بررسی صور خیال در شعر شاعران کودک با تکیه بر آثار کانون پرورشی فکری
محورهای موضوعی : فصلنامه بهارستان سخن
1 - استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
کلید واژه: استعاره, تشبیه, صور خیال, کانون پرورش فکری, کلید واژهها: شعر, ردهبندی سنّی,
چکیده مقاله :
چکیده زیبایی شناسی همواره یکی از مباحث مهمّ در ادبیّات بوده است و بررسی عناصر زیبایی سخن در آثار ادبی یکی از پر بسامدترین مباحثی است که توجّه پژوهندگان و محقّقان ادبی را به خود اختصاص داده است. در این میان پرداختن به ادبیّات کودک نیز موضوع حائز اهمّیّتی است که پژوهش حاضر به واکاوی شعر کودک اختصاص یافته است. در این پژوهش محقّق با تکیه بر آثار منتشر شده برای کودکان در کانون پرورش فکری کودک و نوجوان به بررسی تشبیه و استعاره از عناصر بیانی در صور خیال، در آثار شاعران برجستة ادبیّات کودک در دهه های هفتاد و هشتاد، پرداخته است. محقّق با روش توصیفی- کتابخانه ای تحقیق را به انجام رسانده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که تشبیه حسّی از پر بسامدترین عناصر خیال در ادبیّات کودک در ردهبندی پنج گانة سنّی در دو دهة مذکور است و تشخیص به عنوان نوعی استعاره بیشترین کاربرد را در شعر کودک دارد.
Abstract Aesthetics has always been one of the major issues in literature. The study of the elements of beauty in literary works is one of the most frequent points that has attracted the attention of literary scholars and researchers. In the mean time, addressing child literature is also an issue of importance for the study of child poetry. In this research, the researcher, based on the works published for children in the enter of intellectual development of children and adolescents, examines the simile and metaphor of the elements of expression in imagination in the works of outstanding poets of child literature in the 17s and 18s. The researcher has conducted a descriptive-library study. The results show that sensory symmetry is one of the most frequent elements of imagination in child literature in the five age classification of the two decades, and diagnosis as a kind of metaphor in the most widely used in child poetry
فهرست منابع و مآخذ
1- ارمغان، علی، (1382)، صور خیال در شعر رحمان دوست، پژوهشنامة ادبیّات کودک و نوجوان، شماره 46.
2- پور وهاب، محمود، (1381)، کشاورز در شعر کودک و نوجوان، پژوهشنامة ادبیّات کودک و نوجوان، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی شماره 31.
3- حجازی، بنفشه، (1391)، ادبیّات کودکان و نوجوانان، انتشارات روشنگران و مطالعات زنان، چاپ یازدهم.
4- خسرونژاد، مرتضی، (زمستان 1384)، مفهوم کودکی و هدف ادبیّات کودک، مجلّة علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دورة 22، شماره 4.
5- رحمان دوست، مصطفی، (1378)، بابا آمد، نان آورد، انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
6- ـــــــــــــ ، (1386)، فصل بهار بنویس، انتشارات کانون،
7- شعباننژاد، افسانه، (1374)، جشن گنجشکها، انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، چاپ.
8- ــــــــــــ ، (1393)، ابر اومد، باد اومد، انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان،
9- شعبانی، اسداللّه، (1379)، رنگین کمان کودکان، انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
10- ــــــــــــــ ، (1385)، زمین ما دل ما، انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
11- ــــــــــــــ ، (1374)، شاعر و شب بو (مجموعة شعر نوجوانان)، انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
12- ــــــــــــــ ، (1379)، رنگین کمان کودکان، (مجموعة شعر کودکان)، انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، چاپ دوم.
13- شمیسا، سیروس، (1392)، بیان، انتشارات میترا، چاپ دوم.
14- قاسمنیا، شکوه، (1395)، برف و بهار، انتشارات کانون،
15- ________ ، (1378)، ترانههای خواب و خیال، انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
16- علوی مقدّم، مهیار و زهرهخیری، زهره، (1394)، عناصر طبیعی در شعر کودک و نوجوان، مقالههای پنجمین همایش پژوهشهای زبان و ادبیّات فارسی.
17- کزّازی، میرجلالالدّین، (1391)، بیان، تهران، انتشارات ماد، چاپ دهم.
18- کشاورز، ناصر، (1392)، مجموعة شعرهای خانة ما، تهران، انتشارات قدیانی، چاپ پنجم.
19- ـــــــــــــ ، (1382)، پاییز خانم، تهران، انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
20- ـــــــــــــ ، (1371)، چکّهای آواز، تکّهای مهتاب، تهران، انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
21- ـــــــــــــ ، (1379)، باغ رنگارنگ، آواز قشنگ، تهران، انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
22- ـــــــــــــ ، (1376)، آهِ پونه، تهران، انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
23-––––––––– ، (1385)، بوی گردوهای کال، کانون پرورشی کودکان ونوجوانان.
24- –––––––– ، (1398)، بوی نرگس، مشهد، آستان قدس رضوی.
25- قاسمنیا، شکوه، (1380)، کلاغ پر، کانون پرورشی کودکان ونوجوانان.
_||_