بررسی تطبیقی استعاره‌های مفهومی حوزۀ «رنگ» در آثار علی محمّد افغانی و کازوئو ایشی گورو

محورهای موضوعی : فصلنامه بهارستان سخن

ساناز تقی پوری حاجبی ¹ , کامران پاشائی فخری ² , پروانه عادل زاده ³

1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
2 - گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
3 - گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

تاریخ دریافت : 1398/11/07 تاریخ پذیرش : 1399/05/20 تاریخ انتشار : 1399/12/01

کلید واژه: رنگ, افغانی, ایشی گورو, کلید واژه‌ها: استعارۀ مفهومی,

چکیده مقاله :

چکیده پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسۀ استعاره‌های مفهومی حوزۀ رنگ در آثار افغانی و ایشی گورو (برندۀ جایزۀ نوبل ادبی 2017)، معرّفی حوزه‌های مقصد، تعیین بسامد اسم نگاشت‌ها و توصیف شباهت‌ها و تفاوت‌های استعاری حوزۀ رنگ در آثار دو نویسنده نوشته شده است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی است و داده‌های پژوهش بر پایۀ رویکرد معناشناسی شناختی در چهارچوب باورهای نظری لیکاف و جانسون (1980) در آثار فوق مورد تحلیل قرار گرفته است. تحلیل 48 نمونة استعارۀ مفهومی رنگ با حوزه‌های مقصد ایده، بخت، بیماری، ترس، خشم، زیبایی، شادی، شرم، عشق، غم و هوس این نتیجه را به دست می دهد که بسامد اسم نگاشت شرم رنگ است، در آثار هر دو نویسنده بیش‌تر است. شباهت‌ها عمدتاً ناشی از فعالیّت‌ها، تجربه‌ها و عقاید مشابه هر دو نویسنده در کاربرد رنگ است و تفاوت‌ها مربوط به وجود زمینه‌های فرهنگی عقیدتی مختلف، بافت اجتماعی و محیط جغرافیایی متفاوت دو نویسنده می‌باشد.

چکیده انگلیسی:

Abstract         The present research has been written to study and compare the thematic metaphors in the sphere of color in Afghai and Ishi Guro's ( Nobel Prize Winner in Literature – 2017) works. Introduction of destination domains, the frequency of noun-scripts and description of similarities and metaphorical differences have been written in the sphere of " color ". The research method is descriptive-analytic and its data are based on semantic approach and analyzed in the frame of theoretical beliefs of George Lakoff and Johnson ( 1980 ). The analysis of 48 samples of thematic metaphor " color " with the destination spheres of idea, luck, disease, fear, anger, beauty, joy, shyness, love, sadness and desire indicate that frequency of noun-script " sordidness of color " is much in both writers. The similarities commonly originate from activities, experiences and the joint ideas of the two writers in application of color. The discrepancies are related to their cultural, different ideology, social texture and geographical circumstances.

منابع و مأخذ:

فهرست منابع و مآخذ

الف: کتب

• آیتن، یوهانس، (1390)، هنر رنگ، مترجم عربعلی شروه، تهران: یساولی.


• استوار، مسیب، (1391)، رنگ، تهران: رازنامه.


• افغانی، علی محمد، (1344)، شوهر آهو خانم، تهران: امیرکبیر، چاپ سوّم.


• ___________، (1361)، بافته‌های رنج، تهران: امیر کبیر.


• ایشی گورو، کازوئو، (1393)، ترانه‌های شبانه، مترجم مهدی غبرایی، تهران: اژدهای طلایی.


• ___________ ، (1395)، هرگز رهایم مکن، مترجم سهیل سمّی، تهران: ققنوس.


• ___________ ، (1396)، هنرمندی از جهان شناور، مترجم یاسین محمّدی، تهران: افراز.


• زارعی، معصومه و همکاران، (1398)، «مقوله بندی رنگ واژه‌ها در زبان فارسی: فرایندی شناختی»، دانشگاه علّامه طباطبائی، دانشکدۀ ادبیّات فارسی و زبان‌های خارجی.


• شاملو، اکبر و محمود صارمی، (1395)، «تحلیل ساختاری غزلی از بیدل دهلوی بر پایه‌ی معنی شناسی شناختی»، فصلنامۀ پژوهش‌های ادبی و بلاغی، سال چهارم، شمارة 15، صص57-70.


• لوشر، ماکس، (1371)، روان شناسی رنگ‌ها، مترجم لیلا مهراد پی، تهران: حسام.


• لیکاف، جرج و مارک جانسون، (1396)، استعاره‌هایی که باور داریم، مترجم راحله گندمکار، تهران: علمی.

 

ب: مجلاّت و نشریات

• افراشی، آزیتا و سید سجاد صامت جوکندان، (1391)، «استعاره‌های مفهومی رنگ در زبان فارسی، تحلیلی شناختی و پیکره بنیاد»، مجموعه مقالات دانشگاه علاّمه طباطبائی، شمارة280‌، صص: 42-57.


• صراحی، محمّدامین، (1393)، «رویکردی رده شناختی به استعاره‌های مربوط به رنگ در زبان فارسی»، زبان پژوهی، سال ششم، شمارة 11.


• قاسم‌زاده، سیّدعلی؛ نیکوبخت، ناصر، (1382)، «روان شناسی رنگ در اشعار سهراب سپهری»، فصلنامۀ پژوهش‌های ادبی، شمارة 2.


• کریمی، طاهره و ذوالفقار غلامی، (1392)، «استعاره‌های مفهومی در دیوان شمس بر مبنای کنشی خوردن»، پژوهش‌های ادب فارسی، شمارۀ 23- صص 123-168.