به شمار میرود. برقراری روابط بینا چکیده کامل
از میان تمام منابع پیشامتنی در ادبیات فارسی و عربی، قرآن کریم به واسطه الهی بودن و تمایز ذاتی با آثار ساختهشده توسط انسانها و اشتمال بر آیات و مضامین و قصص غنی و بی همتای خود کامل ترین سرچشمه برای الهام گیری شاعران و نویسندگان مسلمان به شمار میرود. برقراری روابط بینامتنی با قرآن مجید مستلزم تسلط بر زبان عربی و انس و آشنایی با قرآن کریم است. خاقانی و سعدی دو شاعر نامور زبان فارسی هستند که به لطف دارا بودن دو مزیت مذکور، علاوه بر اشعار پارسی به زبان تازی نیز اشعار شیوا و غرّایی سروده اند. این دو شاعر در تازی سروده های خود نیز مانند اشعار فارسی روابط بینامتنی متعدد مشتمل بر تلمیح، اقتباس، تضمین و تحلیل با قرآن کریم داشته اند. در این مقاله که بر اساس روش تحلیلی و تطبیقی فراهم آمده، کوشیده ایم تا با ذکر نمونه هایی از اشعار عربی هر دو شاعر و ترجمه آن ها، شیوه های روابط بینامتنی میان قرآن کریم و اشعار عربی آنان را بررسی و چگونگی و بسامد کارکرد این شیوه ها را تبیین نماییم و مقایسه ای تطبیقی از این دیدگاه میان سرودههای عربی آنان به عمل آوریم. با توجه به اینکه تا کنون مقاله ای به طور اخص به این موضوع نپرداخته است، انتظار می رود این پژوهش راهگشای تحقیقاتی از این دست باشد.
پرونده مقاله
با ظهور رنسانس، رمان به علت برخورداری از قابلیت نشان دادن واقعیت های زندگی، جای حماسه را می گیرد و در نیمه اول قرن بیستم، جورج لوکاچ، رمانهای رئالیستی را به عنوان اصلی ترین شکل اثر ادبی همخوان با جامعه بورژوایی مطرح می کند. با پیوستن به مکتب مارکسیسم، دیدگاه های فمینی چکیده کامل
با ظهور رنسانس، رمان به علت برخورداری از قابلیت نشان دادن واقعیت های زندگی، جای حماسه را می گیرد و در نیمه اول قرن بیستم، جورج لوکاچ، رمانهای رئالیستی را به عنوان اصلی ترین شکل اثر ادبی همخوان با جامعه بورژوایی مطرح می کند. با پیوستن به مکتب مارکسیسم، دیدگاه های فمینیستی در آثارش نمود پیدا می کند. در ایران نیز رمان چراغ ها را من خاموش می کنم، اثر زویا پیرزاد یکی از رمان های زن محوری است که در سال های اخیر با دغدغه بررسی دنیای زنان جای خود را در میان رمان های معاصر فارسی باز کرده است. با توجه به اهمیت این رمان در جریان نوشتار زنانه در ادبیات داستانی، این جستار به شیوه تطبیقی مبتنی بر مؤلفه های فمینیستی بر اساس دیدگاه لوکاچ تلاش کرده است به واکاوی عناصر سبکی نوشتار زنانه بپردازد و به این نتیجه دست یافته است که پیرزاد آگاهانه اغلب ویژگی های نوشتار زنانه را برگزیده و به کار گرفته است و نشان دهنده دیدگاه فمینیستی نویسنده به جامعه و مخصوصاً زنان است. یافته های پژوهش نشان می دهد در این رمان در سطوح مختلف متن، واژگان، جملات، گفتمان و دیدگاه زنانه نمود یافته است.
