صلاحدید قضایی در رسیدگی های ترافعی دیوان بین المللی دادگستری
محورهای موضوعی : تحقیقات حقوقی بین المللیمحمد رضا سبحانی 1 * , سید حسین سادات میدانی 2
1 -
2 - دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه
کلید واژه: صلاحدید قضایی, دیوان بین المللی دادگستری, قاضی, صلاحیت ترافعی, آیین دادرسی دیوان, حقوق بین الملل,
چکیده مقاله :
در رسیدگی های قضایی وضعیتی وجود دارد که از آن به صلاحدید قضایی تعبیر می شود و در توصیف آن می توان گفت حق یا توانایی تصمیم گیری قاضی درباره آن چیزی است که در یک وضعیت خاص باید اعمال شود. اما مشکل مشروعیت و محدودیت صلاحدید قضایی از جمله مواردی است که همواره مطرح بوده و بررسی این امر در رسیدگی های ترافعی دیوان بین المللی دادگستری چالش این تحقیق می باشد.یافته ها و نتایج پژوهش بیانگر آن است که در اعمال صلاحدید قضایی، هنگامی که قاضی بطور ضابطه مند یعنی بر مبنای اصول، قواعد و دستور العمل ها اقدام به اعمال آن نماید سوءاستفاده از قدرت و اختیار محسوب نمی گردد.در خصوص ضوابط نظام مند کننده صلاحدید قضایی دیوان بین المللی دادگستری می توان به سیاست قضایی، پیوند سازمانی و خاستگاه سازمانی دیوان اشاره نمود. همچنین دیوان در رسیدگی های ترافعی که نیازمند اعمال صلاحدید قضایی است در سه حوزه مربوط به احراز صلاحیت، قانون قابل اعمال و آیین دادرسی امکان اعمال صلاحدید را دارد و در این خصوص مطابق رویه خود باید اصول و ضوابط بیان شده را در حوزه های مذکور، مد نظر قرار دهد. همچنین شناخت این ضوابط به معنای شناخت الگوی حاکم بر ذهن قضات است که این امر در موفقیت یک دعوی موثر خواهد بود.
In judicial proceedings, there is a concept referred to as judicial discretion, which can be described as the right or ability of a judge to decide what should be applied in a specific situation. However, the issue of the legitimacy and limitations of judicial discretion has always been a subject of discussion. Examining this issue in contentious proceedings of the International Court of Justice is the main challenge of this research.
The findings and results of the study indicate that the exercise of judicial discretion, when applied in a regulated manner—bas principles, rules, and guidelines—does not constitute an abuse of power or authority. Regarding the regulatory criteria governing judicial discretion in the International Court of Justice, one can refer to judicial policy, organizational linkage, and the institutional origin of the Court. Furthermore, in contentious proceedings requiring judicial discretion, the Court has the authority to exercise discretion in three areas: jurisdiction determination, applicable law, and procedural rules. In this regard, it must adhere to its established principles and criteria within these domains.
- میرعباسی، سید باقر، سادات میدانی، شید حسین(1393) دیوان بین المللی دادگستری در تئوری و عمل، تهران: نشر جنگل.
- سادات میدانی، سید حسین (1391) دیوان بین المللی دادگستری ادله اثبات دعوی، چاپ دوم، نشر جنگل
- صلح چی، محمد علی، نژندی منش(1396) حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات بین المللی، تهران: نشر میزان
- سبحانی، محمد رضا، شریفی طرازکوهی، حسین ؛ منصوری، سعید ؛ موسی زاده، رضا (1399) مفهوم و جایگاه صلاحدید در حقوق بین الملل، فصلنامه تحقیقات حقوقی بین المللی، 47
- سبحانی، محمدرضا؛ ظهوری منش، محمد؛ ایجادی، فرزاد (1398) درآمدی بر صلاحدید قضایی در نظام حقوقی کامن لا با تاکید بر رویه دادگاه های ایالات متحده آمریکا، فصلنامه مطالعات بین المللی پلیس، 10(37)
- ضیایی بیگدلی، محمد رضا و همکاران (1387). آراء و نظرات مشورتی دیوان بین المللی دادگستری، جلد اول، تهران: نشردانشگاه علامه طباطبایی.
