مطالعه عوامل مداخله‌گر و پیامدی مهاجرت بازگشتی اساتید دانشگاه‌های دولتی شهر تهران
محورهای موضوعی : مسائل اجتماعی ایرانآتیه عبدمولایی 1 , رضا صفری شالی 2 * , شهلا کاظمی پور ثابت 3
1 - دانشجوی دکتری جامعه شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - دانشیار گروه جامعه شناسی ، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
3 - دانشیار گروه جمعیت شناسی، دانشگاه تهران، ایران.
کلید واژه:
چکیده مقاله :
یکی از مهم‌ترین سرمایه های هر کشوری، نیروی انسانی متخصص است و بی شک در این میان نقش اساتید دانشگاه بیش از دیگران در توسعه و پیشرفت کشور مهم است. هدف از این تحقیق، مطالعه عوامل مداخله‌گر و پیامدی مهاجرت بازگشتی اساتید دانشگاه ازخارج کشور می باشد. این پژوهش با استفاده از روش کیفی و بطور خاص رویکرد روشی داده بنیاد (گراندد تئوری) می باشد. جامعه هدف مورد مطالعه پژوهش شامل کلیه اساتید دانشگاه‌های دولتی شهر تهران که از بازه زمانی 1390 تاکنون مهاجرت بازگشتی داشته اند. حجم نمونه، 30 نفر براساس اشباع نظری تعیین و اعتبار یافته ها از طریق تأیید و تطبیق با نظر داوران متخصص و مطلعین موضوعی و روشی تامین گردیده است. در این پژوهش اطلاعات از طریق مصاحبه ژرفانگر و به صورت نیمه ساختاریافته گردآوری شد. تحلیل مصاحبه های فارغ التحصیلان، به شکل گیری چهارچوب مفهومی در قالب تعریف و برداشت اساتید از، شرایط و عوامل مداخله گر و در قالب عدم بنیه مالی، سیاستگذاری های حاکم، فعالیت رسانه و شرایط پیامدی در قالب اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی ، روانشناختی انجامید. با در نظر گرفتن ارتباط بین مقوله‌های ذکر شده، در نهایت مقوله کنشگری جمعی، عملکرد و ساختار به عنوان مقوله هسته انتخاب شد.
One of the most important capitals in each country is the professional human resources. No doubt, to develop a country, the role of universities ‘ faculty members is most important one. The aim of this article is to study the intervening and consequential factors of return migration of faculty members in public universities of Tehran. To do the research, the qualitative method was used, and the data – founded method (Grand Theory) was emphasized. The population is the public university faculty members who have had return migration from 1390 to now. The sample was thirty faculty members who were chosen using theoretical saturation. The findings were approved and improved by those who were expert in this subject. In this research, the data was collected using intensive and semi-structured interview. After the interviews which had been done with faculty members were analyzed, a conceptual framework was formed using faculty members’ interpretations. The findings were indicative of some intervening factors which were in the form of financial incapability and governing policies and also showed the consequential factors which were in the form of economical, social- cultural and psychological effects. After the above-mentioned categories were considered, the category “collective agency, function and structure” were chosen as the nucleus category.