پرونده مقاله
از آنجا کهبر پایه اصل اساسی بینامتنیت، هیچ متنی بدون پیش متن نیست و متنها همواره بر پایه متنهای گذشته بنا میشوند، لذا واقعه عاشورا، به مثابه یک متن، بسترهای مناسبی برای همذاتپنداری در موقعیتهای مشابه با عاشورا در اعصار بعد را فراهم میکند. از این روست که موقعیتها چکیده کامل
از آنجا کهبر پایه اصل اساسی بینامتنیت، هیچ متنی بدون پیش متن نیست و متنها همواره بر پایه متنهای گذشته بنا میشوند، لذا واقعه عاشورا، به مثابه یک متن، بسترهای مناسبی برای همذاتپنداری در موقعیتهای مشابه با عاشورا در اعصار بعد را فراهم میکند. از این روست که موقعیتهایی مانند انقلاب اسلامی ایران و نیز، دوران دفاع مقدس، سبب شده است که این همذاتپنداری، در هنر و ادبیات، به ویژه شعرهای عاشورایی ایران بعد ازانقلاب اسلامی نیز، نمود پیدا کند. در دهه90 شمسی نیز، با شروع جنگ در سوریه و عراق و شکل گیری نیروهای مدافع حرم از کشورهای مختلف از جمله ایران و تداعی دیگری از عاشورا و شخصیتهای آن، نهتنها موجب ورود واژه مدافعان حرم به دایره لغات ادبیات به ویژه حوزه شعر ایران شد، بلکه زمینهساز شکلگیری شعرهایی درباره مدافعان حرم نیز گردیده است. این متن در صدد بوده است که ضمن بررسی نمونه آثار شعرهای عاشورایی ایران بعد از انقلاب اسلامی و همچنین نمونه آثار شعرهای درباره مدافعان حرم دهه نود ایران، با تکیه بر شیوه تطبیقی مبتنی بر رویکرد بینامتنیت، بر اساس نگرش ژرار ژنت و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، به بینامتنیت این متنها با واقعه عاشورا بپردازد.
پرونده مقاله
اندیشمندان و ادیبان زیادی در طول تاریخ با رویکردهای مختلف به تحلیل و تأویل آثار شعرا و نویسندگان پرداخته اند که به این سبب روش های مختلف نقد ادبی برای تحلیل محتوا و دست یافتن به جنبه های پنهان و مغفول آثار ارزشمند ادبی به وجود آمده است. در این بین، با کمی ژرف نگری می تو چکیده کامل
اندیشمندان و ادیبان زیادی در طول تاریخ با رویکردهای مختلف به تحلیل و تأویل آثار شعرا و نویسندگان پرداخته اند که به این سبب روش های مختلف نقد ادبی برای تحلیل محتوا و دست یافتن به جنبه های پنهان و مغفول آثار ارزشمند ادبی به وجود آمده است. در این بین، با کمی ژرف نگری می توان رد پای تغییر فصلها را در آثار شعرا و نویسندگان و هنرمندان پیدا کرد. احمد شاملو و فروغ فرخزاد از شاعران برجسته معاصری هستند که تغییر فصلها و عناصر مرتبط با آن ها تأثیر روانشناختی و عاطفی ویژهای در آثار ایشان داشته است. بر همین اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر روان شناختی فصول سال بر آفرینش هنری این شعرا انجام پذیرفته است. این پژوهش به ما این امکان را می دهد تا از منظر روانشناختی به تحلیل محتوای اشعار شاملو و فروغ بپردازیم و هرچه بیشتر به اندیشه و جهان عاطفی آن ها پی ببریم تا درک صحیح تری از آثار ایشان به دست بیاوریم. مطالعه دقیق این آثار نشان میدهد که تأثیر فصول سال و عوامل وابسته به آن ها نظیر رنگ های مختلف، گرمی و سردی و... در خلاقیت این دو شاعر تجلی بسیار گسترده ای دارد.
پرونده مقاله
فمنیسم مکتب دفاع از حقوق زنان است؛ موج اول آن بین سالهای 1830 تا 1920 شکل گرفت که با دستیابی به حق رأی برای زنان در سال 1918 در انگلستان و در 1920 در آمریکا محقق شد. زنان خواستار تغییر در بسیاری از نهادها مثل نوع لباس زنانه گرفته تا حقوق فردی، حقوق سیاسی مثل حق رأی، چکیده کامل
فمنیسم مکتب دفاع از حقوق زنان است؛ موج اول آن بین سالهای 1830 تا 1920 شکل گرفت که با دستیابی به حق رأی برای زنان در سال 1918 در انگلستان و در 1920 در آمریکا محقق شد. زنان خواستار تغییر در بسیاری از نهادها مثل نوع لباس زنانه گرفته تا حقوق فردی، حقوق سیاسی مثل حق رأی، خانواده، ازدواج و دین بودند. مهمترین این خواستهها را که با هدف دسترسی به حقوق و امتیازاتی که مردان به آنها دسترسی داشتند و همچنین رهایی از ساختارها، عرفها و ایستارهایی که زنان را محدود میکرد، دنبال میشد. در ایران و مصر زنان نیز در آثار خود به دفاع از حقوق خود پرداختهاند که سیمین دانشور اولین زن داستاننویس ایرانی یکی از آنهاست که در آثار خود از جمله سووشون به این موضوع پرداخته است. در مصر نوال سعداوی که سالها به خاطر این موضوع در زندان بوده است و از آثار مهم او الحب فی زمن النفط است که در این پژوهش به روش تطبیقی به بررسی نشانهها و شباهتهای فمنیسمی در دو رمان آنها پرداخته شده است.