- سادات میدانی، سید حسین (1401) قانونگذاری شورای امنیت: نبرد میان مشروعیت قانونی و ضرورت عملی، مجموعه مقالات هفتادمین همایش سالگرد تاسیس سازمان ملل متحد،تهران: انتشارات مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه
- جعفری، محمدعلی؛ محمدیان امیری، مهدی؛ اسفندیاری، احمد (1401) صلاحدید قضایی در اجرای تعهدات قراردای در نظام حقوقی انگلستان، تحقیقات حقوقی تطبیقی ایران و بین الملل، 55
- سادات میدانی، سید حسین (1384) صلاحیت قانونگذاری شورای امنیت، چاپ اول، تهران: اداره نشر وزارت امور خارجه
- Greer, Steven (2000), The Margin of Appreciation: Interpretation and Discretion under the European Convention on Human Rights, Strasbourg, Council of Europe. - Ford, Christopher A. (1994) Judicial Discretion in International Jurisprudence: Article 38(1)(C) and “General Principles of Law, Journal of Comparative & International Law. - Wiklund, Ola (2003) Judicial Discretion in European Perspective, Annually, Kluwer Law International. - Zarbiyev, Fuad (2012) Judicial Activism in International Law—A Conceptual Framework for Analysis, Journal of International Dispute Settlement, 3(2) - Thirlway, Hugh (2002) Judicial Activism and the International Court of Justice’ in N Ando (ed), Liber Amico rum Judge Shigeru Oda. - Shapiro, Martin (1988) Morality and the Politics of Judging, Published by: Sage Publications, Ltd. - Tamanaha, Brian Z. (2012) The Several Meanings of “Politics” in Judicial Politics Studies: Why “Ideological Influence” is not “Partisanship, Emory Law Journal, 61 - Bundy, Rodman R (2005) Evidence before International Tribunals in Maritime Delimitation Dispute, Publisher: Cambridge University Press - Pegna, Olivia Lopes, (2015) Counter-claims and Obligations Erga Omnes before the International Court of Justice, European Journal of International Law, 26 cases - Aegean Sea Continental Shelf (Greece v. Turkey) - Alleged Violations of Sovereign Rights and Maritime Spaces in the Caribbean Sea (Nicaragua v. Colombia) - Alleged Violations of the 1955 Treaty of Amity, Economic Relations, and Consular Rights (Islamic Republic of Iran v. United States of America) - Anglo-Iranian Oil Co. (United Kingdom v. Iran) - Application of the Convention of 1902 Governing the Guardianship of Infants (Netherlands v. Sweden) - Application of the Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide (Bosnia and Herzegovina v. Serbia and Montenegro) - Application of the International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination (Georgia v. Russian Federation) - Armed Activities on the Territory of the Congo (Democratic Republic of the Congo v. Uganda) - Border and Transborder Armed Actions (Nicaragua v. Honduras) - Continental Shelf (Libyan Arab Jamahiriya/Malta), Application for Permission to Intervene of Italy, 1984 - Continental Shelf (Tunisia/Libyan Arab Jamahiriya), Application for Permission to Intervene by the Government of the Republic of Malta, 1981 - Corfu Channel (United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland v. Albania) - East Timor (Portugal v. Australia) - Elettronica Sicula S.p.A. (ELSI) (United States of America v. Italy) - Frontier Dispute (Burkina Faso/Republic of Mali) - Gabčíkovo-Nagymaros Project (Hungary/Slovakia) - Immunities and Criminal Proceedings (Equatorial Guinea v. France), Provisional Measures, Order of 7 December 2016 - Jadhav (India v. Pakistan), Provisional Measures, Order of 18 May 2017, I.C.J. Reports 2017 - Jurisdictional Immunities of the State (Germany v. Italy: Greece intervening), 2012 - Land and Maritime Boundary between Cameroon and Nigeria (Cameroon v. Nigeria: Equatorial Guinea intervening) - Land, Island and Maritime Frontier Dispute (El Salvador/Honduras: Nicaragua intervening), Application for Permission to Intervene by the Government of Nicaragua,1989 - Maritime Delimitation in the Area between Greenland and Jan Mayen (Denmark v. Norway) - Mavrommatis Palestine Concessions, Judgment No. 2, 1924, P.C.I.J., Series A, No. 2 - Military and Paramilitary Activities in and against Nicaragua (Nicaragua v. United States of America) - Monetary Gold case, I.C.J. Reports 1954 - North Sea Continental Shelf (Federal Republic of Germany/Netherlands) - Nuclear Tests (Australia v. France) and (New Zealand v. France), 1974, I.C.J, Application to Intervene. - Obligation to Negotiate Access to the Pacific Ocean (Bolivia v. Chile) - Obligations concerning Negotiations relating to Cessation of the Nuclear Arms Race and to Nuclear Disarmament (Marshall Islands v. United Kingdom) - Oil Platforms (Islamic Republic of Iran v. United States of America) - Prosecutor v. Duško Tadic Case No. IT-94-1-I, Decision on the Defens Motion for Interlocutory Appeal on Jurisdiction, 28 (Oct. 2, 1995). - Questions of Interpretation and Application of the 1971 Montreal Convention arising from the Aerial Incident at Lockerbie (Libyan Arab Jamahiriya v. United Kingdom) - Questions relating to the Obligation to Prosecute or Extradite (Belgium v. Senegal) - South West Africa (Liberia v. South Africa) - Preliminary objections - Sovereignty over Pulau Ligitan and Pulau Sipadan (Indonesia/Malaysia) - Temple of Preah Vihear (Cambodia v. Thailand) - Territorial and Maritime Dispute between Nicaragua and Honduras in the Caribbean Sea (Nicaragua v. Honduras) - United States Diplomatic and Consular Staff in Tehran (United States of America v. Iran)