پرونده مقاله
دینداری، در بسیاری از ملتها، با پرستش طبیعت آغاز شد. بعدها گرایش به پرستش طبیعت با آیینها و مراسم نمادینی همراه گردید. آیین مرگ و رستاخیز گیاهی نیز از این گونه آیینهاست که در دوره مادرسالاری و فرهنگ کشاورزی شکل گرفت. انسان کشاورز اعتقاد داشت با برپایی هر ساله این چکیده کامل
دینداری، در بسیاری از ملتها، با پرستش طبیعت آغاز شد. بعدها گرایش به پرستش طبیعت با آیینها و مراسم نمادینی همراه گردید. آیین مرگ و رستاخیز گیاهی نیز از این گونه آیینهاست که در دوره مادرسالاری و فرهنگ کشاورزی شکل گرفت. انسان کشاورز اعتقاد داشت با برپایی هر ساله این آیین، محصولاتاش فراوان و پربرکت میشوند. این پژوهش مبتنی بر ابزار کتابخانهای، آیین مرگ و رستاخیز گیاهی را در ایران و ارمنستان بررسی میکند و وجوه اشتراک و تفاوتهای آن را در هر دو کشور با توجه به خویشکاریهای ایزدان و ایزدبانوان تجزیه و تحلیل میکند. با توجه به اینکه ایران و ارمنستان از همسایگان دیرین یکدیگر در طول تاریخ بودهاند اشتراکات فرهنگی بسیاری دارند؛ علاوه بر آن، پس از سقوط دولت آشور، بخشهایی از ارمنستان، از زمان حکومت مادها تا زمان حکومت قاجاریه، تحت سلطه ایران بوده و این سلطه طولانی مدت باعث شده است ارمنیها به اساطیر ایرانی گرایش یابند.
پرونده مقاله
بیراه نخواهد بود اگر ادعا شود غیر از مولوی و حافظ شاعر دیگری نداریم که در میان خانوادههای ایرانی، اصناف و طبقات مختلف جامعه، فرهیخته و بیسواد، فقیه و عامی، درویش و سلطان و... محبوبیت و نفوذ داشته باشد، تا آنجا که در خیر و شر و در تصمیمات مهم زندگی به کلاماش تأسی جست چکیده کامل
بیراه نخواهد بود اگر ادعا شود غیر از مولوی و حافظ شاعر دیگری نداریم که در میان خانوادههای ایرانی، اصناف و طبقات مختلف جامعه، فرهیخته و بیسواد، فقیه و عامی، درویش و سلطان و... محبوبیت و نفوذ داشته باشد، تا آنجا که در خیر و شر و در تصمیمات مهم زندگی به کلاماش تأسی جسته و الگوی رفتاری میگیرند. کلمه، کلید ورود به دنیای شعر شاعر است، که به اَشکال مختلفی چون ترکیب، اصطلاح، اعلام، تلمیح و کاربردهای مجازی جلوه میکند؛ به رغم اهمیت بسزایی که در درک شعر دارد، هنوز به شکلی منظم و با رعایت اصول مدخلنویسی در یک کتاب جمع آوری و معنی نشده است. این مقاله اولین تلاش در این راستا میباشد که به روش کتابخانهای و از طریق فیش برداری، مراجعه به شروح و تفاسیر معتبر و فرهنگهای لغت و اصطلاحات قدیم و جدید، تقدیم خوانندگان میگردد. ویژگی این رساله، بیت محور بودن معانی لغات و ترکیبات است، بدین معنی که هدف، تدوین یک فرهنگ لغت نبوده، بلکه غرض اصلی رفع مشکلات ابیات مثنوی مولوی- دفتر اول- بوده، بدین لحاظ از میان معانی متعدد و متفاوت برای یک لغت در فرهنگهای لغات و اصطلاحات، تنها معنایی که به کار بیت میآید و مناسب محور عمودی و افقی بیت است، ضبط گردیده است.
پرونده مقاله
یکی از انواع جدید نقد متون ادبی، نقد کهنالگویی متون میباشد که مبتنی بر نقد روانشناختی بوده و بر اساس نظریات کارل گوستاو یونگ، روانشناس معروف و معاصر سوئیسی شکل گرفته است. به اعتقاد وی، روان آدمی از سه سطح خودآگاه، ناخودآگاه فردی و ناخودآگاه جمعی تشکیل شده است. عمیق چکیده کامل
یکی از انواع جدید نقد متون ادبی، نقد کهنالگویی متون میباشد که مبتنی بر نقد روانشناختی بوده و بر اساس نظریات کارل گوستاو یونگ، روانشناس معروف و معاصر سوئیسی شکل گرفته است. به اعتقاد وی، روان آدمی از سه سطح خودآگاه، ناخودآگاه فردی و ناخودآگاه جمعی تشکیل شده است. عمیقترین سطح روان، ناخودآگاه جمعی است که اسطورهها، افسانهها و باورهای هزاران ساله بشر از دل آن بیرون آمده است. یونگ فرآوردههای ناخودآگاه جمعی را، نمونههای اولیه، کهنالگو مینامد که مظاهر مختلفی مانند مادر، پیر خردمند، قهرمان، آنیما، آنیموس، تولد مجدد، سایه و نقاب دارد. بر اساس نظر یونگ صور مثالی به تنهایی محتوایی ندارند بنابراین خود را در قالب نمادهایی در رؤیا و اساطیر به ظهور میرسانند. امروزه کهنالگو از مباحث اصلی نقد ادبی و به ویژه نقد اسطورهای است و جستوجو در نمادهای کهنالگویی، از مسائل مورد علاقه پژوهشگران ادبیات عرفانی به شمار میآید. از آنجایی که مولانا عارفی است که دارای ذهن نمادگرا بوده و مثنوی را در قالب یک اثر رمزی سروده است که پهنه بیکران نمادهای کهنالگویی است و دارای قابلیت بررسی کهنالگویی است، لذا در این تحقیق، نمادهای کهنالگویی مثنوی معنوی مولانا در طبقه کهنالگوی فرعی و در زیرشاخه رنگ مورد بررسی قرار گرفت.
پرونده مقاله
ادبیات تطبیقی به عنوان علمی جدید پایهگذار دیدگاهی نوین در عصر مطالعات ادبیات جهانی میباشد و در تلاش است تا با ارائه زمینههای مشترک بین ملل و ادبیات آنها به یک همگرایی جهانی بهتری دست یابد. بررسی نوابغ ادبی از کشورهای دارای سبک ادبی برجسته و ممتاز که ممکن است دارای چکیده کامل
ادبیات تطبیقی به عنوان علمی جدید پایهگذار دیدگاهی نوین در عصر مطالعات ادبیات جهانی میباشد و در تلاش است تا با ارائه زمینههای مشترک بین ملل و ادبیات آنها به یک همگرایی جهانی بهتری دست یابد. بررسی نوابغ ادبی از کشورهای دارای سبک ادبی برجسته و ممتاز که ممکن است دارای مشترکات زبانی، ساختاری، فرهنگی و حتی دینی مشترکی باشند میتواند به شکوفایی این حوزه کمک کند و در این راستا این مقاله در صدد است تا با بررسی دو شاعر صاحب سبک، صاحب نام، بزرگ و معاصر آمریکایی و ایرانی- ایی کمینگز و احمد شاملو- بر اساس اصول و تئوری پست مدرن ساختارشکنی و شالوده شکنی به اشتراکات زبانی، ادبی و سبک نوشتاری آنها دست یابد. بررسی تطبیقی دو نویسنده بزرگ از دو کشور و فرهنگ مختلف بر اساس رویکردی نوین و پست مدرن نیازمند امکانات، منابع و همکاریهای چند جانبه از سوی تمامی عوامل میباشد. با این حال این مقاله تلاش دارد با این رویکرد و با انتخابی که انجام داده روزنهای جدید را در زمینه مطالعات تطبیقی آن هم در زمینه ادبیات معاصر از دوکشور با زمینه ادبی عظیم و در عین حال کاملاً متفاوت را از دو شاعر صاحب سبک، شناختهشده و در عین حال با مقبولیتی ادبی، اجتماعی بررسی و ارائه کند.
پرونده مقاله